LETM FAKLTES GAZETECLK BLM GZT 404 Medya Etii

İLETİŞİM FAKÜLTESİ GAZETECİLİK BÖLÜMÜ GZT 404 - Medya Etiği Dr. Öğr. Üyesi Nurhayat Yoloğlu

GAZETECİLİK VE ETİK GZT 404 -Medya Etiği 5. Hafta

GAZETECİLİK VE ETİK İÇİNDEKİLER • • • Sansür Medya ve Gazetecilikte Etik Davranış Kuralları Özdenetim Kuruluşları Özdenetim kavramları – Ombudsmanlık – Okur Temsilcisi – Kamu Editörü

Sansür • Her türlü yayın, haber ve bir yerden diğer yere gönderilen şeylerin, gönderilene ulaşmadan önce gerektiğinde devlet tarafından kontrolü; bâzı fikirlerin yazılıp yayılmasının engellenmesi. 15. 2. 2022 4

Medya ve Gazetecilikte Etik Davranış Kuralları • 1 -Doğruluk ve dürüstlük • 2 -Tarafsızlık ve objektif olmak • 3 -Meslek sırrı- haber kaynağına saygı ve sadık olmak • 4 -Haber ve yorum ayrımı • 5 -Mahremiyet ya da özel hayatın gizliliğine saygı 15. 2. 2022 5

Medya ve Gazetecilikte Etik Davranış Kuralları • 6 -Eleştiri sınırını aşmama- iftira, hakaret, kötüleme ve asılsız iddialardan kaçınma • 7 -Cevap ve düzeltme hakkına saygı • 8 -Kişisel çıkarlara pirim verilmemesi • 9 -Gerçeklerin kurumsal çıkarlardan önce tutulması • 10 -Şiddete, porno yayınlara ve terörizme karşı duruş sergileme 15. 2. 2022 6

Özdenetim • Habercilik sektöründe “kendini denetim” yöntemine “özdenetim” denir. Özdenetimin amacı, • sektörün medya etiğine dönük olarak hataları en aza indirmek, • Kurumsal saygınlık kazanmak, • Yasalara ters düşen üretimi engellemek. 15. 2. 2022 7

Özdenetim Kuruluşları • Türk medyasında Özdenetim Kuruluşları şunlardır: • Basın Konseyi • Türkiye Gazeteciler Cemiyeti • Reklam Özdenetim Kurulu • Halkla İlişkiler Derneği 15. 2. 2022 8

Ombudsman • Ombudsman, vatandaşın koruyucusu anlamına gelen İsveççe kökenli bir sözcüktür. • Ombudsman modeli İsveç’teki kendini denetleme uygulamasından esinlenerek geliştirilmiştir. 15. 2. 2022 9

Ombusdman • Okurların basınla ilgili şikâyetlerini ilettikleri kişidir. • Resmi hiçbir kurumla bağı yoktur, maaşı İsveç yayıncılar derneğindeki gazeteciler tarafından ödenir. • . Ombudsmanlar haberin yayınlanmasından, şikâyetin ortaya çıkmasından sonra harekete geçme eğilimindedir. 15. 2. 2022 10

Okur Temsilcisi • Basın kuruluşu Türkçede “okur temsilcisi” olarak karşılık bulan görevliyi kendisi belirler, okur temsilcisi parçası olduğu yayın kuruluşunun çalışanlarına sorumluluklarını hatırlatır • Okur temsilciliği sistemi, ombudsmanlık mekanizmasını bir halkla ilişkiler etkinliğine dönüştürmekle suçlamaktadır. 15. 2. 2022 11

Kamu Editörü • Kamu editörü genellikle editoryal sürecin bir parçasıdır. • Ombudsmanlar tamamen kurumlardan bağımsız, okur temsilcileri editoryal sürecin dışında kalarak ama o kurumdan maaşına alarak görev yaparken, kamu editörleri haber üretim sürecinin mutfağında yer alarak aynı amaç için çalışmaktadırlar. 15. 2. 2022 12