LOKALNA GEOGRAFSKA SREDINA Predavanja 05 Filozofski fakultet Univerzitet

LOKALNA GEOGRAFSKA SREDINA Predavanja 05 Filozofski fakultet, Univerzitet Crne Gore GEOGRAFIJA – Osnovne – 6 LOKALNA GEOGRAFSKA SREDINA Semestar, 6, ECTS, 6, Status, Obavezan, Fond, 3+2+0

Univerzitet Crne Gore Filozofski fakultet, Nikšić Odsjek za geografiju PROUČAVANJE NASELJA Student/br. indeksa: Nedić Nikolina, 1019/17 Prezentacija br. 5

GRADSKA NASELJA Ne mogu se zamisliti bez prethodnog proučavanja položaja naselja (saobraćajnog, ekonomskog ) Na kontaktu različitih ekonomskih rejona - topografskog Ukazivanje na porijeklo imena i vremena postanka grada Prikaz gradskog stanovništva (Kretanje broja nacionalni i profesionalni sastav) Polna i starosna struktura Prikupljanje podataka o gradskim funkcijama u ranijim razdobljima

Najznačajnija funkcija – privredna funkcija • Analiza najvažnijih privrednih grana Ostale važne funkcije : • Administrativne • Kulturne • Zdravstvene Od posebnog značaja je proučavanje uticajnih sfera nekog grada - zone u kojima se izrazitije osjećaju saobraćajni, zdravstveni, kulturni i dr. uticaji

SAOBRAĆAJNI EKONOMSKI Svaki od uticaja formira posebne uticajne zone. UTICAJ GRADOVA ADMINISTRATIVNI KULTURNI

UTICAJNE ZONE Ekonomski uticaj – proučavanje zone djelovanja gradskog tržišta, gradske industrije, gradskog zanatstva ZONA DJELOVANJA GRADSKOG TRŽIŠTA • Obilazak tržnica • Anketiranje seljaka, prodavaca i kupaca

OBILAZAK TRŽNICA • Posebno bitan u vrijeme pazarnog dana (kontakti sa seljacima iz svih okolina) • Bilježenje svih vrsta proizvoda iz donijete okoline • Bilježene naziva sela iz kojih su donijeti proizvodi Na osnovu ovih podataka se ustanovljava udaljenost tih sela od grada, tržnog centra.

ANKETIRANJEM SEOSKOG STANOVNISTVA • Saznajemo da li iznose svoje proizvode na gradsko tržište svakodnevno, jednom nedeljno, jednom mjesečno, povremeno • Utvrđivanje uzoraka ovih raznolikosti Na uzroke ovih raznolikosti može uticati: Ø Bolja saobraćajna povezanost Ø Privredna orjentisanost Anketiranjem se može još zaključiti koja sela su u stanju da podmire svoje potrebe u poljoprivrednim proizvodima, a koja su prinuđena da kupuju te proizvode.

ZONA DJELOVANJA INDUSTRIJE Proučavanje udaljenosti i rezerve Kvalitet sirovina Način njegovog dopremanja Problem njegovog stokiranja Proučavanje dnevnih migracija (iscrtavanje na karti “zona radne snage”) Sela su upućena na grad zbog zanatliskih usluga (elektrotehničkog, radiotehničkog, automehaničarskog, frizerskog. . . ) Teže je utvrditi iz kojih sela seljani dolaze radi zanatlijskih usluga nego što je slučaj pri pročavanju zone tržišta (Jer seljani dolaze u određenom periodu i u većem broju) • • •

ZONA KULTURNOG DJELOVANJA • Broj i vrste kulturnih ustanova u gradu (škole, biblioteke, galerije. . . ) • Utvrđivanje iz kojih sela đaci dolaze u gradske škole • Iz kojih sela se odseljavaju u grad (privremeno ili za stalno) zbog školovanja. • Utvrđivanje zainteresovanosti seljaka za druge ustanove

ZONA ZDRAVSTVENOG UTICAJA • Prikupljanje podataka u zdravstvenim ustanovama • Utvrđivanje koja sela su upućena na redovnu zdravstvenu zaštitu u gradu, a koja imaju svoju ambulantu • Podaci o zoni bolničkog djelovanja Blizina grada i dobra saobraćajna povezanost nijesu uvijek odlučujući činioci “zdravstvenog konvergovanja” okolnih sela.

Treba izdvojiti i ukratko opisati gradske reone koji su različiti po funkcijama i izgledu.

SEOSKA NASELJA Na proučavanoj teritoriji teško je prikazati ponaosob i detaljno u okviru jednog priručnika za koje se zalažemo. Istraživač treba: Da utvrdi njihov saobraćajni, privredni i topografski položaj Klasifikovanje u grupe po postanku ili po tipu i fizionomiji Utvrđivanje i obuhvatanje ostalih funkcija sela Utvrđivanje tipova kuća i njihove evolucije Ukazivanje na glavne odlike perspektivnih planova, opšteg razvitka sela na proučavanoj teritoriji.