KONUMUZ EPSTEMOLOJ BLG FELSEFES EPSTEMOLOJ Episteme loji nedir
KONUMUZ : EPİSTEMOLOJİ
BİLGİ FELSEFESİ EPİSTEMOLOJİ • Episteme- loji nedir? • Bilgi felsefesiyle mantık arasındaki farklar nelerdir? vİnsan bilgisinin yapısını vİnsan bilgisinin kaynağını vİnsan bilgisinin ölçütlerini vİnsan bilgisinin sınırlarını Mantık geçerli düşünme kurallarını ele alır.
Bilgi kuramının temel kavramları v Doğruluk Düşüncenin gerçekle uyuşma yalnız önermelere ait bir özelliktir v. Gerçeklik Düşünceden bağımsız olarak var olan bir durum olgu veya nesnedir kar yağıyor Kar yağması Doğru veya yanlış Gerçektir
BİLGİ KURAMININ TEMEL KAVRAMLARI Ø Anlamlılık: Bir önermenin D veya Y olması anlamlı olmasına bağlıdır. Kitap-mitap ØTutarlılık: Bir önermenin en az bir D olmasına bağlıdır. ØGeçerlilik: Bir önermenin bütün değerlerinin D olmasına bağlıdır.
BİLGİ FELSEFESİ BİLGİ F. KONUSU Bilgi Kuramı Bilg. Kaynağı Mantık Bilg. Değeri BİLGİ F. TEMEL SORUNLARI Doğru Bilgi İmkanlıdır. Doğru Bilgi İmkansızdır
BİLGİ FELSEFESİNİN KONUSU Bilgi Kuramı Obje suje arasındaki ilişkiyi inceleyen Fel. alanına denir Mantık Doğru düşünme kuralları Bilg. Kaynağı İnsan hangi araçlarla bilgiye ulaşabilir üNelere Sezgi Akıl Deney Bilg. Değeri bilgi diyeceğiz üBilginin Duyum üNe insan yaş. rolü derecede bilebiliriz
BİLGİ FELSEFESİNİN TEMEL SORUNLARI Doğru bilgi imkanlıdır. ØRasyonalizm (Akılcılık) ØEmpirizm (Deneycilik) ØKritisizm (Eleştiricilik) ØPozitivizm (Olguculuk) ØPragmatizm (Faydacılık) ØEntüisyonizm (Sezgicilik) ØFenomenoloji (görüngü) ØAnalitik Doğru bilgi imkansızdır Fel. (çözümleyici) ØSofizim Kesin bilgiye ulaşamayız F Protagoras F Georgias ØSeptisizm Kesin yargıya ulaşamayız F Şüphecilik F Algı yanılması
Doğru bilgi imkanlıdır diyenler. 2 Rasyonalizm ile (Akılcılık) : Zorunlu kesin bilgiye ancak akıl ulaşıla bilir. ØSokrates: Diyalektiğin ØEflatun kurucusu ( var olanı meydana çıkarma) . Matematiğin bilgisi kesindir. İki tür alem vardır. ØAristoteles İdealar nesnelerden bağımsızdır. Nesnelerin özünde tümeller vardır. ØDescartes Tümdengelim kıyas Analiz ve senteze dayalı matematiksel bir felsefe. Şüpheyi araç olarak kullanmış. . . Ø ØSpinoza Geometri ve metafizik ideal bilimlerdir. ØLebniz Matematiği felsefeye uygulamıştır. ØHegel Gerçeğe ancak diyalektik ile ulaşılır
Doğru bilgi imkanlıdır diyenler. ØEmprizim(Denecilik) : Zorunlu kesin bilgiye ancak ve duyu verileriyle ulaşıla bilir. • J. Locke : Tabula Rassa. . D. Hume: • Tek bilgi alanı dış deneylerdir. • Nedensellik • bir aklın sonucu değildir. tür alışkanlık eseridir. Condillac: Bilginin kaynağı duyumlardır. deney
Doğru bilgi imkanlıdır diyenler. 2 Kritisizm Øalır • I. ve (Eleştiricilik) : Aklı ve deneyi ayrı olarak ele bunların sentezini yapar. Kant. Deney bilginin hammaddesini oluşturur. Doğuşta akılda var olan kategoriler vardır ki Aklın bunlar sentezlenmesiyle Aposteriori Apriori doğru bilgiye ulaşılır. Bundan dolayı bilgilerimiz rölatiftir
Kant’ın kategorileri nelerdir? Nicelik kategorisi 2 KRİTİSİZM (Eleştiricilik) : Aklı ve deneyi ayrı olarak ele alır ve Tümel Yüklemli Şartlı Tekil Tikel Sınırlı Fasılalı bunarın sentezini yapar. Oran kategorisi Olumlu Zorunlu Olasıllı Olumsuz Tahkiki Yön kategorisi Nitelik kategorisi
Doğru bilgi imkanlıdır diyenler. ØPozitivizm (Olguculuk) : Duyu verileri ve olgusal dünyaya dayanan bilgiler bilinebilir. • A. Comte : İnsan yalnız duyu verilerine ait bilgileri bilir. Bilim metafizikten kurtulmalıdır. Pozitif düşünceye 3 aşamada geçilmiştir. 4 Teolojik 4 Metafizik 4 Pozitif Dönem Tanrısal güçler Soyut güçler Yasalar
Doğru bilgi imkanlıdır diyenler. ØAnalitik ØFelsefeye felsefe : bilimlerin dilini analiz etme görevini verir Sembolik mantık Wittgestein: Dilin sınırları ile gerçekliğin ve düşüncenin sınırları aynıdır. Dilin yapısını iyi analiz yapmak gerekir.
Doğru bilgi imkanlıdır diyenler. ØEntüisyonizm(sezgicilik): Zorunlu kesin bilgiye ancak sezgi ile ulaşılabilir. • Bergson: • Gerçek Zeka İçgüdü bilgiye sezgi ile ulaşılabilir maddenin statiğini maddenin dinamiğini • Gazali: • Kesin bilgiye ancak iman ile ulaşılabilir. • Kesin bilgi tanrının bilgisidir. Zeka İçgüdü Sezgi
Doğru bilgi imkanlıdır diyenler. ØPragmatizm (Faydacılık): Doğru bilgi kişiye yararlı olan bilgidir. • William • Doğru • Ölçüt James : insana yaradığı ölçüde geçerlidir faydadır. ( hayatı kolaylaştırma ihtiyaçları giderme) • J. Dewey • Düşünce insanın mutlu olmasına yarayan bir araçtır. Faydanın olgusal alabileceğini savunarak faydanın değişebileceğini savunarak ta Pozitivizmi Relativizimi
- Slides: 15