LETME KAVRAMI VE ILIKILI KAVRAMLAR HAFTA 2 Apple

İŞLETME KAVRAMI VE ILIŞKILI KAVRAMLAR HAFTA 2

• Apple girişimciliği; eski kuralları çağdaş yeniliklerle yorumlayan ve aksiyona geçiren beceri olarak tanımlar. Microsoft; fayda ve prestij odaklı tüm eylemlerin kesiştiği nokta olarak ifade eder. Pfizer; bireyle yetinmeyen, siyaseti kamu yararı aksiyona yönlendiren beceri olarak tanımlar. İkea; fikir üreten sıra dışı yöntemleri takdis eden anlayış der. Google ise; geçmişi gelecekle birleştiren ve şimdiyi yaratan yetenek olarak ifade eder.

CEVAPLANMASI GEREKEN SORULAR • Soru: Girişimci ve Yönetici arasındaki fark var mıdır? • Soru: İç girişimci kimdir? İşletmenin faaliyet konusunu oluşturan mal ve hizmetler, iktisadi mal ve hizmetlerdir. • Soru: Mal ve hizmet arasında fark mıdır? İktisadi mal ve hizmetler için şu özellikler önem taşımaktadır.

IKTISADI MALLAR • İktisadi mallar ihtiyaca göre kıttırlar. Doğada sınırsız olarak bulunmazlar. Bulunanlar bile tükenme aşamasına geldiklerinde bir ekonomik mal veya hizmet konusu olabilirler • Dilimizde “kıtlık” bir malın piyasadan kalktığı, bulunmasının olanaksızlaştığı, kuraklık ve doğal olaylar sebebiyle üretimin çok düşük veya hiç olmaması anlamına gelir. Başka bir açıklamayla; bir malın fiziksel anlamda bulunmaması veya eskisine göre çok daha az miktarda bulunabilmesi halk dilinde kıtlık olarak ifade edilmektedir. • Ekonomi dilinde kıtlık kavramı ise; bulunabilen kolay veya güç elde edilebilen, lakin insanların bütün ihtiyaçlarını karşılayabilecek kadar çok sayıda olamayan her mal için kullanılabilmektedir.

HAVA IKTISADI BIR MAL MIDIR? KIT BIR MAL MIDIR? • Su, hava, güneş iktisadi mal değildir. Serbest maldır. Bedel ve çaba harcanmaksızın elde edilebilir. • Fiyatı olan her mal, yani elde etmek için üretim sürecinden geçen ve bir maliyeti olan her şey ekonomi tanımına uygun kıt mal ve hizmet sayılır. Bunlara ekonomi sözlüğünde “ekonomik mallar” adı da verilmektedir. • Örneğin; Çin’de insanlar hava kirliliğinden gündüz önünü göremiyor, ya da dünyanın bir yerinde insanlar temiz içme suyuna kolaylıkla ulaşamıyor. Bu durumda suyu veya havayı şişelediğinizde ekonomik bir mala dönüşür.

FAYDA • Ekonomik mallar, talep eden kişinin ihtiyacını gidermek için vardır. Bu nedenle fayda yaratırlar. • Fayda, ürün ve hizmetin insan gereksinimini tatmin etme düzeyidir. Ekonomik fayda yaratma, toplumun ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetleri üretip ihtiyaç sahiplerine sunmasından kaynaklanır. İşletmeler, ihtiyaçları tatmin edecek mal ve hizmetler yoluyla fayda üretirler. Fayda sağlayan bu mal ve hizmetler, ekonomik mal ve hizmetler olarak nitelendirilir.

İŞLETMELERIN YARATTIĞI FAYDALAR • Şekil faydası: İhtiyaçları sağlayacak özellikte mal ve hizmet üretimi (Petrolden benzin üretimi) • Yer Faydası: Üretimin talep edilen pazara ya da talep edenlerin arz noktalarına ulaştırılması hizmeti (DT’nin İrfan Şahinbaş Atölye Sahnesine servis hizmeti sağlaması) • Zaman Faydası: Mevsimsellik nedeniyle talebi değişen mal ve hizmetler için zamanın uyumlaştırılması faydası (Doğalgazın depolanması). Bol bulundukları zamandan kıt bulundukları zamana aktarılması (meyve-sebze soğuk hava depoları)

İŞLETMELERIN YARATTIĞI FAYDALAR • Mülkiyet ve Değişim Faydası: Talep edenlerin ürünü sahiplenmesini ve el değişimini kolaylaştıran mal ve hizmetler (Emlakçılık) • Bilgi Faydası: Gerekli bilgilerin sürekli ilgili kişilere aktarılması ve gerekli bilginin elde edilmesi (Finans piyasaları: Şirketler hakkında bilgi sağlayarak yatırımcılara bilgi sağlar. Yeni finansal ürünler hakkında şirketlere bilgi sağla. )

• İktisadi mallar doğada hazır bulundukları durumlarıyla değil, ancak belirli çabalar harcandıktan sonra insan ihtiyaçlarını karşılayabilecek duruma gelirler. • Ekonomik malın, pazar (alıcı ve satıcının karşılaştığı yer) içerisinde bir değişim değeri olması gerekmektedir. Çünkü işletmeler, ihtiyacı tatmin edecek mal ve hizmeti doğada hazır haliyle değil belirli bir çaba sonucu ortaya koyarlar.