LETM FAKLTES HALKLA LKLER ve TANITIM HT 215

İLETİŞİM FAKÜLTESİ HALKLA İLİŞKİLER ve TANITIM HİT 215 Algı ve İmaj Yönetimi Öğr. Gör. Emine

Tutum ve Algı HİT 215 – Algı ve İmaj Yönetimi Hafta-1

Konu Başlıkları ü Ders içeriği genel bilgilendirme ü Tutum ve algı çalışmalarının halkla ilişkiler, reklam ve pazarlama alanları için önemi ü Tutum kavramı ü Tutumun özellikleri ü Tutumu oluşturan öğeler

Tutum araştırmalarının önemi; • İnsanları etkileme ve ikna etme. • İnsanların davranışlarının altında yatan nedenleri anlayabilme, analiz edebilme. • Davranışları önceden tahmin edebilme. • Davranışlara yön verme ve değiştirme. – Var olan olumlu tutumları güçlendirmek – Olumsuz tutumları olumlu yönde değiştirmek

Tutum Nedir? • Tutum, bireyin kendine ya da çevresindeki herhangi bir nesne, toplumsal konu ya da olaya karşı deneyim, bilgi, duygu ve güdülerine dayanarak örgütlediği zihinsel, duygusal ve davranışsal bir tepki ön eğilimidir (İnceoğlu, 2014: 10).

Tutum Nedir? • Tutum bireye atfedilen ve onun bir psikolojik obje ilgili düşünce, duygu ve davranışlarını düzenli bir biçimde oluşturan eğilimdir (Kağıtçıbaşı ve Cemalcılar, 2014: . . ). Gözlenen bir davranış bir tutuma atfedilir.

Tutum • Tutum, doğrudan gözlenebilen bir özellik değildir. • Tutum, bireyin gözlenebilen davranışlarından çıkarsama yapılarak ve o bireye atfedilen bir eğilimdir.

Tutumu Oluşturan Öğeler • Duygusal Öğe • Bilişsel Öğe • Davranışsal Öğe

Duygusal Öğe • Kişinin bir nesneye yönelik duygusal tepkileridir. Kişinin değerleri ile ilgilidir. Kişi nesneyi olumlu ya da olumsuz olarak değerlendirip ona göre duygular besler ve tutum oluşturur. • Bireyin herhangi bir tutum konusuna karşı olumluolumsuz duygular içinde olması önceki deneyimleri ile ilişkilidir. • Duygusal öğe aynı zamanda değerler sistemi ile de yakından ilişkilidir.

Duygusal Öğe • Duygusal öğe merkezli oluşan tutumlarda çoğu zaman çeşitli sorunların olduğu da gözlenmektedir. • Irk-din-etnik köken vb. ‘ye dayalı toplumsal çatışmaların temelinde duygusal etkenler vardır. • Bu gibi durumlarda ortaya çıkan sorunların çözümünde, duygu merkezli tutumun diğer öğelerle, yani zihinsel ve davranışsal öğelerin eşgüdümlü birlikteliği ile etkisizleştirilerek yeniden organize edilmesi gerekir.

Duygusal Öğe • Tutum konusunun birey için taşıdığı önem, onunla ulaşılması beklenen hedef, o tutumun sonuçlarının toplumsal değeri de tutumların yönünü ve derecesini belirler. • Örneğin kurumsal ilişki tutumların biçimlenmesinde duygusal öğenin en aza indirilmesi gerekir. • Bu ortamlarda bilgi ve deneyimin yani zihinsel öğenin etkin olması gerekir.

Zihinsel Öğe • Tutumun bilişsel bileşeni, bireyin tutum nesnesine ilişkin düşünce, bilgi ve inançlarından oluşur. • Örneğin, herhangi bir derse olan olumlu tutumlarımızı oluşturan zihinsel etkenler; - O dersin çok iyi bir kitabı olması, - Uygun bir zamanda konması, - Öğretmenin yetenekli olması - Ya da büyük bir çalışmayı gerektirmemesi olabilir.

Zihinsel Öğe • Tutumun zihinsel öğesi, bireyin daha çok çevresindeki uyarıcılara ilişkin olarak yaşadığı deneyimlerden kaynağını alan bilgi birikimine dayanır. • Bilgi değişikliği tutum değişikliği yaratabilir. • Reklamların etkisi ve ürün seçimi.

Davranışsal Öğe • Bu bileşen bireyi tutum nesnesine ilişkin davranışlarda bulunmaya eğilimli kılar. • Örneğin, dersini sevdiğimiz bir hocanın bir diğer verdiği dersi almak isteriz. • Örneğin, sevdiğimiz hocanın dersi, erken bir saate konmuşsa, o zaman en az onun kadar sevdiğimiz başka bir hocanın dersini de seçebiliriz.

Davranışsal Öğe • Grup dinamiği önemli rol oynar. Grup normları temel belirleyici rol oynar. • Grup üyesi tarafından onaylanmasa bile grup dinamiği içerisinde o davranışı ortaya koymak zorunda kalabilir. • Grup normlarının birey üzerindeki katı yaptırımı.

Önemli • Bir iletişimcinin öncelikli olarak dikkat etmesi gereken nokta iletişim etkinliğinin içinde yer alan tarafların –gönderici ve alıcı- duyuşsal ve bilişsel anlamdaki yapısal özelliklerinin çok iyi saptanması ve söz konusu iletişim etkinliğinin buna göre organize edilmesidir.

Önemli • Özellikle kamuoyu ve propaganda konularında bireyin kişiliğinin biçimlenmesinde önemli rol oynayan duygusal, zihinsel, davranışsal öğeler arası örgütlenmenin analizi önemlidir. • Kişiliğin örgütsel yapısındaki öncelikli ya da baskın öğeler saptandıktan sonra kanaat ve tutum yönlendirme çalışmaları yapılmalıdır.

Kaynakça • Kağıtçıbaşı, Ç. ve Z. Cemalcılar. (2014). Dünden Bugüne İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayınları. • İnceoğlu, M. (2011). Tutum, Algı, İletişim Ankara: Siyasal Kitabevi. • Saydam, A. (2014). Algılama Yönetimi. İstanbul: Remzi Kitabevi. • Taylor, P. , L. A Peplau ve D. O. Sears. (2012). Sosyal Psikoloji. (Çev. Ali Dönmez) Ankara: İmge Kitabevi. • Le Bon, G. (2014). Kitleler Psikolojisi. (Çev. Hasan Can) Ankara: Tutku Yayınevi. • Milburn, A. M. (1998). Sosyal Psikolojik Açıdan Kamuoyu ve Siyaset. Ankara: İmge Kitabevi. • Orallı, E. L. (2014). Propaganda Olgusu ve Algı Yönetimi, B. Karabulut (Ed. ) Algı Yönetimi içinde (ss. 97 -117). İstanbul: Alfa Yayınları. • Türk, M. S. , (2014). Algı Yönetimi ve İletişim: Algının Ötesinde Bir Gerçeklik Var mı? , B. Karabulut (Ed. ), Algı Yönetimi içinde (ss. 1339). İstanbul: Alfa Yayınları.