LINUX TEMEL KAVRAMLAR LINUX TEMEL KAVRAMLAR l l

LINUX TEMEL KAVRAMLAR

LINUX TEMEL KAVRAMLAR l l GNU(Gnu is Not Unix ): Serbest yazılım modeline verilen isimdir. l Richard Stallman tarafından ortaya atılmıştır. l Yazılımın açık kaynak kodlu olmasını öngörmektedir. l Linux işletim sisteminin çekirdeğini oluşturmaktadır. l GNU nun sağladığı açık kaynak kodu sayesinde isteyen herkes daha gelişmiş, özgün, üretken çalışmalarda bulunabilir. l GPL - GNU General Public License - GNU Genel Kamu Lisansı l

LINUX TEMEL KAVRAMLAR KDE : l Linux altındaki 20’den fazla pencere yöneticisinden sadece birisidir. l İlk defa 1994 yılında geliştirilmeye başlanmıştır. l Sürükle-bırak teknolojisi sayesinde en çok tercih edilen masaüstü haline gelmiştir. l

LINUX TEMEL KAVRAMLAR l GNOME : KDE gibidir. l Gelişmiş grafik ortamına ve l Kolayca yapılandırılabilir menülere sahiptir. l

LINUX TEMEL KAVRAMLAR l l ROOT : Sistemdeki en yetkili kullanıcı yani sistemin İMPARATORU dur. Ağ servisleri, l Sistem servisleri, l Kullanıcı açma ve kapama, l Yedekleme yapma l için gerçekleştirilen tüm işlemler root kullanıcısının görevidir.

LINUX TEMEL KAVRAMLAR l GIMP(GNU Image Maniplation Program) Linux altındaki en gelişmiş serbest yazılım grafik programıdır.

LINUX TEMEL KAVRAMLAR l LILO (Linux Loader) l Diskin başına yerleşerek bilgisayarın düzgün bir şekilde Linux ile açılmasını sağlayan programdır. Bilgisayarın Windows ve Linux ile birlikte dönüşümlü olarak açılabilmesini sağlayan bir sisteme sahiptir. Bilgisayar açılırken LILO sayesinde istediğiniz işletim sistemini açabilirsiniz. l l

LINUX TEMEL KAVRAMLAR l SHELL (KABUK) : Bilgisayar ile kullanıcı arasındaki bağlantıyı sağlar. l Girilen komutları bilgisayara , sonuçları kullanıcıya iletir. l

LINUX TEMEL KAVRAMLAR l KERNEL (Çekirdek) Tüm işlemlerden sorumlu yönetim kademesidir. Çekirdek - Sistemin düzgün çalışmasından, - Bilgisayar kaynaklarının düzenlenmesinden, -Kullanıcıların görevlerinin sırayla yapılmasından, -Bellek denetiminden, -Yan birimlerin (CD-ROM, disket sürücü vb. ) çalışmasından Sorumludur. l

LINUX TEMEL KAVRAMLAR l SWAP ve ROOT PARTITION Swap: Komplike hesaplama işlemleri için anabellek yetmezse Linux bunun yerine sabit dikin bir bölümünü sanal bellek olarak kullanır. l Root: Linux sabit diskin bu alanını kendisi kullanabilmek için ext 2 veya Reiser dosya sistemiyle formatlar. l

LINUX TEMEL KAVRAMLAR l HOWTO : l Yaklaşık 100 HOWTO belgesinden her bir sistem yönetimi, ağ, kullanıcı yönetimi ya da daha basit konuları ele alıyor. l Bunların yanında sistem ve ağ yönetimi, sistem güvenliği, çekirdek yapısı, modül programlama gibi çeşitli konuların ayrıntılarıyla açıklandığı kitaplar da HOWTO belgeleri kapsamında yer alıyor.

LINUX TEMEL KAVRAMLAR l KOFFICE : l Koffice, KDE projesi çerçevesinde geliştirilen ve kword, killustrator, kformula, kspread, kimageshop, kchart gibi pek çok birbirinde bağımsız, ancak birlikte çalışabilirlik özellikleri olan programlardan oluşan bir masaüstü yazılımı. l Kurmak için ayrı bir CD’yte ihtiyaç yoktur, Linux içerisinde gelir.

