Krijimi i sistemeve te standardizuara per sherbimet publike

Krijimi i sistemeve te standardizuara per sherbimet publike te ujit dhe mbeturinave Nga Vera Muhaxhiri, Konsultante e IPA per ZRRUM 18 Janar 2007 Leaders in the design, implementation and operation of markets for electricity, gas and water.

Permbledhja I. Zhvillimi i sistemit te raportimit per sektorin e ujit II. Bartja e ekspertizes ne sektorin e mbeturinave III. Paketa e re raportuese ne sektorin e mbeturinave IV. Prespektiva ne raportimin e performances

Arsyet per OFMP Sherbimet e Monitorimit te Performances per Sektorin e Ujit te Pijshem Ne 2003 AKM kishte shprehur nevojat e veta tek Kf. W per: § monitormin e performances se ujesjelleseve ne sferen operative dhe financiare § sigurimin e krahasimit te vleresuar kunddrejt mesatares dhe me te mires. § caktimin e politikave te forcimit te seciles kompani veqmas § bazimin e reformes se sektorit te ujit ne te dhena uniforme, transparente dhe lehte te arritshme § AKM e ka formuar OFMP me ndihmen financiare te Kf. W.

Koncepti i OFMP I § TKP § Mbledhja e te dhenave § Pajtueshmeria (Rikonsiliimi) e te dhenave financiare dhe verifikimi i atyre jo-financiar § Monitorimi i performances kundrejt caqeve § Baza e te dhenave; Sistemi Monitorues § Raportet e Performances dhe Reportet Prapavepruese

Koncepti i OFMP II Me teper …. . TKP sherbejne si nje vegel esenciale per vleresim te kompanise dhe si te tille lejojne per nje krahasim te vleresuar (benchmarking). Ato perfitohen nga te dhenat te cilat raportohen nga kompanite. Te dhenat financiare perpara se te barten ne bazen e te dhenave se pari kontrollohen per saktesine e tyre (rikonsiliimi). Sistemi monitorues mundeson poashtu qe te behet krahasimi i tregueseve aktual me caqet e vena; sidhe siguron analiza te tjera me te thella. Raportet e Performances dhe Raportet Prapavepruese periudha te ndryshme raportuese mund te pergatiten lehte ne baze te informacioneve qe nxirren nga sistemi monitorues.

Sfidat e OFMP § Visita e pare neper kompanite e ujit. Ekzistimi i vullnetit te mire per bashkepunim § Grumbullimi i vetem 25 te dhenave. § Perpunimi i 10 tregueseve te performances § Mospajtueshmeria e te dhenave financiare ne Qershor ka qene ≈ € 1. 4 mil § Ekzistimi i vullnetit te mire per dergimin e te dhenave te sakta-sjellja graduale e vleres se mospajtueshmerise ne 0! § Kompania me e diciplinuar ne raportim ka qene GJA § Pergatitja dhe shperndarja e raporteve te performances § Reagimi i kompanive dhe aktereve te tjere ne raportet e performances § Pjesemarrja e kenaqshme dhe aktive neper takime te punes

Monitorimi i Performances permes TKP § Monitorimi i Performances eshte nje proces i vazhdueshem dhe jo vetem krahasim shifrash § Vullneti per bashkepunim te mire eshte çelesi kryesor per sukses § Kerkimi i praktikave me te mira permbrenda sektorit dhe jashte tij § Kembimi i expiriencave dhe praktikave me te mira permes te komunikuarit!

Principet kryesore te TKP SMART (eng)…… § Te thjeshte § Te matshem § Te arritshem § Relevant § Ne kohe

Besueshmeria dhe pajtueshmeria e te dhenave § Pajtueshmeria eshte rikontrollim i te dhenave perputhshmeri ne baze te kalkulimit te tyre ne menyra te ndryshme § Te dhenat e pa-pajtueshme sinjalizojne per mosbesueshmeri te tyre § Pajtueshmeria ≠ besueshmeria § ‘Ne sektorin e ujit mospajtueshmeria e te dhenave financiare per kater muajt e pare te 2004 ka qene € 1, 3 m’ § Te dhenat teresisht te pajtueshme jane vene per here pare ne sistemin OFMS vetem ne vitin 2005 § Te dhenat e 2004 jane riraportuar edhe njehere, tashem te sakta § Verifikimi i besueshmerise se te dhenave jo-financiare (me veshtire per t’u kontrolluar krahasuar me ato financiare)

