KSEL VERLERN KORUNMASI KANUNU Dr Blent EREN Trkiye

KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI KANUNU Dr. Bülent EREN Türkiye Sigorta Birliği Sağlık İnceleme Araştırma Komitesi 5. 6. 2021 1

KVK Kanunu � 24 Mart 2016 tarihinde kabul edilerek 7 Nisan 2016 tarih ve 29677 numaralı Resmi Gazete’de yayınlanan 6698 numaralı kanun �Amaç; �Kişisel verilerin işlenmesinde başta özel hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uyacakları usul ve esasları düzenlemektir. 5. 6. 2021 2

Özel Nitelikli / Kişisel Veri Ayrımı �Kişisel veri �Kimlik bilgileri �Özel nitelikli kişisel veri �Irk, etnik köken, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep, kılık kıyafet, dernek-vakıf-sendika üyeliği, sağlık, cinsel hayat, ceza mahkumiyeti, biyometrik ve genetik veriler. 5. 6. 2021 3

Muafiyetler �Kanunlarda açıkça öngörülmesi �Bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla gerekli olması �Veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirmesi için zorunlu olması �Bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması 5. 6. 2021 4

Zorunluluklar �Muafiyet kapsamında değilse onay / açık rıza alınması zorunlu �Ne amaçla, ne süreyle, ne kapsamda veri işleneceği, kimlerle ve ne amaçla paylaşılacağı ve ne şartlarda silinebileceği veya anonim hale getirileceği hakkında aydınlatma zorunluluğu 5. 6. 2021 5

Açık Rıza Gerektirmeyen Durumlar � 6. Madde 3. fıkra �Birinci fıkrada sayılan sağlık ve cinsel hayat dışındaki kişisel veriler, kanunlarda öngörülen hallerde ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir. Sağlık ve cinsel hayata ilişkin bilgiler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbi teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir. 5. 6. 2021 6

AB de Durum �Kanun’un gerekçesinde kaynak metin olarak kabul edilen ve 25. 05. 2018 tarihinden sonra uygulanmaya başlanacak olan “General Data Protection Regulation”a kadar yürürlükte olan 95/46 sayılı Direktif, özel nitelikli verilerin işlenmesi konusunda Kanun’a nazaran çok daha serbest bir rejim benimsemiş, üye ülkeleri, pek çok hususta özel nitelikli verilerin açık rıza alınmadan işlenebilmesi için düzenleme yapmakta serbest bırakmıştır. 5. 6. 2021 7

AB de Durum-2 �AB ülkelerinde, kişisel sağlık verilerinin işlenmesi ve paylaşılması sağlık sigortası sözleşmelerinin tesisi, kullanılması ve korunması için olmazsa olmaz bir şart olarak görüldüğü için açık rıza alınması istisnai bir durum olarak süreçlere dahil edilmiştir. Örneğin, sigorta şirketi poliçe düzenleme ve tazminat ödeme aşamalarında sigortalıdan veya sigortalı adayından sağlık verilerinin işlenmesine ve paylaşılmasına ilişkin açık rıza almamakta ancak düzenlemiş olduğu sağlık sigortası poliçesi nedeniyle almış olduğu sigortalıya ait sağlık verilerini çapraz satış amacıyla kullanmak istemesi durumunda şirketin açık rıza alma mükellefiyeti bulunmaktadır. �Kısaca, AB’de açık rızaya gerek olmadan belirlilik ilkesi çerçevesinde işleme amaçları ile sınırlandırılmış bir çerçevede veri işleme imkanı tanınmıştır. 5. 6. 2021 8

TTK Düzenlemesi �Madde 1447: Bilgi verme ve araştırma yapılmasına izin verme yükümlülüğü �(1) Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sözleşme uyarınca veya sigortacının istemi üzerine, rizikonun veya tazminatın kapsamının belirlenmesinde gerekli ve sigorta ettirenden beklenebilecek olan her türlü bilgi ile belgeyi sigortacıya makul bir süre içinde sağlamak zorundadır. Ayrıca, sigorta ettiren, aldığı bilgi ve belgenin niteliğine göre, rizikonun gerçekleştiği veya diğer ilgili yerlerde sigortacının inceleme yapmasına izin vermekle ve kendisinden beklenen uygun önlemleri almakla yükümlüdür. �(2) Bu yükümlülüğün ihlal edilmesi sebebiyle ödenecek tutar artarsa, kusurun ağırlığına göre tazminattan indirim yapılır. 5. 6. 2021 9