LINUX TEMEL KAVRAMLAR LINUX TARİHÇESİ l LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l LINUX’UN MEVCUT KULLANIM ALANLARI l LINUX YAZILIM ÖZELLİKLERİ l

Kısaca Linus l Linus Torvalds, 28 Aralık 1969'da Finlandiya'nın başkenti ve aynı zamanda en büyük kenti olan Helsinki'de doğdu. Adı, Nobel ödüllü ünlü kimyacı Linus Pauling'ten gelmektedir. Torvalds ailesi, Finlandiya'daki isveççe konuşan azınlığa dahildiler. Yaklaşık 5 milyon olan Finlandiya nüfusunun 300 bin kişilik kısmını bu kesim oluşturmaktaydı.

Kısaca Linus l Ebeveynleri Anna ve Nils, 1960'larda Helsinki Üniversitesi'nin radikal görüşlülerindendi, ayrıca babası komünistti. Bu sebeplerden dolayı Linus, çocukluk döneminde alaylara maruz kalmış ve yavaş sosyal hayattan kendisini soyutlamaya başlamıştı. İlerleyen yıllarda kendisini bu kadar çok bilgisayara vermesinin sebeplerinden birinin çocukluk yıllarında yaşadığı olaylar olduğunu söyleyecekti.

Linux Tarihçesi l Kişisel bilgisayar dünyasında Windows kral iken. . . Finlandiya’da 21 yaşında bir üniversite öğrencisi çıkmış. Yeni edindiği Intel 386 bilgisayarına kurulu DOS’ u sevmemiş; Helsinki Üniversitesi’nin bilgisayarlarında çalışan Unix’ ten kendi bilgisayarında da olsun istemiş. Ama bilgisayar dünyasını idare eden krallar, PC için Unix satılmasını çok ağır para şartlarına bağlamışlar ve büyük firmalar dışında küçük şahısların Unix edinmesini adeta istemezlermiş

Linux Tarihçesi l Linus adli Helsinkili bu genç, düşünmüş. . . Ve sonunda krallara para vermektense, kendi işletim sistemini kendisi yazmaya karar vermiş. Çünkü çok zeki ve becerikli bir gençmiş. Ortaya DOS yerine bir PC’ yi çalıştırmaya, BIOS bilgilerini edip, bilgisayarın klavyesi nerede, ekranı nerede anlamasına yeter düzeyde bir işletim sistemi çıkınca, ilk isi bunu, o zaman, yani 1991 yılında ne ölçüde Internet varsa, o ölçüde çevresine yaymaya karar vermiş. Çünkü bu genç çok alçakgönüllüymüş. Arkadaşları “Yahu Linus, bu ne güzel Unix! Gel bunun adi Linux olsun; hem seni hatırlatır, hem de Unix’ i!” demişler.

Linux Tarihçesi l Böylece yeni işletim sisteminin adi Linux olmuş. Aradan yıllar geçmiş. PC dünyasında işletim sistemi tahtına kurulmak isteyen krallar arasında kavga başlamış. Kral IBM, PC tahtına geçmek üzere ortaya OS/2 diye bir prens sürmüş. Ama kral Windows, bu prensi bir kılıç darbesiyle öldürmüş! Büyük bilgisayar sarayındaki Unix kralları ise arda bir “PC tahtını nasıl ele geçiririz? ” diye düşünüyorlarmış, ama “PC krallığının kulları zengin değil, bize büyük firmalar gibi çok para kazandıramazlar!” deyip vazgeçiyorlarmış yarıştan. Fakat PC krallarının kulları arasında Windows’ un hükümdarlığından hoşlanmayanların sayısı da artıyormuş.

Linux Tarihçesi l O sırada bir taraftan kendi PC’ sini yöneten Linux tabanın dikkatini çekmiş; ”Bizim PC’ mizi de yönetir misin? ” demişler. Linux, “Tabii yönetirim!” demiş. PC’ler “Peki kaç para? ” diye sormuşlar; Linux, “Para istemem, ama bir şartım var! “ demiş. PC’ler o güne kadar hiç böyle bir şey duymamışlar. ”Nedir şartın? ” diye sormuşlar hayretle! Linux, “Para istemem, ama hiçbiriniz de benim sırtımdan para kazanamazsınız” demiş. Linux, ayrıca kendisinin değiştirilmesine de izin vermiş; ama bu kez şartı kendisinde yapılan değişikliğin herkese açık olmasıymış.

