Konferencja ROZWJ PRZEDSIBIORCZOCI NA TERENACH WIEJSKICH Wykad MOLIWOCI

Konferencja ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI NA TERENACH WIEJSKICH Wykład MOŻLIWOŚCI FINANSOWANIA PRZEDSIEBIORSTW NA OBSZARACH WIEJSKICH Aldona Jankowska Nowy Folwark, dn. 24. 10. 2011 r.

PROGRAMY UE wspierające rolników i mieszkańców obszarów wiejskich WNIOSKI PROW SAPARD NOWE PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH 2007 - 2013 2004 -2006 SPO 2004 - PERSPEKTYWY 2006 2002 2003 2004 REALIZACJA 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej w latach 2007 -2013 Wspólna Polityka Rolna jest finansowana w latach 2007 -2013 przez dwa fundusze: • Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej (EFGR) – płatności bezpośrednie, mechanizmy rynkowe, • Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) – PROW 2007 2013

Schemat zarządzania finansowego i kontroli wydatków z EFRROW Ministerstwo Finansów Organ Certyfikujący Komisja Europejska Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Organ Zarządzający Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Agencja Płatnicza Instytucje wdrażające na poziomie regionalnym Beneficjent

ZAŁOŻENIA PROW 2007 - 2013 • PROW określa w szczególności beneficjentów, wysokość, zakres oraz warunki udzielania pomocy w ramach poszczególnych działań oraz plan finansowy, system wdrażania, monitorowania i oceny. • Program obejmuje lata 2007– 2013 i jest realizowany ze środków Unii Europejskiej pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), w połączeniu ze środkami krajowymi (budżet państwa, środki samorządów oraz środki własne beneficjentów). • Program swym zasięgiem obejmuje cały kraj.

CELE PROW 2007 -2013 Biorąc pod uwagę problemy i wyzwania, przed jakimi stoją obszary wiejskie, wyznaczono główne cele nowej polityki ROW: Cel 1: Poprawa konkurencyjności gospodarstw rolnych poprzez ich restrukturyzację, Cel 2: Poprawa stanu środowiska oraz krajobrazu poprzez racjonalną gospodarkę ziemią, Cel 3: Poprawa warunków życia ludności wiejskiej i promocja dywersyfikacji działalności gospodarczej.

OSIE PROW 2007 -2013 • oś 1 (gospodarcza): poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego • oś 2 (środowiskowa): poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich • oś 3 (społeczna): jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej • oś 4: Leader

Działanie 311: „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej”

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy w ramach działania "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 06. 05. 2008 r. zmieniające ………. . pomocy finansowej w ramach działania "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13. 07. 2010 r. Zmieniające ……pomocy finansowej w ramach działania "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 7 września 2010 r. zmieniające …pomocy finansowej w ramach działania "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 17 sierpnia 2011 r. zmieniające …pomocy finansowej w ramach działania "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 9

Do sk lno o- ślą po sk m ie o Lu rski be e l Lu skie bu sk i M Łód e ał zk M opo ie az ls ow kie ie ck O Po po ie dk ls ar kie p Po ack d ie Po lask m ie or W sk i ar Św m ię Ślą e iń to sk sk kr ie o- zy Za W ma skie ch ie zu od lk rsk ni op ie op ol om ski or e sk ie w Ku ja Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej LICZBA ZŁOŻONYCH WNIOSKÓW – na dzień 31. 05. 2011 r. 1 800 1 600 1 400 1 200 1 000 800 600 400 200 0 10

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Zr ea liz ow an e pł a tn oś ci – 31 5 35 1 05 3, 5 PL N LICZBA PODPISANYCH UMÓW – na dzień 31. 05. 2011 r. 11

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Co oznacza „działalność rozwijana” Kontynuuję działalność gospodarczą z wykorzystaniem zrealizowanej inwestycji, która przynosi określone korzyści ekonomiczne wykazane w biznes planie 4 mies Prowadzę działalność ujętą w wykazie działalności 2008 – 7 mies Wniosek Umowa z ARi. MR INWESTYCJA Wniosek o płatność Co oznacza „podejmuje działalność” Planuję podjąć działalność ujętą w wykazie działalności 4 mies 2008 – 7 mies Wniosek Umowa z ARi. MR INWESTYCJA Wniosek o płatność pośrednią lub ostateczną Rozpoczęcie działalności gospodarczej: - wpis do ewidencji działalności gospodarczej, - spełnienie pozostałych wymogów związanych z uruchamianą działalnością: US, KRUS, GUS, sanepid, . . . Rozpoczynam prowadzenie działalności gospodarczej z wykorzystaniem zrealizowanej inwestycji, która przynosi określone korzyści ekonomiczne wykazane w biznes planie

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej KRYTERIA DOSTĘPU: 1. Jest pełnoletni i nie ukończył 60 roku życia, 2. Jest obywatelem państwa członkowskiego UE, 3. Ma miejsce zamieszkania w miejscowości należącej do: gminy wiejskiej albo gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys mieszkańców, albo gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys mieszkańców 4. Nie wystąpił o przyznanie lub nie przyznano mu renty strukturalnej (PROW 2004 -2006, 2007 -2013) 5. Do gruntów rolnych wchodzących w skład gospodarstwa przyznano w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku płatność do gruntów rolnych 6. Nie będzie realizował operacji jako wspólnik spółki cywilnej 13

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej KRYTERIA DOSTĘPU cd. : 7. Działalność, której dotyczy operacja, zarejestrowana jest w miejscowości należacej do: gminy wiejskiej albo gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys mieszkańców, albo gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys mieszkańców 14

