LETM BECERLER letiim Nedir Neden nemlidir Neden bu

İLETİŞİM BECERİLERİ

• İletişim - Nedir? - Neden Önemlidir? - Neden bu kadar zordur? - Becerilerimi nasıl geliştirebilirim?

İletişim Nedir? Bir gönderici tarafından alıcıya iletilen ve alıcının davranışını bilinçli bir niyetle etkileyen mesaj iletişimdir. İletişim döngüsel bir süreçtir. Ø Herkes aynı anda mesaj alır, yorumlar, gönderir, sonuç çıkarır; ne başlangıcı ne de sonu vardır.

İletişim Süreci Gürültü Kodlama Çözümleme Mesaj Gönderici (Kaynak) Çözümleme Gürültü KANAL Geribildirim Alıcı Kodlama Gürültü

Mesajlar Nasıl Gönderilir ve Alınır? 7% Sözcükler 55% Beden Dili (Sözsüz İletişim) 38% Ses Ne Söylendiği, duygusal anlamını nasıl söylendiğinden alır. İçeriğin duygusal anlamı ilişkiye bağlıdır.

İletişimin Önemi İletişim yoluyla: Ø Birbirimizi anlamaya Ø Sevmeyi öğrenmeye Ø İlişkileri başlatmaya ve sonlandırmaya Ø Kendimiz hakkında daha fazla bilgi edinmeye Ø Başkalarının bizi nasıl algıladıklarını öğrenmeye ULAŞIRIZ…

İletişim Biçimini Değiştirme Buraya Nasıl Ulaşacağız? Durumu Değerlendir İletişimi Geliştir Etkin Dinle Güven Duy( -ur) Mesajı Alanı Destekle

İletişim Neden Bu Kadar Zor?

Mesaj Çevresel Engeller Gönderici Mesaj Çevresel Engeller Alıcı

Gönderici İletişime Gönüllülük Yetersiz İletişim Yok Konu Hakkında Bilgi Yetersiz İletişim Çatışma ya da Tutarsızlık Sinyalleri

Alıcı Konudan Etkilenme Yetersiz İletişim Yetersiz Dinleme Alışkanlıkları Yok Yetersiz İletişim Kültürel, Cinsel & Kişilik Yargıları

İletişim Engelleri Çözüm Üretici Olarak Kullanılanlar: Ø Emretme, yönetme Ø Uyarma, tehdit etme, ahlak dersi verme Ø Öğüt verme, fikir verme Ø Mantık yoluyla inandırma Ø Araştırma, sorgulama

İletişim Engelleri Yargılayıcı olarak kullanılanlar: Ø Eleştirme, suçlama Ø Ad takma, gülünç duruma düşürme Ø Tahlil etme teşhis, tanı koyma

İletişim Engelleri Sorunu hafifletmek, geçiştirmek için kullanılanlar: ØÖvme, görüşüne katılma ØGüven verme, teselli etme ØKonuyu değiştirme, işi alaya vurma

Ø Hep böyle geç kalıyorsun saatin farkında değil misin? (eleştirme, suçlama, yargılama) Ø Okuldan eve dönünce tam saatinde derse başlamalısın ve programlı bir şekilde her gün çalışmalısın. ’ (Emretme, yönetme, ahlak dersi verme, öğüt verme) Ø Aldırma, biraz neşelen! Bu yaşlarda bunlar olur, zamanla kendini daha iyi hissedersin. Sen onlara, onlar da sana alışır. ’ (Güven verme, teselli etme, geçiştirme) Ø Sen neden bu dünyayı yönet miyorsun? (Konuyu değiştirme, işi alaya alma) Ø Senden ne zaman bir şey istesem ya hasta ya da yorgun olduğunu söylüyorsun. Beni hiç düşünmüyorsun. (Ahlak dersi verme, suçlama, eleştirme) Ø Bir kez daha ödevini yapmazsan seni sınıfta bırakacağım. (Uyarma, tehdit etme) Ø Bu hakaretin altında kalamazsın. Hemen harekete geçmelisin. Ø Büyüyünce beni anlayacaksın ve hak vereceksin; eminim. (Tahlil etme, teşhis, tanı koyma, mantık yolu ile inandırma) (Emretme, yönetme)

