letme Biliminin Temel lkeleri Blm 2 letme Biliminin

İşletme Biliminin Temel İlkeleri

Bölüm 2: İşletme Biliminin Diğer Bilim Dallarıyla İlişkisi, Amaçları ve Sorumlulukları n İşletme bilimi hukuk, iktisat, sosyoloji, psikoloji, teknoloji, istatistik ve matematik, biliminin katkısıyla bilimler demetinden oluşan çok disiplinli bir bilim dalıdır.

n n İşletme ve Hukuk: İşletmeler belirli bir hukuki düzen içinde faaliyette bulunurlar. İşletmeler her türlü faaliyetlerinde hukukun koyduğu sorumlulukları yerine getirmek durumundadırlar. İşletmeler borçlar hukuku, ticaret hukuku, şirketler hukuku, usul, icra, iflas hukuku, iş hukuku ile çok yakın ilişki içinde bulunurlar. İşleteme ve İktisat: İktisat bilimi işletme bilimini içine almakta ve onun çalışmalarının sınırlarını ve genel prensiplerini tespit etmektedir.

n n İşletme ve Sosyoloji: Sosyoloji bilimi topluma ilişkin olayların incelenmesi ile uğraşır. İşletmeler faaliyetlerde bulundukları toplumlarda sosyolojinin koyduğu kurallara uymak zorundadır. İşletme ve Psikoloji: Psikoloji insan davranışlarını inceleyen bir bilim dalıdır. İşletmeler işçi, yönetici, müşterilerin davranışlarını incelemek ve onları kendi amaçları doğrultusunda yönlendirmek için psikoloji bilimi ile çok yakın bir ilişki içinde bulunarak faaliyetlerini sürdürürler.

n n İşletme ve Teknoloji: Günümüzde işletmeler karmaşık teknoloji yığınlarının yönetimi haline dönüşmektedir. Günümüzün işletmeleri teknik ve teknoloji ile iç içe olup, teknoloji yoğun faaliyetleri de kavrayan kuruluşlardır. İşletme Matematik-istatistik: İşletme yöneticileri karar verirken bir dizi istatistik ve matematik teknikleri kullanır, matematik ve istatistik teknikler işletme yöneticisinin kullanacağı vazgeçilmez enstrümanlardır.

n İşletmenin Fonksiyonları: İşletmelerin faaliyetleri çok ve çeşitlidir. Bu faaliyetlerden birbirlerine benzeyen ve yakın ilişki içinde bulunan faaliyetler bir araya getirilerek gruplandırılır. Bu gruplandırılmış işletme faaliyetlerine işleteme fonksiyonları denir. İşletme fonksiyonları:

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Yönetim Organizasyon Üretim Finans Pazarlama Personel Muhasebe Araştırma-geliştirme Halkla ilişkiler

n Bir işletme üretim faktörlerini tedarik eder ve bunlarla iktisadi mal ve hizmet üretir ve bu malları ihtiyacı olan kimselere satar. Bu faaliyetler tedarik, üretim ve pazarlama şeklinde işletmenin esas fonksiyonlarını oluşturur. Yönetim fonksiyonu genel bir fonksiyon olarak diğerlerinin hepsinin üzerinde onları düzenleyip yürüten bir özelliğe sahiptir.

n n İşletmenin Amaçları: İşletmelerin belli başlı amaçları; kar, topluma hizmet ve devamlılıklarını sürdürmektir. Kar: Özel kesim işletmelerinin en önde gelen amacı kar elde etmektir. Özel kesim işletmelerin diğer amaçlarını gerçekleştirebilmesi kar amacına ulaşmasına bağlıdır. İşletme kar ediyorsa ayakta kalıp devamlılığını sürdürebilir. Kamu kesiminde ise İktisadi Devlet Teşekküllerinin amacı kar etmektir, Kamu İktisadi Teşebbüslerinin amacı ise kar değil sosyal karlılıktır yani uzun dönemde toplum gelişmesine dolaylı yoldan katkıda bulunmaktır.

n n Topluma Hizmet: Toplum ihtiyaçlarını karşılamadan işletmelerin uzun dönemde karlı çalışmaları, mallarını piyasada satabilmeleri ve devamlılıklarını sağlayabilmeleri mümkün değildir. Devamlılıklarını Sürdürmek: İşletmenin en büyük amacı devamlılıklarını sağlamaktır, devamlı olmayan bir işletme karlı da olsa kısa bir süre sonra kapanır. İşletmeler devamlılıklarını sürdürebilmek için kar etmek zorundadırlar.

n İşletmelerin sorumlulukları: İşletmeler gelişmelerini tamamladıktan sonra toplumda belirli bir sosyal sorumluluk yüklenmektedirler. Bu sorumluluklar, devlete karşı, topluma karşı ortaklara karşı, çalışanlara karşı, çevreye karşı, toplumda yer alan kurumlara karşı, rakiplere karşı sorumluluklardır. Ülkemizin dışarıya açılması nedeniyle sorumluluklar da milli sınırlar dışına çıkmaktadır. Bu da işletmelere milletlerarası sorumluluğu getirmektedir.