Konferencja dla nauczycieli jzyka polskiego Zagadnienia komunikacji jzykowej

Konferencja dla nauczycieli języka polskiego Zagadnienia komunikacji językowej, literatury i kultury w nowej podstawie. Wyniki egzaminów zewnętrznych GM i LO 29 sierpnia 2017 1

Program • Zmiany w prawie oświatowym i szkolnictwie – propozycja MEN-u • Wyniki egzaminów zewnętrznych GM i LO • Oferta szkoleń ZCDN-u na rok szkolny 2017/2018 • Zagadnienia języka i komunikacji, literatury i kultury na lekcjach języka polskiego – projekt podstawy programowej LO • Sprawy różne, komunikaty

Zmiany w oświacie od 2017/2018 • Wygaszanie gimnazjów • Po raz pierwszy klasa siódma (reforma w SP) w 8 -letniej SP • Od 2019/2020 – nowa klasa pierwsza w LO (dublowanie rocznika) – 4 -letnie LO • 5 -letnie T, 2 -letnie SB • indywidualne zajęcia w szkole dla uczniów z niepełnosprawnością, zindywidualizowana ścieżka kształcenia dla uczniów chorych oraz indywidualne nauczanie dla uczniów chorych, którzy nie mogą chodzić do szkoły

Harmonogram egzaminów – GM • Część humanistyczna: 18. 04. 2018 (środa) – historia i WOS 9. 00; j. polski 11. 00 • Część matematyczno-przyrodnicza: 19. 04 – przyrodnicze 9. 00; matematyka 11. 00 • J. obcy nowożytny: 20. 04 – PP 9. 00; PR 11. 00 • Terminy dodatkowe: 4, 5, 6. 06. 2018 • Ogłoszenie wyników: 15. 06. 2018 • Wydanie zaświadczeń: 22. 06. 2018

Harmonogram egzaminów – LO • Ustne: 9– 22. 05. 2018 (oprócz 13 i 20. 05. 2018) – j. polski • 7– 25. 05. 2018 – j. nowożytne • Pisemne: 4. 05; 9. 00 polski PP; 14. 00 polski PR • Ogłoszenie wyników i wydanie świadectw: 3. 07. 2018 • Terminy poprawek: 21. 08; 9. 00 (część pisemna) 21– 22. 08. 2018 (część ustna)

Wnioski GM 2017 • Dobrze – odbiór tekstu kultury i wykorzystanie zawartych info • Źle – funkcjonalne wykorzystanie wiadomości z zakresu świadomości językowej • 22 zadania (20 zamkniętych + 2 otwarte) • Wielokrotny wybór, prawda-fałsz, dobieranie • Rozprawka: Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem, że marzenia mają sprawczą moc? • Zad. krótkiej odp. : zajęcie stanowiska i uzasadnienie

Wyniki GM 2017 – zachodniopomorskie • • J. polski 58% (kraj 69%) Historia i WOS 55% (kraj 59%) Przyrodnicze 56% (kraj 52%) Matematyka 45% (kraj 47%) • Najlepiej w województwie: Szczecin i Koszalin (ok. 60%) • Dysproporcje wieś – miasto

Wyniki maturalne 2017 Zdana matura: 78, 5% – LO, T LO 84, 4% T 67, 9% Wynik zachodniopomorskie: 74% – tak samo warmińsko-mazurskie Lubelskie: 78% Mazowsze: 80% Małopolska: 83% Zachodniopomorskie: LO 79% T 65%

Wybory maturzystów 2017 LO na PR: polski 25% angielski 57% matematyka 28% biologia 25% T na PR: Polski 8% angielski 40% Matematyka 26% geografia 33%

Wyniki – polski PP (zdawalność) 97% LO, T 98% LO 96% T Średni PP: 56% LO, T 59% LO 51% T Średni PR: 52% LO 36%T Raporty z każdego przedmiotu 18. 09. 2017

Wstępne wnioski pomaturalne – z perspektywy LO • • W teście problemy ze streszczeniem Dominacja rozprawki Bez większych problemów z tezą Utrata pkt za B (uzasadnianie) i C (poprawność rzeczowa) • Problemy z E (spójność lokalna, w obrębie akapitu) • Zerowany język (G, H) • Osoby piszące PR – na PP 0 p za G, H

Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa 2017/2018 • Wdrażanie nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego • Podniesienie jakości edukacji matematycznej, przyrodniczej i informatycznej (program MEN Aktywna Tablica – rządowy program rozwijania szkolnej infrastruktury) • Bezpieczeństwo w Internecie. Odpowiedzialne korzystanie z mediów społecznych • Wprowadzanie doradztwa zawodowego do szkół i placówek • Wzmacnianie wychowawczej roli szkoły • Podnoszenie jakości edukacji włączającej w szkołach i placówkach systemu oświaty

W zakresie ewaluacji • Ewaluacje problemowe (60% wszystkich w roku szkolnym) – w przedszkolach i innych formach wychowania przedszkolnego oraz oddziałach przed. zorg. w SP w zakresie wymagań: Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej; Kształcone są postawy i respektowane normy społeczne. • Ewaluacje problemowe w zakresie wybranym przez kuratora oświaty na podstawie wniosków z nadzoru pedagogicznego (40% wszystkich ewaluacji w roku szkolnym)

W zakresie kontroli 1. W publicznych przedszkolach, oddziałach przedszkolnych zorganizowanych w SP: Zgodność z przepisami prawa przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego do przedszkoli na rok szkolny 2018/2019; Ocena prawidłowości zapewnienia warunków i organizacji kształcenia uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych. 2. W publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych: Ocena prawidłowości współpracy publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych z przedszkolami i szkołami.

Monitorowanie 2017/2018 W roku szkolnym 2017/2018 monitorowanie będzie obejmowało: • Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom podczas zajęć na strzelnicach funkcjonujących w szkołach. • Organizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej we wszystkich typach szkół.

Propozycja szkoleń w roku 2017/2018 I semestr • • • Retoryka w ujęciu szkolnym (argumentacja i plan wypowiedzi) – SP, GM Jak twórczo omawiać lekturę? – SP, GM Rozmowa i notatka na lekcjach języka polskiego – SP, GM Budowanie wiązek zadań rozwijających umiejętności uczniów w zakresie kształcenia literackiego, kulturowego, językowego, tworzenia wypowiedzi oraz samokształcenia - SP Nowa podstawa w LO. Co nowego na maturze? Nowy egzamin w SP – spotkanie z dr W. Kozak z CKE (II semestr)

Retoryka w ujęciu szkolnym (argumentacja i plan wypowiedzi) – 1 Planowana data: 23 września 2017 (sobota) Godzina: 10. 00– 13. 00 Czas trwania: 4 godziny dydaktyczne Zakres (tematyka): pojęcie retoryki na potrzeby szkoły podstawowej, metody konstrukcji tekstu, perswazja/manipulacja, związek retoryki z rodzajem cywilizacji, sposoby formułowania argumentów, rodzaje argumentacji, budowa planu wypowiedzi Sala: 119 (I piętro)

Jak twórczo omawiać lekturę? - 2 Planowana data: 21 października 2017 (sobota) Godzina: 10. 00– 13. 00 Czas trwania: 4 godziny dydaktyczne Zakres (tematyka): propozycje zadań do pracy z tekstem poetyckim, prozą i prasowym, przygoda z książką w SP Sala: 119 (I piętro)

Rozmowa i notatka na lekcjach języka polskiego - 3 Planowana data: 25 listopada 2017 (sobota) Godzina: 10. 00– 13. 00 Czas trwania: 4 godziny dydaktyczne Zakres (tematyka): zasady rozmowy formalnej/nieformalnej, rola akapitów w tworzeniu wypowiedzi, różne formy zapisywania pozyskanych informacji Sala: 119 (I piętro)

Budowanie wiązek zadań rozwijających umiejętności uczniów - 4 Planowana data: 9. 12. 2017 (sobota) Godzina: 9. 30– 13. 30 Czas trwania: 5 godzin dydaktycznych Zakres (tematyka): konstruowanie wiązek zadań do tekstu literackiego (poezja/proza), rozwijanie umiejętności a samokształcenie, powiązanie zadań z podstawą programową SP kl. 4– 8 Sala: 119 (I piętro)

