LETMDE KSEL VE PSKOLOJK ENGELLER EZG GEBAL TLAY
İLETİŞİMDE KİŞİSEL VE PSİKOLOJİK ENGELLER EZGİ GEBAL TÜLAY ŞENTÜRK SELCAN CESUR NAZLICAN USLU
İLETİŞİMDE KİŞİSEL ENGELLER İletişim kurma becerilerimizi geliştirebilmek için önce etkin iletişimin önündeki engellerin farkında olmalıyız. İletişim önündeki engeller : v. KORKULAR Yanlış şeyler söylemekten, alaya alınmaktan, duygularımızı ifade etmekten ya da ifade edememekten korkmak, iletişim korkuları arasında yer almaktadır.
İLETİŞİMDE KİŞİSEL ENGELLER vÖN KABULLER Bir şeyin nasıl olduğunu ve nasıl olması gerektiği hakkında ki inançlarımız, değerlerimiz ve tutumlarımızın toplamına ön kabul denilmektedir. v DUYARSIZLIK Kimi zaman başkalarının duygularını dikkate almak bize fazla gelir. Her şeye duyarlılık göstermek mümkün değildir. Ama sürekli kendi yaptıklarımız, kendi durumumuz ya da kendi duygularımızla ilgilendiğimizde insanlarla olan iletişimimiz aksar.
İLETİŞİMDE KİŞİSEL ENGELLER v İSİM TAKMAK Zihnimiz farklı şeyleri birbirinden ayırt etmek için bunlara adlar verir. Bu etrafınızda ki karmaşıklığa düzen getiren bir alışkanlıktır. Ama unutmayın ki isim taktığınız kişiyi gösterirken işaret parmağınız kişiye yöneldiğinde geriye kalan üç parmağınız sizi göstermektedir.
İLETİŞİMDE KİŞİSEL ENGELLER v KARARSIZLIK Konuşurken zaman ‘şey’, ‘mmm’ , ‘hmmm ne diyordum’ gibi ifadeler kullanırız. Ama bu ifadeleri sıklıkla kullanan kişilerle sohbet etmeyi hiç sevmeyiz. Bu nedenle iletişim kurarken, mesajımızı hazırlamak çok önemlidir. Hazırlanmış bir mesaj bizleri ‘eee şey’ demekten kurtarır.
İLETİŞİMDE KİŞİSEL ENGELLER v. ALINGANLIK Alıngan kişi karşısındaki insanların her söylediğinde mutlaka kendisine yönelik olumsuzluk arar ve bulduğunu düşünür. Bu kişiler genelde kimseyle düzgün bir iletişim kuramaz.
İLETİŞİMDE KİŞİSEL ENGELLER v BEN MERKEZCİLİK Her konuda kendini öne çıkarma, hep kendi hakkında konuşma ve herkesten önemli olduğuna inanmaya denir. Ben merkezci insan konuşurken adeta önünde ayna varmış gibi davranır. Bu özelliğinden bahsedilen bir kişiyle iletişim kurulabilir mi? Bu türden insanla sağlıklı konuşabilmek için iki tarafın da engelleri aşması gerekmektedir.
İLETİŞİMİN PSİKOLOJİK ENGELLERİ v Psikolojik engel, konunun gerekli eylemleri gerçekleştirmelerini engelleyen pasiflik halidir. Bu durum olumsuz duyguları ve tutumları arttırır. (suçluluk, korku, kaygı, düşük özgüven, utanç. ) v İlişkilerdeki psikolojik engel, insanların ve beraberinde ki çatışmaların etkisiz etkileşimini belirler. Bu tür çatışmaların ortaya çıkmasının ardında ki psikolojik faktörler, mizaç, iletişim tarzı ve muhatapların duygusal durumlarındaki farklılık gibi bireyin kişisel özelliklerinde yatar.
İLETİŞİMİN PSİKOLOJİK ENGELLERİ vİlişkilerde psikolojik engellerin oluşmasının bir başka nedeni kişiliğin vurgulanmasıdır. Vurgulamalar olumlu ve olumsuz nitelikleri içerir ve insan davranışının tarzını belirler. v. Aksanlıklar, bir kişinin karakter özelliklerinin aşırı ifadeleri olduğundan her tür çatışma oluşturabilir.
