KOROZYON ETLER Sevgi Ate KOROZYON Uv Inlar Nem

  • Slides: 54
Download presentation
KOROZYON ÇEŞİTLERİ Sevgi Ateş

KOROZYON ÇEŞİTLERİ Sevgi Ateş

KOROZYON Uv Işınları Nem • Metallerin çevreleriyle yaptıkları kimyasal ve/veya elektrokimyasal reaksiyonlar sonucu hasar

KOROZYON Uv Işınları Nem • Metallerin çevreleriyle yaptıkları kimyasal ve/veya elektrokimyasal reaksiyonlar sonucu hasar görmeleri olayına korozyon denir. Deniz Suyu Asit Baz Sıcaklık

Seçimli Korozyon Bir alaşım içinde bulunan metallerden birinin diğerinden önce korozyona uğramış hâlidir. Alaşımdan

Seçimli Korozyon Bir alaşım içinde bulunan metallerden birinin diğerinden önce korozyona uğramış hâlidir. Alaşımdan seçimli olarak alüminyum, demir, kobalt, krom ya da diğer elementler uzaklaşır. Bakır - Aluminyum Alaşımlarında Aluminyum’un Ayrılması Seçimli korozyon dealuminifikasyon, dekobaltifik asyon gibi deyimler yaratmak yerine bu olayın tümü için kullanılan genel terimdir.

Çinkonun Seçimli Korozyonu En tanınmış örnek pirinçten (% 70 Cu + % 30 Zn)

Çinkonun Seçimli Korozyonu En tanınmış örnek pirinçten (% 70 Cu + % 30 Zn) çinkonun korozyonla uzaklaşmasıdır. Bu olaya dezinfikasyon denir. Korozyon sonucu alaşım yüzeyinde Zn konsantrasyonu azalır ve normal sarı renk, bakır kırmızısına dönüşür.

SEÇİMLİ KOROZYON Dezinfikasyon korozyonu eskiden yalnızca, çinkonun çözünerek uzaklaşması alaşım içinde bulunan bakırın iskelet

SEÇİMLİ KOROZYON Dezinfikasyon korozyonu eskiden yalnızca, çinkonun çözünerek uzaklaşması alaşım içinde bulunan bakırın iskelet halinde kalması şeklinde açıklanmaktaydı Bu kabul, korozyona uğrayan alaşımın gözenekli bir yapı kazanmış olmasına tam olarak açıklık getirememiştir. Son yıllarda dezinfikasyon korozyonunun mekanizması şu şekilde açıklanmaktadır.

Seçimli Korozyon Alaşım yüzeyinde çinko ve bakırın her ikisi de normal olarak korozyona uğrayarak

Seçimli Korozyon Alaşım yüzeyinde çinko ve bakırın her ikisi de normal olarak korozyona uğrayarak çözünür. Çinko çözeltide kalırken bakır iyonları çinkoyu çözerek katodik bir indirgenme ile yeniden metal haline döner. Bakır iyonları çinkonun korozyonunu hızlandırır. Böylece korozyon olayı yüzeyde kalmaz, gözenekli bir yapı oluşturacak şekilde derinlere doğru ilerler.

Pirinç malzeme içerisinde çinkonun yayınma bölgesinin SEM görüntüsü

Pirinç malzeme içerisinde çinkonun yayınma bölgesinin SEM görüntüsü

Çinkonun seçimli korozyonunu dolayın korozifliği azaltılarak (örneğin oksijen uzaklaştılarak) ya da katodik koruma ile

Çinkonun seçimli korozyonunu dolayın korozifliği azaltılarak (örneğin oksijen uzaklaştılarak) ya da katodik koruma ile azaltılabilir, ama çoğu kez bu yollar ekonomik değildir. Genellikle aşınmaya karşı daha az duyarlı alaşımlar kullanılır. Örneğin kırmızı pirinç (%15 Zn) hemen korozyona uğramaz.

