KULTURA To e kultura jest specyficznie ludzkim tworem

KULTURA

• „To, że kultura jest specyficznie ludzkim tworem, nie budzi niczyich wątpliwości. Rozumiana jako wyróżnik człowieka ma bardzo szeroki zakres. Oznacza wszystko, co jest stworzone przez człowieka, co jest przez niego nabywane przez uczenie się i przekazywane innym lu dziom, a także następnym pokoleniom w drodze informacji pozagenetycznej. ” (Szacka 2003: 71)

• „Kultura obejmuje całość życia człowieka. Nie ma takich czynności i zachowań ludzkich, których nie regulowałaby kultura. Dotyczy to na wet zaspokajania podstawowych potrzeb organizmu. Weźmy przykład jedzenia. • Aby żyć, człowiek musi jeść. O tym, co może jeść, decydują zasoby naturalnego środowiska, w którym żyje. Ludzie żyjący na brzegach mórz i oceanów mogą jeść ryby, skorupiaki i rośliny morskie, natomiast ludzie żyjący wśród lasów mogą żywić się rosnącymi w nich roślinami, grzyba mi oraz spotykanymi tam zwierzętami. Ale czy rzeczywiście jedzą wszyst ko to, co nadaje się do spożycia? Odpowiedź brzmi: nie” (Szacka 2003: 75 76)

• „Pojęcie tak rozumianej kultury nie ma charakteru wartościującego. Kulturą jest nie tylko to, co dobre, szlachetne i piękne, ale wszystko, co jest dziełem człowieka. Pewne praktyki mogą budzić nasz sprzeciw czy oburzenie moralne, ale nie znaczy to, że nie są elementami kultury. W rezultacie o żadnym człowieku nie można powiedzieć, że jest bez kultury” (Szacka 2003: 76)

Definiowanie kultury • Alfread Kroeber znalazł 168 naukowych definicji… • Jedna z pierwszych antropologicznych: Edward B. Tylor: „kultura lub cywilizacja jest to złożona całość obejmująca wiedzę, wierzenia, sztukę, prawo, moralność, obyczaje i wszystkie inne zdolności i nawyki nabyte przez człowieka, jako członka społeczeństwa" (za Kocjan 2010): . • Problem wielu aspektów pojęcia kultura

Definiowanie kultury • Antonina Kłoskowska (za Kocjan 2010): „kultura jest to względnie zintegrowana całość obejmująca zachowania ludzi przebiegające według wspólnych dla zbiorowości społecznej wzorów wykształconych i przyswojonych w toku interakcji oraz zawierająca wytwory takich zachowań"

Kultura a inne obszary życia • • Biologia Ewolucja Inne obszary życia społecznego: np. ekonomia Kultura wysoka, kultura masowa, kultura popularna

Przemiany kulturowe i zmiana społeczna • Społeczeństwo tradycyjne • Społeczeństwo przemysłowa • Społeczeństwo postindustralne, społeczeństwo informacyjne • Rewolucje polityczne i kulturowe • Ewolucjonizm i teoria konwergencji • Teoria systemu światowego (albo Systemu światów) i podział na centrum, półperyferie i peryferie