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Wysokość pomocy Maksymalnie 50% albo 80% kosztów kwalifikowalnych projektu Z wyższego poziomu dofinansowania będą mogli skorzystać rolnicy ich małżonkowie i domownicy, gdy łączna wartość szkód w budynkach, budowlach, maszynach, urządzeniach służących do produkcji rolnej, sadach lub plantacjach wieloletnich, stadach podstawowych zwierząt gospodarskich jest nie mniejsza niż 10 000 zł oraz jeśli wysokość szkody w uprawach Max. do 100 000 PLN Max. do 500 000 PLN - biogaz rolnych i zwierzętach gospodarskich wynosi powyżej 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym z trzech lat poprzedzających rok, w którym wystąpiła szkoda. Te dwa warunki muszą być spełnione łącznie, aby możliwe było przyznanie podwyższonego do 80% poziomu pomocy finansowej w ramach działania "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej". Potwierdzeniem wystąpienia zniszczeń w gospodarstwie, jest dostarczenie opinii wojewody, wskazującej wysokość szkód, powstałych w wyniku powodzi lub osunięcia ziemi, oszacowanych przez komisję powołaną przez właściwego wojewodę. • jeden beneficjent WARUNEK – BENEFICJETOWI (rolnikowi, małżonkowi, domownikowi) NIE PRZYZNANO POMOCY W RAMACH DZIAŁANIA „PRZYWRACANIE POTENCJAŁU PRODUKCJI ROLNEJ ZNISZCZONEGO W WYNIKU WYSTĄPIENIA rolnik, małżonek rolnika, domownik W jednym roku można złożyć 1 wniosek KLĘSK ŻYWIOŁOWYCH ORAZ WPROWADZANIE ODPOWIENICH DZIAŁAŃ ZAPOBIEGAWCZYCH” o przyznanie pomocy na każde przedsiębiorstwo albo jego NOWELIZACJA – z gospodarstwa dotkniętego klęską może się ubiegać o podwyższoną wyodrębnioną organizacyjną część, w których CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO jest prowadzona działalność objęta pomocą pomoc tyko jeden wnioskodawca. W BRWINOWIE

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej DO KOSZTÓW KWALIFIKOWALNYCH – zaliczamy koszty Budowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją niemieszkalnych obiektów budowlanych wraz z zakupem instalacji technicznej oraz koszty rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; Nadbudowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją istniejących budynków mieszkalnych wraz z zakupem instalacji technicznej oraz koszty rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; Zakup sprzętu komputerowego i oprogramowania służącego wsparciu podejmowanej lub rozwijanej działalności nierolniczej; Zakup maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia i sprzętu; Zagospodarowanie terenu; 16

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej DO KOSZTÓW KWALIFIKOWALNYCH – zaliczamy koszty c. d. Zakup środków transportu, z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą: w wysokości nieprzekraczalnej 75% inwestycyjnych kosztów kwalifikowanych operacji – w przypadku działalności nierolniczej w zakresie świadczenia wyłącznie usług transportowych; w wysokości nieprzekraczalnej 50% inwestycyjnych kosztów kwalifikowanych operacji – w przypadku działalności nierolniczej w zakresie świadczenia innych usług niż usługi transportowe; 25% 75% 50% CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W przypadku zakupu maszyn, które ze względu na swoją budowę nie mogą służyć 17 do W BRWINOWIE transportu rzeczy lub osób – koszt ich zakupu może stanowić 100% k. k.

Uwaga: Zakup środków transportu przeznaczonych do towarowego transportu drogowego przez osoby prowadzące działalność gospodarczą w zakresie: • Transport drogowy towarów (kod PKD 49. 41. Z) – według obowiązującej Polskiej Klasyfikacji Działalności; • Transport drogowy towarów pojazdami specjalizowanymi (kod PKD 60. 24. A); • Transport drogowy towarów pojazdami uniwersalnymi (kod PKD 60. 24. B); • Wynajem samochodów ciężarowych z kierowcą (kod PKD 60. 24. C) – według poprzednio obowiązującej Polskiej Klasyfikacji Działalności nie stanowi kosztu kwalifikowalnego. Ograniczenie to, nie obejmuje innych elementów kosztów kwalifikowalnych w operacjach realizowanych przez Wnioskodawców prowadzących działalność w ramach ww. kodów PKD.

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej DO KOSZTÓW KWALIFIKOWALNYCH – zaliczamy koszty c. d. KOSZTY OGÓLNE – do wysokości 10% KK 1. Przygotowanie dokumentacji technicznej operacji, w szczególności kosztorysy, projekty architektoniczne lub budowlane, ocen lub raportów oddziaływania na środowisko, dokumentacja geodezyjna lub hydrologiczna, wypisy lub wyrysy z katastru nieruchomości, projektów technologicznych 2. Opłaty za patenty i licencje 3. Sprawowanie nadzoru inwestorskiego lub autorskiego oraz koszty związane z kierowaniem robotami budowlanymi DO KOSZTÓW KWALIFIKOWALNYCH ZALICZA SIĘ: 1. Koszty transportu do miejsca realizacji operacji (materiałów, maszyn, narzędzi, wyposażenia i sprzętu 2. Koszty montażu maszyn, narzędzi, wyposażenia i sprzętu 19

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej DO KOSZTÓW KWALIFIKOWALNYCH – zaliczamy koszty c. d. Do KK zalicza się również KK poniesione przez wnioskodawcę przed dniem zawarcia umowy, lecz nie wcześniej niż w dniu , w którym został złożony wniosek o przyznanie pomocy, a w przypadku kosztów stanowiących koszty ogólne – nie wcześniej niż w dniu 1 stycznia 2007 roku 20

Jakie koszty nie mogą być uznane za kwalifikowalne? Zakres kosztów kwalifikowalnych nie obejmuje m. in. : • budowy budynków mieszkalnych, • zakupu rzeczy używanych, • zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób (łącznie z kierowcą), • podatku od towarów i usług (VAT), • finansowania poprzez leasing zakupu sprzętu komputerowego i oprogramowania służącego wsparciu podejmowanej lub rozwijanej działalności nierolniczej.

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Jak realizujemy operację w drodze leasingu Rat zapłaconych tytułem wykonania umowy leasingu, nieprzekraczające ceny netto nabycia rzeczy (maszyn, . . , sprzetu komputerowego, środków transportu), jeżeli przeniesienie własności tych rzeczy na beneficjenta nastąpi w okresie realizacji operacji, lecz nie póżniej niż do złożenia wniosku o płatność ostateczną. Operacja będzie realizowana w nie więcej niż 10 etapach Złożenie pierwszego wniosku o płatność nastąpi w terminie 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy Wniosek o płatność będzie składany nie częściej niż dwa razy w roku Zakończenie realizacji operacji i złożenie wniosku o płatność ostateczną nastąpi w terminie 60 miesięcy (5 lat) od dnia zawarcia umowy, lecz nie później niż do dnia 30 czerwca 2015 roku Przed planowanym dniem złożenia pierwszego wniosku o płatność pośrednią w O/R ARi. MR: • umowę leasingu wraz z harmonogramem spłat, W terminie określonym w umowie - oryginał albo kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem faktury sprzedaży rzeczy będących przedmiotem leasingu wystawionej przez zbywcę na rzecz finansującego