İLETİŞİMİN PSİKOLOJİK ENGELLERİ v Mizaç, karakter ve vurgu temelinde şekillenen davranış biçimi ve iletişim tarzı, farklı iletişim biçimleri olan insanlar arasındaki iletişimi psikolojik engeller yaratabilir. v Bir kişinin duygusal durumu da, iletişim üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Çünkü duygular bir kişinin zihinsel aktivitesinin ve davranışının düzenleyicisidir. Duygular ya olumlu ya da olumsuz olabilir.
İLETİŞİMİN PSİKOLOJİK ENGELLERİ v Öfke engeli, öfke duygularını yaşayan bir kişiden kaynaklanmaktadır. Böyle bir kişi uygunsuz davranabiliyor, rahatsız edici sözler söyleyebiliyor veya agresif hareketler gösterebiliyor. v İğrenme engeli, temel etik davranış normlarını ihlal eden veya kişinin muhatapların görünüşünü algılamaması sonucu ortaya çıkar.
İLETİŞİMİN PSİKOLOJİK ENGELLERİ v Korku bariyeri, korku hissi uyandıran bireyle iletişim kurmanın bir sonucu olarak ortaya çıkar. Böyle bir insandan, özellikle de kendisini yalnız bulmamaya ya da gözünü yakalamamaya çalışmaktan kaçınılır. v Kötü ruh halinin engeli, muhataplardan birinin ruh halinin olmamasından kaynaklanır. Bir kişinin olumsuz tutumu muhatabını etkiler ve onunla iletişimi engeller.
PSİKOLOJİK ENGEL NASIL AŞILIR? v. Psikolojik engellerin aşılması, bir psikoloğun yardımı ile özel eğitimlerden geçerek veya kendini geliştirerek gerçekleşir. v. Ayrıca psikolojik engellerin ve neden oldukları çatışmaların üstesinden gelmek için genel bir strateji vardır.
PSİKOLOJİK ENGEL NASIL AŞILIR? v Psikolojik engellerin aşılması, birkaç adımın olduğu bir şemaya sahiptir. Her şeyden önce mevcut durumu değerlendirmek , yönelimini ve her türlü sonucu belirlemek için gereklidir. Daha sonra, nedenlerin işaretlerini belirlemeli nedenleriyle ilgili durumda önerilen yolları düşünmeli ve incelemelisiniz. Son olarak psikolojik bir engelden kaynaklanan sorunlu durumdan çıkış yolunu çözmek için gerekli duygusal eylemleri belirlemelisiniz.
PSİKOLOJİK ENGEL NASIL AŞILIR? v Bir ilişkideki psikolojik engellerin aşılması her şeyden önce durumu değerlendirmeli psikolojik bir engelin ortaya çıkmasının nedenlerini bulmalı ve daha sonra amaçlanan stratejiye göre eylemlerde bulunulmalıdır. v Psikolojik bir iletişim engelini önlemek için çatışmanın çözümünün ne kadar önemli olduğunun farkına varmalı ve bir çözüm yoksa ne olabileceğini düşünmelisiniz.
PSİKOLOJİK ENGEL NASIL AŞILIR? v Bir insanın niyetini anlamak için onun yerine kendini koymaya çalışmalısınız. Her iki kişiyi ilgilendiren mevcut sorun durumu için başka bir konuyu suçlamak gerekli değildir, sorumluluk paylarını tanımlamak gerekir. Değerlerini abartmak yada muhatablara karşı üstünlük göstermek arzu edilmez. İletişimdeki psikolojik engelin üstesinden gelinmesi imkansızsa en azından muhatabla hoşgörülü ilişkileri sürdürmeye çalışmalısınız.
Kaynakça http//: tr. housepsych. com Çağdaş, A. , (2015), ANNE - BABA – ÇOCUK İLETİŞİMİ. Ankara: Eğiten Kitap.
- Slides: 17