lekler LEKLER Balang Noktalar Birimi Aral Elde Edilen
Ölçekler ÖLÇEKLER Başlangıç Noktaları Birimi (Aralığı) Elde Edilen Bilgi Sınıflama (Adlandırma, Nominal, Gruplandırma, Kategorik) Ölçek Sıralama (Ordinal, dereceleme) Ölçeği Yok Var, Değişir Ait olup olmama Büyüklük Küçüklük Eşit Aralıklı (İnterval) Ölçek Var, Bağıl Sıfır Var, Eşit Fark miktarı Eşit Oranlı (Ratio) Ölçek Var, Mutlak Sıfır Var, Eşit Oran Örnekler Açıklamalar -Cinsiyet -Saç Rengi -Plaka -Din -Milliyet -Dil -Göz Rengi -Forma Numarası - -Boy sırası -Rütbe -Başarı Sırası -ÖSS Tercih sıralaması -Ünvan - -Termometre ile sıcaklık -Takvim -Saat -Basınç -Yetenek -Algı -Zekâ -Tutum -Basınç -Uzunluk -Ağırlık -Gelir -Hız -Çalışma Süresi -Öğrenci Sayısı Negatif değer alabilir Hep Pozitif Değer Alır
Ölçeklere Göre Yapılabilecek Analizler I Sınıflamalı ölçekli verilerde uygulanabilecek yöntemler; *Sınıflayıcı tablolar yapılır. (frekans tabloları) * Değişken sayısı yeterli ise çapraz ya da iç içe tablolar yapılır. * Her sınıfta göresel frekanslar (yüzdeler) bulunur. * Sınıflarda yığılımın homojenliği test edilir. * Deneysel olasılıklara göre herhangi bir dağılıma uygunluk testi yapılır. * Mod seçenek belirlenir. * Kategorilerinin gözlenme oranları belirlenerek oransal karşılaştırmalar yapılabilir. * İsimsel ölçeklere uygulanan birliktelik katsayıları hesaplanır. * Çapraz tablo biçiminde isimsel değişkenler arasında bağımsızlık analizi yapılır. * İsimsel ölçekli verilere uygulanan parametrik olmayan yöntemlerle hipotezler test edilir
Ölçeklere Göre Yapılabilecek Analizler II Sıralamalı ölçekli verilerde uygulanabilecek yöntemler; *Sınıflayıcı tablolar yapılır. (frekans tabloları) * Değişken sayısı yeterli ise çapraz ya da iç içe tablolar yapılır. * Her sınıfta göresel frekanslar (yüzdeler) bulunur * Sınıflarda yığılımın homojenliği test edilir. * Deneysel olasılıklara göre herhangi bir dağılıma uygunluk testi yapılır * Ardışık katagorilere göre verilerde sıralama puanları bulunur. Medyana göre gözlemlerin rastgeleliği test edilebilir. * Dizilişlerin rastgeleliği test edilebilir. * Mod sınıf belirlenebilir. * Sıralama puanına göre parametrik olmayan korelasyon analizi yapılabilir. * Sıralı ölçeklere uygulanan birliktelik katsayıları hesaplanabilir. * Ardışık katagoriler arasında doğrusal birliktelik analizi yapılır. * Sıralı ölçekli verilerde kullanılan parametrik olmayan yöntemlerle hipotezler test edilir
Ölçeklere Göre Yapılabilecek Analizler III Aralıklı ve Oranlı ölçekli verilerde uygulanabilecek yöntemler; • Frekans ve göresel frekans (yüzdeler) bulunur. • Ortalama , standart sapma, st. hata gibi belirtici istatistikler hesaplanır. • Uygun parametrik testlerle değerlendirmeler yapılır. Dağılım varsayımları ile uygunluk testleri , sınıflarda yığılımın homojenliği test edilir. • Neden-sonuç ilişkileri için regresyon –korelasyon analizi yapılır. • İki yada daha fazla değişken birlikte ele alınarak çok değişkenli analizler yapılabilir
Değişkenler Değişken: Bir araştırmada evreni – örneklemi – oluşturan birimlerin farklı değerler ile ifade edebilen özellikleri seklinde tanımlanabilir. Cinsiyet-medeni durum-yaşı-eğitim durumu-mesleği (Demografik özellikleri) Değişkenler 2 ye ayrılır. 1 -İçerdikleri verilere göre: * Nicel sayısal veriler * Nitel kategorik veriler * Sürekli ( kesiksiz) * Süreksiz (kesikli) 2 -Diğer değişkenden etkilenme durumuna göre: * Bağımlı * Bağımsız değişken
Değişkenler 1 -İçerdikleri verilere göre: • Nicel değişken; Uzunluk-ağırlık-yaş-personel sayısı-zeka puanıalınan ücret…. vb. (sayısal ifadeler) • Nitel değişken: Cinsiyet-yaş-medeni durum-eğitim-meslek-doğum yeri…vb. • Sürekli değişken: Aylık harcama tutarı-not ortalaması-zeka puanı-yaş -mesafe- süre…vb. S • Süreksiz değişken: Belirli bir aralıkta ancak belirli değerler alabilen değişkenlerdir. 2 -Diğer değişkenden etkilenme durumuna göre: • Bağımsız değişken: Aldığı değerler bakımından diğer değişkenlerin etkisi altında olmayan değişkenlerdir. • Bağımlı değişkenler: Bağımsız değişkenin etkisi altında kalan değişkenlerdir. • Kontrol Değişkenleri • Karıştırıcı Değişkenler
- Slides: 6