KONUSATI BEY VE EMRULLAH EFEND KMDR SOSYOLOJYE KATKILARI

KONU=SATI BEY VE EMRULLAH EFENDİ KİMDİR SOSYOLOJİYE KATKILARI NELERDİR ? HAZIRLAYAN=FURKAN DOKUYUCU ELT-1(B) 17197034

SATI BEY KİMDİR ? • Satı bey Arap, eğitimci ve düşünürdür. Mustafa Satı El-Husri Yemen’in başkenti Sana’da 1880’da doğmuştur. Hayatında birçok meslek yapmıştır. Öğretmenlik, kaymakamlık, yazarlık, okul müdürlüğü, siyasetçilik, eğitim genel müdürlüğü, genel eğitim müfettişliği, Hukuk Fakültesi dekanlığı ve eğitim danışmanlığı yapmıştır. Osmanlı Devleti’nde eğitim sisteminin çağdaşlaştırılması, daha sonra da laik bir Arap milliyetçiliği doğrultusunda çalışmalar yapmıştır. 23 Aralık 1968’de Bağdat’ta ölmüştür.

SATI BEY’İN SOSYOLOJİYE KATKILARI • Öğretmen kadrosunu büyük ölçüde gençleştirip Batılı ölçülere uygun bir eğitim sistemi kurmuş ve etnografya, sosyoloji ve psikoloji gibi bilim dallarının ders programına alınmasını sağlamıştır. • Terbiye adıyla yeni bir dergi çıkararak pedagoji biliminin gelişmesine öncülük etmiş ve bu konuda çeşitli makaleler yazmıştır. • Bu dönemde Batı’nın ileri bilim ve teknolojisinin yanı sıra uygarlık değerlerini de benimsemek gerektiğini savunarak kapsayıcı bir Osmanlı yurtseverliğini savunmuştur. • Yaptığı çalışmalarla ve yayımladığı Mecelletü’t Terbiye ve’t-Talim(Pedagoji ve Eğitim Dergisi) aracılığıyla İslami özelliklerden arınmış bir Arap birliği anlayışına dayanan Batı uygarlığını özümsemiş yeni bir Arap kültürü yaratmaya yönelen çağdaş bir eğitim sistemi kurmaya çalışmıştır.

SATI BEY’İN BAŞLICA ESERLERİ • • • Lâyihalarım (1910), Etnografya (İlm-i Akvam, 1911), Dürûs-ı Eşya (Eşya Dersleri, 1911 -14), Mebaid-i Ulûm-ı Tabîiyeden Tarih-i Tabiî ve Tatbikatı (1912), Vatan için (Balkan Savaşı sırasında verdiği beş konferans, 1913), Büyük Mîlletlerden Japonlar, Almanlar (Japonlar kısmı, 1913), Ümit ve Azim (8 Konferans, 1913), Dirasat an Mukaddimeti İbn Haldun (çev. Süleyman Uludağ; 2002). Ayrıca hayvancılık, biyoloji, fizik ve kimya ile ilgili eserleri de vardır.

EMRULLAH EFENDİ KİMDİR ? • 1858 Lüleburgaz’da doğmuştur. İptidai ve Rüştiyeyi orada okudu. Sonra Mekteb-i Mülkiye’ye girdi. Bu sırada Fransızca öğrendi. Yanya(1882), Selanik(1884), Halep, Aydın(1891) Maarif Müdürlüğü yaptı. 1892’de Avrupa’ya kaçtı. 1900’de yurda geri döndü. Meclis-i Maarif üyeliği, Mekteb-i Sultani Müdürlüğü ve İlmiye Dairesinde çalıştı. 1908’de kurulan ‘’ Türk Derneği ’’nin kurucuları ve idarecileri arasında bulundu. • 1908’de Kırkkilise (Kırklareli) Mebusu olarak Meclis-i Mebusan’a girdi. 1910’da Maarif Nazırı oldu. 1911’de bu görevinden istifa etti. Sonra aynı yıl tekrar Maarif Nazırı oldu. 1912 sonlarında Darülfünun olayları dolayısıyla, Divan-i Harb-i Örfi (Sıkıyönetim) tarafından tutuklandı. 1913’de Darülfünun Edebiyat Şubesi ‘’Usul-ü Tedris ve Terbiye’’ öğretmenliği yaptı. 1914’de Yeşilköy’de vefat etti.

EMRULLAH EFENDİ’NİN SOSYOLOJİYE KATKILARI • Bireylerin Dini, İlmi, Sosyal alanlarda bilgi sahibi olmaları amacıyla eğitim kademelerinin başından sonuna kadar işlevsel ve sürekli olarak birbirini tamamlaması gerekliliği görüşü çerçevesinde günümüz Eğitimcilerine ilham kaynağı olmuştur. • Modern-işlevsel bir eğitim sistemi oluşturma çabaları sırasında iki defa Maarif Nazırlığı yapmış ve bu sırada Türk Eğitim Sistemini baştan sona modern-işlevsel bir hale getirme yolunda büyük oranda başarılı olmuştur. • Emrullah Efendi, Dârülfünun'- da, yüksek okullar için bir "Lisan Şubesi" (Elsine Şubesi") açmıştır ve bu şubede Fransızca, Almanca, İngilizce, İtalyanca ve Rusça dilleri öğretilmeye başlanmıştır. • Arapça'nın yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla Darülfünun'daki Tefsir ve Hadîs derslerinin Arapça okutulmasını da da sağlamış, Mısır, Kafkasya vs. . yerlerden Dârülfünun'a okumaya gelen öğrenciler için de Arapça ve Farsça dersleri koydurmuştur.

EMRULLAH EFENDİ’NİN BAŞLICA ESERLERİ • Muhîtü'l-Maârif (ansiklopedi, 1. cilt, 1902), • Yeni Muhîtü'l-Maârif (gen. 2. bas. 1914), • Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyetinin Bin Üçyüz Yirmi Yedi Senesi Dördüncü • Kongresinde Tanzim Olunan Siyasi Programa Dair İzahnâme (1914).

KAYNAKÇA=HTTP: //WWW. FILOZOF. NET/TURKCE/TARIHI-KISILIKLERSAHSIYETLER/43207 -MUSTAFA-SAT-BEY-KIMDIR-HAYAT-ESERLERI-HAKK-NDABILGI. HTML? SHOWALL=&LIMITSTART= HTTP: //WWW. KIRMIZILAR. COM/TR/INDEX. PHP/GENCLERDEN/2919 -ITTIHAD-VE-TERAKKIDE-BIR-EGITIM-BILIMCI-EMRULLAH-EFENDI-1858 -1914 HTTP: //WWW. ESKIESERLER. COM

BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER. . .