letiim Fakltesi Halkla likiler ve Tantm HT 204

  • Slides: 17
Download presentation
İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve. Tanıtım HİT 204 Kamuoyu ve Pazar Araştırmaları Dr. Öğr.

İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve. Tanıtım HİT 204 Kamuoyu ve Pazar Araştırmaları Dr. Öğr. Üyesi Burcu ALTIPARMAK

Kamuoyu ve Pazar Araştırmalarında Örneklem HİT 204 Kamuoyu ve Pazar Araştırmaları Hafta-7

Kamuoyu ve Pazar Araştırmalarında Örneklem HİT 204 Kamuoyu ve Pazar Araştırmaları Hafta-7

 • • Kamuoyu araştırmalarında bilimselliği sağlamak için örneklem kullanılır. Bilimselliği sağlamak için örneklem

• • Kamuoyu araştırmalarında bilimselliği sağlamak için örneklem kullanılır. Bilimselliği sağlamak için örneklem seçimi ve belirlenmesi kesin, doğru ve tarafsız bir yöntemle yapılmalıdır. • Tarafsızlık, örneklemin evreni tam olarak temsil etmesi anlamını taşımaktadır. Yani evreni oluşturan her bireyin örneklem seçilme şansı eşit olmalıdır.

Örneklemin Amacı • Örneklemin amacı, bir grubun bütün üyeleriyle konuşma fırsatı ve imkanı olmadığında,

Örneklemin Amacı • Örneklemin amacı, bir grubun bütün üyeleriyle konuşma fırsatı ve imkanı olmadığında, bu grubun taşıdığı genel düşünceleri, inançları, tutumları yansıtacak daha küçük bir grup oluşturmaktır. • Kamuoyu araştırması konusuyla ilgili büyük bir gruptan daha küçük bir grup oluşturmaktır. • Küçük grubun görüşlerini büyük gruba genellemek için uygulanır.

 • • • Örneklem Tanımlanırken Önemli Noktalar Anket Tarihi Görüşme Şekli Örneklem Genişliği

• • • Örneklem Tanımlanırken Önemli Noktalar Anket Tarihi Görüşme Şekli Örneklem Genişliği Hata Sınırı Hatanın Hesaplandığı güven aralığı Örnekleme esas olan nüfus

Örneklem Çatısı • • • Örneklem çatısı örneklemin elde edildiği listedir. Araştırmaya konu olan

Örneklem Çatısı • • • Örneklem çatısı örneklemin elde edildiği listedir. Araştırmaya konu olan nüfus ve popülasyondur. Örneklem çatısı, coğrafik, sosyal, siyasal, demografik özelliklerle tanımlanırlar. • Bütün zihinsel engelliler (sosyal) • Bütün seçmenler (siyasal) • Bütün İstanbullular (coğrafik) • Bütün kadınlar (demografik) Örneklem çatısı, olabildiğince spesifik ve açık olmalıdır.

KATMANLI ÖRNEKLEM • • • Örneklem belirlenmeden önce popülasyonun içinden önce alt gruplar oluşturulur.

KATMANLI ÖRNEKLEM • • • Örneklem belirlenmeden önce popülasyonun içinden önce alt gruplar oluşturulur. Her bir alt gruptan orantılı olarak küçük örneklemler alınır. Coğrafi bölgelere göre gruplandırma buna en iyi örnektir. Bölgelerin nüfus yoğunluğuyla doğru orantılı bir şekilde her bir bölgeden örneklem oluşturularak anketler uygulanabilir. • Sayfa 88’de örnek

Örneklem Genişliğini Etkileyen Unsurlar • • • İstenen doğruluk (Örneklemin geniş olması doğruluk oranını

Örneklem Genişliğini Etkileyen Unsurlar • • • İstenen doğruluk (Örneklemin geniş olması doğruluk oranını arttırır. Kullanılabilir telefonların ve anketörlerin sayısı Araştırma bedeli İlgili alt grupların sayısı ve genişliği Popülasyonun homojenliği Amacınız

Örneklem Belirleme Yöntemleri • • • Tesadüfi Başlama Olasılığa Dayalı Örneklem Seçimi Olasılğa Dayalı

Örneklem Belirleme Yöntemleri • • • Tesadüfi Başlama Olasılığa Dayalı Örneklem Seçimi Olasılğa Dayalı Olmayan Örneklem Seçimi Gelişigüzel Örneklem Amaçsal Örnklem

Tesadüfi Başlama • • İlk isim belirlenmeden önce rastgele bir numara belirlenir. (Örneğin 1

Tesadüfi Başlama • • İlk isim belirlenmeden önce rastgele bir numara belirlenir. (Örneğin 1 -50 arası, 9 numara seçilir. ) Listeden bu numaradaki isim ilk denek olarak seçilir. ( Yani listenin 9. sırasındaki isim) • Bundan sonra 9 numaradan sonraki 50. kişi, sonra ondan sonraki 50. kişi şeklinde örneklem belirlenmiş olur. • Yani 9. , 59. , 109…. Şeklinde devam eder.

