LSANSST ETM FAKLTES BEDEN ETM VE SPOR 631

LİSANSÜSTÜ EĞİTİM FAKÜLTESİ BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR 631 Sporda Doping Dr. Öğr. Üyesi Deniz Özge YÜCELOĞLU KESKİN

Doping Yöntemleri (Uyarıcılar) 631 Sporda Doping Hafta-2

Sporda Kullanımı Yasak Olan Farmokolojik Maddeler • Uyarıcılar bedende, total uyuma müddetinde, halsizliği azaltmada, tepkilerde artma, kalp atışını hızlandırma ve metabolizmayı hızlandırma gibi etkileri olmaktadır. Bu nitelikler sebebiyle sporcular uyarıcıları performanslarını arttırmak için kullanmaktadırlar. Uyarıcılar grubunun içerisinde yer alan gribe karşı kullanılan ilaçların içeriğinde bulunmaktadır. Sporcular bilmeden uyarıcı kullanmış olup ceza alabilecek duruma girebilirler (Ersoy, 1991).

• Müsabakadan önce ilaç kullanılacaksa yasaklılar listesinde olup olmadığına bakılmalı veya bir hekime danışılmalıdır. Kullanılan uyarıcı maddelerin olası yan etkileri, kullanılan miktara ve kullanma tekrarına bağlıdır (Çetinkaya, 2019) • Sürekli olarak kullanılan uyarıcılardan aynı etkiyi elde edebilmek için kullanılan miktarı arttırmak gereklidir. Zira uyarıcı maddeler vücutta süre içerisinde aynı etkiyi vermeyecektir (Güner, 2000).

• Uyarıcılar merkezi sinir sistemi üzerine doğrudan etkiyle uyarım yapan maddelerdir ve oksijen tüketiminde artışa, solunum yolları ve bağırsaktaki düz kaslarda gevşeme, solunumsal uyarımda artışa, tükürük salgısında azalmaya ve gözbebeğinde genişlemeye neden olur, metabolizma hızına, beyin, omurilik ve kalp üzerine uyarıcı etkileri vardır (Işık, 2015)

Kaynaklar • Çetinkaya, H. , (1991). Video Oyunlarının Çocuklarda Saldırganlığa Etkisi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek lisans tezi , Ankara. • Çetinkaya B (2019). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü Beden Eğitimi Ve Spor Anabilim Dalı Türkiye Üniversite Sporları Federasyonu Süper Lig Müsabakalarına Katılan Sporcuların Doping Bilgi Düzeyleri Ve Doping İle İlgili Düşüncelerinin İncelenmesi Yüksek Lisans Tezi. Muğla. • Ersoy, H. , (1991). Sporcu Performansını Artırmaya Yönelik Beslenme Uygulamaları. Spor Hekimliği Dergisi, 26; 70. • Işık S. (2015). Gelişim Çağındaki Basketbolcularda Doping Kullanımı Eğilimi ve Bilgi Düzeyinin İncelenmesi. 2015, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans tezi. Çanakkale