İletişim Engelleri – Kalıplaşmış Davranışlar Ø Aşırı genelleme: “Anasına bak, kızını al; kenarına bak bezini al” Ø Kutuplaştırma: “Ya hep, ya hiç”, “Ne ben onun ölüsüne giderim, ne o benim ölüme gelsin” “Ya nefret ederler, ya da çok aşırı severler” Ø Kişileştirme: “Kendi üzerine alınma”, “Misafirin yanında çocuk azarlanmaz” Ø Mutlakacılık: (meli- malı) “Herkes beni sevmeli”, “Hiç hata yapmamalıyım”, “Ne istediğimi gözümden anlamalı”, “Her zaman her işte birinci olmalıyım”. . . gibi. . . Ø Değiştirme gayreti: “Benim gibi düşünmeli”, “Çok iyi bir insan ah! Şu huyu da olmasa. Neyse, evlenelim değiştirelim” Ø Aşırı fedakarlık: “Yumuşak atın çiftesi sert olur”, “Bunlar günün birinde yoğun bir öfke yaşarlar” Ø Keşkecelik: Bu günümüzü çalan iki hırsız vardır. Birisi geçmişe ilişkin pişmanlıklarımız, diğeri ise geleceğe ilişkin kaygılarımızdır. “Bana nasıl öyle der, keşke şöyle deseydim”. . . bu iç konuşmalar sürer. . . öfke artar. Ø Toptancılık: (Bütün yumurtaları aynı sepete koymak) Bir insanın pek çok özelliği vardır. Güzeldir, çirkindir, uzundur, kısadır, ev hanımıdır, anadır, babadır, seçmendir, ev sahibidir, kiracıdır.

İletişimimi Nasıl Geliştirebilirim? İletişim becerisi, insanlara doğuştan verilen bir yetenek değildir. Öğrenilebilir ve Geliştirilebilir Becerilerdir.

Sözel İletişim Becerisini Geliştirme GÖNDERİCİ ALICI HERİKİSİ Sözsüz Mesajları izler Etkin Dinleme Becerilerini Geliştirir Bilgi akışını düzenlerler Tekrarlar kullanır Geribildirim alır ve gönderir Zamanı düzenler Duyarlı olur Dili sadeleştirir Güveni destekler Tahminlerini kontrol eder

Etkin Dinleme Ø Dikkatli dinleme Ø Başka sözcüklerle açıklama (Açımlama) Ø Duyguları belirleme Ø Sözsüz ipuçlarını adlandırma

Etkin Dinleme – Dikkatini Verme Taklit etme Savunma Yargılama

Etkin Dinleme Yansıtma (açımlama) – Ne söylendiğini kendi sözcükleri ile yeniden ifade etmek. Konuşmaya Davet + İçerik veya Duygu + Neden

Etkin Dinleme Duyguları belirleme – – Kızgınlık Neşe Korku Üzüntü Sözsüz ipuçlarını adlandırma – El jestleri – Yüz ifadeleri – Beden Duruşu

Aile İçi İletişim, Empati İletişim; iki yada daha fazla insanının karşılıklı olarak, birbirlerinden haberdar olması başlayan süreçtir. Bu süreçte yapılan yada yapılmayan her davranışın anlamı vardır.

Empati: Kişinin kendini karşısındakinin yerine koyarak düşünmesidir. Aile içinde yaptığımız yanlış bir davranış sonrası diğer tarafın ne hissetmiş olabileceğini anlamamıza olanak sağlar.

Selamlaşmak; birbirinden haberdar olan insanların, birbirlerine gösterdiği saygının en önemli göstergesidir. Selamlaşırken, oturduğun yerden doğrulma, ayağa kalkma, yönünü dönme yada aynı seviyede bulunma, selamlaşmanın değerini etkiler. Sizin karşı tarafa verdiğiniz değeri gösterir.

Göz Teması Kurmak; İlişkiye verdiğiniz önemin en önemli göstergesidir. Karşıdaki insanla aynı hizada olmak, güneş gözlüğü yada başka bir engelin olmaması da önemlidir. Göz teması aynı zamanda karşıdaki insana verdiğiniz saygıyı gösterir.

Dokunulma, fiziksel temas, aile büyüklerinin fiziksel dokunmaları bir sevginin göstergesidir. Benzer şekilde, hayvanlarda bile birbirini temizleme ve yalama olayı “biz” olmayı ifade eder.

Hediye Alma; Hediyenin genel anlamı «sen özel ve değerlisin» demektir. Hediye düzensiz alınmalı ve her hangi bir şarta bağlı olmamalıdır. Örneğin «takdir alırsan sana bisiklet» olayında acaba bisiklet çocuğa mı yoksa takdir belgesine alınmaktadır? Bir başka nokta da, önemli olan hediyenin kendisi değil geri plandaki (hediye alınmış olması) anlamıdır.