Daha dayanıklı bir tür pirinç elde etmek için pirince bazı katkı maddeleri eklenmiştir. 70

Daha dayanıklı bir tür pirinç elde etmek için pirince bazı katkı maddeleri eklenmiştir. 70 -30 pirince %1 kalay katılarak Admiralti metali üretilmiştir. Daha iyi bir gelişme inhibitör olarak az miktarda arsenik, antimon ya da fosfor katma yolu ile sağlanmıştır. Örneğin arsenikli Admiralti metali yaklaşık %70 Cu, %29 Zn, %1 Sn ve % 0. 04 As içerir. Bu katılan inhibitörler alaşım üzerinde bir film olarak yeniden çökelirler ve böylece bakırın çökelmesini önlerler.

GRAFİTİK KOROZYON • Seçimli korozyona diğer bir örnek olarak; gri dökme demirin seçimli olarak

GRAFİTİK KOROZYON • Seçimli korozyona diğer bir örnek olarak; gri dökme demirin seçimli olarak aşınması ve grafitin bir ağ yapısında geriye kalmasıdır Gri dökme demir • Grafit demire karşı katodiktir ve böylece çok iyi bir pil kurulmuş olur. Bu pilde demir çözünür, geriye grafit, boşluklar ve pastan oluşan gözenekli kütle kalır • Dökme demir metalik özelliğini ve dayancını kaybeder

GRAFİTİK KOROZYON a) Grafitik korozyonun gerçekleştiği gri dökme demir a) b) Şekil a’da ki

GRAFİTİK KOROZYON a) Grafitik korozyonun gerçekleştiği gri dökme demir a) b) Şekil a’da ki grafitik korozyon görüntüsünün yakınlaştırılmış hali b) c) c) Korozyon sonucu geriye kalan grafit boşluklar

METALLER İÇİNE HİDROJEN DİFÜZYONU H 2 H 2 Hidrojen çıkışıyla bir metalin korozyona uğradığını

METALLER İÇİNE HİDROJEN DİFÜZYONU H 2 H 2 Hidrojen çıkışıyla bir metalin korozyona uğradığını düşünelim. Ara kademe olarak metalde adsorbe olan hidrojen atomları desorbe olarak kimyasal ya da elektrokimyasal olarak hidrojen molekülü oluştururlar, çözelti içine difüzlenir ve hidrojen kabarcıkları olarak dışarı çıkarlar H 2

METALLER İÇİNE HİDROJEN DİFÜZYONU Ø Gözle görülen bu olay dışında yüzeyde adsorbe olan bu

METALLER İÇİNE HİDROJEN DİFÜZYONU Ø Gözle görülen bu olay dışında yüzeyde adsorbe olan bu hidrojen atomları metalin içine doğru difüzlenebilirler. Ø Metal içinde adsorblanmış hidrojen derişimi küçük olduğundan metalin yüzeyi ile içi arasında bir hidrojen derişimi düşüşü olur. Ø Bu düşüş hidrojenin metal içine difüzyonunu kolaylaştırır.

Aşagıdaki tabloda çeşitli demirler için hidrojenin difüzyon katsayısı ve kritik derişimi incelendiğinde; demir içine

Aşagıdaki tabloda çeşitli demirler için hidrojenin difüzyon katsayısı ve kritik derişimi incelendiğinde; demir içine hidrojenin difüzyon katsayısı iyonların sulu çözelti içindeki difüzyon katsayısı büyüklüğündedir. Buna göre hidrojenin metal içine difüzyonu oldukça hızlı bir olay kabul edilir. Tablo. 25 C da hidrojenin demir içine difüzyon katsayıları ve kritik derişimleri Madde • Polikristal Armco demir • Tek-kristal demir • Zone refined demir D (298 K) 10 -5 cm 2 sn-1 • 6. 3 • 8. 3 • 6. 1 C 10 -8 mol cm 3 Fe • 14. 3 • 12. 0 • 13. 9

Metal içinde Gergin Olan Bölgelere Adsorplanmış Hidrojen Difüzyonu ØBir hidrojen atomu örgü taneleri arasında

Metal içinde Gergin Olan Bölgelere Adsorplanmış Hidrojen Difüzyonu ØBir hidrojen atomu örgü taneleri arasında bir yere girerse dolayındaki atomlar biraz yer değiştirirler(Şekil 1. ) Şekil 1. Hidrojen atomunun örgü içine girdikçe hafif bükülmenin şematik görünümü

Metal içinde Gergin Olan Bölgelere Adsorplanmış Hidrojen Difüzyonu ØHidrojen atomları metal örneğinin gerilmesiyle örgü