Inne propozycje dla nauczycieli – II semestr • Sposoby na pracę z lekturą szkolną (gamifikacja) – dla GM i LO. • Wypracowanie na poziomie rozszerzonym – LO • Metody aktywizujące na lekcjach języka polskiego – SP, GM i LO • Zmiany w podstawie programowej oraz w egzaminie maturalnym – LO • Plakat, reklama i inne teksty wizualne na maturze z języka polskiego

Wybrane treści nauczania kl. 4, 5, 6 • Kształcenie literackie i kulturowe, np. : świat przedstawiony, komiks, spektakl, adaptacja, przekazy audiowizualne, fikcja, gatunki, środki, własne sądy • Kształcenie językowe, np. : części mowy/zdania, formy czasownika, związki wyrazowe, typy wypowiedzeń, mówiony i pisany, sytuacja komunikacyjna, etykieta • Tworzenie wypowiedzi, np: elementy retoryki, redakcja notatek, selekcjonowanie info • Samokształcenie, np. : głośne/ciche czytanie, korzystanie ze słowników i zasobów bibliotecznych, udział w życiu kulturalnym regionu

Wybrane treści nauczania kl. 7, 8 • Kształcenie literackie i kulturowe, np: komizm, ironia, konteksty (biograficzny, filozoficzny, kulturowy), interpretacje dzieł sztuki (obraz, rzeźba, fotografia), nawiązania w popkulturze do kultury wysokiej • Kształcenie językowe, np. : fonetyka, słowotwórstwo, wyrazy złożone, akcent, mowa zależna/niezależna, zróżnicowanie środowiskowe i regionalne, treść i zakres wyrazu • Tworzenie wypowiedzi, np: środki retoryczne, perswazja i manipulacja • Samokształcenie, np: prezentacja wyników swojej pracy, rozwijanie krytycznego myślenia, pogłębianie wiedzy, uczestnictwo w projektach

Komentarz do podstawy, wskazówki dla nauczycieli • Powrót do uporządkowanej wiedzy • Funkcjonalne podejście do nauki o języku • Integralne traktowanie języka i komunikacji oraz literatury i kultury (zainteresować czytelnictwem w SP!!!) • Po raz I w sposób systemowy – elementy retoryki • Teksty literackie pkt wyjścia do refleksji • Wyeksponowanie samokształcenia uczniów • Powrót do ekspresji plastycznej, dramatycznej, ruchowej ćwiczenia twórcze, rozwój umiejętności polonistycznych – redakcyjnych, językowych • Dialog z uczniami (nauczyciel – uczniowie – teksty)

Proponowana podstawa LO – cele kształcenia ogólnego • • Systematyczna wiedza Umiejętności myślowo-językowe Rozwijanie zainteresowań Integracja wiedzy z różnych dyscyplin Zdolność logicznego i krytycznego myślenia Formułowanie sądów DIALOG

Najważniejsze umiejętności • • Myślenie (np. : analityczne, logiczne, kreatywne) Czytanie (ze zrozumieniem) Komunikacja w języku polskim i obcym Kreatywność w rozwiązywaniu problemów Samodzielne docieranie do informacji Nawyk systematycznego uczenia się Współpraca w grupie Posługiwanie się nowoczesnymi technologiami

Cele kształcenia (wymagania ogólne) i treści nauczania (wymagania szczegółowe) 4 obszary, tj. : kształcenie literackie i kulturowe, kształcenie językowe, tworzenia wypowiedzi i samokształcenie: • Umiejętność świadomego i krytycznego odbioru dzieł literackich, ich interpretacji w różnych kontekstach • rozpoznawania odniesień egzystencjalnych, aksjologicznych i historycznych • zintegrowanie kształcenia literackiego i kształcenia językowego • Rozwijanie umiejętności retorycznych

Treści z poziomu podstawowego – kształcenie literackie i kulturowe • • Periodyzacja Motywy Konteksty i nawiązania (do epok, lektur z SP) Konwencje Gatunki Środki wyrazu Problematyka Wartości (Bóg, honor, ojczyzna, rodzina)

