KOLLODLERN SINIFLANDIRILMASI VE UYGULAMA ALANLARI Hazrlayan ve Sunan

KOLLOİDLERİN SINIFLANDIRILMASI VE UYGULAMA ALANLARI Hazırlayan ve Sunan: Gökhan DERİN

Kolloidal çözelti nedir? l Bir maddenin kendisi için çözücü olmayan bir ortamda 10 -5 -10 -7 cm boyutlarında dağılmasıyla oluşan çözeltiye kolloidal çözelti denir.

Kolloidal Çözeltilerin Yapısı l Kolloidal çözeltiler, dağılma fazı ve dağılan faz olmak üzere iki fazdan oluşur. Dağılma fazı homojen bir ortamdır. Bu ortam katı, sıvı veya gaz halde olabilir. Dağılan fazı oluşturan tanecikler ise çok sayıda atom veya atom gruplarından oluşmuş olup bu tanecikler ışık mikroskobunda görülmez, ancak elektron mikroskobunda görülebilir.

l Kolloidal çözeltileri diğer çözeltilerden ayıran başlıca özellik bu taneciklerin büyüklüğüdür. Taneciklerin büyüklüğü 10 -5 cm'den büyük ise çözelti, süspansiyon adını alır. Taneciklerin büyüklüğü 10 -7 cm'den küçük ise çözelti, gerçek çözeltidir.

Kolloidal Sistemlerin Özellikleri l l l l Çökmezler Berraktırlar Filtre kağıtlarından geçerler Kaynama ve donma noktaları değişmez Yüzeyleri elektrikle yüklüdür Anyonik veya Katyonik özellik gösterebilirler Elektoforezde ayrıştırılabilirler

l l Görülebilirler Brown hareketleri gösterirler

Kolloidal sistemler dağılma ve dağılan fazın katı, sıvı ve gaz halde olmasına göre 8 tipte incelenebilir: Dağılan Faz Dağılma Fazı Kolloid Tipi Katı, Sıvı, Gaz Sol Katı Gaz Aerosol, Duman Katı Sıvı Kolloidal çözelti Sıvı Emülsiyon Sıvı Gaz Sıvı aerosol, Sis Gaz Sıvı Köpük

l l Aerosol: Bir katının veya sıvının gaz ortamı içerisinde dağılmasıdır. Duman, sis ve spreyler örnek olarak verilebilir. Sol: Biyolojide kolloid çözeltilerde 'sıvı' hal anlamına gelen kelimedir. Bunun karşıtı 'jel' halidir. Kafadan darbe alınan kazalarda ufak çapta bir hafıza kaybı yaşanması, aşırı sarsıntıdan dolayı hücre içi sıvısı olan kolloid çözeltinin sol’den jel hale dönüşmesi ve bir müddet hücreler arası transfer yapılamamasıdır.

l l Jel: Kolloid sıvıların ya da sollerin pıhtılaşması ile oluşan pelte koyuluğunda maddedir. Emülsiyon: Bir sıvının başka bir sıvı içerisinde çözünmeden dağılmasıyla oluşan heterojen karışımlardır. Diğer adı da sülsü'dür. Örnek olarak; sıvı yağ ile su, benzin karışımı ve su verilebilir.

SİS

SÜT DONDURMA

SPREY

KOLLOİDAL SİSTEMLERİN UYGULAMA ALANLARI Ø Ø Ø Ø KAĞIT ÜRETİMİ BOYA ve MÜREKKEP MİNERALLERİN SAFLAŞTIRILMASI (FLOTASYON) DETERJANIN KİRİ SÖKMESİ GIDA MADDELERİ TIBBİ AMAÇLAR İÇİN ATIKSU ARITMA TEKNİKLERİNDE

BOYA ve MÜREKKEP

MİNERALLERİN SAFLAŞTIRILMASI(FLOTASYON)

KAĞIT ÜRETİMİ l Retansiyon maddeleri, drenaj maddeleri ve flokülantlar elyaf, dolgu ve ölü elyaf tutunumunu artırırlar ve kağıt makinesı elek kısmında flokülasyon (birleştirme-toparlama) ile drenajı iyileştirirler. Yaş kısım kimyasallarını kontrol ederek etkilerini optimize ederler.

l Örnek olarak silika verilebilir. Silika kolloidal yapıdadır, fakat son zamanlarda daha küçük partikülleri içeren ‘mikrojel’ formlar ön plana çıkmıştır. Dolayısıyla çok daha etkilidirler. Polisilikat, sodyum silikat ve sülfirik asit ile üretilebilir.

DETERJANIN KİRİ SÖKMESİ a) Kirli yüzey b) Deterjanın yüzeye tutunması c) Kirin yüzeyden sökülmesi

GIDA MADDELERİ l l Proteinler, sahip oldukları moleküler yapının büyüklüğü nedeniyle kolloidal özellik gösterir. Kolloidal sistemler özellikle süt ve süt ürünlerinde karşımıza çıkmaktadır. Bazı süt ürünlerinin gösterdiği yapı ve pıhtı oluşturma özelliği kazein misellerinin kolloidal karakteristiği ile ilgilidir.

l Yavrunun beslenmesi için hayvan bünyesinde meydana gelen ve hem insanların hem de hayvan yavrularının gıda maddesi olan süt; kimyasal madde bakımından iki kısımda (su ve kuru madde) incelenebilir. Tablo da görüldüğü gibi ortalama olarak inek sütlerinde %87. 4 oranında bulunan su, kuru maddeyi oluşturan bileşiklerin emülsiyon, kolloidal ve gerçek çözelti halinde bulunmasını sağlar

l l l l Su (%)87. 4 Kuru Madde (%) Laktoz. . . . . 4. 1 Süt Yağı. . . . 3. 7 Azotlu Maddeler. . . 3. 4 Mineral Maddeler. . . 0. 75 Gazlar, Vitaminler, Enzimler. . . . — Mikroorganizmalar, Koruyucu Maddeler. . —

l Köpük gıdalar çok kompleks kolloidal bir yapıya sahiptir. Buna en iyi örnek dondurmadır.

ATIKSU ARITMA TEKNİKLERİNDE l l Atıksu arıtımında uygulanan metodları fiziksel, kimyasal ve biyolojik olmak üzere üç ana grupta toplamak mümkündür. Kimyasal arıtma, atıksularda kirliliğe neden olan çözünmüş, kolloidal ve askıdaki maddelerin uzaklaştırılmasını temin veya hızlandırmak amacıyla, çeşitli kimyasal reaksiyonlardan yararlanılması esasına dayanan genel metodlardır.

l Kimyasal arıtma suda çözünmüş halde bulunan kirleticilerin, kimyasal reaksiyonlarla çözünürlüğü düşük bileşiklere dönüştürülmesi veya kolloidal ve askıdaki taneciklerin pıhtı ve yumaklar oluşturarak çökeltilmesinin sağlanmasını amaçlar.

TIBBİ AMAÇLAR İÇİN l Tıbbi amaçlar için kolloidal solüsyonlar ve süspansiyonlar (Örn; kolloidal selenyum, kolloidal civa) kullanılır.

TEŞEKKÜRLER