Caqet Vleresimi i performances se kompanise ne baze te krahasimit me caqet e vena § caqet duhet te caktohen ne baze te marreveshjes se te gjithe aktereve kryesor te sektorit te ujit. § caqet duhet te jene te realizueshme dhe jo aq ambicioze. § performanca e top menaxhereve duhet vleresuar nga (mos) arritja e caqeve te vena ne planet e tyre te bisnesit/buxhetit

Raportet e Performances § Pesembedhjete Raporte te Performances per shtate kompanite regjionale te ujit qe kane mbuluar periudhat raportuese 2004 Q 1 – 2006 Q 3 § Raportet e Performances i’u jane derguar te gjithe aktereve te ujit dhe jane te disponueshme permes yahoo-group dhe faqes ne internet te AKM § Shtate Raportet Prapavepruese per secilen kompani veq e veq – si mbeshtetje Bordeve Mbikeqyrese ne marrjen me te lehte te vendimeve

Performanca e Sektorit te Ujit ref: krahasimet ne mes 2004, 2005 dhe 2006 I Treguesi 2004 2005 2006 (I-IX) Uji i pafaturuar 55% 58% 59% Perqindja e faturimit 85% 89% 92% Propocioni i konsumatoreve me ujemates 53% 66% 76% Perqindja e konsumimit te lexuar% 62% 77% 83% Shkalla e inkasimit 59% 56% 55%

Performanca e Sektorit te Ujit ref: krahasimet ne mes 2004, 2005 dhe 2006 II Treguesi 2004 2005 2006 (I-IX) Norma e mbuleses se punes 1. 16 1. 52 1. 11 Norma e punes 1. 88 2. 17 1. 93 Efikasiteti i stafit (‘ 000 cust) 8. 34 8. 10 7. 82 Tarifat mesatare te vleresuara per m 3 0. 28 0. 29 0. 34

Performanca e Sektorit te Ujit ref: krahasimet ne mes 2004, 2005 dhe 2006 III Treguesi 2004 2005 2006 (I-IX) Ankesat ndaj sherbimeve per '000 konsumatore 8 5 Deshtimi i testeve te kualitetit te ujit 7% 7% Nderprerjet mesatare te ujit per konsumatore per dite 2, 8 1, 9 Vonesat ne raportim 12 7

Vleresimi i performances individuale 2006 I-IX Treguesi Komp. me e mire Komp. me e dobet Uji i pafaturuar MIT PE Perqindja e faturimit GJA GJI Propocioni i konsumatoreve me ujemates GJA MIT Perqindja e konsumimit te lexuar% PZ FE Shkalla e inkasimit GJI PE

Vleresimi i zhvillimit te performances individuale 2005 I-IX - 2006 I-IX Treguesi Uji i pafaturuar Rangimi i kompanive sipas shkalles me te larte te rritjes/zvogelimit GJI PE PZ PR GJA MIT FE Perqindja e faturimit PE PZ GJA GJI FE PR MIT Propocioni i konsuma. me ujemates PR GJI GJA FE MIT PZ PE Perqindja e konsumimit te lexuar% PR GJA GJI FE MIT PZ PE Shkalla e inkasimit PR GJI PE GJA FE PZ MIT

Vleresimi i arritjes se caqeve 2006 I-IX

Analiza e konvergjences § Keto analiza tregojne nese kompanite ne mes vete performojne ngjajshem (konvergjojne) apo kane mbetur prapa/kane shkuar shume perpara (divergjojne).

Paketa raportuese OFCR § Sistemet raportuese te ngjajshme per uje-mbeturina UJE MBETURINA TE DHENAT BAZIKE 0# 30 # TE DHENAT TJERA 52 # 27# TREGUESIT 48 # 28 #

Perspektiva Kalimi nga monitorimi i performances tek permiresimi i performances Performanca e kompanise e vleresuar ne baze te krahasimit me: § zhvillimet e performances nga vit ne vit (vleresimi perbrenda kompanise) § caqet e vena § performancen e sektorit § kompanine me te mire performuese § regjionin me te gjere ka per qellim stimulimin e paraqitjes se rezultateve te ngjajshme me ato te tregut krahasues.

Faleminderit per vemendje! Leaders in the design, implementation and operation of markets for electricity, gas and water.