Sigortacılık Kanunu � Sır saklama yükümlülüğü � Madde 31/A – 5. 6. 2021 � (1) Bu Kanunun uygulanmasında ve uygulanmasının denetiminde görev alanlar, bu Kanuna tâbi kuruluşların görevlileri ve yetkilileri, bu Kanuna tâbi kişiler ile bunların yanında çalışanlar ve dışarıdan hizmet alımı yoluyla sigortacılık sektöründe iş görenler, sıfat ve görevleri dolayısıyla öğrendikleri bu Kanun kapsamında faaliyet gösteren kişi ve kuruluşlar ile bunların iştirakleri, kuruluşları ve sigorta sözleşmesi ile ilgili kişilere ait sırları bu konuda kanunen açıkça yetkili kılınan mercilerden başkasına açıklayamaz, kendilerinin veya başkalarının yararlarına kullanamaz. Bu yükümlülük söz konusu sıfat ve görevlerin sona ermesinden sonra da devam eder. � (2) Ancak, gizlilik sözleşmesi yapılması ve sadece risk değerlendirmesi amacıyla kullanılmak üzere sigorta şirketi, reasürans şirketi ve emeklilik şirketlerinin kendi aralarında doğrudan doğruya ya da Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi vasıtasıyla yapacakları her türlü bilgi ve belge alışverişi sırasında sigorta şirketi, reasürans şirketi ve emeklilik şirketlerine ya da sigorta sözleşmesi ile ilgili kişilere ait, yanlış sigorta uygulamaları dâhil, sır niteliğindeki bilgilerin öğrenilmesi ve paylaşımı sır saklama yükümlülüğü dışındadır. 10

Sigortacılık Kanunu-2 �Madde 31/B- Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (Ek R. G. 18. 04. 2013 - 28622) �(1) Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği nezdinde, sigortalılar ve sigorta sözleşmesinden dolaylı da olsa menfaat sağlayanlara ilişkin olarak, yanlış sigorta uygulamaları dâhil, risk değerlendirmesine esas bilgileri toplamak ve bu bilgilerin sigorta, reasürans ve sigortacılık faaliyetinde bulunan emeklilik şirketleri ile Müsteşarlıkça belirlenecek kişilerle paylaşılmasını sağlamak amacıyla Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi kurulur. �(2) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen şirketler, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezine üye olmak zorundadır. Üye kuruluşlar, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezince istenilen her türlü bilgiyi vermekle yükümlüdür. 5. 6. 2021 11

Sigortacılık Kanunu-3 �MADDE 31/B – � (3) Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi kuruluş amaçları doğrultusunda, özel hukuk tüzel kişileri ile kamu kurum ve kuruluşlarından, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları ve bunların üst kuruluşlarından, ilgili mevzuatla kurulmuş diğer bilgi merkezlerinden bilgi talep etmeye ve bunlarla Müsteşarlığın uygun görüşüne istinaden bilgi alışverişine yönelik sözleşmeler imzalamaya yetkilidir. Söz konusu kurum ve kuruluşlar Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi tarafından talep edilen bilgileri vermekle yükümlüdür. Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinde toplanan bilgilerin bilgi sahibinin kendisi veya onay vermesi durumunda bu madde uyarınca Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi ile bilgi alışverişine ilişkin sözleşme yapan özel hukuk tüzel kişileri, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları ve bunların üst kuruluşlarıyla anılan sözleşmeler çerçevesinde paylaşılması bu Kanunun 31/A maddesinin ikinci fıkrası kapsamında değerlendirilir. 5. 6. 2021 12