Linux Tarihçesi l Linux, dünyanın ilk serbest dağıtılan yazılımı değil. “Serbest Yazılım Vakfı” diğer birçok kurum, henüz PC icat edilmeden önce, bilgisayar yazılımının ücretsiz dağıtılması fikrini benimsemiş kişiler yazdığı programları bir araya getiriyor ve dağıtıyordu. Yakin zamana kadar Linux da tamamen ücretsiz edinilebilirdi.

Linux Tarihçesi l Fakat bir bilgisayar işletim sistemi yazılımını kernel adı verilen çekirdek programı kendi donanımına göre “derlemek” tabir edilen işlemden geçirerek kurabilecek çok az kullanıcı bulunduğu için, birçok firma, bir “Linux’u bilgisayara kurma programı” üreterek bunu satıyor. Bu tür Linux kurma programına, “Linux Dağıtımı” (distribution) adi veriliyor. “Dağıtım” paketleri üreten firmalar, kendi paketlerin daha cazip hale getirmek için, sundukları ürünün bir Linux sisteminde bulunması gereken birçok yan ürün içermesine de özen gösteriyorlar.

Linux Tarihçesi l Serbest Yazılım ruhuyla hareket eden Linux’u kendi yazılımları için en elverişli ortam diye gören birçok bireysel programcı da programını ücretsiz dağıtıyor. Ayrıca Linux’un yayılması fikrini savuna dernekler ve kullanıcı guruplar tarafından ücretsiz verilen “dağıtım” paketleri da var. Bunları Internet’ten indirerek, kurmanız mümkün.