Metal içinde Gergin Olan Bölgelere Adsorplanmış Hidrojen Difüzyonu ØHidrojen atomları metal örneğinin gerilmesiyle örgü aralarında ortaya çıkan aralıklarda toplanırlar. (Şekil 2 ) Şekil 2. Metalin gerilmesiyle metal örgüsünde oluşan aralıklarda hidrojen atomlarının toplanması

ØÖrgüde gerilme ya da sıralanışın bozulması ne denli büyükse hidrojen o denli çok birikir,

ØÖrgüde gerilme ya da sıralanışın bozulması ne denli büyükse hidrojen o denli çok birikir, bir diğer deyimle metal o denli çok hidrojen adsorplar. ü Hidrojen atomlarından oluşan hidrojen molekülü metal içinde difüzlenemediğinden ara ve boşluklarda hidrojen derişimi ve basıncı artar. ü Bu aralarda adsorbe edilen hidrojen metal yüzeyini parçalayabilir Şekil 3. Metalin içine absorbe olan hidrojen atomlarının boşluklarda hidrojen molekülü olarak birleşmeleri

Ø Bu söylenenler hidrojenin metale girdiği yüzeye yakın kısımlarda olursa, metal yüzeyine yakın kabarcık

Ø Bu söylenenler hidrojenin metale girdiği yüzeye yakın kısımlarda olursa, metal yüzeyine yakın kabarcık oluşabilir (Şekil 4. A). Ø Olasılıkla kabarcığın kenarı çatlar ve bu kısımdan gaz dışarı kaçar. Şekil 4 Böylece metal yüzeyinde bir yarık oluşur (Şekil 4. B ve C). Metale dıştan bir kuvvet uygulanmasıyla böyle bir yarık oluşmasının başlaması kolaylaşır. Eğer metal yapısı gereği bazı özel yüksek gerilimli noktalar içeriyorsa , bu noktalarda çatlak başlama olasılığı daha da büyüktür, çünkü hidrojen seçimli olarak bu gerilmiş bölgelere difüzlenir ve gerilme bölgelerine yakın boşluklara girer. Böylece çatlaklarda bu bölgelerde başlar.

GERİLMELİ KOROZYON ÇATLAMASI Metal içine giren hidrojenin gerilimin aşırı olduğu bölgelerde bir çatlama yaptığını

GERİLMELİ KOROZYON ÇATLAMASI Metal içine giren hidrojenin gerilimin aşırı olduğu bölgelerde bir çatlama yaptığını ve korozif çözeltinin bu çatlaklarda metale etkidiğini düşünelim Metal yüzeyinde bir çatlak meydana gelince çatlağın içi, metalin yüzeyinden tamamen farklı davranabilir. Örneğin metal yüzeyi oksitle kaplı iken, çatlak içinde metal yüzeyinde oksit bulunmaz. Elektrolit A-B Elektronlarının reaksiyona girdiği yer

GERİLMELİ KOROZYON ÇATLAMASI Korozif ortamda bulunan bir metal aynı zamanda statik bir gerilme altında

GERİLMELİ KOROZYON ÇATLAMASI Korozif ortamda bulunan bir metal aynı zamanda statik bir gerilme altında ise, metalin çatlayarak kırılması, korozyonun başlaması için uygun bir ortam yaratır.

Çevresel Etki ü Gerilmeli korozyon Çatlamasına bazı özel korozif ortamların etkisinin büyük olduğu saptanmıştır.

Çevresel Etki ü Gerilmeli korozyon Çatlamasına bazı özel korozif ortamların etkisinin büyük olduğu saptanmıştır. ü Bu gibi ortamlar yerel aşınmalara neden olmakta ve korozyon ürünlerini çözerek yeniden pasifleşmeyi önlemektedir Örneğin Ostenitli. Paslanmaz Çelik, Sıcak Klorlu Ortamda gerilmeli korozyon çatlamasına uğrar.

