M E B zel Eitim Rehberlik ve Danma

M. E. B. Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çocuk ve Gençler İçin RİSK ETKENLERİ Hazırlayan Dr. Gürcan ÖZHAN

M. E. B. Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü ÇOCUK VE GENÇLERİ RİSKLERDEN KORUMA

RİSK ETKENLERİ Sorun oluşmasına ya da var olan sorunların büyümesine yol açabilecek, çoğunlukla psikolojik ve sosyal nedenlere bağlı etkenlerdir.

Risk etkenlerinin neler olduğunu, bu etkenlerin hangi gruplar üzerinde ve ne oranda etkili olduğunu belirlemek, önleme çalışmalarının yapılabilmesi için bir önkoşuldur.

Bu bölümde çocuk ve gençlerin yaşamlarında sorunlara yol açabilecek risk etkenleri genel olarak ele alınmış, madde bağımlılığı açısından risk oluşturan etkenler ayrıca vurgulanmıştır.

ÇOCUKLAR İÇİN GENEL RİSK ETKENLERİ Aile içi çatışma ve şiddet, ayrılma, boşanma, aile içi bağların zayıf olması çocuk ihmali ya da istismarı,

Ana babalardan biri ya da ikisinin ruhsal hastalığı olması, alkol ya da madde kullanımı,

Aşırı yoksulluk ve sosyal güvenlik haklarından mahrumiyet, oturulan yerleşim yerinin sorunları (şiddetin, farklı tehlikelerin olması gibi) önemli risk etmenleridir.

Ayrıca, çocuğun Sık sık okuldan kaçması, kronik tedavi edilmemiş fiziksel hastalığının ya da engelinin olması,

Akranları tarafından reddedilmesi, yalnızlık ve soyutlanma yaşaması,

Çocuğun tedavi edilmemiş öğrenme bozukluğu ya da dikkat bozukluğu ve hiperaktivite sorunu yaşaması da risk etkenlerindendir.

ERGENLER İÇİN GENEL RİSK ETKENLERİ Çocuklar için geçerli olan risklere ek olarak, ergenlik döneminde risk oluşturan etkenler söyle sıralanabilir:

Çete Üyeliği, Maddenin Kötüye Kullanımı,

q Terk Edilmiş ya da Evsiz Olmak, q Rasgele Cinsel İlişki q Cinsel Kurban Olma, Tecavüze Uğrama, q Fahişelik Yapma ya da Aile İçi Cinsel İlişki, .

Gözaltında Tutulma Koşuluyla Salıverilme ya da Suçlu Olma, Duygusal Zorluklar, Duygusal Körelme, Düşük Öz Saygı, Duygusal Kontrolsüzlük, Akademik Başarısızlık,

q Duyusal ya da organik engellerin varlığı, q Nörokimyasal dengesizlik, q Kişiler arası problemler, q Beceri gelişiminde gecikmeler, q Sosyal yetersizlik, dikkat eksiklikleri, q Zayıf iş becerileri ve alışkanlıkları

İnternetin bilinçsiz kullanımı her yaş grubundan birey için risk oluşturabilen bir etken olarak kabul edilmelidir.