Kompetencje spoeczne jak je ksztatowa Krakw 23 05

Kompetencje społeczne – jak je kształtować? Kraków, 23. 05. 2018 Barbara Seweryn Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

temat rozprawy doktorskiej: Kształcenie kompetencji społecznych ratowników medycznych opiekun naukowy: prof. UP dr hab. Katarzyna Potyrała

Inspiracja Proces boloński Europejskie Ramy Kwalifikacji (ERK) Krajowe Ramy Kwalifikacji (KRK)-opis wzajemnych relacji miedzy kwalifikacjami Kategorie Kwalifikacji WIEDZA UMIEJĘTNOŚCI KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Charakterystyka badanego problemu -Bardzo zależy nam, aby dorównać standardom amerykańskim, gdzie zawód ratownika medycznego cieszy się największym zaufaniem społecznym… /dr n. med. Robert Gałązkowski/ www. gazeta. pl (2007)

Definicja • trudności definicyjne • kompetencje a umiejętności? Kompetencje społeczne • kompetencje społeczne w środowisku akademickim „zdolność kształtowania własnego rozwoju oraz autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w życiu zawodowym i społecznym, z uwzględnieniem etycznego kontekstu własnego postępowania” Instytut Badań Edukacyjnych, Słownik podstawowych terminów dotyczących krajowego systemu kwalifikacji, Warszawa 2014

Charakterystyka badanego problemu 1. 12. 2017 r. VI Konferencja z cyklu Edukacja i Praca: Kształtowanie i ocena kompetencji społecznych w kontekście potrzeb rynku pracy Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa „W środowisku naukowym toczy się dyskusja, czy kompetencje społeczne są na tyle ważne żeby je kształcić programowo, skoro jest to nie lada wyzwanie. Nie do końca możemy zapewnić, że uzyskanie danej kompetencji społecznej będzie wymierne, nie możemy jako nauczyciele akademiccy zapewnić, że się uda. Niektóre efekty kształcenia możemy tylko wspierać, wskazywać autorytety, ale dawanie certyfikatu ich uzyskania jest problemowe” Kwiatkowski S. , Referat: Przywództwo jako specyficzna kompetencja społeczna absolwentów szkół wyższych

Charakterystyka badanego problemu Profesjonalizm medyczny interpersonalny • Altruizm • Uczciwość • Szacunek • Współczucie • Umiejętność komunikacji publiczny • Wypełnianie oczekiwań publicznych • Wiedza i umiejętności • Wartości moralno-etyczne • Sprawiedliwość intrapersonalny • Motywacja • Umiejętność samooceny • Kształcenie się przez całe życie

Charakterystyka badanego problemu Model kompetencyjny w zawodzie ratownika medycznego /Magdalena Kapler: Zawód: Ratownik medyczny; czasopismo Na Ratunek/ 3 Umiejętności osobiste 3 A umiejętność organizacji i współpracy w zespole 3 B umiejętność kierowania zespołem/zespołami ratownictwa medycznego 3 C nakierowanie na pacjenta i jego potrzeby 3 D umiejętności komunikacyjne i budowania relacji 4 Umiejętności społeczne 4 A odporność i umiejętność radzenia sobie z trudnościami 4 B umiejętność oceny, analizy i podejmowania decyzji 4 C dbałość o wysokie standardy, bezpieczeństwo i jakość pracy 4 D nastawienie na działanie z jednoczesnym przewidywaniem skutków swoich działań

Kompetencje społeczne wymienione w Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2011 r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla obszarów: nauki medyczne, nauki o zdrowiu, nauki o kulturze fizycznej. KOMPETENCJE SPOŁECZNE OM 1_K 01 Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie OM 1_K 02 Jest świadom własnych ograniczeń i wie, kiedy zwrócić się do ekspertów OM 1_K 03 Okazuje szacunek wobec pacjenta, klienta, grup społecznych oraz troskę o ich dobro OM 1_K 04 Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role OM 1_K 05 Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania OM 1_K 06 Potrafi rozwiązywać najczęstsze problemy związane z wykonywaniem zawodu OM 1_K 07 Realizuje zadania w sposób zapewniający bezpieczeństwo własne i otoczenia, w tym przestrzega zasad bezpieczeństwa pracy OM 1_K 08 Potrafi formułować opinie dotyczące pacjentów, klientów, grup społecznych w kontekście związanym z wykonywaniem zawodu OM 1_K 09 Dba o poziom sprawności fizycznej niezbędnej dla wykonywania działań właściwych dla działalności zawodowej związanej z kierunkiem studiów

Dotychczasowe badania: • IBE: Od kompetencji do Kwalifikacji (2013) – diagnoza rozwiązań i praktyk w zakresie walidowania efektów kształcenia Wnioski i postulaty: Sposób potwierdzania kompetencji powinien być dopasowany do specyfiki danego zawodu Wnioski i postulaty: Rada Europejska, parlament Europejski: zaleca się wprowadzenie walidacji efektów uczenia się (2008) Dydaktyka medyczna -> wnioski i postulaty: Behavioural assessment -> instruments should be employed that have demonstrable reliability and can be used to suport valid inferences. Both quantitive and qualitive measures may be employed; a combination of methods is likely to be neeeded.