Önleme Yöntemleri 1. Gerilim varsa eşik geriliminin altına düşürmek. Bu kalıcı gerilim varsa tavlama

Önleme Yöntemleri 1. Gerilim varsa eşik geriliminin altına düşürmek. Bu kalıcı gerilim varsa tavlama ile, bazı kısımları kalınlaştırarak ya da yükü azaltılarak yapılabilir. ü Düz karbon çelikleri 600 -650 C da ve ostenit paslanmaz çelikleri 800 -900 C da tavlanarak gerilimden kurtarılabilir 2. Eğer ortam ve gerilim değiştirilemiyorsa alaşım değiştirilir. Örneğin 304 Paslanmaz çeliği uygun değilse Inconel(nikelce zengin) kullanılır. 3. Yapıya dış kaynaktan akım vererek ya da tepkir anot yardımıyla katodik koruma uygulanır. Katodik koruma yapılırken gerilmeli korozyon çatlamasına uğradığı iyi bilinmelidir, çatlama eğer hidrojen gevretmesinden kaynaklanıyorsa uygulanan katodik akım bunu artırır.

Hidrojen Hasarları Ø Hidrojen hasarları hidrojenle ilgili olarak bir metalin mekanik olarak hasara uğradığını

Hidrojen Hasarları Ø Hidrojen hasarları hidrojenle ilgili olarak bir metalin mekanik olarak hasara uğradığını anlatmak için kullanılan genel bir terimdir Ø Hidrojen hasarları dörde ayrılabilir. 1. Hidrojen kabartması 2. Çelikten karbonun uzaklaşması 3. Hidrojenden etkilenme 4. Hidrojen gevretmesi

Hidrojen Kabartması Ø Hidrojen atomlarının metal içine difüzyonu, kaymış düzlem ve boşluklarda bu atomların

Hidrojen Kabartması Ø Hidrojen atomlarının metal içine difüzyonu, kaymış düzlem ve boşluklarda bu atomların hidrojen molekülü halinde birleşmeleri sonucudur Ø Kabarcık içinde oluşan basınçla metal deformasyona uğrar ya da parçalanır. Ø Çeliğin karbondan uzaklaşması çoğu kez, yüksek sıcaklıkta nemli hidrojen etkisiyle ortaya çıkar, çeliğin çekme dayancı azalır. H 2 H 2

Hidrojen Gevretmesi ile Kırılma Hidrojen gevretmesiyle metal ya da alaşımın bozulma, kırılma mekanizması ,

Hidrojen Gevretmesi ile Kırılma Hidrojen gevretmesiyle metal ya da alaşımın bozulma, kırılma mekanizması , hidrojen kabartması gibi iyi bilinmemektedir. Başlangıç nedeni her ikisinde de hidrojenin metal yapısı içine girmesidir. Titan ve diğer hidrür oluşturan metaller içinde çözünen hidrojen parçalanır hidrür bileşikleri oluşturmak üzere tepkimeye girer. Demir, çelik gibi diğer malzemelerde çözünmüş hidrojen atomları ile metal arasındaki etkiler iyi bilinmemektedir.

Çevresel Etkenler Metallere yalnız hidrojen atomları difüzlenir, ama hidrojen molekülleri difüzlenemez. Böylece hidrojen hasarı

Çevresel Etkenler Metallere yalnız hidrojen atomları difüzlenir, ama hidrojen molekülleri difüzlenemez. Böylece hidrojen hasarı yalnız atomik hidrojenden kaynaklanır. Atomik hidrojen kaynakları değişiktir: yüksek sıcaklıkta nemli atmosfer, korozyon olayları ve elektroliz Hidrojen iyonlarının ya da bileşiklerinin indirgenmesi sırasında önce hidrojen atomları oluşur, bunu hidrojen molekülü oluşması izler Böylece korozyon olayları, katodik koruma, elektroliz, elekt riksel metal kaplama ve diğer prosesler metal içine hidrojen atomlarının difüzlenebildiği başlıca hidrojen kaynaklarıdır.

