MADDENN AYIRT EDC ZELLKLER MADDENN AYIRT EDC ZELLKLER

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ • Bir maddeyi diğerlerinden ayırmamıza ve ayırdığımız maddeyi tanımamıza yarayan özelliklere maddenin ayırt edici özelikleri denir. Bu ayır edici özellikler, fiziksel , kimyasal, biyolojik, nükleer, şeklinde sınıflandırılabilir. Şimdi bu özellikleri tek inceleyelim

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ ÖZ KÜTLE Sabit sıcaklık ve basınçta birim hacimdeki madde miktarıdır. Katı ve sıvılarda birim hacim genellikle Gram/ cm 3 alınır. Gazlarda ise hacim litre alınır. Öz kütle "d" ile sembolize edilir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ ERİME NOKTASI Sabit sıcaklıkta ve basınçta katı saf bir maddenin katı halden sıvı hale geçtiği sıcaklıktır. Genellikle birimi ( 0 C ) olarak verilir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ DONMA NOKTASI Sabit sıcaklıkta ve basınçta saf sıvı bir maddenin, sıvı halden katı hale geçtiği sıcaklıktır. Genellikle birimi ( 0 C ) olarak verilir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ ERİME - DONMA OLAYI Katı bir maddenin ısıtıldığında sıvı hale geçmesi olayına ERİME denir. Bu olayın tersine yani sıvı bir maddenin ısı kaybı sonucu katılaşması olayına DONMA denir. Bu hal değişim olayları saf maddelerde sabit (belirli) sıcaklıklarda olur.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ • BUHARLAŞMA Bir miktar su ağzı açık kaba konulduğunda zamanla suyun azaldığı gözlenir. Bu olayda sıvı molekülleri bulunduğu ortamdan ısı alarak sıvı halden buhar haline geçmiştir. Bu olaya buharlaşma denir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ BUHARLAŞMA Sıvılar bulunduğu her sıcaklıkta buharlaşabilirler. Sıvı moleküller, buhar haline gelirken sıvıdan ayrılanlar dış ortama basınç yaparlar. Yaptıkları bu basınca DENGE BUHAR BASINCI denir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ BUHARLAŞMA Sıvıların sıcaklığı artıkça buharlaşması hızlanır. Dolayısı ile denge buhar basıncı da artar. Denge buhar basıncının bu artışı en nihayetinde açık hava basıncına (Po) eşik oluncaya kadar devam eder.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ KAYNAMA Sıvının buhar basıncının; açık hava basıncına eşit olduğu anda KAYNAMA olayı gerçekleşir. Kaynama olayının başladığı sıcaklığa da KAYNAMA NOKTASI (SICAKLIĞI) denir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ KAYNAMA NOKTASI Sabit sıcaklıkta ve basınçta saf sıvı bir maddenin, sıvı halden gaz hale geçtiği sıcaklıktır. Genellikle birimi ( 0 C ) olarak verilir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ KAYNAMA NOKTASI • Saf suyun donma noktası 0 0 C , kaynama noktası ise 100 0 C"dir ( 1 atmosfer basınçta) • Saf (arı) sıvıların kaynama süresince hem sıcaklığı hem de buhar basıncı sabittir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ KAYNAMA NOKTASI • Saf olmayan sıvıların ise kaynama süresince sıcaklığı değiştiği halde buhar basıncı değişmez.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ KAYNAMA NOKTASI • Sıvıların 1 atm. basınçta elde edilen kaynama sıcaklıklarına "normal kaynama sıcaklığı" denir. • Kaynama sıcaklığı saf sıvılar için ayırt edici özelliktir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ YOĞUNLAŞMA NOKTASI Sabit sıcaklıkta ve basınçta saf gaz bir maddenin, gaz halden sıvı hale geçtiği sıcaklıktır. Genellikle birimi ( 0 C ) olarak verilir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ YOĞUNLAŞMA NOKTASI • Saf bir katı eridiği sıcaklıkta, sıvısı da donar; Yine aynı şekilde saf bir sıvının buharlaştığı sıcaklıkta, buharı da yoğunlaşır.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ KAYNAMA NOKTASINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER § Sıvının cinsi: Sıvının kimyasal yapısı değiştikçe kaynama noktası değişir. Kısaca sıvı molekülleri arasındaki çekim kuvveti arttıkça sıvının kaynama noktası artar.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ KAYNAMA NOKTASINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER § Açık hava basıncı: Sıvı yüzeyine etki eden açık hava basıncı (Po) arttıkça sıvının kaynama noktası yükselir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ KAYNAMA NOKTASINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER § Yükselti (Rakım): Deniz seviyesinden yükseklere çıkıldıkça sıvının kaynama noktası düşer. Bu olay dolaylı yoldan açık hava basıncının azalmasına bağlıdır.