Linux Tarihçesi l Linux’u, ortaya çıkaranın amacına uygun şekilde gerçekten beş kuruş para ödemeden edinmek istiyorsanız, Internet adreslerinde indirebilirsiniz. Ayrıca, Internet’te başka birçok yerden ticari olmayan dağıtım paketi bulmanız da mümkün.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l Linux giderek popülerlik kazanan bir işletim sistemi. Hemen her gereksinimi karşılayacak yazılımları, değişik özellikleri ve sağlam yapısıyla oldukça beğeni görüyor. Siz de Linux kullanmak istiyor ama Linux hakkında fazla bir şey bilmiyorsanız bu yazı tam size göre.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l l Linux Nedir ? Teknik olarak tanımlamak gerekirse Linux, Unix benzeri, çekirdek (kernel) temelli, tam bellek korumalı ve çoklu işlem yapabilen bir işletim sistemidir. Linux anlatılırken nedense her yerde ilk olarak şu yazılır: Linux, orjinal olarak Linus Torvalds tarafından 1991 yılında Helsinki Üniversitesi'nde öğrenciyken geliştirilmiş ve GNU lisansı altında ücretsiz dağıtılan bir işletim sistemidir.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l Linux Amiga'lardan Digital Alpha'lara varan geniş bir donanım yelpazesinde rahatlıkla çalışabilen dayanıklı, güçlü derli toplu (ufak) ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Bunun yanı sıra Linux tam bir ekip çalışmasının ürünü. Ekipse tüm dünyaya yayılmış bir meraklı programcılar ordusudur. Bu insanlar Linux’a her an yeni özellikler katıyor, hataları düzeltiyor, eksikleri gideriyor ve yeni donanım sürücüleri çıkarıyor.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l l l Linux Bilgisayarımda Çalışır mı ? İşte Linux'un en iyi olduğu bir çok alandan biri, platform çeşitliliği. Linux aklınıza gelebilecek (evet Commodore 64 için bile sürümü var) her devrin bilgisayarına uygulanmış. Linux, bütün Intel x 86 mimarisi ve uyumlu platformlarda, Power. PC işlemcili (Macintosh) platformlarda, Sun Sparc'larda, DEC Alpha'larda ve diğerlerinde çalışabilir. Linux'u çalıştırmak için en son, en hızlı sistemlere ihtiyacınız yok.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l Modüler bir yapıda olmasından dolayı, 150 MB sabit disk ve 2 MB fiziksel bellek alanı olan en düşük i 386 modelinde bile Linux'u çalıştırabilirsiniz. Tabi öyle bir makinenin performansı da bir yere kadar olacaktır. Daha fazla işlevi kullanmak istiyorsanız bundan daha iyi bir makineye ihtiyacınız olacağı açıktır. Bunun yanında bazı geliştiricilerin tek bir disketten çalışabilecek dağıtımlar konusunda çalışmaları da var.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l Linux, 1991 yılında Finlandiyalı bir üniversite öğrencisi tarafından geliştirilmeye başlanmış. Linus Torvalds, master projesi için bir işletim sistemi yazmak için kollarını sıvadığı zaman bunun en iyi şekilde yapmanın bir yolu olarak İnternet'te duyurmak olduğunu düşünüyor. Linus Torvalds'ın mesajı o kadar çok yazılımcının ilgisini çekiyor ki dünyadan bir anda yüzlerce cevap alıyor. Böylece 9 yıllık bir serüven başlıyor.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l Linux, 1991 yılında Finlandiyalı bir üniversite öğrencisi tarafından geliştirilmeye başlanmış. Linus Torvalds, master projesi için bir işletim sistemi yazmak için kollarını sıvadığı zaman bunun en iyi şekilde yapmanın bir yolu olarak İnternet'te duyurmak olduğunu düşünüyor. Linus Torvalds'ın mesajı o kadar çok yazılımcının ilgisini çekiyor ki dünyadan bir anda yüzlerce cevap alıyor. Böylece 9 yıllık bir serüven başlıyor.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l Şimdi Linux'un tüm dünyada 20 milyon kadar kullanıcısı olduğu tahmin ediliyor. Türkiye'deki tahminler ise Linux kullanan 75 bin civarında kişi olduğu yönünde. Linux sadece Intel, AMD, Cyrix gibi işlemcilerde değil, daha yüksek performans gösterebilen Alpha, Sparc gibi 20'ye yakın platformda da çalışabiliyor.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l Mutlaka Linux'un neye benzediğini merak ediyorsunuz. Bu ekran görüntüleri, Gelecek Linux'un yapabildikleri hakkında size bir fikir verecektir. Linux'un en önemli özelliklerinden bir tanesi de sizin bu işletim sistemini istediğiniz gibi yönetmenize izin vermesidir. Eğer programcı iseniz, kaynak kodu açık olan Linux'a kolayca eklemeler yapabilirsiniz.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ Linux'a nasıl başlamalıyım? l Linux kullanmanın en kolay ve kısa yolu bir Gelecek Linux 1. 0 CD'si bulmak ve sisteminize kurmak. Daha önce kullandığınız işletim sistemini silmeye gerek kalmadan aynı bilgisayar üzerinde Linux'u çalıştırabilir ve ikili açış yöntemiyle Linux'u ya da Windows açabilirsiniz. Gelecek Linux sadece 25 dakika içinde kurulur ve ayarlanabilir! l

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l Linux özellikle küçük ve orta ölçekli kurumların kısıtlı Internet’e geçiş bütçelerinden fedakarlık etmelerine gerek kalmadan Internet’e zıplamalarını sağlıyor. Böylece neredeyse komik denilebilecek bir ücretle -ki bu genellikle CD'nin sahip olma maliyetine denk düşüyor- kendi sunucu servislerinizi kurabiliyorsunuz.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l Tabi başınız sıkıştığında bu konuda profesyonel destek alabileceğiniz kuruluşların olduğunu da unutmamak gerek.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l l Linux, 21. yüzyılın işletim sistemidir Bütün bunların yanı sıra geniş ağ yetenekleri, verimli kaynak yönetimi, çoklu grafik ara yüzü nedeniyle Linux, önce akademik çevrelerin ilgisi ile büyürken şimdi ticari kuruluşların el atmasıyla hızla genişlemeye devam etmektedir. Özellikle veritabanı konusunda Sybase, Oracle, Informix gibi veritabanlarının da etkisiyle Linux etkin ve ucuz bir işletim sistemi olarak alternatif çözümler sunar.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l Kurulum ve kullanım zorlukları ise bir çok yeni masaüstünün ortaya çıkmasıyla giderilmiştir. KDE, GNOME, Windowmaker gibi çeşitli grafik arabirimleriyle dağıtılan sürümleri, kullanıcının isteklerine göre esnek bir şekilde genişletilebilir.

