Kurumsal Sosyal Sorumluluk 1 KSS Yaklamlar Klasik Yaklam

Kurumsal Sosyal Sorumluluk 1

KSS Yaklaşımları: Klasik Yaklaşım • Milton Friedman • Klasik sosyal sorumluluk anlayışı, kurumların, örgütsel amaçların dışında başka herhangi bir yükümlülüklerinin olmadığı düşüncesine dayanmaktadır. Bu anlayışa göre kurumların sorumlulukları sadece kar elde etmektir. • Kurumlar, ekonomik birimler olup, sosyal amaçları gerçekleştirmeye uğraşmazlar. Kurum yöneticilerinin KSS bağlamında, hukuki sorumluluklarını yerine getirince, etik sorumluluklarını da yerine getirdiklerini düşünmeleri klasik yaklaşım bağlamında değerlendirilebilir.

Modern Yaklaşım • modern yaklaşımda müşteriler ön plana çıkmaktadır. Kurum kar elde etmeli ama diğer çıkar gruplarının yasal hakları korunmalıdır. Bu yaklaşıma göre, kurum yöneticileri, çalışanlara, tedarikçilere, kredi kuruluşlarına, topluluklara, topluma ve hisse sahiplerine karşı sorumludur (Coşkun, 2010; 49). Modern sosyal sorumluluk anlayışına göre, herhangi bir kurum; “yer altı veya yer üstü bir su kaynağına zehirli atıklarını bırakmamalı, ekolojik yapıyla barışık üretimlerde bulunmalı, iç ve dış çevrede yer alan tüm unsurları sosyal sorumluluk yönünde bilinçlendirmeli, örgüt içi ve dışı eğitim olanaklarınıgeliştirmeli, işgörenlerinin tüm sorunlarına duyarlı davranmalı” dır.

Caroll KSS Modeli

Ekonomik Sorumluluklar • urumlar, toplumun ihtiyaç duyduğu mail ve hizmetin üretilmesinde kaynakların verimli kullanılması ve kar elde edecek biçimde satılmasından sorumludur. Kurumların varlığını sürdürebilmesi kar elde etmesine bağlıdır. Bu nedenle kurumların öncelikli sorumluluğu ekonomiktir. • Kurumların ekonomik sorumluluklarışu şekilde ifade edilmektedir (Carroll, 1991’den aktaran Ceritoğlu, 2011; 34): • Hissedarların kazançlarını sürekli arttıracak biçimde hareket ettirmek, • Karlılığa yönelmek, • Rekabet pozisyonu koruyabilmek, • Yüksek verimlilikte iş işleyişi sağlamak, • Sürekli karlı çalışan bir işletmeyi başarılı bir kurum olarak kabul etmek.

Yasal Sorumluluk • Kurum faaliyetlerini gerçekleştirirken yasalara ve iş kanunlarına uygun hareket etmekle sorumludur. Yasaların da toplumu koruyucu önlemler aldığı düşünüldüğünde kurumlar yasal sorumluluklarını yerine getirerek toplum refahına katkıda bulunmaktadır. • Carroll’a göre (1991’den aktaran Ceritoğlu, 2011; 34) yasal sorumluluklar şu başlıklardan oluşmaktadır. • Kurumların devletin ve yasaların beklentilerine uygun davranması, • Tüm bölgesel düzenlemelere uyulması, • Kurallara uyan bir kurumsal vatandaş olması • Yasal yükümlülüklerini yerine getiren bir işletmenin başarılı bir kurum olarak tanımlanması • Ürün ve hizmet sunumunda asgari yasal zorunluluklara uyulması

Ahlaki Sorumluluk • Yasalarla belirlenmiş olmasa da toplum, kurumun, toplum değer ve normlarından türetilmiş yazılı veya yazılı olmayan kodlar, normlar ve değerleri benimsediğini yansıtacak, etik sorumluluklarını yerine getirmesini beklemektedir. Kurumun ürettiği ürün ve hizmetler konusunda dürüst davranması, alıverişlerde karşı tarafı kandırmaması, kurumu toplum gözünde küçük düşürücü davranışlardan kaçınması etik davranışlar olarak kabul edilmektedir.

Hayırseverlik • urumun sadece gönüllü ve isteğe bağlı olarak toplum yararına olacak hayırsever uygulamalarını kapsamaktadır. Bu uygulamalar doğrudan ya da dolaylıolabilir. Kurumlar, toplumsal bir soruna çözüm olacak ya da dikkat çekecek uygulamalarla toplum refahına katkı sağlamaya çalışabilir.

KSS kurumlara ne sağlar? • 23 Avrupa Birliği Komisyonuna göre ise kurumlar için KSS avantajları şöyle sıralanmaktadır: • • Karlılık için sıklıkla doğrudan bir fayda sağlar: Özellikle iş alanında yapılan iyileştirmelerin üretim ve ürün kalitesi üzerinde olumlu etkisi vardır. Çevreye verilen zararı en aza indirirken kullanılan yöntemler de masrafların azalmasını sağlamaktadır. • • Kurum imaj ve itibarı açısından fayda sağlar: İyi bir kurumsal vatandaş olmak kurumun daha fazla saygı görmesini sağlamaktadır. Kurumlar KSS etkinlikleriyle toplumda daha fazla fark edilmeye başlamaktadır. Bu etkinlikler aracılı ile kurum, ticari birlikler, kar amacı gütmeyen kurumlar, yatırımcılar, eğitim dünyası ve yerel topluluklar karşısında iyi bir imaj çizmektedir. • • Kurumlar, KSS yoluyla kurumsal değerlerini ortaya çıkarmayı seçebilir. KSS ve etik değerler birbiri ile ilintilendirilebilir.