Sağlık Sigortaları Genel Şartlar-1 �Madde 9 - Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalının Yükümlülükleri �A) Rizikonun gerçekleştiğinin ihbarı: � Sigorta ettiren/sigortalı rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği veya her halükarda haber vermeye muktedir oldukları tarihten itibaren sekiz gün içinde sigortacıya yazı ile bildirmeye mecburdur. � Sigorta ettiren/sigortalı söz konusu ihbarda kazanın veya hastalığın yerini, tarihini, nedenlerini bildirmek ve ayrıca tedaviyi yapan hekimden kaza veya hastalığın durumu ile bunun muhtemel sonuçlarını gösteren bir rapor alarak sigortacıya göndermekle yükümlüdür. 5. 6. 2021 13

Sağlık Sigortaları Genel Şartlar-2 � B) Tedaviye başlama ve gerekli önlemleri alma: � Kaza veya hastalığı müteakip derhal tedaviye başlanması, yaralı veya hastanın iyileşmesi için gereken önlemlerin alınması şarttır. � Sigortacı her zaman kazazedeyi veya hastayı muayene ve sağlık durumunu kontrol ettirmek hakkını haiz olup, bu muayene ve kontrollerin yapılmasına izin verilmesi zorunludur. � Kazazedenin veya hastanın iyileşmesi hakkında sigortacının hekimi tarafından yapılacak kaza veya hastalık sonuçlarını doğrudan etkileyecek tavsiyelere uyulması da şarttır. � Yukarıda (A) ve (B) paragraflarında belirtilen yükümlülükler; 5. 6. 2021 � a) Kasden yerine getirilmediği takdirde poliçeden doğan haklar kaybolur. � b) Kusur sonucunda yerine getirilmediği ve bu nedenle kaza ve hastalık sonuçları ağırlaştığı takdirde sigortacı ağırlaşan kısımdan sorumlu olmaz. 14

Sağlık Sigortaları Genel Şartlar-3 �C) Gerekli belgelerin teslimi �Sigorta ettiren veya sigortalı kaza veya hastalık sonucu ödenmesi gereken muayene, tedavi, ilaç ve hastane masraflarını gösteren belgelerin asıllarını, veya asıllarından şüpheyi davet etmeyecek suretlerini tedaviyi yapan hekim veya hastanece doldurulacak şirket ihbar ve tedavi formları ekinde teslim etmekle yükümlüdür. 5. 6. 2021 15

Sigorta Sektörü Bakımından �TTK � 5684 numaralı Sigortacılık Kanunu �Sağlık Sigortaları Genel Şartlar �KVK Madde 6, 3. fıkra �Sır saklama yükümlülüğü kapsamı �Tüm bunlara rağmen başvuru formu, ibraname, ön onay formu, rakamsal onay aşamasında tekrar onay alınıyor 5. 6. 2021 16

Sağlık Kurumları Bakımından �KVK Madde 6 , 3. fıkra �Sır saklama yükümlülüğü kapsamı rahatlatıyor. �Peki ya; �MASAK uygulamaları gereği kimlik fotokopisi alınıyorsa nüfus cüzdanında din bölümü olması, �Diğer sağlık hizmet kampanyaları tanıtım ve pazarlama için telefon vuruşları açık rıza gerektiriyor olabilir mi? 5. 6. 2021 17

SONUÇ �Sağlık kurumları sigorta şirketleri ile bilgi paylaşımından kaçınacaksa, provizyon alırken neden sigortalı sağlık ve kişisel bilgileri paylaşılıyor? �Provizyon ve rakamsal onay sistemi , dolayısı ile özel sağlık sigortacılığı / sağlık kurumları işbirliği yürüyemez hale gelir. �Her iki tarafın da sağlık hizmet sunumu ve finansmanı nedenli açık rıza alma zorunluluğu bulunmuyor olması ve hizmetin sunumu için kişisel bilgilerin alınma ve kaydedilmesine gereklilik bulunması, sistemin aynen sürmesini sağlar. 5. 6. 2021 18

ÖNEMLİ OLAN BİRLİKTE DOĞRU YÖNDE İLERLEMEKTİR TEŞEKKÜRLER 5. 6. 2021 19