Hidrojen Kabartmasının Önlenmesi 1. Temiz çelik kullanmak: Rimmed çelikler içinde birçok boşluklar vardır ve

Hidrojen Kabartmasının Önlenmesi 1. Temiz çelik kullanmak: Rimmed çelikler içinde birçok boşluklar vardır ve bunun yerine sönük çelikler kullanılırsa, bu sonuncuda boşluklar bulunmaması nedeniyle hidrojen kabartmasına karşı dayanç artar. 2. Kaplama: Çelik tankları hidrojen kabartmasına karşı korumak için metalik, inorganik ve organik kaplamalar ve astarlama yapılır 3. İnhibitör kullanmak: İnhibitör kabarmayı önler, çünkü korozyon hızını ve hidrojen iyonu indirgenme hızını azaltırlar, ama inhibitörler kapalı sistemler için kullanılır, diğer sistemlerde kullanımı sınırlıdır 4. Zehirlerin (ağıların) uzaklaştırılması: Kabarma genellikle sülfürler, arsenik bileşikleri, siyanür ve fosfor iyonları gibi hidrojen çıkışı ağıları içeren ortamlarda olur. Bu maddeler H 2 molekülü oluşmasını yavaşlatarak H atomlarının yüzeyde birikmesine neden olurlar, H atomları metal içine difüzlenerek hasarlara neden olurlar.

Hidrojen Gevretmesiyle kırılma hidrojen kabartması gibi hidrojenin metale ve alaşıma girmesi sonucu ortaya çıkmakta

Hidrojen Gevretmesiyle kırılma hidrojen kabartması gibi hidrojenin metale ve alaşıma girmesi sonucu ortaya çıkmakta ise de hidrojen gevretmesiyle kırılmaya karşı önleme yöntemleri diğerlerinden farkılıdır. 1. Korozyon hızını azaltma: Hidrojen gevretmesiyle kırılma sık metalleri asitle temizleme işleminde ortaya çıkar. İnhibitör eklenmesiyle asıl metalin çözünmesi azaltılır 2. Kaplama koşullarının değiştirilmesi: Kaplama sırasında hidrojen toplanması, kaplama banyosunun özel seçimi ve kaplama akımının özenle izlenmesiyle denetlenebilir 3. Fırınlama: Özellikle çelikte hidrojen gevretmesiyle kırılma hemen tersinir bir olaydır. Yani hidrojen metalden uzaklaştırılsa hidrojeni uzaklaştırılmış malzemenin mekanik özellikleri hidrojen hiç çözünmemiş çelikten çok az farklı olur. Çelikten hidrojeni uzaklaştırmak için orta sıcaklıkta (90 -140 C) çelik fırınlanır. 4. Alaşımın değiştirilmesi: hidrojen gevretmesiyle kırılmaya çok yatkın olan metaller gerilimi çok yüksek olan çeliklerdir. Nikel ya da molibdenli alaşım kullanmak bu yatkınlığı azaltır.

GERİLMELİ KOROZYON ÇATLAMASI (GKÇ) VE HİDROJEN GEVRETMESİ ARASINDAKİ FARK Bir metalin içten parçalanmasıyla ilgili

GERİLMELİ KOROZYON ÇATLAMASI (GKÇ) VE HİDROJEN GEVRETMESİ ARASINDAKİ FARK Bir metalin içten parçalanmasıyla ilgili olan GKÇ ve hidrojen gevretmesi arasındaki farkı incelersek; GKÇ için kalıcı ya da uygulanan gerilim gerekir, ama bu yeterli değildir. Yüzeyde çatlak, çizik, çukurcuk gibi aşınma olmalıdır. Bu çatlak mekanik bir gerilim ile ya da gerilmiş bölgelerde oluşan hidrojen kabarcıklarından kaynaklanabilir. Böylece GKÇ’de hidrojenin etkisi olabilir ya da olmayabilir. • Hidrojen gevretmesi kırılmasında dıştan bir gerilim uygulanması genel bir durum değildir. Hidrojen atomlarının metal içine girmesi gereklidir. Her iki korozyon da elektrokimyasal bakımından farklılık vardır. GKÇ’nin yayılması metalin çözünmesi tepkimesiyle desteklenir. Oysa hidrojen gevretmesi kırılmasında hidrojen başka kaynaklardan da gelebilir

GERİLMELİ KOROZYON ÇATLAMASI (GKÇ) VE HİDROJEN GEVRETMESİ ARASINDAKİ FARK Her iki korozyon uygulanan akımla

GERİLMELİ KOROZYON ÇATLAMASI (GKÇ) VE HİDROJEN GEVRETMESİ ARASINDAKİ FARK Her iki korozyon uygulanan akımla birbirinden ayırt edilebilir. • Uygulanan akımla söz konusu yapı daha anodik yapıldığı zaman çatlama artıyorsa anodik çözünme çatlama hızını artırdığından olayın GKÇ olduğu sonucu çıkarılır. Diğer yandan katodik akımla çatlama artıyorsa, katodik akım hidrojen çıkış tepkimesini artırdığından, bu olay hidrojen gevretme kırılması olmalıdır. • Uygulanan akımla bu iki çatlama olayı R. W. Staehle’ye göre şematik olarak gösterilmiştir.

