LETMN TEMEL KOULLARI letiim iki insann birbirini fark
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI İletişim iki insanın birbirini fark etmesi ile başlar. Söylenilen/söylenilmeyen, yapılan/yapılmayan her şeyin iletişimde bir anlamı vardır. Aynı zamanda tavır davranışlar, jestler, mimikler gibi bir çok faktör iletişimi etkiler. Bu nedenle iletişimi oluşturan bazı temel koşullar vardır ve bunlara dikkat edilmesi ile etkili bir iletişim kurulabilir.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Etkili iletişim için uyulması gereken bazı ilkeler vardır. Bu ilkelere örnek verilecek olduğunda; - iletişimde bireysel farklılıkların kabul edilmesi, - bireyin değerli ve önemli olduğunun kabul edilmesi, - insanlara saygı duyma - Gönüllüğünün önemli olduğunun kabul edilmesi - Koşulsuz olarak kabul etme ve ilgi gösterme - Tutarlı olma - Empati kurabilme - Gizliliğe saygı duyma
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Aynı zamanda kişiler arası iletişimin sağlıklı bir şekilde kurulabilmesi için bası ön koşullara ihtiyaç duyulmaktadır. Bunlar ise; - Kendini Tanıma - Kendini Açma - Beden Dili - Saydamlık - Algı -Empati - Saygı
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Kendini Tanıma: Kişinin kendini tanıma becerisi çevresindekiler ile sağlıklı ilişkiler geliştirebilmesi için çok önemlidir. Esas olan bireyin öncelikli olarak kendisi ile kurduğu iletişimdir. Kişi önce kendisini olduğu gibi kabul etmeli, kendine saygı duymalı ve ondan sonra çevresi ile etkili iletişim kurma çabası içerisine girmelidir. Kendini tanıma ise birey için uzun bir süreci içerir. Kişinin kendi ile kurduğu iletişime içsel iletişim denir.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Kendini Tanıma: Bireyin özgüveninin oluşmasında kendini tanıması ve kendine değer vermesi çok önemli bir yer tutar. Kendini tanımak için kişinin kendi duygularının farkında olması gerekir. Duyguların farkında olmak kişinin hem kendi düşüncelerini daha iyi tanımasına yardımcı olur hem de karşılaştıkları durumlarda neler hissedeceğini daha önceden tahmin edebilir. Bu öngörüler sayesinde de karşısındaki ile daha sağlıklı iletişim kurabilir.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Kendini Tanıma: Sağlıklı bir iletişim için kişinin özgüveninin ve değerlerinin gelişmiş olması gerekir. Özgüveni az olan kişi hem duygularını açıklamakta zorlanır hem başkalarının yapıcı eleştirilerinden çekinir hem de kendisine ait farklı düşünceleri dile getirmekte zorlanır. Kişi farklı bir görüşü ortaya attığında kabul görmeyeceğine ilişkin bir inanış içerisine girer. Bu inanış da kişinin içe dönmesine ve iletişimin olumsuz etkilenmesine neden olur.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Kendini Tanıma: Kişinin etkili bir iletişim kurabilmesi için kendisinden bahsedebilme yeteneğine sahip olmasının yanında dengeli bir içsel iletişime sahip olması gerekmektedir. Kişinin kendini tanıması, ihtiyaçlarının farkına varması, değerlerinin, tutum ve yeteneklerinin farkına varması kendisi ile gerçekleştirdiği iç iletişimi ile mümkündür. Kendini tanıma «iletişim benimle başlar» ilkesine dayanmaktadır.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Kendini Açma: Kendini açma kavramının tanımına bakacak olduğumuzda bireyin kendi özelliklerini, hem iyi hem de kötü olarak nitelendirebileceği yönlerini, her türlü duygu ve düşüncesini isteklerini yeteneklerini beklentilerini ya da becerilerini karşıdaki kişi ya da kişilerle sözel ya da sözel olmayan yöntemler kullanarak paylaşmasıdır.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Kendini Açma: Bireyler kendilerinden bahsetme konusunda çekingen bir tutuma sahiptirler. Üzerine bu söyleyeceklerinde karşı taraf için alay edilebilecek, küçük görülebilecek, hafife alınacak durumlar söz konusu ise iletişimin devamı tehlikeye girer, zorunlu olarak devam etse bile samimiyetsizlik hakim olur. Kişinin kendine olan özgüveni ile sahip olduğu değerleri açığa vurma yeteneği bir bütünlük oluşturmaktadır.