LINUX İŞLETİM SİSTEMİNE GİRİŞ l Sistemin ayarlanabilen parçaları çok esnek olduğu için kullanıcının yazılımlar hakkındaki merakını cezp ederek, öğrenmeyi ve öğretmeyi teşvik eder.

LINUX’UN MEVCUT KULLANIM ALANLARI l Açık kaynaklı olması çekirdek yapı üzerine uygulama geliştirmeyi kolaylaştırmaktadır. Ve bundan dolayı Linux farklı amaçlar dahilinde kullanılır. Cep telefonlarında, PDA'larda, Laptoplarda, Notebooklarda, Masaüstü Bilgisayarlarda ve Sunucularda kullanımı yaygındır.

LINUX’UN MEVCUT KULLANIM ALANLARI l Her amaç için farklı bir Linux dağıtımı bulmak mümkündür. Ev kullanıcıları için SUSE, Ubuntu, Mandriva gibi dağıtımlar yaygınken; sunucularda Slackware, Debian kullanımı yaygındır; Programcılar için Debian ve Gentoo dağıtımları yaygındır

LINUX’UN MEVCUT KULLANIM ALANLARI l Linux, aşağıdaki özellikleri sayesinde, mevcut ağ yapınızı bozmadan diğer işletim sistemlerinin yerine geçebilir.

LINUX’UN MEVCUT KULLANIM ALANLARI l SMB file server: Windows NT yerine kullanılacak bir Linux sistemi ile SMB dosya ve yazıcı paylaşımı (istatistiklerle de kanıtlandığı üzere) çok daha hızlı ve performanslı yapılır.

LINUX’UN MEVCUT KULLANIM ALANLARI IPX file server: Novell Netware yerine kullanılacak bir Linux sistemi ile mevcut sistemi değiştirmeden çok daha hızlı bir şekilde disk ve yazıcı paylaştırabilirsiniz. l Yedekleme ünitesi: Tüm sisteminizin yedeklenmesi gerektiğinde Linux ciddi bir alternatiftir. l

LINUX’UN MEVCUT KULLANIM ALANLARI l Web sunucu: Linux'un da altında çalışan Apache web sunucu, dünyadaki tüm sunucuların %60'ını kapsar. Tüm dünyadaki web sunucularının %30'u ise Linux'tur.

LINUX YAZILIM ÖZELLİKLERİ l Bir işletim sistemi, ne kadar mükemmel olursa olsun, uygulama yazılımlarının çokluğu ve kalitesi ile varolabilirler. Herhangi bir Linux dağıtımı içerisinde, değişik amaçlara hizmet eden birçok yazılım bulunmaktadır. Ancak her geçen gün bu dağıtımlarda yer almayan yeni yazılımlar çıkmaktadır.

LINUX YAZILIM ÖZELLİKLERİ l UNIX makinalar üzerinde yer alan uygulamaların çoğu, değişik platformlar altında bulunduğundan çalıştırılabilir (executable) olarak dağıtılmaz, kaynak kodu şeklinde sunulurlar. Sözkonusu yazılımı kullanmak isteyen bir kullanıcı bu kaynak kodunu kendi platformunda derleyerek çalıştırır. Bu tür yazılımların birçoğu Linux altında kolaylıkla çalıştırılabilmektedir. Bu tür yazılımları Internet üzerinde çeşitli FTP arşivlerinde bulmak mümkündür.

LINUX’UN MEVCUT KULLANIM ALANLARI

LINUX YAZILIM ÖZELLİKLERİ l Linux'a özel veya Linux üzerinde geliştirilen yazılımlar için standart bazı FTP arşivleri vardır. Bunların en bilineni Sunsite FTP arşividir. Burada çeşitli dizinler altında konularına göre ayrılmış bir durumda elektronik devre tasarım yazılımlarından oyun programlarına kadar birçok değişik yazılım bulunmaktadır. Bu arşivin Türkiye'de yeralan bir kopyası ftp: //ftp. metu. edu. tr/pub/linux/sunsite (ftp: //ftp. metu. edu. tr/pub/linux/sunsite) adresinde vardır.

