LETM FAKLTES RADYO TELEVZYON VE SNEMA BLM RTS
İLETİŞİM FAKÜLTESİ RADYO, TELEVİZYON VE SİNEMA BÖLÜMÜ RTS 227 – Sinematografi Arş. Gör. Dr. Murat ŞAHİN
Giriş RTS 227 - Sinematografi Hafta-1
Sinematografi nedir? • Sinematografi sözünü oluşturan sözcüklerin kökeni Yunancadır ve bu bileşik sözcük "hareketle yazı yazmak" anlamına gelir. • Yunancada 'kinema', hareket; 'grafos', yazmak, çizmek, yazarak ya da çizerek temsil etmek anlamına gelmektedir.
Sinematografi nedir? • İşin özünde film çekmek, çekim yapmaktır; ama sinematografi basit bir görüntüleme işinden çok ötesidir. • Düşünce, hareket, duygusal ifade, ton ve iletişimin söze gelmeyen tüm diğer biçimlerini alıp onları görsel terimler haline getirme sürecidir. • Sinemasal teknik, bir filmin konuşmalar ve hareketten oluşan 'içeriğine' anlam ve alt metin katmanları eklemek için kullandığımız yöntem ve tekniklerin tümünden oluşur.
Sinematografi nedir? • Sinema bir dildir ve içinde objektif, kompozisyon, görsel tasarım ışıklandırma, görüntü denetimi, devamlılık, hareket ve bakış açısına ait dağerlar ve alt-diller vardır. • Objektifleri, pozlamayı, kompozisyonu, devamlılığı, montajda gerekecek şeyleri, ışıklandırmayı, rengi, seti, kameranın hatta öykü yapısının temel unsurlarını bilmek gerekir. • İş, kamerayla öykü anlatmaktır
Sinematografi nedir? • Bir film projesi oluşturduğumuzda ilk hedeflerimizden biri, karakterlerin içinde yaşayacağı görsel bir dünya yaratmaktır. Bu görsel dünya, izleyicinin hikayeyi nasıl algılayacağının, karakterleri ve onların davranışlarını nasıl anlayacağının önemli bir unsurudur. • Bu evren mekanlardan, setlerden, kostümlerden, hatta seslerden oluşur, ama bu görsel dünyalar büyük ölçüde sinematografi aracılığı ile yaratılmıştır. • Bütün bu unsurlar bir arada çalışır elbet, görsel öykü anlatımında her şey birbiriyle ilişkilidir: set muhteşem olabilir, ama ışıklandırma kötüryse, sonuç vasatın altında olacaktır.
Sinematografi nedir? • Bir sinemacı olarak öğrenmeniz gerekenlerden biri de, öyküde, mekanda, aksesuarda ya da her nerede olursa, yaptığınız her seçimin bir nedene dayanması gerektiğidir. Rastgele seçimler öykünüzü anlatmada size yardımcı olmazlar. • Bu seçimler her zaman bilinçli kararlar olmayabilir, ama önem seçimlerin hepsi bilinçli olmalıdır. İşi oluruna bırakmak, hemen hiçbir zaman özgün düşüncelerinizi aktaran akıcı, kendi içinde bütünlüğü olan bir öykü olarak sonuçlanmaz.
Sinematografinin Öğeleri • • • Çerçeve içi düzenleme Çekim, sahne ve sekans Kamera hareketleri Çekim Ölçekleri Kapalı ve açık form Alan derinliği Işık ve aydınlatma Kurgu Ses Renk Oyunculuk
Sinemanın Kavramsal Araçları • • Çerçeve Işık ve renk Objektif Hareket Doku Tanıtma Bakış açısı
Çerçeveleme • Çerçeveyi belirlemek, film çekmenin temel yasasıdır. • Sinemacılar, izleyicinin dikkatini yönlendirmek zorundadır: 'buraya bak, şimdi şuna bak, şimdi oraya. . . ’. • Çerçeveyi seçmek, öykü aktarma aracıdır; ama aynı zamanda bir kompozisyon, ritim ve perspektif sorunudur.
Işık ve Renk • Işık ve renk, görüntü yönetmeninin en güçlü araçlarıdır. • Işıklandırma ve renk denetimi sette onun en çok zamanını alan işlerdir.
Objektif • Objektiflerin, bizim fiziksel dünyayı algılama biçimimizi değiştirebilme becerisi vardır ve görsel anlatımın güçlü bir aracıdır. • Her objektifin, görüntüye tat ve ton katan bir kişiliği vardır. Bunun içine kontrast ve keskinlik gibi pek çok etmen girer. • Ama bir objektifin en etkileyici yanı odak uzunluğudur, ne kadar geniş veya dar açıyla gördüğüdür. • Kısa odaklı bir objektifin çok geniş görüş açısı vardır, uzun odaklı objektif ise teleskop veya dürbün gibidir, görüş açısı dardır.
Hareket • Hareket, film çekmenin güçlü aracıdır; • Filmler, hareket ve zaman kullanan ender sanat türlerinden biridir;
Doku • Görüntü dokusuyla oynamanın yolları • Görüntünün renk ve kontrastını değiştirmek, • renklerin yoğunluğunu azaltmak, filtreler, sis ve duman efektleri, çekimde alışılmışın dışında filmler kullanmak, • Çeşitli baskı teknikleri ve tabii bilgisayar aracılığı ile sayısal görüntüde yapılabilecek her türlü işlem.
Tanıtma • Tanıtma, kameranın ortaya çıkartma ya da gizleme yeteneğidir. • Bunu, sözel anlatımda dinleyicilere önemli bilgilerin veya geçişin açıklanması demek olan sunumun görsel karşılığı gibi düşünün. • Bir öyküyü görsel yoldan anlatmanın gerçek anlamda can damarıdır. • Bilgileri izleyiciye diyaloglar ya da dış sesle anlatmak yerine kameranı tanıtması ve aktarması genellikle çok daha sinemasaldır.
Bakış Açısı • Bakış açısı görsel anlatımın kilit aracıdır. • Bakış açısı, kameranın bir şeyi bir karakterin gördüğüne benzer şekil görmesidir. • Sinemanın temeli şudur: kamera izleyicinin gözüdür; kamera sahneyi nasıl çekerse, izleyici öyle algılar. • Sinema, öykü hakkında biz neleri bilmelerini istiyorsak izleyiciye onları göstermekten ibarettir. • Bakış açısı planları izleyiciyi öykünün içine çekmeye yöneliktir; çünkü bir süreliğine o da karakterle aynı şeyi görür. • Bir anlamda izleyici karakterin beynine girer ve dünyayı o karakterin algıladığı gibi algılar.
Kaynaklar • Vineyard, Jeremy (2010). Sinemada Çekim Teknikleri (Çev. Gökhan Rızaoğlu). İstanbul: İstanbul Organizasyon. • Mascelli, Joseph V. (2007). Sinemanın 5 Temel Ögesi (Çev: H. Gür). Ankara: İmge Kitabevi. • Brown, Blain (2014). Sinematografi: Kuram ve Uygulama (Çev. Selçuk Taylaner). İstanbul: Hil Yayınları.
- Slides: 17