Kompetanseml kap 6 7 og 8 STOFF MODELLAR

Kompetansemål kap. 6, 7 og 8 STOFF, MODELLAR, ATOM, LUFT, SYRE OG BASE

Fast stoff, væske og gass • Forklare dei ulike tilstandane til stoff • • • Fast stoff: • Kva kjenneteiknar eit fast stoff? • Korleis oppføre atoma seg i faste stoff? Væske: • Kva kjenneteiknar ei væske? • Korleis oppføre atoma seg i faste stoff? Gass: • Kva kjenneteiknar ein gass? • Korleis oppføre atoma seg i ein gass?

Fase overgang • • Du må kunne dei ulike orda for fase overgang • Smelte • Fordampe • Kondensere • Størkne • Fryse Korleis påverkar temperatur tilstandane? • Kva skjer med atom når temperaturen går opp eller ned?

Alt spreiar seg • Kva meinar vi med at partikklar spreiar seg? • • Kva betyr diffusjon? Kunne forklare egg-eksprimentet • Kva betyr osmose?

Atom og periodiske tabell • Kort forklar oppbyggninga til eit atom • Elementærpartiklane: • Proton • • Nøytral ladning, er i kjerna, held kjerna saman Elektron • • Positiv ladning, er i kjerna, bestemm kva slags stoff vi har Negativ ladning, snurrar rundt kjerna, Kunne lese den periodiske tabell og kunne symbolet til nokre vanlege stoff

Luft • Kunne namnet og eigenskapane til dei vanlegast gassane i luft • Nitrogen, 78%, ingen lukt/farge, kvelar flammar • Oksygen, 21%, ingen lukt/farge, trengst for å brenne • CO 2, 0, 039%, ingen lukt/farge, kvelar flammar og blakkar kalkvatn • Hydrogen, ingen lukt/farge, dannar eksplosiv gass med oksygen

Syre og base • Kva kjenneteiknar ei syre? • • Kva kjenneteiknar ei base? • • Smakar surt, har eit hydrogen i formelen, nokre av dei er etsande, finst ofte i mat Smakar bittert, er glatt, ofte i såper/reinsemiddel, Syre og base nøytralisera kvarandre

p. H-skalaen • p. H-skalaen går frå 1 -14, 1 -6 er surt, 8 -14 basisk og 7 nøytralt • 6 er 10 x surare enn 7, og 5 er 10 x surare enn 6 etc. • p. H-verdien går mot 7 når vi fortynnar ei løysing • Vi kan måle p. H med p. H indikatorar