Formative evaluations with feedback on a regular basis are essential tools to asist students in achieving their goals. Regular and rigorous evaluatio is essential to meet this obligation, with summative evaluation providing evidence of the profession’s accountability in this domain. /Cruess R. S, 2006/

https: //www. partners. org/Assets/Documents/Graduate-Medical-Education/Tool. Table. pdf

Nauczanie akademickie a rzeczywistość?

Film https: //www. youtube. com/watch? v=WIr. Ipy. G 9 Q 8 E

Odpowiednie metody prowadzenia zajęć Mentoring, refleksyjna praktyka Eksperyment pedagogiczny debriefing Monitorowanie jakości

Objective Structured Clinical Examination Eksperyment pedagogiczny

Eksperyment pedagogiczny

Grupa badawcza • studenci stacjonarni i niestacjonarni kierunku ratownictwo medyczne Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w latach 2014/15, 2015/16, 2016/17 • I rok studiów – przedmiot MEDYCZNE CZYNNOŚCI RATUNKOWE • wykorzystane naturalne grupy dziekanatowe

Wyniki i wnioski • niższy efekt dydaktyczny nauczania wykazany w formularzach ewaluacyjnych w grupie kontrolnej należy wiązać z niskim wykorzystaniem strategii nauczania ukierunkowanych na kompetencje społeczne; • brak ewidentnych efektów nauczania kompetencji społecznych w każdym użytym narzędziu oceny i walidacji należy wiązać ze zbyt krótkim czasem trwania badania, kształcenie kompetencji społecznych wymaga przemyślanej strategii w trakcie całego toku studiów; • istnieje związek pomiędzy osiągnięciami studentów a stosowanymi metodami pracy w zakresie oceny kompetencji społecznych w trakcie trwania zajęć, niemożliwy do uchwycenia na egzaminie końcowym w formie egzaminu OSCE.

Rekomendacje dla uczelni kształcących ratowników medycznych Należy stworzyć i wprowadzić w życie, niekoniecznie standaryzowaną ocenę kompetencji społecznych zawartych w sylabusach przedmiotowych i kierunkowych efektach kształcenia na kierunku. Należy umiejętnie przyporządkować poszczególne kompetencje społeczne do przedmiotów/modułów i zaplanować odpowiednie metody nauczania i walidacji. Należy wzmocnić świadomość nauczycieli akademickich z zakresu kształcenia i walidacji kompetencji społecznych oraz zaplanować rozwój ich warsztatu dydaktycznego. Konieczne jest precyzyjne zaplanowanie kształcenia kompetencji społecznych w trakcie zajęć ćwiczeniowych (scenariusze, nauczanie sytuacyjne). W trakcie praktyk natomiast istotne jest zwracanie uwagi na występujące sytuacje i odniesienie ich do kształtowania i wzmacniania kompetencji społecznych dzięki mentorowi w osobie koordynatora praktyk. Rekomendacje dla nauczycieli akademickich Wymagane jest odpowiednie podejście nauczycieli do kształcenia kompetencji społecznych, przygotowanie do wprowadzania odpowiednich strategii i nowych metod nauczania. Postuluje się zmianę roli nauczyciela z osoby przekazującej wiedzę i umiejętności na mentora ukierunkowującego ucznia na właściwą drogę do profesjonalizmu medycznego.

Litertura 6. Hodges B. , Cruess R. S et al: Assessment of professionalism: Reccommendations from Ottawa 2010 Conference; Medical Teacher 2011 7. Ronald Berk: Top five flashpoints in the assesment of teaching effecioveness; Medical Teacher 2013 8. Birden H. et al: Teaching professionalism in medical education: A Best Evidence Medical Education (BEME) systemtic review; Medical Teacher 2013 9. Cruess R. S: Teaching professionalism: general principles; Medical teacher 2006 10. Rodriguez E. et al. : Assessing Profesionalism: Summary of the Working Group on Assessment of Observable Learner Performance; Academic Emergency Medicine, 2012 11. Nowak-Dziemianowicz M. : Kompetencje społeczne jako jeden z efektów kształcenia w Krajowych Ramach Kwalifikacji w kontekście pytań o cele i funkcje edukacji; IBE Warszawa, 2012

Dziękuję za uwagę barbara_seweryn@wp. pl