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej • Realizacja operacji: Można realizować przedsięwzięcie w 1 etapie Wniosek o płatność składamy w okresie 24 mies od podpisania umowy • Można realizować przedsięwzięcie w 2 etapach 1 Etap w planie 2 Etap w planie Podpisanie umowy w O/R ARi. MR 24 mies Wniosek o 2 płatność od podpisania umowy Realizacja 1 etapu Wniosek o płatność Realizacja 2 etapu Nie mniej niż 25% wartości projektu Zakończenie projektu 23 36 mies od umowy

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej PROCEDURY Decyduje liczba punktów Wniosek z załącznikami Termin określony przez Prezesa ARi. MR osobiście albo przez upoważnioną do tego osobę, bądź listem poleconym lub przesyłką rejestrową Po 40 dniach od dnia upływu terminu składania wniosków – ustalenie kolejności i określenie wniosków w limicie i poza. Aktualizacja nie rzadziej niż co 10 dni OR ARi. MR 4 mies. Po ogłoszeniu LITY NIE ROZPATRZONO W TERMINIE – zawiadomienie o przyczynie zwłoki (NOWY TERMIN – do 3 miesięcy) Wniosek nie spełnia wymogów formalnych – uzupełnienie 21 dni MAKSYMALNY okres przedłużenia – 6 mies. na wszystkich etapach UMOWA Jeśli WNIOSEK mieści się w limicie Wniosek o płatność Wnioski – przekraczające LIMIT PISMO informujące Wstrzymanie terminu ZNALEZIONO ŚRODKI PISMO BRAK ŚRODKÓW ODMOWA 24

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej ZOBOWIĄZANIA BENEFICJENTA DZIAŁANIA: 1) osiągnięcia celu operacji i zachowania tego celu przez 5 lat; 2) niefinansowania realizacji operacji z udziałem innych środków publicznych; 3) ograniczeń lub warunków w zakresie: a) przenoszenia własności lub posiadania rzeczy nabytych w ramach realizacji operacji lub sposobu ich wykorzystywania, b) rodzaju wykonywania działalności związanej z przyznana pomocą oraz okresu lub miejsca jej wykonywania - przez 5 lat; 4) umożliwienia przeprowadzania kontroli związanych z przyznana pomocą przez 5 lat; 5) przechowywania dokumentów związanych z przyznana pomocą przez 5 lat; 6) informowania Agencji o okolicznościach mogących mieć wpływ na wykonanie umowy przez 5 lat. 1, 3, 4 i 6 – od przyznania pomocy 5 – od terminu wypłat środków 25

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej ZOBOWIĄZANIA BENEFICJENTA DZIAŁANIA: AGROTURYSTYKA – dodatkowe zobowiązanie INFORMACJA O OFEROWANYCH USŁUGACH ZA POŚREDNICTWEM STRON INTERNETOWYCH: • benficjenta lub • jednostek samorządu terytorialnego lub • organizacji turystycznych lub • innych, zwaierających informacje o ofercie usług turystycznych OD DNIA ZŁOŻENIA WNIOSKU O PŁATNOŚŚ OSTATECZNĄ DO 5 LAT OD DNIA PRZYZNANIA POMOCY 26

DOKUMENTY I ZAŁĄCZNIKI 1. 2. 3. Wniosek 4. 5. 6. 7. Kopia dowodu osobistego, Zaświadczenie z KRUS o podleganiu ubezpieczeniu w okresie 12 miesięcy przed złożeniem wniosku, Zaświadczenie o wpisie do Ewidencji Działalności Gospodarczej – jeśli dotyczy, Dokument potwierdzający tytuł prawny do gruntów rolnych, Oferta na zakup lub wykonanie zadania – jeżeli wartość przekracza 10. 000 PLN BUDOWA ……– pozwolenie na budowę, zgłoszenie budowlane, kosztorys inwestorski, USŁUGI TURYSTYCZNE – DO WYPEŁNIENIE WNIOSKU: • Informacja o powierzchniach działek ewidencyjnych (wypis z rejestru gruntów, wniosek o płatność) • Produkcja rolna w gospodarstwie – wysokość nadwyżki

Budynki i budowle w gospodarstwie (powierzchnia w m 2, m 3, rok budowy), Posiadane maszyny i urządzenia w gospodarstwie – wszystkie (liczba, rok produkcji) PLAN Kredyt – ŚRODKI FINANSOWE – z działalności rolniczej, z działalności pozarolniczej, wynagrodzenia, inne. . . . PRODUKTY – ilość i cena PRZYCHODY kwota, wysokość oprocentowania, okres spłaty

Wykaz działalności_NOWE PKD RÓŻNICOWANIE Opis 01. 11. C Uprawa roślin przemysłowych i pozostałe uprawy rolne, gdzie indziej niesklasyfikowane – dotyczy wyłącznie przetwórstwa słomy innej niż ze zbóż na cele energetyczne 40. 21. Z Wytwarzanie paliw gazowych – w zakresie ograniczonym do produkcji gazu uzyskanego jako produkt uboczny pochodzenia rolniczego lub odpadów 50. 30. B Sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych 74. 20. A Działalność w zakresie projektowania budowlanego, urbanistycznego, technologicznego 80. 10. A Przedszkola 80. 41. Z Działalność szkół nauki jazdy 02. 20. Z Pozyskiwanie drewna 35. 11. Z Wytwarzanie energii elektrycznej 42. 11. Z Roboty związane z budową dróg i autostrad 35. 30. Z Wytwarzanie i zaopatrywanie w parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych 29

Wykaz działalności_NOWE PKD - RÓŻNICOWANIE

Wykaz działalności_NOWE PKD - RÓŻNICOWANIE

Wykaz działalności_NOWE PKD - RÓŻNICOWANIE

Wykaz działalności_NOWE PKD - RÓŻNICOWANIE

Wykaz działalności_NOWE PKD - RÓŻNICOWANIE

Wykaz działalności_NOWE PKD - RÓŻNICOWANIE

Wykaz działalności_NOWE PKD - RÓŻNICOWANIE

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Nowe rozporządzenie ma przede wszystkim na celu: wprowadzenie nowego systemu ustalania kolejności przysługiwania pomocy na podstawie kryteriów wyboru operacji, podwyższenie maksymalnej kwoty pomocy dla operacji dotyczących produkcji biogazu rolniczego i energii elektrycznej z biogazu rolniczego, określenie sposobu postępowania z wnioskami o przyznanie pomocy finansowej, które zawierają zapotrzebowania na środki przekraczające wysokość limitu na to działanie. 37

