KY ENSTTLER BEGM NSEVER ELTB 1 SINIF Ky
KÖY ENSTİTÜLERİ BEGÜM ÜNSEVER ELT(B) 1. SINIF
Köy Enstitüleri 17 Nisan 1940 tarihli ve 3803 sayılı yasa ile ilkokullara öğretmen yetiştirilmesi amacıyla açılan okullara verilen addır. Köy Enstitüsü projesi bütünüyle Türkiye Cumhuriyeti'ne aittir ve dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel tarafından yönetilmiş bir programdır.
KÖY ENSTİTÜLERİNİN KURUCULARI
Dönemin cumhurbaşkanı olan İsmet İnönü önderliğinde Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç'un çabaları sayesinde köylerde yaşayan ve ilkokul mezunu vasfı taşıyan çocukların Köy Enstitüleri'nde eğitim görüp tekrar yaşadıkları köylere dönerek öğretmenlik yapması amaçlanmıştır.
Köy Enstitüleri nerelerde kuruldu? • Köy Enstitüleri, tren yollarına yakın ve tarıma elverişli 21 bölgede kuruldu. Köy Enstitüleri'nde eğitim görenler hem örgün eğitim aldı hem de modern tarım teknikleri konusunda bilgiler edindi. Böylece tarımda verimliliğin arttırılması planlandı.
KÖY ENSTİTÜLERİNDE UYGULANAN EĞİTİMİN ÖZELLİKLERİ • Egitim süresi ilkokul üzerine 5 yıldır. • Öğrencilere yazları en çok 45 gün izin verilirdi. • Haftalık ders programı 44 saattir. Bunun yarısı genel kültür ve meslek derslerine, dörtte biri tarım ve dörtte biri de tarım etkinliklerine ayrılıyordu. • Her mezunun öğretmenlik diplomasında bir ‘iş’ ve bir de ‘ tarım’ faaliyeti ek branş olarak belirtiliyordu.
• Her öğrencinin bir müzik aleti çalması zorunlu idi. • Köy enstitülerinin sisteminin geliştirilmesi, aksaklıkların düzeltilmesi amacıyla haftasonlarında öğrencilerin de katıldığı Cumartesi toplantıları yapılırdı. • Enstitünün tüm işleri öğretmen ve usta öğrenciler rehberliğinde öğrenciler tarafından yapılırdı. • Yeni kurulan enstitülere, önce kurulanlar tarafından ' yardım ekipleri' gönderilirdi. • Her köy enstitüsü kendi bölgesine giren köy ilkokullarından mezun olan ögrencileri alır ve bu illerdeki köy okullarından sorumlu olurdu.
DERS ALANLARI • KÜLTÜR DERSLERİ: Türkçe, tarih, coğrafya, yurttaşlık bilgisi, matematik, fizik, kimya, yabancı dil, el yazısı, resim, beden eğitimi, müzik, askerlik, ev idaresi ve çocuk bakım, öğretmenlik bilgisi, zirai işletme ekonomisi, kooperatifçilik. • ZİRAAT DERS VE ÇALIŞMALARI: • Tarla ziraatı, bahçe ziraatı, sanayi bitkileri ziraatı, zootekni, kümes hayvancılığı, arıcılık, ipek böcekçiliği, balıkçılık ve su ürünleri. • TEKNİK DERSLER VE ÇALIŞMALAR: • Köy demirciliği, dülgerliği ve yapımcılığı; kızlar için köy ev ve el sanatları.
KÖY ENSTİTÜERİ NELER KAZANDIRDI? • Köy Enstitüleri sayesinde 1940 ve 1946 yılları arası 15 bin dönüm tarla tarıma elverişli hale getirildi ve bu tarlalarda üretime başlandı, 750 bin fidan dikildi, 1200 dönüm bağ oluşturuldu, 150 büyük çaplı inşaat, 60 işlik, 210 öğretmen evi, 36 ambar ve depo, 48 ahır ve samanlık, 100 km yol, 16 su deposu, 12 tarım deposu, 20 uygulama okulu ve 12 elektrik santrali yapılmıştır.
YÜKSEK KÖY ENSTİTÜSÜ • Köy enstirülerinin en önemli sorunlarından biri de kendi yönetici ve öğretmen kadrosunu oluşturamamaktı. • Köy eğitimi ile ilgili diğer personeli yetiştirmek ve bir ‘ Köy incelemeleri merkezi’ olmak üzere, Hasanoğlan Köy Enstitüsü’nde bir de ‘ Yüksek Köy Enstitüsü’ açıldı.
KÖY ENSTİTÜLERİNİN BAŞARDIKLARI • Yüzyıllardır biriken feodal toplumun üretim ve yaşam biçimini ortadan kaldırmaya başlamıştır. • Bilimsel ve felsefi anlamda laik eğitim başlamıştır. • Feodal toprak rejiminin değişimi toprak ağalarının kendilerinin ortadan kaldırılma tehdidinin hissetmelerine neden olmuştur. • Sanayi için eğitilmiş, nitelikli iş gücü oluşmaya başlamıştır
Sanat, edebiyat, bilim, teknoloji de olumlu beklentiler oluşmuştur. Atatürk’ün özlediği demokratik toplum ve kültür için toplumsal alt yapı oluşmaya başlamıştır. Ataerkil toplumdan çekirdek aile toplumuna dönüş belirtilerini vermeye başlamıştır. Ezberci değil, analitik düşünen-sorgulayan birey yetiştiren demokratik ve üretici eğitim başlamıştır
KÖY ENSTİTÜLERİNE YÖNELİK ELEŞTİRİLER • SİYASAL NEDENLER: • Köy Enstitüleri Yasası Mecliste kabul edilmişti ama 151 milletvekili oylamaya katılmamıştı. • TOPLUMSAL VE EKONOMİK NEDENLER: • Köye yeni okulun girmesiyle var olan toplumsal yapının değişeceğini ekonomik çıkarların zarar görebileceğini düşünen geleneksel topluluk önderlerinin direnci ile karşılaşıldı. • Köy enstitüsüne alınacak öğrencilerin sadece köy çocuklarından olmasının, halkı köylü, şehirli diye ikiye böleceği ileri sürülmüştür. • Köylünün kendi okulunu imece usulüyle inşa etmesi bazı çevrelerce emek sömürüsü olarak değerlendirilmiş.
KÖY ENSTÜTÜLERİ NEDEN KAPATILDI? • Köy Enstitüleri, 1946 yılında Hasan Ali Yücel'in Milli Eğtim Bakanlığı görevinden ayrılmasına kadar işlev görmeye devam etti. Hasan Ali Yücel'den sonra Milli Eğitim Bakanı görevini sürdüren Reşat Şemsettin Sirer Köy Enstitüleri'ni Köy Öğretmen Okulları'na dönüştürdü. Köy Öğretmen Okulları da 27 Ocak 1954 tarihinde Demokrat Parti hükümeti tarafından kapatılmıştır. • İkinci Dünya Savaşı'nın sonlarında 1945'te Sovyetler Birliği Türkiye'den Kars, Artvin, Ardahan'ı istedi ve boğazlarda askeri üs talebinde bulundu. İsmet İnönü bu sebeple ABD'den askeri yardım talebinde bulundu. Destek talebini kabul eden ABD, Truman Doktrini ile yardımlara başladı fakat bunun karşılığında Türkiye'de demokrasi düzeninin tesisi için 5 yıllık kalkınma planı ve Köy Enstitüsü gibi Sovyetler Birliği'ndeki sistemlere benzer uygulamaların kaldırılması talebinde bulundu. • Okullar ilk olarak öğretmen okullarına dönüştürüldü. Cumhuriyet Halk Partisi içerisinde Köylüyü Topraklandırma Yasası'na karşı çıkan bir grup milletvekili partiden ayrılarak Demokrat Parti'yi kuru. Bu oluşum içerisinde Mustafa Kemal Atatürk'ün devrimlerine karşı olan ve yeniliklerin önünü kesmek isteyen bazı kişilerin bulunduğu iddia ediliyordu.
KAYNAKÇA • http: //www. milliyet. com. tr/koy-enstituleri-kurulus-amaci-nedir--koyenstituleri-ozellikleri-molatik-7796/ • https: //slideplayer. biz. tr/slide/3151922/
- Slides: 16