LETM FAKLTES GAZETECLK BLM GZT 107 Siyaset Bilimi
İLETİŞİM FAKÜLTESİ GAZETECİLİK BÖLÜMÜ GZT 107 Siyaset Bilimi Dr. Öğr. Üyesi Hasan Turgut
Siyasal Kültür GZT 107 Siyaset Bilimi Hafta-8
Politik Toplum • Politik toplum nedir? – Politik Toplum, devletten gelebilecek zorlamaları sivil topluma yumuşatarak aktaran; sivil toplumdan gelen devlete yönelik talepleri formüle edip uygulanmaya geçilmesini sağlayan bir işleve sahiptir. – Kamusal alandan farklıdır. (aktörleri siyasi partiler ya da aktörlerden meydana gelir; dolayısıyla taleplerin ortaya çıktığı ve dillendirildiği bir kamusal alandan farklı bir fonksiyona sahiptir).
Sosyalleşme • Nasıl toplum üyesi oluruz? • Bizi sınırlandıran kültürel ve alt-kültürel mikro dünyalar vardır. • Bu dünyalar, benliğin, değerlerin, tutum ve davranışların ilk biçimlendiği yerlerdir. • Bu mikro dünyalar bireyi toplum denen makro dünyaya hazırlar. (Sosyalleşme)
Sosyalleşme • «Sosyalleşme her şeyden önce sosyal kuralların davranış üzerine empoze edilmesidir. Bu süreç kişisel özelliklere göre değil, mensubu olduğu grubun özelliklerine göre belirlenir» . belirlenir
Sosyalleşme • Ödüllendirme, Cezalandırma ve Üyeliğe Kabul söz konusu empoze etme işlevini mümkün kılan üç önemli faktördür. • Bireyin kuralları benimsediğine dair verdiği her belirti ödüllendirme; benimsemediğine yönelik her belirti de cezalandırma yoluyla pekiştirilir. Ya da bu pekiştirme üyeliğe kabul edilme ya da kabul edilmeme yönünde işleyen ödüllendirme ve cezalandırma yoluyla işleyebilir.
Sosyalleşme ve Dil
Sosyalleşme ve Dil • Sosyalleşmeyi ortaya çıkaran bir başka faktör de dildir. Çocuk dil yoluyla etrafındaki dünyayı tanır ve bu dünyanın kurallarına vakıf olur. Dil öğrenimi yoluyla toplumsal üyeliği pekiştiren sosyal etkileşime girme mümkün hale gelir.
Etkileşim, Özdeşleşme ve Rol • Sadece sosyalleşen süreçten etkilenmez tam tersi açıdan süreç de sosyalleşenden etkilenebilir. • Bir diğer unsur etkileşim ve özdeşlemedir. Çocuk etkileşim sayesinde diğer kişilerin davranışlarını örnek alır ve taklit eder. (Çocukların kendilerini ebeveynleri ya da kahramanlar ile özdeşleştirmesi) Buradaki temel motivasyon roldür. Zira çocuk rol sayesinde etkileşim ve özdeşleşme kurar.
Etkileşim, Özdeşleşme ve Rol • Rol modeller, çocuğun sosyal dünyasının mimarlarıdır; fakat zaman ilerledikçe söz konusu rol modellerin davranışlarının daha geniş bir gerçeklikle ilgili olduğu anlaşılır. Böylece kısmi bir gerçek evrenselleştirilir.
Politikleşme/Politik Sosyalleşme • Politik Sosyalleşme (Politikleşme): Politik inanç, değer ve bilgilerin öğrenilmesi ve benimsenmesi sürecini ifade eder. • Birey politikleşirken politik düzene ilişkin bilgi, tutum ve değerleri öğrenmekte ve politik benliğini şekillendirmektedir. Fakat süreç bu noktada son bulmamakta; bireyin politik bilinç düzeyi arttıkça, politik düzeni şekillendirici yönde aktif hale gelmesi imkan dahiline girmektedir.
