KLNK BLMLERE GR Kristal Atropatiler Kristal artropati nedir
KLİNİK BİLİMLERE GİRİŞ Kristal Atropatiler
Kristal artropati nedir? • İnflamasyona yol açan kristallerin, eklemde birikimi nedeniyle oluşan tekrarlayan atarlarla seyreden monoartritlerdir. • Gut: Monosodyum Ürat Monohidrat(MSUM) kristallerinin birikimidir. • Kalsiyum Pirofosfat Artropatisi(pseudogut): Kalsiyum Pirofosfat dihidrat(CPPD) kristallerinin birikimidir.
GUT
Ürik Asit • Ürik asit pürin metabolizmasının son ürünüdür. • Ürik asit ürat şeklinde ekstrasellüler sıvıda çözünmüş olarak bulunur.
HİPERÜRİSEMİ • Serumda ürik asit düzeyinin 37 derecede erkeklerde 7 mgr/dl, kadınlarda 6 mgr/dl üzerinde olmasıdır. • Serumda ürik asit düzeyinin 7 mgr/dl üzerinde olması gut ve renal taş oluşumunu arttırır.
HİPERÜRİSEMİ • Hiperürisemi nedenleri • Sentezde artma Enzim anomallikleri Yıkımında artış(Örneğin psöriasis) Pürinli gıdadan zengin diyet • Atılımında azalma Renal patolojiler Diüretik, aspirin kullanımı Ketoasidoz
Epidemiyoloji • Gut, daha çok erkek hastalığı olarak bilinir. • Hastalık tipik olarak orta yaşlarda(40 -60) gözlenir ve 30 yaşın altında oldukça nadirdir. • Kadınlarda ise menopoz öncesi gut artrit atağı çok nadirdir(postmenopozal kadın).
Klinik Gut'un gelişmesi 4 evreyi kapsar • Asemptomatik hiperürisemi • Akut gut artriti • İnterkritikal gut • Kronik tofüslü gut
ASEMPTOMATİK HİPERÜRİSEMİ • Sadece serum ürik asit düzeyinin yüksek olduğu durumdur. • Artrit, tofus yada ürat böbrek taşları yoktur
ASEMPTOMATİK HİPERÜRİSEMİ - TEDAVİ • Hiperürisemik hastada kontrol altında tutulması gereken faktörler • Obezite • Hipertrigliseridemi • Alkol kullanımı • Diüretik tedavi • Kontrolsüz hipertansiyon • Diyet
ASEMPTOMATİK HİPERÜRİSEMİ-TEDAVİ • Diyet • Pürinden fakir diyet yeterli değil. • Kırmızı et gibi hayvansal kaynaklı proteinler, alkol ve baklagiller-ıspanak gibi sebzelerden uzak durulmalıdır.
ASEMPTOMATİK HİPERÜRİSEMİ-TEDAVİ • Ürik asit düzeyini azaltan ilaçlar (Antihiperürisemik ilaçlar)
AKUT GUT ARTRİTİ • İlk akut gut artriti atağı erkeklerde 40 -60 yaş arası, kadınlarda 60 yaşından sonra görülür.
AKUT GUT ARTRİTİ • İlk atak %85 -90 oranında monoartikülerdir ve en sık 1. metotarsofalengeal eklem tutulur. • Daha az sıklıkla ayak bilekleri, dizler, el bilekleri, el parmakları ve dirsekleri tutabilir. • Gut artriti daha önce bozulmuş olan bir eklemde, örneğin yaşlı kadınların Haberden nodüllerinde görülebilir. (Gut hasarlı eklemde daha kolay gelişir. )
AKUT GUT ARTRİTİ • Çoğu kez artrit atağı çok ani olup gece yattıktan sonra, bazen de sabah ayağa kalkıp üstüne bastığında ortaya çıkar. • Birkaç saat içinde tutulan eklemde ısı artışı, kırmızı morumsu renk değişimi, şişlik ve hassasiyet oluşur. • İnflamasyon bulguları sellüliti taklit edebilir.