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Zmiany wprowadzane rozporządzeniem: doprecyzowanie – w związku z wystąpieniem tej samej szkody (powódź, osunięcie) podwyższony poziom pomocy dotyczyć będzie tylko 1 wnioskodawcy z gospodarstwa; ustalenie limitu pomocy w wys. 500 tys. zł dla operacji dotyczącej wytwarzania biogazu rolniczego lub energii elektrycznej z biogazu rolniczego; doprecyzowanie zasad kwalifikowalności kosztów zakupu pojazdów samochodowych i zastosowanie zasady (25/75 i 50/50), tylko do pojazdów samochodowych, które są konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu rzeczy lub osób; zmiana umożliwiająca możliwość ogłaszania naborów bez podziału na województwa, termin składania wniosków max. 14 dni, ogłoszenie naboru w ograniczonym zakresie np. tylko operacje dotyczące wytwarzania biogazu lub energii elektrycznej; możliwość składania wniosków przesyłką rejestrową nadaną w placówce operatora publicznego rezygnacja z dotychczasowej zasady oceny na podstawie kolejności złożenia wniosków na rzecz oceny punktowej; 38

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Zmiany wprowadzane rozporządzeniem c. d. : wnioski, które znajdą się poza limitem – wstrzymanie procesu weryfikacji; doprecyzowanie możliwości wydłużania terminów wykonania przez wnioskodawcę czynności – do 6 mies. Łącznie na wszystkich etapach weryfikacji wniosku; publikowanie informacji o ofercie agroturystycznej przez beneficjentów w internecie; dodanie nowej działalności PKD – 35. 30. Z. Wytwarzanie i zaopatrywanie w parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych (wytwarzanie energii cieplnej z biogazu); 39

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej NOWELIZACJA ROZPORZĄDZENIA – 2011 r. Kryteria oceny: Powierzchnia gruntów rolnych w gospodarstwie rolnym Podstawowy dochód podatkowy gminy w przeliczeniu na 1 mieszkańca max. 10 pkt max. 5 pkt Powierzchnia gruntów rolnych w gospodarstwie rolnym położonych na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) max. 3 pkt Jeżeli wnioskodawcy nie przyznano pomocy w ramach działań: „Modernizacja…”, „Wdrażanie LSR”, „RDN” max. 3 pkt 40

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej NOWELIZACJA ROZPORZĄDZENIA – 2011 r. P U N K T A C J A – powierzchnia GR c. d. : 1. Województwa – w których średnia wielkość gospodarstwa jest niższa od średniej krajowej 50, 00 ha ŚREDNIA wojewódzka 5 pkt – 0 pkt. śr. wojewódzka do 50, 00 ha pow. 50, 00 ha 10 pkt - 5 pkt Pow. 1, 00 ha – do śr. wojewódzk. lubelskie, łódzkie, małopolskie, mazowieckie, podkarpackie, świętokrzyskie, śląskie 2. Województwa – w których średnia wielkość gospodarstwa jest wyższa od średniej krajowej 50, 00 ha ŚREDNIA krajowa – 10, 23 ha 10 pkt - 5 pkt Pow. 1, 00 ha do śr. krajowej 5 pkt – 0 pkt śr. krajowa do 50, 00 ha 0 pkt. pow. 50, 00 ha 41

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej NOWELIZACJA ROZPORZĄDZENIA – 2011 r. P U N K T A C J A – powierzchnia GR: Liczba punktów w oparciu o dane za rok poprzedzający rok złożenia wniosku. Dla gospodarstw położonych na obszarze więcej niż jednego województwa – ZA WOJEWÓDZTWO, NA OBSZRZE KTÓREGO POŁOŻONE JEST GOSPODARSTWO, uznaje się to województwo, w którym położona jest największa część gruntów rolnych CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE 42

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej P U N K T A C J A – powierzchnia gruntów rolnych położonych na ONW: NOWELIZACJA ROZPORZĄDZENIA – 2011 r. Jeśli jest to 50% na ONW przyznaje się - 1 pkt Powyżej 50% proporcjonalnie więcej punktów do 3 pkt. przy udziale ONW 100% 3 pkt Mniej niż 50% przyznaje się - 0 pkt 100% = 3, 00 pkt. 50% = 1, 00 pkt. od 1, 01 do 2, 99 pkt 43

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej NOWELIZACJA ROZPORZĄDZENIA – 2011 r. P U N K T A C J A – powierzchnia GR c. d. : Powierzchnię „GR” w gospodarstwie rolnym, w tym powierzchnię tych „GR” położonych na ONW, określa się na podstawie danych zadeklarowanych we wniosku o przyznanie płatności wg stanu na ostatni dzień terminu składania tych wniosków, uwzględniając termin powodujący zmniejszenie płatności. 1. do 30. 06. – rok poprzedzający 2. od 30. 06. – rok bieżący 44

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej NOWELIZACJA ROZPORZĄDZENIA – 2011 r. P U N K T A C J A – podstawowy dochód podatkowy gminy: PODSTAWOWY DOCHÓD GMINY na 1 mieszk. wg danych GUS w roku złożenia wniosku: - jest najniższy w województwie 5 pkt Jeśli gospodarstwo położone jest na terenie kilku GMIN do ustalenia punktów przyjmuje się GMINĘ, w której realizowana jest operacja i wskazana jako pierwsza we wniosku - jest najwyższy w województwie 0 pkt - LICZBA PUNKTÓW PROPORCJONALNIE, do dwóch miejsc po przecinku 45

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej NOWELIZACJA ROZPORZĄDZENIA – 2011 r. P U N K T A C J A – przyznanie pomocy c. d. : Jeżeli wnioskodawcy nie przyznano pomocy w ramach przynajmniej jednego z działań: Modernizacja gospodarstw rolnych Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju 3 pkt Różnicowanie działalności nierolniczej 46

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej NOWELIZACJA ROZPORZĄDZENIA – 2011 r. P U N K T A C J A Kolejność przysługiwania pomocy: 1 Wnioski, które uzyskały najwyższą liczbę punktów. 2 Powierzchnia gruntów rolnych począwszy od najmniejszej. W przypadku braku danych niezbędnych do ustalenia kolejności, nie przyznaje się punktów ! 47

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Potencjalni odbiorcy pomocy: Osoby fizyczne: rolnik, małżonek rolnika lub domownik w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. 12 miesięcy (poprzedzających miesiąc złożenia wniosku) jest ubezpieczony w pełnym zakresie w KRUS – c. d. Później – może być ZUS, ale czy musi! Rolnik : 1. Prowadzi gospodarstwo o pow. minimum 1 ha 2. Opłaca podatek rolny 3. Nie pobiera renty lub emerytury Domownik : 1. Ukończył 18 lat 2. Pozostaje we wspólnym gospodarstwie lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa 3. Stale pracuje w tym gospodarstwie i nie jest związany umową o pracę 4. Jest objęty w pełnym zakresie ubezpieczeniem (wypadkowe, chorobowego, macierzyńskiego, emerytalno-rentowego) 48