Dinleme; karşıdaki insana verdiğiniz değeri gösteren en önemli göstergelerdin biridir. Göz teması, kurarak, yakınlığa göre gerektiğinde dokunarak, söz kesilmeden ve eleştirilmeden yapılan bir etkili dinleme her alanda bir çok sorunun önüne geçer.

Kabul: Çocuğu sorunu ile birlikte yargılamadan kabul etmek. Çocuğun hata yapabileceğini, yaşının icabı doğru yar. Gılayamayacağını düşünerek, çocuğu o anda (yani sorunu sırasında) kabul ederek onu anlamaya çalışmaktır.

Sessizlik: Sessizlik kadar kişiye konuşma olanağı tanıyan güçlü bir etken yoktur.

Sevgi Yanlışları; Sevgi davranışlarının abartılı ve sık yapılması da inandırıcılığını ve değerini yitirebilir. Daha da kötüsü çocuklarımız çevreden aynı düzeyde ilgiyi göremeyince sevilmediği hissine kapılıp çevreden uzaklaşarak, yal-nızlık sorunları akabinde de, kişiye bağımlılık kişilik sorunları yaşayabilir.

Misafirlerimiz ile ailemize davranışlarımızı karşılaştıralım , Misafirler • Gelen misafiri kapıda güler yüzle karşılar ve uğurlarız. Kendi ailemiz • Misafirin getirdiği hediyeye, yaptığı ikrama teşekkürü ihmal etmeyiz. • Ailemizden birisinin eve geldiğini ve gittiğini çoğu zaman fark etmeyiz bile. • Aile içindeki hediyeye, ikrama bir eksik buluruz yada teşekkür etme unuturuz. • Misafirler ile konuşurken, her söylediklerini dikkatlice dinler, onların sözünü bitirmesini bekler, başka şeyler ile meşgul olmayız. • Ailemizden birisi ile konuşurken, onların çoğu zaman yüzüne bakmaz, sözlerini keser, gazete tv. vb. şeyleri takip ederiz.

• Misafirlerin birçok • Çoğu zaman ailemizin kaprisine sinirlensek bile makul sayılabilecek fark ettirmez ve isteklerine, sinirlenir ve katlanır, onlar ile saçma terslenir, evdeki sapan bile olsa paylaşımımız aynı tv’yi konuşacak bir konu seyretmek olur. buluruz. • Misafir çocuklarının her • Çocuğumuzun en ufak türlü yaramazlığına, yanlışına tepki şımarıklığına, göstermekten onu gürültüsüne katlanırız. incitmekten çekinmeyiz.

Aile İçi iletişimdeki iletişim yanlışlarımız, a)Emir, Uyarma, Tehdit Etmek, Burada ben değerli siz değersizsiniz anlamı taşır. Sizin bir değeriniz yok ben değerliyim. b) Çocuklarımız ile araya mesafe koyma, Bazı ebeveynlerin çocuk ile direkt temas kurmayıp «neyi var bunun» gibisinden davranması, aile içinde değersizlik duygusu ve yabancılaşmaya yol açar.

b) Aile üyelerini, başkalarına şikayet etmek, c) Ad Takma, Gülünç Duruma Düşürme d) Eleştirme, yargılama, sözünü kesme Bu davranışların hepsi aile içinde değersizlik, suçluluk duygusuna ve ailenin duygusal olarak birbirlerinden uzaklaşmasına biz duygusunun kaybolmasına yol açar.

e) Kıyaslama, Aile üyelerini birbirlerine ve kendinize düşman etmenin en kısa ve basit yoludur. O kadar etkilidir ki uzun süre unutulmaz. Denemeyi tavsiye etmeyiz, illaki denemek isterseniz, eşinizden sizi başkası ile kıyaslamasını, yada sadece ceketlerinizi kıyaslamasını isteyin ve empati kurun. İnsanlar genelde satın alabileceği yada değiştirebileceği, araba, giysi gibi ögeleri birbir –leri ile kıyaslar. Değiştirme şansının olmadığı bir ailenin kıyaslanması pek akıllıca olamasa gerek.

Zamanında gösterilmeyen sevginin pek bir değeri olmasa gerek.

Yaşlılığınızda, çocuklarınızdan, bekleyeceğiniz şey, sizin anne ve babanıza yaptığınızdır. ” demiş Thomas GORDON Bu söz aynı zamanda; «yaşlılığınızda çocuklarınızdan göreceğiniz, sizlerin genç ve güçlü iken çocuklarınıza gösterdiğimizdir. » anlamına da gelir.