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ KAYNAMA NOKTASINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER § Sıvıda yabancı madde çözünmesi: Çözüneni uçucu olamayan çözeltilerde (katı - sıvı) çözünen madde miktarı arttıkça çözeltinin kaynama noktası artar.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ KAYNAMA NOKTASINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER § Aynı rotamda kaynayan bütün sıvıların kaynama süresince buhar basınçları birbirine eşittir. § Bütün sıvıların sıcaklığı arttıkça buhar basıncı artar. Ancak kaynama başladıktan sonra buhar basıncı sabit kalır.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ • Bütün sıvıların sıcaklığı arttıkça buhar basıncı artar demiştik. Ancak saf sıvılarda kaynama noktasından sonra hem sıcaklığı hem de buhar basıncı sabitleşir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ • Oysa tuzlu su gibi çözeltilerde kaynamaya başlama sıcaklığına kadar hem sıcaklık hem de buhar basıncı artar, kaynama başladığı andan itibaren, sıcaklığı arttığı halde buhar basıncı değişmez.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ • Sıvıların aynı ortamda kaynama noktaları ile buhar basınçları arasında ters orantı ilişkisi vardır. Yani kaynama sıcaklığı yüksek olan sıvının buhar basıncı daha düşüktür.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ YOĞUNLAŞMA Sıvının ısı alarak gaz fazına geçmesi olayına buharlaşma demiştik. Şimdi bu olayın tersini düşünelim. Yani buharın ısı kaybederek sıvı hale geçmesi olayına yoğunlaşma denir. Günlük hayatta camların buğulanması, buzdolabından çıkan kapların dış yüzeylerinde sıvı taneciklerin oluşması birer yoğunlaşma olayıdır.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ ESNEKLİK Katı bir maddeye dışarıdan bir kuvvet uygulandığında maddenin şekli değişir. Kuvvet ortadan kaldırıldığında madde tekrar eski hale geliyorsa bu olaya esneklik denir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ ESNEKLİK Katı maddenin biçim değiştirmeksizin etkisinde kalacağı büyük bir gerilme değeri vardır. Bu değere esneklik sınırı denir. Esneklik sınırı aşılınca maddenin şekli değişir, eğilir kırılır.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ GENLEŞME Her hangi bir madde dışarıdan ısı aldığında eninde boyunda veya hacminde bir artış oluyorsa bu olaya genleşme denir. Genleşme katı, sıvı ve gazlarda görülür. Ancak genleşme kat sayısı yalnızca katı ve sıvılarda ayırt edici özelliktir. Gazlarda ise ortak özelliktir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ Genleşme katsayısı 1 0 C' sıcaklık artışında maddenin hacmindeki oransal artışa denir. Uzama katsayısı 1 0 C' sıcaklık artışında maddenin boyundaki uzama miktarıdır.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ İLETKENLİK İletkenlik bir maddenin ısı ve elektriği iletip iletmemesi olayıdır. Katı ve sıvılarda ayırt edici bir özelliktir. gazlarda ise değildir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ İLETKENLİK Demir, bakır, grafit. lehim gibi maddeler elektriği iyi ilettiği halde; Elmas, hava, saf su, plastik gibi maddeler iyi iletmezler. Onun için iletkenlik katı ve sıvılarda ayırt edicidir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ Elektrik iletkenliği Bir maddenin üzerinden geçen elektrik akımına karşılık, o maddenin elektrik akımına gösterdiği kolaylıktır. Yani maddeden elektrik akımı ne kadar kolay geçerse (direnci ne kadar az ise) o madde o kadar iyi iletkendir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ İLETKENLİK Suda moleküller halinde çözünen maddelerin sulu çözeltileri iletken değildir. Ancak buda iyonlaşan bileşiklerin sulu çözeltileri iletkendir. şekerli su iletken değildir ama tuzlu su iletkendir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ ÇÖZÜNÜRLÜK Sabit sıcaklık ve basınçta birim hacim çözücüde çözünmüş madde miktarıdır. Genellikle sulu çözeltilerde birim hacim 100 cm 3 alınır. Çözünürlük kavramı çözeltiler konusunda detaylı bir şekilde işlenecektir.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ KİMYASAL VE NÜKLEER AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLER Yanıcılık, Tutuşma sıcaklığı, asit ve bazlarla etkileşme, atom numarası, yarılanma süresi, aktiflik, indirgenme potansiyeli. . . gibi.