Lektr CAHT KLEBiirleri retmen Ayfer NECP 29 04

Lektür: CAHİT KÜLEBİ-Şiirleri Öğretmen: Ayfer NECİP 29. 04. 2020 IX. Sınıflar

CAHİT KÜLEBİ KİMDİR? � Cahit KÜLEBİ (d. Tokat, Zile, Çeltek Köyü, 10 Ocak 1917 - ö. Ankara, 20 Haziran 1997) � Mahmut Cahit, Nazmi Cahit, Cahit Külebi imzalarını da kullanan ve tam adı "Mahmut Cahit Erencan" olan Cahit Külebi, Niksar Gazi Ahmet Danişment İlkokulu'nu (1929) ve Sivas Lisesi'ni bitirdi (1936). İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu öğrencisi olarak İstanbul Üniversitesi-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu (1940). � Edebiyat çevrelerinde Cahit Külebi olarak tanınmış olduğu için sonradan soyadını Külebi olarak değiştirdi.

� Antalya ve Ankara'da edebiyat öğretmenliği, milli eğitim müfettişliği (1956 -1960) yaptı. Kültür ataşesi ve öğrenci müfettişi olarak İsviçre'de bulundu (19601964), yurda dönünce iki yıl kadar Kültür Bakanlığı müsteşar yardımcılığı yaptı (1970 -1971) ve yeniden Milli Eğitim Bakanlığı'nda başmüfettiş olarak çalıştı (1971 -1973). 1972 sonunda görevinden ayrıldı, Türk Dil Kurumu genel yazmanı (ekim 1976 -haziran 1983) oldu. TDK'nın yapı değiştirmesi sonrası kurumdan ayrıldı. � 1983'te SODEP ve Sosyal Demokrat Halkçı Parti'nin kuruluşunda yer aldı. � Son yılları, yakınlarının ölümlerine duyduğu acılarla, üzüntülerle geçti. 20 Haziran 1997 tarihinde Ankara'da yaşama gözlerini yumdu.

Cahit Külebi'nin Edebi Kişiliği � İlk şiirlerini lise sıralarıdayken Sivas Erkek Lisesi'nin Toplantı adlı dergisinde, daha sonra Yücel dergisinde "Sivas Erkek Lisesi-Ahmet" imzasıyla yayımladı (1935). İstanbul'a gelişinden sonra Mahmut Cahit ve Nazmi Cahit imzasıyla Gençlik dergisinde şiirleri çıktı (haziran ve temmuz 1938). Varlık ve Sokak dergilerinde Cahit Erencan imzasını kullanan Külebi, daha sonra İnsan, Yaratış, Türk Dili, Kültür Dünyası, Söz ve Hisar dergilerinde yazdı. � Türk Dili dergisinin yöneticileri arasında yer aldı. 1940 -1950 yıllarını kapsayan Yeni Şiir akımında kendine özel bir yer edindi.

� "Aydın bir saz şairi içtenliği, bir Karacaoğlan rahatlığı ve temiz bir dille zaman kötümser, güvensiz, kendi türküsünü söyledi. Yarım kafiyeler, iç sesler, duygu ve düşüncelerine eklediği zarif benzetmeler ve söyleyişindeki titizlikle en sevilen şairler arasına girdi. Yurt köşelerinin manzara ve insan gerçeklerini, modem bir biçim ve yeni bir romantizmle yaşatış, anılarla güçlü içten bir duyarlık; başlıca özellikleridir" (Behçet Necatigil).

Külebi, şiir serüvenini şöyle açıklar: � "Ben hep yaşamdan yola çıktım. Bunun içindir ki hadi övünelim, Anadolu'nun türküsünü ilk kez başkalarından ayrı bir biçimde söyledim. Gerçekleri anlattım. Gücüm yettiğince de içine şiir katabildiğim için, bu tutumumu beğenmeyen art düşüncelilere, küçümseyicilere rastlamadım. Bugün 20 yaşında yazdığım şiirler bile güncelliğini tüketmiyorlarsa, elbette başka niteliklerinin yanı sıra, bu sürekli gerçeğin kalıcılığından güç alıyorlar. "

Cahit Külebi, şiirinin özelliklerini de şöyle sıralar: � "Benim şiirim halkçıdır. Toplumculuk da halkçılığın içinde yer alır. Halkçılık, toplumculuktan daha geniş ve kapsamlıdır. Elbette benim şiirimde, herhangi bir belirtisi yoktur. Herhangi bir belirtiye dayanarak da şiir yazmıyorum. Toplumcu ülkelerde de artık öğreti açısından şiir yazma modası gittikçe azalmaktadır. Ama, toplumculuktan çok halkçılığı benimsemiş bir insan olduğum için, toplumculuğuma gölge düşürmenin yanılgı olduğunu belirtmek isterim. Ben halkçı bir şairim. "

Cahit Külebi'nin Eserleri: � ŞİİR: � Adamın Biri (1946) � Rüzgâr (1949) � Atatürk Kurtuluş Savaşında (1952) � Yeşeren Otlar (1955) � Süt (1965) � Şiirler (1969) � Türk Mavisi (1973) � Sıkıntı ve Umut (1977) � Yangın (1980) � Bütün Şiirleri (1982) � Güz Türküleri (1991) � Bütün Şiirleri (1997)

� ANI: � İçi Sevda Dolu Yolculuk 1986 � DÜZ YAZI: � Şiir Her Zaman 1985 � ÖDÜLLERİ: � 1955 Türk Dil Kurumu Edebiyat Ödülü Yeşeren Otlar ile � 1981 Yeditepe Şiir Armağanı Yangın ile � Cahit Külebi'nin Şiirlerinden Örnekler:

UÇAK YOLCULUĞU � � � Bir uçağım olmalı benim, Binip üstüne, binip üstüne, Şu dünyayı gezmeliyim, Gidip Akdeniz kıyılarına. Merhaba demeliyim, Sıcak sıcak denizlerde, Çimen gemici çocuklara. Bir uçağım olmalı benim. Binip üstüne, binip üstüne, Daha uzaklara gitmeliyim, Ta Fransa'ya, Berlin'e Selam demeliyim dört iklimden. Özgürlük için dövüşmeye gelenler Ölümlü günler bitti mi? Ölen tüfekler sustu mu? Kazanlarda sıcak aşlar pişti mi? Bir uçağım olmalı benim, Binip üstüne, binip üstüne, Diyar diyar gitmeliyim. . . KÜLEBİ CAHİT

SABRET � Sen petekte bir gömeç bal gibisin! Renksin yazdan kıştan, tazeliksin bahardan. Yapraklarda dolaşan serin bir rüzgarsın ki Her gün eser durursun hafızamdan. � Ellerin var beyaz güller gibi küçücük, Mutlak kalbin tomurcuklardan pembe! Sanki yeşil yaylalardır gözlerin Alnımda ter ve kuvvetsin işimde. � Ben kanadı kırık bir kuş değilim Döner birgün gurbet ellerde kalan Sabret neşem, sabret şarkım, sabret sevdiğim, Sabret kalbi tomurcuklardan pembe olan. � Cahit Külebi

� CAHİT KÜLEBİ SEN YOKKEN � https: //www. youtube. com/watch? v=RCqnn 3 O 0 d. P 0&feature=youtu. be � Açık/Cahit Külebi şiiri � https: //www. youtube. com/watch? v=TRkks. Po k. MI 4&feature=youtu. be