AKUT GUT ARTRİTİ • İnflamasyonun sistematik bulguları olarak lökositoz, ateş ve sedimantasyon artışı meydana gelir. • Tedavi edilmeyen akut atağın seyri değişkendir. Hafif atak bir iki gün içinde kendiliğinden yatışır ancak şiddetli ataklar günlerce, haftalarca sürebilir. • Ataklar hafifleyince eklem üzerindeki deri deskuame olur, hasta semptomsuz hale gelir ve interkritikal gut dönemine girer.
AKUT GUT ARTRİTİ-TEDAVİ • Akut gut artriti tedavisinde kullanılan ilaç tedavisi • Diyet • FTR
KRONİK TOFÜSLÜ GUT • • İnterkritikal dönemden sonra girilen fazdır. İki önemli özelliği vardır Poliartiküler artrit Tofus oluşumu • • Tofaköz birikimlerinin oluşum hızı Serum ürat seviyesi (esas belirleyici) Hiperüriseminin süresiyle Renal hastalık şiddetiyle ilişkilidir.
KRONİK TOFAKÜZ GUT • Tofuslar, meydana gelen üratı süratle elimine edememekten oluşmaktadır. • Klasik tofüs yerleşim yeri kulakta heliks ve daha az sıklıkla antihelikstir. • Parmaklarda, deri kıvrımlarının üzerinde, eller, dizler ve ayaklarda oluşurlar.
PSEUDOGUT
TANIM • Gut benzeri monoartrit atakları ile seyreden ancak ürat kristalleri yerine kıkırdak ve sinoviyal sıvıda kalsiyum prifosfat dihidrat(CPPD) kristallerinin birikimlerinin saptandığı depo hastalığıdır. • CPPD kristalleri ile ilişkili klinik tablolar CPPD depozisyon hastalığı olarak tanımlanmaktadır. (Pseudogut) • Kondrokalsinosis: Kartilajda intraartiküler lineer kalsikikasyonlar
Epidemiyoloji • CPPD kristal depozisyon hastalığı 1000'de 1 sıklıkta oluşur. • İleri yaşlarda özellikle 65 yaşından sonra görülür. 80 yaş ve üzerinde %50'ye ulaşır. • Kadınlarda daha sıktır.
Patogenez • Monosodyum Ürat Monohidrat kristalleri ve Kalsiyum Pirofisfat dihidrat kristalleri osteoartritin ağır formlarına eşlik etmekte ve hem de normal eklemlere göre osteoartritik veya inflamatuar hastalıktan etkilenmiş eklemlerde daha sık rastlanmaktadır.
KLİNİK • Pseudogut • Akut mono- veya poliartrit atakları şeklindedir. • Aprı, eritem, hassasiyet nedeniyle gut veya septik artrit ile karıştırılabilir. • Ataklar birgün veya haftalar içindeki bir süreçte kendiliğinden düzelir. • Guttan daha az ağrılıdır. • En sık dizler tutulur. • Ateş ve sedimantasyon hızı atak esnasında yükselebilir.
KLİNİK • Pseudo. RA • Diz, dirsek ve el bilekleri gibi büyük eklemler tutulur. • Sabah tutukluğu bulunabilir.
KLİNİK • Pseudo. OA • Bilateral ve simetrik, diz, kalça, metakarpofalangeal, dirsek, ayak bileği, el bileği ve glenohumeral eklemleri tutabilen bir tablodur. • Özellikle diz ve dirseklerde fleksiyon kontraktürleri sıktır. • Aralıklı akut artrit atakları vardır. • Ya da kronik seyreder.
TANI • Dizlerde bilateral menisküs(lineer) kalsifikasyonu veya el bileğinde radioulnar eklemde triangular ligamanda kalsifikasyon karakteristiktir.
TEDAVİ • CPPD kristal artropatisinin tedavisi direkt olarak semptomların rahatlamasına yöneliktir. • Eklemin tam olarak aspirasyonu çoğu kez ağrıyı ve rahatsızlığı gidermek için yeterlidir.
- Slides: 29