Lifandi verld 4 kafli Hlaskli Helga Snbjrnsdttir 4

Lifandi veröld 4. kafli Hlíðaskóli Helga Snæbjörnsdóttir

4. 1 Helstu einkenni sveppa n n Sveppir eru ófrumbjarga og lifa á vefjum annarra lífvera, lifandi eða dauðra, sem þeir leysa upp með meltiensími og soga síðan upp í eigin líkama Sveppir sem eru sníklar lifa á öðrum lifandi verum og valda þeim oft skaða og óþægindum, t. d. fótsveppur Glósur úr Lifandi veröld Hlíðaskóli Helga Snæbjörnsdóttir 2

4. 1 Helstu einkenni sveppa n n n Sveppir sem eru rotverur lifa á hræjum og eru mjög nauðsynlegir fyrir hringrás efna í náttúrunni. Þeir brjóta niður dauða líkama svo hægt sé að endurnýta efnin úr þeim. Til eru bæði einfruma og fjölfruma sveppir Útlit sveppa er mjög margvíslegt, allt frá örsmáum einfrumungum upp í gríðarstór vefjanet í jarðveginum sem bera ógnarstór aldin Glósur úr Lifandi veröld Hlíðaskóli Helga Snæbjörnsdóttir 3

Helstu gerðir sveppa Gersveppir: n n n kúlulaga einfrumungar fjölga sér með knappskotum, þ. e. nýr sveppur vex eins og bunga út úr gömlum og losna síðan af nýttir í matargerð: brauð, öl, ostar Glósur úr Lifandi veröld Hlíðaskóli Helga Snæbjörnsdóttir 4

Glósur úr Lifandi veröld Hlíðaskóli Helga Snæbjörnsdóttir 5

Helstu gerðir sveppa frh. Myglusveppir: n n fjölfrumungar líkaminn er óreglulegt net sveppþráða. fjölga sér með gróum, sem eru örsmáar æxlunarfrumur. nýttir sem lyf: pensilín Glósur úr Lifandi veröld Hlíðaskóli Helga Snæbjörnsdóttir 6

Helstu gerðir sveppa, frh. Hattsveppir: n n líkaminn gerður úr sveppþráðum. Sýnilegi hlutinn, sveppaldinið, er gert úr mörgum afar þéttum sveppþráðum. Sveppaldinið skiptist í staf og hatt. fjölga sér með gróum sem myndast í fönum eða pípum á neðra borði hattsins og berast þaðan með vindi Glósur úr Lifandi veröld Hlíðaskóli Helga Snæbjörnsdóttir 7

Glósur úr Lifandi veröld Hlíðaskóli Helga Snæbjörnsdóttir 8

Helstu gerðir sveppa, frh. Fléttur: n n Líta út svipað og plöntur eða mosar Eru í raun 2 lífverur: sveppur og frumþörungur/blágerill sem lifa nánu sambýli Sveppurinn útvegar vatn og Fjallagrös: uppistaðan í líkama ólífræn efni úr jarðveginum fléttunnar er sveppurinn Þörungurinn/blágerillinn útvegar lífræn efni með ljóstillífun Glósur úr Lifandi veröld Hlíðaskóli Helga Snæbjörnsdóttir 9