Olasılığa Dayalı Örneklem Seçim • • • Olasılığa dayalı (temsili) örneklem, evrendeki herkesin eşit

Olasılığa Dayalı Örneklem Seçim • • • Olasılığa dayalı (temsili) örneklem, evrendeki herkesin eşit seçilme şansına sahip olduğu örneklemdir. Seçimde eşit olasılık sağlamanın en kesin yolu, tesadüfî seçim yolunu kullanmaktır. Bu, evrendeki herkesin adının yer aldığı bir liste oluşturmayı gerektirir. Bu listeye örneklem çerçevesi adı verilir. Daha sonra örneklem için gerekli sayıda örnek, bu listeden kurayla seçilir.

Olasılığa Dayalı Olmayan (Yargısal) Örneklem Seçimi • • Bir sosyal kurumun, grubun ya da

Olasılığa Dayalı Olmayan (Yargısal) Örneklem Seçimi • • Bir sosyal kurumun, grubun ya da küçük bir sosyal sistemin araştırıldığı durumlarda teorik olarak evrenin tamamı sonucu belirleyecek kadar önemlidir. Bu nedenle evrenden bir örneklem seçmek anlamsızdır. bazı durumlarda araştırma sonuçlarının daha geniş bir evrene genellenmesi amaçlanmaz. örneğin sokak çeteleri, uyuşturucu madde bağımlıları, sokakta yaşayan insanlar gibi grupların tam olarak kaç kişiden oluştuğunun ya da özelliklerinin bilinmesi olanaklı değildir. Bu gibi evrenler için örneklem çatısı oluşturmak mümkün değildir.

Gelişigüzel Örneklem • • Araştırmacının örneklemi hiçbir ölçüt kullanmadan seçmesinden oluşur. Örneğin araştırmacı yerleşkede

Gelişigüzel Örneklem • • Araştırmacının örneklemi hiçbir ölçüt kullanmadan seçmesinden oluşur. Örneğin araştırmacı yerleşkede belirli bir yerde durup önünden geçen ilk 20 öğrenciyle görüşürse, bu örneklem gelişigüzel seçilmiş bir örneklem olacaktır. Araştırmacı, bu teknikle seçilen örneklemin evreni ne derece temsil ettiği yada ne ölçüde evrenden farklılaştığını bilemez. Bu örnekleme tekniğinin tipik örneği televizyonlarda sık görülen sokaktaki insanlarla yapılan görüşmelerdir.

Amaçsal Örneklem • • • Amaçsal örneklemede araştırmacı, evreni temsil ettiğini, evrenin tipik bir

Amaçsal Örneklem • • • Amaçsal örneklemede araştırmacı, evreni temsil ettiğini, evrenin tipik bir örneği olduğunu düşündüğü bir alt grubu örneklem olarak seçer. Özellikle örneklem çerçevesinin belirli olmadığı ve araştırmacının evren hakkında bilgili olduğu durumlarda kullanılır. Örneğin; Türkiye'de kırsal kesimin ortalama özelliklerini taşıyan bir köy, amaçsal örnekleme tekniğiyle seçilebilir. Bu köyde yaşayanların hepsiyle görüşülebilir. Bunun yanında, örneklem seçiminde ikinci bir alt örnekleme yapılarak seçilen köy içinden sadece belirli ailelerle de görüşülebilir

Verilerin İşlenmesi • • Tablolaştırmak için veri hazırlamanın ilk adımı soru formunun yazılmasıdır. Cevaplanan

Verilerin İşlenmesi • • Tablolaştırmak için veri hazırlamanın ilk adımı soru formunun yazılmasıdır. Cevaplanan soru formlarındaki tüm cevapların kodlanarak işlenmesi için tüm soruların cevaplanmış olması gerekir. Her bir cevaba sayısal bir kod verilir. Atlanan veya cevaplanmayan sorular için de ayrı bir kod kullanılır.

 • • • Kapalı uçlu sorularda kodlama açıkça verilen cevaba belirlenen kodun verilmesiyle

• • • Kapalı uçlu sorularda kodlama açıkça verilen cevaba belirlenen kodun verilmesiyle yapılır. Açık uçlu sorularda kodlama için bir sistem geliştirilmesi gerekir. Sorulara verilen cevaplar incelenerek standartlaştırılmaya çalışılır. Açık uçlu soruların kodlanması için kategoriler oluşturulur. Bu kategoriler, belli sayılarda olan ortak cevaplardan oluşmalıdır. Aynı anketin farklı kişiler tarafından aynı şekilde kodlanabiliyor olması gerekmektedir.

Dersin Kaynakları • Celinda C. Lake, Pat Callbek Harper, Kamuoyu Araştırmaları, Eğitim Kitabevi Yayınları

Dersin Kaynakları • Celinda C. Lake, Pat Callbek Harper, Kamuoyu Araştırmaları, Eğitim Kitabevi Yayınları • Kavak Bahtışen, Pazarlama ve Pazar Araştırmaları, Detay Yayıncılık, • Güz Nurettin, Haberde Yönlendirme ve Kamuoyu Araştırmaları, Nobel Yayıncılık • Terkan Banu, Gündem Belirleme, Tablet Kitabevi • Arsev Bektaş, Kamuoyu İletişim ve Demokrasi, Bağlam Yayınevi • Ali Yıldırım, Hasan Şimşek, Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınevi