KURTULU SAVAI Hazrlk Dnemi Burak NSAL Tarih retmeni

KURTULUŞ SAVAŞI -Hazırlık Dönemi. Burak ÜNSAL Tarih Öğretmeni

1 -) Mustafa Kemal’in Samsun’a Çıkışı �IX. Ordu Müfettişi olarak Karadeniz’deki karışıklıkları gidermek için gönderildi. DİKKAT: M. Kemal Karadeniz’e Kurtuluş Savaşı’nı başlatmak için gönderilmemiştir.

�Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışı Kurtuluş Savaşı’nın başlangıcı olarak kabul edilir

2 -) Havza Genelgesi Buna Göre: �İşgaller ile ilgili protesto ve mitingler yapılacak �Bu mitinglerde azınlıklara kötü davranılmayacak �Anadolu’nun her yerinde milli cemiyetler kurulacak

Önemi; �Havza Genelgesi ile halkın milli bilinci uyandırılmak istenmiştir. İstanbul Hükümeti bu genelgeden sonra M. Kemal’e bir uyarı telgrafı göndermiştir.

3 -) Amasya Genelgesi Alınan Kararlar: �Milletin bağımsızlığı tehlikededir. �İstanbul hükümeti üzerine düşen görevi yapmamaktadır. Bu durum milletimizi yok olmuş gibi göstermektedir. �Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır �Her Türlü etkiden uzak bir kurul oluşturulmalıdır(Temsil heyeti) �Sivas’ta bir kongre toplanacak.

Önemi ve Sonuçları; �Kurtuluş Savaşı’nın amaç, gerekçe ve yöntemi belirlenmiştir. �İhtilal bildirgesi niteliğindedir. Bu genelgeden sonra M. Kemal’e İstanbul’a dönmesi emredilmiştir. M. Kemal İstanbul’a dönmemiş, askerlikten istifa etmiştir. Bu genelge birçok komutan tarafından imzalanmıştır. Böylece daha etkili olması sağlanmıştır �

3 -) Balıkesir ve Alaşehir Kongreleri �Bölgesel Kongrelerdir. �Kuva-yı Milliye’yi desteklemişlerdir. �Erzurum ve Sivas Kongrelerini tanımışlardır. �Padişah yanlısı ve İngiliz Mandasını isteyenler olmuştur

4 -) Erzurum Kongresi Toplanma Amacı: �Doğu Anadolu’daki Ermeni faaliyetlerini engellemek Alınan Kararlar: �Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür bölünemez �Temsil Heyeti kurulmalıdır. �Kuva-yı Milliye’yi etken, Milli İradeyi hakim kılmak esastır.

�Kapitülasyonlar kabul edilemez. �Manda ve Himaye kabul edilemez. �Meclis-i Mebusan derhal açılmalıdır. Önemi ve Sonuçları: �İlkler kongresidir. �Toplanma amacı bakımından bölgesel, aldığı kararlar bakımından ulusaldır. �Kazım Karabekir bu kongre ile Milli Mücadeleye katıldı

5 -) Sivas Kongresi �Kongre’nin yapıldığı bina

Kongre öncesi yaşanan sorunlar; 1. Başkanlık sorunu 2. Manda ve Himaye Sorunu 3. Ali Galip Olayı Alınan Kararlar; � Cemiyetler tek çatı altında birleştirildi: Doğu Anadolu ve Rumeli Müdafa-yı Hukuk Cemiyeti

�Manda ve Himaye kesin olarak reddedildi. �Temsilciler kurulunun yetkileri genişletildi. �Batı Cephesi komutanlığına Ali Fuat Paşa atandı. �İrade-i Milliye gazetesi çıkarıldı.

Önemi ve Sonuçları; �Her açıdan ulusal bir kongredir �Anadolu insanının desteğini sağlamıştır

6 -) Amasya Görüşmeleri(Protokolü)

�Bahriye Nazırı Salih Paşa ile Mustafa Kemal arasında yapılan görüşmelerdir. Alınan Kararlar; �Temsil heyeti İstanbul hükümetince tanınmalıdır. �Mebusan meclisi açılmalıdır. �İşgal bölgeleri terk edilmeyecek. �Temsil kurulunun haberi olmadan antlaşma imzalanmayacak

Önemi; Bu görüşmeler ile Temsil Heyeti İstanbul Hükümeti tarafından tanınmıştır.

7 -) Temsil Heyeti’nin Ankara’ya gelmesi

Neden Ankara? �Henüz işgal edilmemiş olması �Ulaşımının elverişli olması. �Haberleşmenin uygun olması �Batı Cephesi’ne ve İstanbul’a yakın olması

8 -) Son Osmanlı Mebusan Meclisi’nin açılması

�M. Kemal Erzurum milletvekili olarak seçilmiştir. �Milli Mücadele yanlısı kararlar alınmasını sağlamak için Felah-ı Vatan gurubu kuruldu. �Misak-Milli (Milli Yemin) kararları alındı. Buna göre; �Mondros imzalandığı esnadaki sınırlarımız milli sınırlarımızdır. �Batı Trakya, Kars, Ardahan ve Batum’da halk oylaması yapılmalıdır.

�Yabancı ülkelerde müslümanlara ne kadar hak veriliyorsa ülkedeki gayrimüslimlere de o kadar hak verilecek. �Kapitülasyonlar kaldırılmalıdır. Önemi ve sonuçları: �Milli sınırlar belirlendi. �Bağımsızlık bildirgesi niteliğindedir.

9 -) İstanbul’un işgali

�Misak-ı Milli Kararları nedeniyle işgal edildi. Sonuçları: �Osmanlı Devleti fiilen sona erdi. �Birçok vatansever tutuklandı ya da sürgüne gönderildi. �Mebusan Meclisi kapatıldı. �TBMM’nin açılması için uygun ortam oluştu. �İngiliz yanlısı Damat Ferit Paşa yeniden Sadrazam oldu. �İstanbul’daki aydınlar Anadolu’ya kaçarak Milli Mücadeleye katıldı.

10 -) TBMM’nin açılması(23 Nisan 1920)

�İstanbul’un işgal edilmesi ve meclisin dağıtılması nedeniyle TBMM Ankara’da açıldı. 1 No’lu Kararlar; �Hükümet kurmak gereklidir. �Geçici bir başkan atamak doğru değildir. �Padişah ve Halife meclisin çıkaracağı kanunla yerini alır. �TBMM’nin üstünde güç yoktur. �Yasama ve Yürütme yetkileri TBMM’ye aittir. �Meclisin başkanı hükümetin de başkanıdır.

I. TBMM’nin özellikleri �Üyelerin hepsi vatanseverdir. �İlk hedefi düşmanı yurttan atmaktır. �Çoğunluğu komutanlardan oluşur. �Padişah ve Halife karşıtı olmamışlardır. �Ulusal egemenliği benimsemişlerdir �İhtilalci bir meclistir(Kurucu Meclis). �Güçler birliğini benimsemiştir.

11 -) İstanbul’un TBMM’ye karşı faaliyetleri: �M. Kemal ve arkadaşları hakkında idam kararı çıkarıldı. �Şeyhülislam’a fetva çıkartılarak M. Kemal hakkında dinsiz propagandası yapıldı. �Ayaklanmalar Çıkartıldı. �İtilaf Devletleri ile barış görüşmeleri başlatıldı.

12 -) TBMM’ye karşı çıkartılan ayaklanmalar A-) İstanbul Hükümeti’nin çıkardığı ayaklanmalar: �Anzavur ayaklanması �Kuva-yı İnzibatiye ayaklanması B-) İstanbul Hükümeti ile İtilaf Devletleri’nin ortak çıkardığı ayaklanmalar: �Bolu-Düzce-Hendek ayaklanmaları �Yozgat İsyanı Kuva-yı Milliye �Afyon ayaklanması tarafından bastırılmıştır �Konya Ayaklanması �Milli Aşireti ayaklanması

C-) Azınlık ayaklanmaları �Rum isyanları �Ermeni İsyanları D-) Kuva-yı Milliyeci olup da sonradan isyan edenler: Düzenli orduya katılmayıp isyan etmişlerdir. �Çerkez Ethem İsyanı �Demirci Mehmet Efe İsyanı

TBMM’nin aldığı önlemler �İstanbul ile tüm haberleşmeler kesildi. �Ankara Müftüsü’ne İstanbul hükümeti hakkında hainlik fetvası çıkartıldı. �Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkartıldı. �İstiklal Mahkemeleri kurularak isyancılar burada yargılandı.

İstiklal Mahemeleri’nin hakimleri TBMM üyeleridir. Böylece TBMM yargıyı da kendi bünyesinde toplayarak “Güçler Birliği”ni sağlamıştır

13 -) Sevr Antlaşması �Sevr antlaşması 2 yıl gecikmeli imzalanmıştır. Nedeni: İtilaf Devletlerinin anlaşmazlığa düşmesidir. �İtalya’nın San Remo kentinde imzalandı

Önemi ve sonuçları: �Osmanlı’nın ölüm fermanı olmuştur. �Haberleşme ve ulaşıma el konuldu. �Osmanlı savunmasız bırakıldı. �Meclis tarafından onaylanamadığı için geçersizdir. �Osmanlı’nın imzaladığı son anlaşmadır. �Halkın Osmanlı’ya güveni son bulmuş Milli mücadele güç kazanmıştır.

Sevr Antlaşması TBMM tarafından tanınmamıştır