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Kendini Açma: Bireyler kendilerine dair ayrıntıları karşıdaki kişiye açıkladığında kabul görme konusunda endişe yaşayabilir. Ortamda bulunan güven ve iyi niyet ise kişinin kendisini daha rahat hissetmesine ve bu sayede kendisini daha kolay açmasına yardımcı olmaktadır. Bir kişinin etkili iletişim kurabilmesi için tarafların kendilerini kolay olarak ifade edebilecekleri bir güven ortamı oluşturmasına bağlıdır.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Kendini Açma: Güven ortamı bir kişi tarafından kurulur ancak karşılıklı olarak devam ettirilir. Diğer insanlarla olan ilişkiler kişinin kendi ile olan iletişiminin bir yansımasıdır. Kendini açmanın sınırları bireyin kendini tanıması ile belirginleşir.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Kendini Açma: Kişi etkili ve sağlıklı bir iletişim kurmak istiyorsa karşısındakine karşı açık olmalıdır. Ancak bu kendini açma karşılıklı olmalıdır ve güven ortamı sağlanmalıdır. Kendini açma, kişiler arası ilişkilerin hem daha kolay kurulabilmesi hem de daha rahat gelişebilmesi ve daha güvenli sürdürülebilmesi için iletişimin önemli basamaklarından biridir.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Beden Dili: Beden dili kişinin karşısındakine duygu ve düşüncelerini iletirken kullandığı hareket, jest, mimik, duruş, gibi etmenlerden oluşan değerler bütünüdür. İletişimin temel sistemi insan vücududur. Dilin kullanımının tarihte çok sonraları kullanıldığı bilindiğinden, insanların beden dilinin en ilkel ve doğal iletişim aracı olduğu söylenebilir.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Beden Dili: Diğer dillerde olduğu gibi beden dili de belirli sembollerden oluşur. Ve kişinin bu konu hakkında yapacağı en büyük hata bu sembolleri birbirinden bağımsız olarak yorumlamaktır. Her bir hareketin tıpkı sözcükler gibi birden fazla anlamı olabilir. Bu hareketler hem diğer hareketlerle birlikte hem de ortamla birlikte yorumlanmalıdır. Bedensel hareketlerimiz duygularımızdan ipuçları taşımaktadır.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Beden Dili: İçerimizdeki her hareket beden dilimiz aracılığıyla dışa vurur. Bu hareketler genel olarak kültürel faktörlerden de oldukça etkilenmektedir. Yüzümüzün sarkması, sararması, kızarması, sesimizin titremesi, ses tonumuz, gülümsememiz hepsi ayrı değerlendirilmektedir. Her ne kadar sözlü ifadede zaman yalan söylense de beden dili ile bunu yapmak çok mümkün değildir. Sözlü mesajlarla beden dili arasında bir fark varsa öncelikli olarak beden dilinin verdiği mesaj anlaşılır ve akılda kalan da beden dilinin verdiği mesaj olur.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Beden Dili: İletişimde, görüşmenin ilk anından itibaren karşı tarafı etkileme durumu söz konusudur ve bu etkileme ilk olarak beden dili kullanılarak gerçekleşir. Beden dili insanların ne demek istediklerini açıklamakta dünya üzerinde konuşulan bütün dillerden daha fazlasını anlatabilir. Beden dili ile gönderilen mesajların çoğu farkında olmadan karşı tarafa iletilir. Her insanın kendine özgü bir beden dili sözlüğü vardır ve herkes için bu sözlüğü ayrı çözmek zor ve zaman alıcı bir iştir. Bazı davranışlar bazı kişilerde gerçekten kaygının göstergesiyken aynı davranış başka bir kişide yalnızca alışkanlık olarak yapılıyor olabilir.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Beden Dili: Aynı zamanda insanların beden dili insanlar üzerinde belirgin yanıltıcı etkiler de bırakabilir. Kişi ilgilendiği bir şeye baktığında göz bebekleri büyüyebilir, yüzü kızarabilir. Ancak iletişim esnasında sadece beden dilini değerlendirerek yorum yapmak hatalıdır. Böyle bir yorumlama alıcıyı yanılgıya sürükleyebilir. Şık bir kıyafet bir kişi üzerinde olumlu bir düşünce edinmenize neden olabilir ancak bu durum yalnızca olumlu bir ön yargıdan öte değildir. Kadınlar iletişimde görsel mesajlara daha çok önem verirken erkekler daha çok sözel mesajlara önem vermektedir.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Beden Dili: Aynı zamanda beden dilinin kullanımı sözlü iletişimi daha etkili hale getirmeyi de amaçlar. İletişimde beden dilinin işlevlerini sıralayacak olduğumuzda; - Kişilerarası iletişimde duygu ve tavırları yansıtmak, - Sözel iletişimde anlatılmak istenileni tamamlamak ve desteklemek - Sözlü iletişimin yerini almak ve mesajı doğrudan iletmek