Politikleşme Aşamaları • Aile • Okul (Politik endoktrinasyon ve yurttaş eğitimi farklı) • Arkadaş grubu • Medya (dolaylı etki)
Politikleşme Aşamaları • Medyadan alınan bilgiler, seçici ve yorumlanmış bilgiler olduğundan, politikleşmede bireyin rolünün pasif olduğu bir işlev görmektedir? • Medya süregelen eğilimleri güçlendirici etkiler yapar. • Yukarıdaki bu politikleşme aşamaları hep ikincil politikleşme süreçleridir. Bunun dışında bireyin doğrudan maruz kaldığı birincil politikleşme durumları da vardır. • Bunların dışında çapraz politikleşme süreçlerinden de bahsedebiliriz. Ailenin ilk çocuğu ve son çocuğunun farklı siyasal tercihlere sahip olması.
Siyasal Davranış • Siyasal davranış araştırmaları siyasal kurumları geleneksel yaklaşımlardan farklı olarak düzenli davranış görüntüleri biçiminde algılayıp kurumları oluşturan birimlerin davranışlarını saptamak suretiyle kurumları mikro ve makro planda açıklamaya yönelmektedir. • Mikro Düzey: Coğrafi yer değiştirme, meslekte gerileme ya da ilerleme, evlenme gibi etmenler. • Makro Düzey: Sanayileşme, modernleşme, kentleşme gibi etmenler. • II. Dünya Savaşı sonrasında siyasal davranış incelemeleri, siyasal kişilik, siyasal tutum ve kamuoyu; oy verme davranışı ve diğer siyasal katılım boyutlarına yoğunlaşmıştır.
Siyasal Davranış • Siyasete duyulan ilgi, siyasal bilgi siyasal etkinlik duygusu, vatandaşlık duygusu gibi tutum ve yönetimler kişinin içinde yaşadığı topluma eylem biçiminde gösterdiği tepkileri büyük ölçüde belirler. Sosyal kültür ve ideolojiler de bireyin tutum ve yönelimlerini etkileme yoluyla siyasal davranışları dolaylı olarak belirler. • Çağdaş toplumlarda yasalara uyma, vergi ödeme gibi sistemi destekleyici nitelikte olanların yanı sıra siyasal protesto mitingleri, isyanlar gibi siyasal sistemin karşısında onu değiştirmeye yönelik siyasal davranış eylemleri vardır.
Siyasal Davranışın Oluşumu • Bütünleşme – Ulusal kurumlarla özdeşleşme – Ulusal kahramanlarla özdeşleşme • Farklılaşma
Siyasal Katılma
Siyasal Katılma • Siyasal katılma: seçimlerde oy kullanma, seçim kampanyalarına katılma, siyasal örgütlere üye olma, hükümet yetkilileri ile ilişki kurma, siyasal tartışma ve gösterilere katılma. • Siyasal katılma, siyasal sistem içerisinde yurttaşların doğrudan ya da dolaylı biçimde yöneticilerin seçimini ve kararlarını etkilemeyi amaçlayan eylemler bütünüdür.
Siyasal Katılma Düzeyleri Hiç Katılmama Yalnızca Seçimlerde Oy Kullanma Aktif Katılım
Siyasal Katılma Türleri • Sosyal davranışların hiçbiri oy verme kadar kesin ölçülebilir değildir. • Siyasal davranışların oluşmasını etkileyen faktörler: yaş, cinsiyet, kültür, gelir düzeyi, yerleşim merkezi gibi etmenler. • Seçime katılmama, kişinin toplumla bütünleşmesinin zayıflığına bağlı gözükmektedir.
Siyasal Katılma Yolları Gözlemci Eylemler Aracı Eylemler Siyasal Mücadeleye Yönelik Eylemler • • Siyasal uyarılara açık olma Oy kullanma Tartışmalara katılma Rozet takma gibi kimlik benimseme eylemleri • Siyasal aktörlerle, liderlerle ilişki kurma • Mitinglere katılma gibi eylmeler • Seçim kampanyalarında çalışmak • Faal siyasi parti üyeliği • Siyasi mevki sahibi olma
Kaynakça • Çam, Esat (2011). Siyaset Bilimine Giriş. 11. Baskı, İstanbul: Der. • Sarıbay, A. Y. & Öğün, S. S. (1999). Politikbilim. 2. Baskı, Bursa: Alfa.
- Slides: 22