GERİLMELİ KOROZYON ÇATLAMASI (GKÇ) VE HİDROJEN GEVRETMESİ ARASINDAKİ FARK

GERİLMELİ KOROZYON ÇATLAMASI (GKÇ) VE HİDROJEN GEVRETMESİ ARASINDAKİ FARK

Yorulma ve Korozyonlu Yorulma, dönem li olarak yinelenen gerilim altında b metalin kırılma e

Yorulma ve Korozyonlu Yorulma, dönem li olarak yinelenen gerilim altında b metalin kırılma e ir ğilim olarak tanımlanır i Yorulmalı koroz yon, ortamda yorulm korozif bir ad düşmesi olarak t irencinin anımla Genellikle yorulm nır. alı korozyonda, kor oz ile kaplı geniş bir yon ürünleri bölg kırılma sonucu k e ve son pürüzlü bölge sö üçük bir z konusudur.

KOROZYONLU YORULMA Yorulmuş halde bulunan metal, normalden daha küçük gerilmelerin etkisi ile çatlayabilir. İncelemeler

KOROZYONLU YORULMA Yorulmuş halde bulunan metal, normalden daha küçük gerilmelerin etkisi ile çatlayabilir. İncelemeler yorulma çatlağının gelişmesi sırasında dönemli olarak sık uygulanan gerilimin metal yüzeyine çekiçleme gibi bir etki yaptığını göstermiştir Bir buhar sisteminde meydana gelen yorulmalı korozyon

KOROZYONLU YORULMA Çelikte yorulmalı korozyon başlangıcı

KOROZYONLU YORULMA Çelikte yorulmalı korozyon başlangıcı

ÇEVRESEL ETKILER Korozyonlu yorulma, metalin bulunduğu ortamdaki korozif özdeğe bağlıdır. Oksijen miktarı, p. H,

ÇEVRESEL ETKILER Korozyonlu yorulma, metalin bulunduğu ortamdaki korozif özdeğe bağlıdır. Oksijen miktarı, p. H, sıcaklık ve çözelti bileşimi korozyonlu yorulmaya etkir Örneğin demir, çelik, paslanmaz çelik ve aluminyum tunçlarının sudaki yorulma korozyonu dirençleri yüksektir Deniz suyunda alüminyum tunçları ve ostenit paslanmaz çelikleri normal yorulma dirençlerinin ancak yaklaşık %70 -80 ni korurlar. Bunlardanda da anlaşılacağı üzere, korozyonlu yorulma metal ve onun çevresine göre belirlenir.

ÖNLEME Korozyonlu yorulma, bileşen üzerindeki gerilimi düşürerek küçültülebilir ya da giderilebilir. Bu dizaynı değiştirerek

ÖNLEME Korozyonlu yorulma, bileşen üzerindeki gerilimi düşürerek küçültülebilir ya da giderilebilir. Bu dizaynı değiştirerek ya da gerilimden kurtarıcı ısıl işlemleri uygulamakla yapılabilir Korozyon inhibitörleri de korozyonlu yorulma yapan etkileri gidermekle etkindirler Korozyonlu yorulmaya karşı dayanç elektrokimyasal olarak çinko, krom, nikel, bakır ve nitrit kaplaması ile arttırılabilir.

SÜRTÜNME KOROZYONU Bu korozyonun olduğu metal yüzeyinde korozyon ürünleri ile çevrilmiş çukurcuk ve oluklar

SÜRTÜNME KOROZYONU Bu korozyonun olduğu metal yüzeyinde korozyon ürünleri ile çevrilmiş çukurcuk ve oluklar görülür Birbirilerine değen ve bir yük altında bulunan iki malzeme arasında titreşim ve sürtünme hareketi ile oluşan aşınmaya sürtünme korozyonu denir.

SÜRTÜNME KOROZYONU Sürtünme korozyonuna klasik bir örnek demiryolları raylarında cıvata ile birbirlerine bağlanmış kısımlardaki

SÜRTÜNME KOROZYONU Sürtünme korozyonuna klasik bir örnek demiryolları raylarında cıvata ile birbirlerine bağlanmış kısımlardaki aşınma verilebilir Sürtünme korozyonu makine kısımlarında, civatalı parçalarda v. b görülür.

SÜRTÜNME KOROZYONU 1. Ara kesit yük altında bulunmalıdır Sürtünme korozyonun olması Başlıca şu etmelere

SÜRTÜNME KOROZYONU 1. Ara kesit yük altında bulunmalıdır Sürtünme korozyonun olması Başlıca şu etmelere bağlıdır; 2. İki yüzey arasında titreşim yenilene n bağıl hareket olmalıdır. 3. Ara yüzeydeki yük ve bağıl hareket yüzeyde biçim değiştirme ya da kaynama sağlayacak bir büyüklüğe ulaşmalıdır.

ÖNLEME • 1. Vizkozitesi küçük, sağlamlığı yüksek yağ ve greslerle yağlamak, yağlama değme yüzeyleri

ÖNLEME • 1. Vizkozitesi küçük, sağlamlığı yüksek yağ ve greslerle yağlamak, yağlama değme yüzeyleri arasındaki sürtünmeyi azaltır ve oksijeni dışarda tutma eğilimi gösterir • Fosfat kaplama yapılır. Bu kaplama gözeneklidir ve yağlar için depo ödevi görür • 2. Birbirilerine değmekte olan malzemelerden birinin ya da ikisinin sertliği arttırılır. • Bu sert malzemeler ya da sert alaşım çiftleri seçerek yapılır

Çeşitli Malzeme Çiftleri İçin Bağıl Sürtünme Korozyonu Dirençleri Dökme demir üzerinde aluminyum dökme demir

Çeşitli Malzeme Çiftleri İçin Bağıl Sürtünme Korozyonu Dirençleri Dökme demir üzerinde aluminyum dökme demir üzerinde mağnezyum, krom kaplama üzerinde dökme demir Zayıf dökme demir üzerine bakalit krom levha üzerinde krom kaplama kalay levha üzerinde dökme demir Dökme demir üzerine dökme demir Orta Dökme demir üzerinda bakır Dökme demir üzerinde pirinç Dökme demir üzerinde çinko Bakır levha üzerinde dökme demir Altın levha üzerinde plastik levha Takım çeliği üzerinde sert takım çeliği Fosfat kaplanmış dökme demir üzerinde dökme demir İyi Kauçuk kaplı dökme demir üzerinde dökme demir Tungsten sülfür kaplı dökme demir üzerinde dökme demir

Z O ER K N YO Z O OR U N YO Genellikle bu

Z O ER K N YO Z O OR U N YO Genellikle bu hareket oldukça hızlıdır ve mekanik yıpranma ya da aşınma söz konusudur Bir metal ile korozif ortam arasındaki bağıl hareket nedeniyle metalin aşınma ya da parçalanma hızının artmasına erozyon korozyonu denir

EROZYON KOROZYONU • Metal yüzeyden iyon halinde çözünerek uzaklaşır ya da katı korozyon ürünleri

EROZYON KOROZYONU • Metal yüzeyden iyon halinde çözünerek uzaklaşır ya da katı korozyon ürünleri oluşturur. Bu korozyon ürünleri mekanik olarak metal yüzeyinden uzaklaşır. Erozyon korozyonunun görünüşü kendine özgüdür; yivler, hendekler, dalgalar, yuvarlakça delikler, oluklar ve at nalı biçiminde olanları vardır. Ve bu örnekler yönlenmiş bulunurlar. Evlerdeki sıcak su borularında gözlenen erozyon korozyonu

EROZYON KOROZYONU • Bir ısı değiştirici boru içinde erozyon korozyonu aşağıdaki şekilde şematik olarak

EROZYON KOROZYONU • Bir ısı değiştirici boru içinde erozyon korozyonu aşağıdaki şekilde şematik olarak gösterilmiştir. ØBirçok durumlarda erozyon korozyonu beklenilmeyen kısa bir süre içinde kendini gösterir. ØBunun nedeni korozyon testlerinin durgun koşullar altında yapılması ya da erozyon etkisi gözönüne alınmamış olmasıdır Boru içindeki erozyon korozyonu

EROZYON KOROZYONU üMetal ya da alaşımların çoğu erozyon korozyonuna karşı duyarlıdır. üBirçoklarının bu korozyona

EROZYON KOROZYONU üMetal ya da alaşımların çoğu erozyon korozyonuna karşı duyarlıdır. üBirçoklarının bu korozyona karşı duyarlılıkları yüzeylerinde oluşan filme (pasiflik) bağlıdır. üBunlara örnek olarak alüminyum, kurşun ve paslanmaz çelikler verilebilir. üBu koruyucu filmler yıprandığı ya da hasara uğradığı zaman metal ve alaşımlar hızla erozyon korozyonuna uğrarlar. Boru içindeki erozyon korozyonu

ØErozyon korozyonu çeşitli ortamlarda olabilir. Bunlar gazlar, sulu çözeltiler, organik sistemler ve sıvı metallerdir.

ØErozyon korozyonu çeşitli ortamlarda olabilir. Bunlar gazlar, sulu çözeltiler, organik sistemler ve sıvı metallerdir. ØÖrneğin sıcak gazlar bir metali oksitleyebilir ve sonra yüksek hızda bu oksitler savrulup gidebilir, diğer durumlarda koruyucu film oluşturur. Özellikle bir sıvı içerisinde bulunan katı parçacıkları (kum gibi) erozyon korozyonu bakımından çok etkindirler Erozyon korozyonu oluşumunun ve oyuklara yol açan türbilanslı buhar akışının şematik

EROZYON KOROZYONU ØAkan sıvı ile değmekte olan her çeşit ekipman erozyon korozyonuna uğrayabilir. ØBunlardan

EROZYON KOROZYONU ØAkan sıvı ile değmekte olan her çeşit ekipman erozyon korozyonuna uğrayabilir. ØBunlardan biri boru sistemleridir. Özellikle bağlantı, dirsek, T boruları, vanalar, pompalar, atıcılar, merkezkaç noktaları ısıtma ve soğutma boruları örnek olarak verilebilir. Borunun dış ve iç görünümü ile erozyon korozyonu

Erozyon korozyonunun sık görüldüğü liman boru hatları

Erozyon korozyonunun sık görüldüğü liman boru hatları

v. Kalorifer borusunda oluşan gerilmeler neticesinde meydana gelen erozyonlu korozyon

v. Kalorifer borusunda oluşan gerilmeler neticesinde meydana gelen erozyonlu korozyon

ÖNLEME 1. Daha dayançlı malzemeler: Bu yöntem birçok erozyon korozyonu sorunlarını çözmek için kullanılan

ÖNLEME 1. Daha dayançlı malzemeler: Bu yöntem birçok erozyon korozyonu sorunlarını çözmek için kullanılan en ekonomik yöntemdir 2. Dizayn : Bununla kullanılmakta olan ya da daha ucuza mal olan bir metalin ömrü önemli derecede uzatılabilir ya da aşınma önlenebilir. Burada dizayn biçim ya da geometrinin değiştirilmesi ile ilgilidir, malzeme seçimi ile ilgili değil. Bir işletmede kurşunun şiddetli erozyon korozyonu ile ilgili bakım giderleri boru kalınlığı iki katına çıkartarak ve dönemeçlere uygun bir eğiklik verilerek yeterince düşürülebilmiştir. 3. Dolayın Değiştirilmesi: havanın uzaklaştırılması ve inhibitör katılması etkin yöntemlerdir. Olanaklı olduğu koşullarda dolayın sıcaklığı düşürülmelidir 4. Kaplama: Metal ve onun dolayı arasında bir engel oluşturan çeşitli tip kaplama bazen uygulanmaktadır, ama her zaman erozyon korozyonu sorunlarını çözmek için elverişli bir yol değildir. Sert yüzey ya da kaynak yapılmış yüzey örtüsü yararlıdır.

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN ÇOK TEŞEKKÜRLER…

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN ÇOK TEŞEKKÜRLER…