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Saydamlık: Saydamlık açık iletişim olarak da ifade edilmektedir ve duygu ve düşüncelerin karşı tarafa doğrudan net bir şekilde ifade edilmesi, kişinin ne düşünüyorsa ve ne hissediyorsa o şekilde davranması ve karşı tarafa mesajı o şekilde iletmesi anlamına gelmektedir. Açık iletişim sayesinde ilişkiler daha da derinleşir ve bu sayede daha yakın ilişkiler kurulur. Açık iletişimde kişisel kaygıların ve değerlerin paylaşılır, duygu ve davranışlar karşı tarafa olduğu gibi aktarılır.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Saydamlık; Kişisel ilişkilerin kurulmasında önemli rolü olan saydamlık, - Bireylerin olduğu gibi ve doğal görünmesini - Duygu ve düşüncelerin karşıya mümkün olduğu kadar incitmeden aktarılmasını - Kendi duygularını gizlemeye çalışmadan içten bir şekilde duygu ve düşüncelerin karşı tarafa aktarılmasını sağlar.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Algı: Yaşantılarımızı şekillendiren algı, bize dış dünyadan bilgi sağlar. Bireyler sürekli olarak dış dünyadan uyaranlar alır ve bu uyaranlar algı ile anlamlandırılır. Algı duyu organlarımızdan beynimize ulaşan verilerin örgütlenerek yorumlanması ve anlamlandırılması sürecine verilen addır. Algılama olmadan duyu organları tarafından beyne iletilen verilen herhangi bir anlam taşımaz.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Algı: Bireyler doğumdan itibaren çevresinde olan biteni anlamak, yorumlamak ve kendini yeni durumlara uydurmak için algıyı kullanır. Algı iletişim sürecinin ayrılmaz bir parçasıdır ve iletişim sürecinde karmaşık algılar süreçler yönetilir. Algı, beş duru organı ile doğrudan ilişkili bir süreçtir ve algı sayesinde kişi hem kendi hem de diğerleri hakkında bilgi edinilir.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Empati: Empati kavramının tanımına bakıldığında; Bir kişinin kendisini karşısındakinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygularını ve düşüncelerini anlaması, hissetmesi ve bu durumu iletmesi sürecine empati denir.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Empati: Empati kişiler arası iletişimde önemli bir rol oynar. Bunun nedeni ise her insanın karşısındaki tarafından doğru anlaşılma isteğidir. Empati hem ölçülebilen hem de eğitim yolu ile geliştirilebilen bir beceridir. Empatik beceriler ilişkilerdeki sorunları çözebilmek adına önemli rol oynar. Çünkü empatik düşünebilen bireyler problemi anlamaya ve çözüme odaklanırlar.
İLETİŞİMİN TEMEL KOŞULLARI Saygı: İletişimde başarıyı yakalayabilmek için temel koşullardan biri de karşı tarafa saygı duymaktır. Saygı, karşıdaki bireyi ayrı bir kişilik olarak görüp onun duygu, düşünce ve hareketlerinde özgür olduğunu kabul etmektir. İletişimde saygı; karşı tarafı dinlemek, onun fikirlerini dile getirmesine fırsat vermek, karşı tarafa zaman tanımak, onu yargılamadan konuşmaktan, karşı tarafı dikkatli bir şekilde dinlemekten geçer.
Kaynakça Körükçü, Ö. (2017). Çocukla İletişimde Temel Koşullar. Çocuk ve İletişim. Ed. : Neriman Aral. Vize Yayıncılık, Ankara Bilgili, S. (2019). Aile Eğitimi Kalıplarının Ebeveyn Tutumları ile İlişkisinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi. İstanbul. Gülşen, E. , G. (2020). Eğitim Yöneticilerinin İletişim Becerilerine İlişkin Öğretmen Görüşleri: Bir Durum Çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi. Antalya. Köksal Akyol, A. , Oğuz, V. (2014). İletişimi Oluşturan Temel Koşullar ve İletişim Engelleri. Her Yönü ile Okul Öncesi Eğitim – Etkili İletişim. Ed. : Prof. Dr. F. Abide Güngör Aytar. Hedef Cs. Basın Yayın. Ankara. Dökmen, Ü. 1998. İletişim Çatışmaları ve Empati. Sistem Yayıncılık. İstanbul. Tayfun, R. (2007). Etkili iletişim ve beden dili. Nobel Basım Evi. Ankara.
- Slides: 26