LINUX YAZILIM ÖZELLİKLERİ l Linux'a özel veya Linux üzerinde geliştirilen yazılımlar için standart bazı FTP arşivleri vardır. Bunların en bilineni Sunsite FTP arşividir. Burada çeşitli dizinler altında konularına göre ayrılmış bir durumda elektronik devre tasarım yazılımlarından oyun programlarına kadar birçok değişik yazılım bulunmaktadır. Bu arşivin Türkiye'de yeralan bir kopyası ftp: //ftp. metu. edu. tr/pub/linux/sunsite (ftp: //ftp. metu. edu. tr/pub/linux/sunsite) adresinde vardır.

LINUX YAZILIM ÖZELLİKLERİ l Linux'un bu denli sevilmesi ve yaygınlaşması çesitli şirketlerin (Macintosh, Sun, SSC gibi) Linux üzerinde çalışan ticari yazılımlar geliştirmesi sonucunu verdi. Bu konuda ayrıntılı bilgi için Commercial-HOWTO belgelerinden yararlanabilirsiniz

LINUX YAZILIM ÖZELLİKLERİ Linux üzerinde bulunan uygulamaların ve yazılımların listeleri için aşağıdaki adreslerden yararlanabilirsiniz: l Linux Applications and Utilities l Scientific Applications on Linux l Linux Software Map l

LINUX YAZILIM ÖZELLİKLERİ l l Temel Komutlar Daha önce UNIX tabanlı bir işletim sisteminde çalışanlar için Linux, öğrenilmesi çok kolay bir sistem olacaktır. Standart bir UNIX sisteminde yeralan hemen tüm komutlar, Linux'a taşınmıştır. Onlarca çeşit kabuğun yanı sıra, sed, awk gibi programcının işini kolaylaştıran diller, ls, less, finger gibi temel her türlü komut, Linux'ta vardır.

LINUX YAZILIM ÖZELLİKLERİ l Ağ ve Internet uygulamaları için elm ve pine (Pine Is Not Elm : -) yanında metin editörleri olarak vi, vim (vi'ın daha gelişmiş sürümü), pico ve joe sayılabilir. Editörlerden, bizde fazla bilinmeyen Emacs da Linux altında denemeye değer programlardandır. Kelime işlem programlarından trhttp: //www. paylasimturkey. com/images/smilies/42. gif, grhttp: //www. paylasimturkey. com/images/smilies/42. gif (GNU rhttp: //www. paylasimturkey. com/images/smilies/42. g if) ve daha modern metin işleme yazılımlarından Te. X ve La. Te. X sayılabilir.

LINUX YAZILIM ÖZELLİKLERİ l Bazı program isimlerinin (GNU-tar, GNU-bash gibi) başında görebileceğiniz GNU (Gnu is Not UNIX!), Linux için de yazılım ve programlar üreten bir kuruluştur. GNU, lisansını ve yazarını korumak koşuluyla programları kaynak koduyla birlikte Linux kullanıcılarına dağıtır. GNU bash ve tcsh, Linux altında en çok rağbet edilen iki kabuk ismidir. Diğer kabuklar arasında zsh, ash, ksh ve csh sayılabilir. Kabuklar hakkında daha geniş bilgiyi, Bash Kabuğu konu başlığı altında bulabilirsiniz.

WİNDOWS XP İLE LINUX ARASINDAKİ FARKLAR Genel olarak Linux işletim sistemi ile Windows Xp arasındaki farkları şu ana başlıklarda inceleyebiliriz. 1. Kullanım hakkı 2. Bilgisayarlara uyumluluğu 3. Sistemlerin içerikleri 4. İşletim sistemlerinin performansları 5. Virüslere karşı olan dayanıklılıkları 6. Özgür yazılım

Özgür yazılım sadece ücretsiz yazılım anlamında değildir, bunun yanında özgürlüğü de kasteder. Kaynak kodları açık olduğu için C programlama dilini de kullanarak işletim sisteminin en derin ayarları üzerinde oynayabilir ve istediğiniz değişiklikleri yapabilirsiniz. Bu nokta da son kullanıcı açısından, sistemin derinliklerine girmeye ve C dili bilmeye gerek yoktur. Program internet üzerinden milyomlarca kullanıcı tarafından açıkları kapatıldığından windows işletim sistemlerine nazaran çok daha dayanıklıdır.

Mevcut sistemlerin eksikleri: 1. Yavaş gelişim modelleri, 2. Yüksek fiyatlar, 3. Kaynak koda ulaşılamadığı için özelleştirilmeyen yazılımlar, 4. Teknik destek sıkıntıları, telefon hattında uzun beklemeler, 5. Her geçen gün daha fazla ve donanım isteği, 6. Tekelci yaklaşımlar,

Linux’un üstünlükleri; 1. Çok kullanıcılı olması, 2. Kullanıcı dostu arabirimlere sahip komple masaüstüne sahip olması, 3. Ağ sistemleri üzerinde rakiplerine göre çok başarılı bir görünüm çizmesi, 4. Kaynak kodu açık, özelleştirilebilir bir sistem çizmesi, 5. Güvenilir, güvenli bir sistem çizmesi, 6. Kararlı ve geriye uyumlu altyapısının olması, 7. Düşük donanım ile de çalışabilir olması.

Çok kullanıcılı bir sistem: Linux “çok kullanıcılı” şeklinde tabir edebileceğimiz özelliği ile birden çok kullanıcıyı destekler. Böylece bir kullanıcı diğer bir kullanıcının dosya ve dizinlerine erişemez, sisteme zarar veremez, kullanıcı açamaz, kritik sistem ayarlarını değiştiremez. Kişiselleştirme seçenekleri birbirine karışmaz. Kısaca bir kullanıcının diğerinden haberi olmaz ve hepsi aynı anda çalışabilir. Eğer kullanıcı parolasını unutmuş ise sisteme herhangi bir şekilde giriş yapamaz. Linux’un bu güvenlik mekanizması sayesinde bu sistem altında virüsler yayılamaz. Ayrıca herhangi bir WIN 32 virüsü yada bir elektronik posta virüsü Linux’a asla zarar veremez.

Linux'ta kullanıcı sayısının az olmasının bazı avantajları da vardır. Mesela, virüs, trojan, dialer, solucan gibi zararlı program yazan kişilerin amacı da yazdıkları programların daha çok etki göstermesidir ve bunun içinde daha çok kullanılan işletim sistemlerini seçerler. Windows kullanırken yanlışlıkla bir dialer'a tıkladığınızda, telefon faturasının kabarıklığı size ay sonunda acı bir sürpriz olacaktır. Fakat Linux içerisinde bu dialer'e tıklarsanız, o zararlı programın Linux için matematikteki etkisiz eleman işlevine sahip olduğunu görürsünüz.

Makinelerde Linux çalıştırmak için kullanılan uygulamalara bağlı olarak en az bir 3865 x işlemci ve 4 Mbayt Ram’e gereksinim duyulur. Sabit disk üzerinde ise en az 40 MB’lik bir alan ayırmanız gerekir. Rahat bir kullanım için en az 8 MB sabit disk ve bir 486 işlemci önerilmektedir.

Genel anlamada Windows işletim sistemlerinde yeterli program yoktur. Yani kelime işlem programı, antivirüs yazılımı, mp 3 programları, Windows için geliştirilen yama progamları bütün bunlar ekstra program ve masraflar olarak karşımıza çıkar. Linüx işletim sistemini etkileyen yazılımlar vardır fakat bunların açıkları herzaman kapatılmaktadır. Ayrıca Linüx kurulduğunda Monzilla, Xmms, X_ Chat gibi arayüz programları sayesinde başga programlara ihtiyaç duyulmaksızın sistem kullanılır.

LİNu. X İŞLETİM SİSTEMİNİN EKSİKLİKLERİ Ortak bir standart l Yazılım desteği l Dağıtım karmaşası l Çok fazla bağımlılık olması l

Yazılım desteği Binbir konuda, binbir türlü ve serbest yazılıma sahip olsa da, Linux’un hala zayıf kaldığı yazılım işleri var. Örneğin Auto. CAD ayarında bir CAD yazılımı henüz yok (Auto. CAD’in MS’dan sonra dünyanın en fazla C kodu üreten firmalarından çıktığı, birkaç bin dolara satılan ve daha önemlisi yirmi seneye yakın bir zamandır geliştirilen bir program olduğunu düşünürsek çok da şaşırmamak lazım buna). Bu konuda belli alanlarda bazı eksiklikler var, fakat çalışmalar sürüyor ve inanıyoruz ki yakında gerçekten rekabet edebilir programlar çıkacak.