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Zasady ubezpieczenia w KRUS w przypadku prowadzenia działalności pozarolniczej: Zasady podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w przypadku jednoczesnego prowadzenia działalności rolniczej i pozarolniczej działalności gospodarczej: Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 150, poz. 1248), od 24 sierpnia 2005 r. zostały dokonane zmiany dotyczące warunków, jakie muszą być spełnione do pozostania w ubezpieczeniu rolniczym przy równoczesnym prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy przy prowadzeniu tej działalności. W szczególności z jej przepisów wynika, iż dla możliwości podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników nie ma znaczenia forma opodatkowania pozarolniczej działalności gospodarczej, prowadzonej równocześnie z działalnością rolniczą. Obecnie, na podstawie postanowień art. 5 a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, rolnik lub domownik który rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej lub rozpoczyna współpracę przy prowadzeniu tej działalności, może nadal podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników, jeśli: 1) podlegał temu ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata i nadal prowadzi działalność rolniczą lub stale pracuje w gospodarstwie rolnym, obejmującym obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego, lub w dziale specjalnym, 2) złoży w KRUS oświadczenie o kontynuowaniu tego ubezpieczenia w terminie 14 dni od rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej lub rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu tej działalności , 3) nie jest pracownikiem i nie pozostaje w stosunku służbowym, 4) nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. 49

Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Zasady ubezpieczenia w KRUS w przypadku prowadzenia działalności pozarolniczej c. d. : Przez rozpoczęcie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej rozumie się także: wznowienie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej po jej okresowym zawieszeniu, zmianę rodzaju lub przedmiotu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, 5) kwota należnego podatku dochodowego za poprzedni rok podatkowy od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej (jeżeli działalność ta była prowadzona) nie przekracza określonej kwoty granicznej Zgodnie z obwieszczeniem ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 30 marca 2011 r. (M. P. Nr 28, poz. 309) roczna kwota graniczna należnego podatku dochodowego za rok 2010 od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej wynosi 2 929 zł. Kwotę należnego podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za poprzedni rok podatkowy rolnik lub domownik obowiązany jest udokumentować zaświadczeniem naczelnika właściwego urzędu skarbowego i złożyć w KRUS wraz z oświadczeniem, o którym jest mowa w pkt 2) 50

Działanie 311: „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw”

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 (Dz. U. Nr 62, poz. 319), Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 marca 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 (Dz. U. Nr 55, poz. 335), Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 marca 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 (Dz. U. Nr 50, poz. 402), Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 (Dz. U. Nr 139, poz. 883). 52

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw WNIOSKI – 2009 ROK

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw WNIOSKI – 2010 ROK

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Potencjalni odbiorcy pomocy: Osoby fizyczne, osoba prawna, wspólnicy spółki cywilnej, spółka prawa handlowego nieposiadająca osobowości prawnej OSOBA PRAWNA: zrzeszenie, stowarzyszenie, spółdzielnia, Sp. z o. o. , Spółka Akcyjna, przedsiębiorstwo państwowe SPÓŁKA PRAWA HANDLOWEGO (nieposiadająca osobowości prawnej): spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowo-akcyjna MIKROPRZEDSIĘBIORCA: • zatrudnia mniej niż 10 pracowników, • obrót nie przekracza równowartości 2 mln Euro, lub • suma aktywów jego bilansu na koniec roku nie przekraczają 2 mln Euro

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Kryteria dostępu: O pomoc może się ubiegać 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. osoba fizyczna, która: podejmuje albo wykonuje we własnym imieniu działalność gospodarczą jako mikroprzedsiębiorca OKREŚLONE W ZAŁĄCZNIKU ALBO WYTWARZANIE PRODUKTÓW ENERGETYCZNYCH Z BIOMASY jest obywatelem państwa członkowskiego UE, jest pełnoletni i nie ukończył 60 roku życia, nie podlega przepisom o ubezpieczeniu społecznym rolników w pełnym zakresie, biznes plan przewiduje utworze co najmniej 1 miejsca pracy, co uzasadnione jest zakresem rzeczowym operacji, w okresie ostatnich 2 lat poprzedzających złożenie wniosku o przyznanie pomocy, nie przyznano pomocy inwestycyjnej w ramach działania „Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia” objętego Programem Operacyjnym „Kapitał Ludzki, 2007— 2013” ma miejsce zamieszkania w terenie: – – – gminy wiejskiej lub gminy miejsko- wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys mieszkańców gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących pow 5 tys mieszk. (Jeżeli świadczy usługi dla gospodarstw lub leśnictwa _ gm m-w do 20 tys mieszk).

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Kryteria dostępu: Pomoc może być przyznana, jeżeli: • został jej nadany numer identyfikacyjny (krajowy system ewidencji producentów), • projekt spełnia wymagania wynikające z obowiązujących przepisów prawa, które mają zastosowanie do tego projektu, • inwestycja nie jest finansowana z udziałem innych środków publicznych, • operacja jest uzasadniona ekonomicznie, oraz zapewnia osiągnięcie i zachowanie celów działania

„Różnicowanie……. ” a Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Zakres pomocy obejmuje wsparcie podobnie jak w działaniu „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej”, z wyjątkiem wynajmowania pokoi oraz sprzedaży posiłków domowych lub świadczenia innych usług związanych z pobytem turystów w gospodarstwie rolnym. Zakres kosztów kwalifikowalnych obejmuje koszty podobne jak w działaniu Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej.

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Osoba prawna: - podejmuje albo wykonuje działalność jako mikroprzedsiębiorca, - jest wpisana w KRS, - nie podlega wykluczeniu. . - w okresie 2 lat poprzedzających nie przyznano pomocy w ramach „Kapitał ludzki, 2007 -2013), - jej siedziba lub oddział znajduje się w miejscowości do 5 tys. mieszkańców, dla GPR, GWU, OP – do 20 tys. Mieszkańców Spółka cywilna: - wykonuje we własnym imieniu działalność gospodarczą jako mikroprzedsiębiorstwo - spółka i każdy ze wspólników spełnia kryteria mikroprzedsiębiorsta, - wspólnicy (osoby fizyczne) spełniają kryteria jak osoba fizyczna, (osoby prawne) jak osoby prawne, - siedziba S. C. lub oddział każdego ze wspólników położony jest w miejscowości do 5 tys. mieszkańców, Jeśli usługi dla rolnictwa – do 20 tys. mieszkańców. Spółka prawa handlowego - (nieposiadająca osobowości prawnej) : wykonuje we własnym imieniu działalność gospodarczą jako mikroprzedsiębiorstwo - spełnia kryteria jak osoba prawna

DO KOSZTÓW KWALIFIKOWALNYCH – zaliczamy koszty Budowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją niemieszkalnych obiektów budowlanych wraz z zakupem instalacji technicznej oraz koszty rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; Nadbudowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją istniejących budynków mieszkalnych wraz z zkupem instalacji technicznej oraz koszty rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki; Zagospodarowanie terenu; Zakup sprzętu komputerowego i oprogramowania służącego wsparciu podejmowanej lub rozwijanej działalności nierolniczej; Zakup maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia i sprzętu;

DO KOSZTÓW KWALIFIKOWALNYCH – zaliczamy koszty Zakup środków transportu, z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą: w wysokości nieprzekraczalnej 75% inwestycyjnych kosztów kwalifikowanych operacji – w przypadku działalności nierolniczej w zakresie świadczenia wyłącznie usług transportowych; w wysokości nieprzekraczalnej 50% inwestycyjnych kosztów kwalifikowanych operacji – w przypadku działalności nierolniczej w zakresie świadczenia innych usług niż usługi transportowe; 75% 25% 50%

DO KOSZTÓW KWALIFIKOWALNYCH – zaliczamy koszty KOSZTY OGÓLNE – w wysokości do 10% KK 1. Przygotowanie dokumentacji technicznej operacji, w szczególności kosztorysy, projekty architektoniczne lub budowlane, ocen lub raportów oddziaływania na środowisko, dokumentacja geodezyjna lub hydrologiczna, wypisy lub wyrysy z katastru nieruchomości, projektów technologicznych 2. Opłaty za patenty i licencje 3. Sprawowanie nadzoru inwestorskiego lub autorskiego oraz koszty związane z kierowaniem robotami budowlanymi DO KOSZTÓW KALIFIKOWANYCH ZALICZA SIĘ: 1. Koszty transportu do miejsca realizacji operacji (materiałów, maszyn, narzędzi, wyposażenia i sprzętu 2. Koszty montażu maszyn, narzędzi, wyposażenia i sprzętu

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw • Można realizować przedsięwzięcie w 1 etapie Wniosek o płatność składamy w okresie 24 mies od podpisania umowy • Można realizować przedsięwzięcie w 2 etapach 1 Etap w planie 2 Etap w planie Podpisanie umowy w O/R ARi. MR 24 mies Wniosek o 2 płatność od podpisania umowy Realizacja 1 etapu Wniosek o płatność Realizacja 2 etapu Nie mniej niż 25% wartości projektu Zakończenie projektu 36 mies od umowy

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Wysokość pomocy Maksymalnie projektu 50% kosztów kwalifikowanych Max. do 300 000 PLN • jeden beneficjent W przypadku przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych maksymalna wysokość pomocy – 100. 000 PLN

PROCEDURY Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Ogłoszenie Prezesa ARi. MR o naborze wniosków PODAJE DZIEŃ ROZPOCZĘCIA I ZAKOŃCZENIA PRZYJMOWANIA (maksymalnie 10 dni), najpóźniej 31 grudnia zakończenie przyjmowania 14 dni DZIEŃ ZŁOŻENIA: -osobiście – OR (dzień złożenia) -pocztą – dzień nadania przesyłki KOLEJNOŚĆ przyznawania pomocy: KRYTERIA – SUMA UZYSKANYCH PUNKTÓW Wszystkie wnioski, które wpłynęły w terminie od dnia upływu terminu składania wniosków 30 dni Wniosek Składamy wnioski osobiście lub przesyłamy pocztą W 1 roku możemy złożyć tylko 1 WNIOSEK + ZAŁĄCZNIKI LISTĘ Z KOLEJNOŚCIĄ przyznawania pomocy (po ocenie) : podaje się na stronie internetowej ARi. MR – 40 dni od terminu zakończenia przyjmowania wniosków

PROCEDURY Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw KRYTERIA BEZROBOCIE_w POWIECIE na obszarze którego położona jest gmina POWIAT 1 wg danych GUS w miesiącu poprzedzającym ogłoszenie naboru wniosków: w POWIAT 4 POWIAT 2 jest najwyższe województwie 5 1 2 Bezrobocie najwyższe – pkt 3 POWIAT 3 4 Bezrobocie – -jest niższe jw. x Liczba punktów proporcjonalnie mniejsza od liczby punktów jw. 15% 5 8 x 15 = 2, 67 8%

PROCEDURY Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw KRYTERIA cd. PODSTAWOWY DOCHÓD GMINY na 1 mieszk. POWIAT 1 wg danych GUS w w roku ogłoszenia naboru wniosków: POWIAT 4 POWIAT 2 - jest najniższy w województwie 5 1 pkt 2 PDPG / mieszk = 800 zł/mieszk NAJNIŻSZY 3 POWIAT 3 4 PDPG / mieszk – -jest wyższy jw. x Liczba punktów proporcjonalnie mniejsza od liczby punktów jw. 5 x 800 1. 000 = 4, 00 1. 000 zł/m

PROCEDURY Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw KRYTERIA cd. ILOŚĆ UTWORZONYCH MIEJSC PRACY: 2 pkt - co najmniej 3 etaty - mniej niż 3 etaty Liczba punktów proporcjonalnie mniejsza od liczby punktów jw. 2 x 2 3 = 1, 33

PROCEDURY Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw KRYTERIA cd. USTALENIE KOLEJNOŚCI: 1 W pierwszej kolejności – wnioski, które uzyskały najwyższą ilość punktów WNIOSKI, KTÓRE UZYSKAŁY TAKĄ SAMĄ ILOŚĆ PUNKTÓW – o kolejności decyduje: niższa wartość wnioskowanej kwoty pomocy 2 3 4 WNIOSKI, KTÓRE UZYSKAŁY TAKĄ SAMĄ ILOŚĆ PUNKTÓW ORAZ WNIOSKUJĄ O TAKĄ SAMĄ KWOTĘ POMOCY – w pierwszej kolejności przysługuje: wnioskodawcy prowadzącemu działalność gospodarczą przed wnioskodawcą podejmującym działalność WNIOSKI, KTÓRE UZYSKAŁY TAKĄ SAMĄ ILOŚĆ PUNKTÓW ORAZ WNIOSKUJĄ O TAKĄ SAMĄ KWOTĘ POMOCY ORAZ PROWADZĄ DZIAŁALNOŚĆ– w pierwszej kolejności przysługuje: wnioskodawcy, który wcześniej zarejestrowali działalność gospodarczą

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Wysokość pomocy: 100. 000 PLN – utworzenie 1 miejsca pracy 200. 000 PLN – utworzenie 2 miejsc pracy 300. 000 PLN – utworzenie 3 miejsc pracy Liczba tworzonych miejsc pracy:

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw OSOBA FIZYCZNA I PRAWNA „podejmuje działalność” Jeżeli w okresie ostatnich 12 MIESIĘCY poprzedzających dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy nie był PRZEDSIĘBIORCĄ

Wymogi dotyczące zamieszczania tablic informacyjnych albo reklamowych dla Beneficjentów działań inwestycyjnych 121, 123, 126, 226, 311, 312, 413 -311 i 413 -312 PROW 2007 -2013 Beneficjentom działań: uprzejmie przypominamy o obowiązku (zgodnie z § 5 umowy przyznania pomocy), dotyczącym zamieszczania w miejscu realizacji operacji lub siedzibie Beneficjenta tablicy informacyjnej o finansowaniu ze środków Unii Europejskiej operacji, której całkowity koszt przekracza 50 000 EURO, albo tablicy reklamowej o finansowaniu ze środków Unii Europejskiej operacji, której całkowity koszt przekracza 500 000 EURO, wykonanej zgodnie z warunkami określonymi w Księdze wizualizacji znaku Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013, w terminie po dniu zawarcia umowy przyznania pomocy, a jednocześnie później niż: do dnia złożenia wniosku o płatność ostateczną, albo w dniu złożenia przez beneficjenta wniosku o płatność, w ramach którego po raz pierwszy zostaną ujęte raty zapłacone tytułem wykonania umowy leasingu, i jej eksponowania przez 5 lat od dnia dokonania przez ARi. MR płatności. Niespełnienie powyższego zobowiązania może skutkować odmową wypłaty pomocy lub żądaniem jej zwrotu. Wzory tablic można znaleźć w Księdze wizualizacji znaku Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 (str. 24, 26), która jest dostępna na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi: www. minrol. gov. pl/index. php? /pol/Wsparcie-rolnictwa-i-rybolowstwa/PROW-20072013/Informacja-i-promocja-PROW-2007 -2013 (w zakładce: PROW 2007 -2013).

Wzory tablic można znaleźć w Księdze wizualizacji znaku Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 (str. 24, 26), która jest dostępna na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi: www. minrol. gov. pl/index. php? /pol/Wsparcierolnictwa-i-rybolowstwa/PROW-2007 -2013/Informacja-i-promocja-PROW-2007 -2013 (w zakładce: PROW 2007 -2013).

EPO Sekcja H CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE 74

EPO SEKCJA H „stara” EPO SEKCJA H „nowa” DOTYCHCZASOWA DZIAŁALNOŚĆ NOWA DZIAŁALNOŚĆ CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE 75

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Zmiany wprowadzane ostatnim rozporządzeniem: DODANO: W przypadku gdy zdarzenie powodujące poniesienie kosztów kwalifikowalnych: 1) nie zostało uwzględnione w oddzielnym systemie rachunkowości albo 2) do jego identyfikacji nie wykorzystano odpowiedniego kodu rachunkowego — o których mowa w art. 75 ust. 1 lit. c pkt i rozporządzenia nr 1698/2005, koszty te podlegają refundacji w wysokości określonej w ust. 4 pomniejszonej o 10%. Prowadzenie oddzielnego systemu rachunkowości albo korzystanie z odpowiedniego kodu rachunkowego w ramach prowadzonych ksiąg rachunkowych. albo prowadzenie zestawienia faktur lub równoważnych dokumentów księgowych na formularzu opracowanym i udostępnionym przez Agencję. 76

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Zmiany wprowadzane ostatnim rozporządzeniem c. d. : DODANO: w załączniku nr 1 do rozporządzenia: a) po poz. 01. 70. Z dodaje się poz. 02. 20. Z w brzmieniu: 02. 20. Z Pozyskiwanie drewna b) po poz. 33. 20. Z dodaje się poz. 35. 11. Z w brzmieniu: 35. 11. Z Wytwarzanie energii elektrycznej c) po poz. 41. 20. Z dodaje się poz. 42. 11. Z w brzmieniu: 42. 11. Z Roboty związane z budową dróg i autostrad. 35. 11. Z Podklasa ta obejmuje: wytwarzanie energii elektrycznej w elektrowniach, elektrociepłowniach, elektrowniach atomowych lub hydroelektrowniach, za pomocą turbin gazowych, generatorów wysokoprężnych i ze źródeł odnawialnych. Podklasa ta nie obejmuje: wytwarzania energii elektrycznej przez spalanie odpadów, sklasyfikowanego w 38. 21. Z. 77

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 78

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Zmiany wprowadzane ostatnim rozporządzeniem c. d. : Było: § 18. 7. Złożony wniosek o przyznanie pomocy nie może być zmieniany przez wnioskodawcę w zakresie planu finansowego operacji lub zestawienia rzeczowo-finansowego operacji, chyba że zmiany te wynikają z wezwań Agencji. Jest: Złożony wniosek o przyznanie pomocy nie może być zmieniany przez wnioskodawcę w zakresie planu finansowego operacji lub zestawienia rzeczowo-finansowego operacji, z wyjątkiem: 1) zmian wynikających z wezwań Agencji; 2) jednej zmiany w zakresie planu finansowego operacji lub zestawienia rzeczowo-finansowego operacji, jeżeli zmiana ta nie spowoduje zmiany celu operacji wskazanego we wniosku o przyznanie pomocy oraz zwiększenia kwoty pomocy. Było: § 22. 1. W razie uchybienia terminu wykonania przez wnioskodawcę określonych czynności w toku postępowania w sprawie przyznania pomocy Agencja, na prośbę wnioskodawcy, przywraca termin wykonania tych czynności, jeżeli wnioskodawca: 1) wniósł prośbę w terminie 14 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia; Jest: wniósł prośbę w terminie 45 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO Dokonanie przez wnioskodawcę zmiany, o której mowa w § 18 ust. 7, wydłuża o miesiąc termin W BRWINOWIE rozpatrywania wniosku o przyznanie pomocy 79

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Zmiany wprowadzane ostatnim rozporządzeniem c. d. : Było: § 25. 3. Zobowiązania, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 3 -6, dotyczą okresu pięcioletniego, z wyłączeniem zobowiązania w zakresie zatrudnienia, które dotyczy okresu dwuletniego, liczonego od dnia dokonania przez Agencję płatności: 1) ostatecznej - w przypadku operacji obejmujących wyłącznie inwestycje niepolegające na nabyciu rzeczy będących przedmiotem leasingu; 2) w której wyniku po raz pierwszy w ramach operacji zostały zrefundowane koszty kwalifikowalne, o których mowa w § 13 ust. 1 pkt 7 - w przypadku operacji obejmujących wyłącznie inwestycje polegające na nabyciu rzeczy będących przedmiotem leasingu; 3) w której wyniku w ramach operacji zostały zrefundowane wszystkie koszty kwalifikowalne, o których mowa w § 13 ust. 1 pkt 1 -6 i ust. 3 - w przypadku operacji obejmujących inwestycje polegające, jak i niepolegające na nabyciu rzeczy będących przedmiotem leasingu. 80

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Zmiany wprowadzane ostatnim rozporządzeniem c. d. : Jest: w § 25 ust. 3 otrzymuje brzmienie: „ 3. Zobowiązania, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 3— 6, dotyczą okresu pięcioletniego, z wyjątkiem zobowiązania w zakresie zatrudnienia, które dotyczy okresu dwuletniego. Okresy te są liczone: 1) w przypadku zobowiązań, o których mowa w ust. 2 pkt 1, 3, 4 i 6, z wyjątkiem zobowiązania w zakresie zatrudnienia — od dnia przyznania pomocy; 2) w przypadku zobowiązania w zakresie zatrudnienia oraz zobowiązania, o którym mowa w ust. 2 pkt 5 — od dnia dokonania płatności: a) ostatecznej — w przypadku operacji obejmujących wyłącznie inwestycje niepolegające na nabyciu rzeczy będących przedmiotem leasingu, b) w przypadku operacji obejmujących wyłącznie inwestycje polegające na nabyciu rzeczy będących przedmiotem leasingu, c) w przypadku operacji obejmujących inwestycje polegające, jak i niepolegające na nabyciu rzeczy będących przedmiotem leasingu 81

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Zmiany wprowadzane ostatnim rozporządzeniem c. d. : DODANO: Umowy o przyznanie pomocy finansowej w ramach działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007— 2013, zawarte przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, mogą być zmienione w zakresie wynikającym ze zmian wprowadzonych niniejszym rozporządzeniem w § 25 ust. 3, § 31 ust. 3 oraz § 38 ust. 1 pkt 5 i 6 rozporządzenia wymienionego w § 1, jeżeli beneficjent złoży w oddziale regionalnym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w którym zawarto umowę o przyznanie pomocy finansowej, wniosek o zmianę umowy w tym zakresie najpóźniej w terminie 6 miesięcy przed upływem pięcioletniego okresu, o którym mowa w § 25 ust. 3 rozporządzenia wymienionego w § 1. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, rozpatruje się w terminie miesiąca od dnia jego otrzymania 82

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Zmiany wprowadzane ostatnim rozporządzeniem c. d. : Było: § 38. 1. Innymi niż wymienione w przepisach rozporządzenia nr 1974/2006 kategoriami siły wyższej lub wyjątkowymi okolicznościami, w przypadku wystąpienia których nie jest wymagany zwrot całości lub części pomocy, są: 5) przeniesienie przez beneficjenta, za zgodą Agencji, w okresie 5 lat od dnia dokonania przez Agencję płatności ostatecznej, własności lub posiadania przedsiębiorstwa albo jego części objętych realizowaną operacją lub przeniesienie własności lub posiadania nabytych dóbr objętych realizowaną operacją, jeżeli przeniesienie to nastąpi na rzecz podmiotu, który spełnia warunki przyznania i wypłaty pomocy oraz przejmie zobowiązania dotychczasowego beneficjenta; 6) zmiana w całości lub w części, za zgodą Agencji, w okresie 5 lat od dnia dokonania przez Agencję płatności ostatecznej, przeznaczenia nabytych przez beneficjenta dóbr, wyremontowanych lub wybudowanych budynków lub budowli, jeżeli nowy sposób ich wykorzystania nie naruszy celu i zakresu działania "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw". Jest: w § 38 w ust. 1 pkt 5 i 6 otrzymują brzmienie: „ 5) przeniesienie przez beneficjenta, za zgodą Agencji, w okresie 5 lat od dnia przyznania pomocy, własności lub posiadania przedsiębiorstwa albo jego części objętych realizowaną operacją lub przeniesienie własności lub posiadania nabytych dóbr objętych operacją, jeżeli przeniesienie to nastąpi na rzecz podmiotu, który spełnia warunki przyznania i wypłaty pomocy oraz przejmie zobowiązania dotychczasowego beneficjenta; 6) zmiana w całości lub w części, za zgodą Agencji, w okresie 5 lat od dnia przyznania pomocy, przeznaczenia nabytych przez beneficjenta dóbr, wyremontowanych lub wybudowanych CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO budynków lub budowli, jeżeli nowy sposób ich wykorzystania nie naruszy celu i zakresu działania, 83 W BRWINOWIE o którym mowa w § 1. ”;

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Zmiany wprowadzane ostatnim rozporządzeniem c. d. : Było: której, w okresie ostatnich 2 lat poprzedzających złożenie wniosku o przyznanie pomocy, nie przyznano pomocy w ramach działania "Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienie" objętego Programem Operacyjnym "Kapitał Ludzki, 2007 -2013" Jest: której, w okresie ostatnich 2 lat poprzedzających złożenie wniosku o przyznanie pomocy, nie przyznano pomocy inwestycyjnej w ramach działania „Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia” objętego Programem Operacyjnym „Kapitał Ludzki, 2007— 2013” CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE 84

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE 85

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Zmiany wprowadzane ostatnim rozporządzeniem c. d. : Było: 6) zakupu środków transportu, z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób łącznie z kierowcą, z tym że w przypadku zakupu pojazdów samochodowych, naczep lub przyczep będą to koszty w wysokości nieprzekraczającej; Jest: „zakupu środków transportu, z wyłączeniem zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób łącznie z kierowcą, z tym że w przypadku zakupu pojazdów samochodowych służących do przewozu towarów lub osób, naczep lub przyczep będą to koszty w wysokości nieprzekraczającej: ”; 86

Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 87