Treści z poziomu podstawowego – kształcenie językowe • • Słowotwórstwo Fleksja Składnia Zróżnicowanie języka (style, stylizacje, moda językowa) • Rola internetu • Biblizmy, mitologizmy i ich rola • Wartościowanie w języku

Treści z poziomu podstawowego – komunikacja językowa i kultura języka • • Język jako system Komunikacja Funkcje tekstów Niejednoznaczność (polisemia) Innowacje językowe a błędy Etyka i etykieta językowa Ortografia i interpunkcja Retoryka (zabiegi, środki – rozumie, stosuje)

Treści z poziomu podstawowego – mówienie, pisanie • Reaguje na agresję językową • Formułuje pytania/odpowiedzi • Tworzy wypowiedzi zgodne z formami (szkice interpretacyjne) • Polemizuje z cudzymi poglądami • Plany kompozycyjne, dekompozycyjne • Redaguje tekst własny i cudzy • Stosuje zasady poprawności w mowie i piśmie

Treści z poziomu podstawowego – samokształcenie • • Pozyskuje informacje, przygotowuje referaty Korzysta z literatury naukowej i popularnej Sporządza przypisy, bibliografie Stosuje cytaty Korzysta z multimediów Posługuje się słownikami Wykorzystuje formę projektu Wzbogaca swą wypowiedź środkami pozajęzykowymi

Lektury PP • Wróciły (Mitologia Parandowskiego, Antygona, Odprawa…, Konrad Wallenrod, Rozdzióbią…) • Niektóre z PR do PP, np. : Boska… Dantego, Naborowski, Morsztyn, Kordian, Nie-boska • Treny nadal w PR; • W PP: Z legend dawnego Egiptu Bolesława Prusa, Wojciech Wencel, Józef Mackiewicz, Jacek Dukaj, Marek Nowakowski, Antoni Libera, Andrzej Stasiuk, Olga Tokarczuk, George Orwell (Rok 1984), stan wojenny, twórczość kabaretowa i piosenka literacka (Agnieszka Osiecka, Wojciech Młynarski) • Z GM do LO: Skąpiec, Romeo… • Dlaczego? Kazimierz Wierzyński (wiersze z okresu skamandryckiego oraz emigracyjnego); Stanisław Baliński (wiersze z okresu emigracyjnego)

Lektury PP – uzupełniające • Dodatkowo 2 w każdym roku, całość lub fragment, np. : Król Edyp, Cierpienia młodego Wertera, Śluby panieńskie, Granica, Przy torze kolejowym • … lub wybrane przez nauczyciela • Dodatkowo: adaptacje teatralne, filmowe oraz teksty do samodzielnego czytania (propozycja esejów) – lista zamieszczona

Wskazówki dla nauczyciela • Bez encyklopedyzmu (chronologiczny porządek, nie mnożenie faktów) • Współczesność punktem wyjścia • Lektury od antyku do wojny kl. 1– 3 LO; 1– 4 T (ostatnia klasa na literaturę współczesną) • Dialog z tradycją i inspiracja do zadawania pytań • Kształcenie kompetencji kulturowej oraz językowej (reguły, kultura języka, ortografia i interpunkcja) – samodzielny odbiór i formułowanie wypowiedzi • Współpraca polonisty i bibliotekarza • Wychowanie (integracja wewnątrzprzedmiotowa)

Sprawy różne • Stowarzyszenie Nauczycieli Polonistów (Szczecin): Szczeciński Parnas – Regionalny konkurs recytatorski Oto… - wojewódzki konkurs literacki Pleciugomaniacy – współpraca z Pleciugą I spotkanie: 5 09. 2017; godz. 17. 00; SP 48 • Płynąć pod prąd (Wrocław) – Ogólnopolski konkurs literacki

Dziękuję za uwagę akondracka-zielinska@zcdn. edu. pl Czwartek 14. 00– 17. 00 Piątek 8. 00– 13. 45 Pokój 223 Tel: 91 435 06 62