Klinisch redeneren en evidencebased practice Jos Dobber Jos
Klinisch redeneren en evidence-based practice Jos Dobber, José Harmsen, Margriet van Iersel
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Introductie • film casuïstiek • film Sven
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Opzet boek • voor studenten HBO-verpleegkunde • korte basistekst met verdieping • boek bestaat uit een aantal lagen, o. a. • filmcasuïstiek met opdrachten • flitscolleges • uitleg van begrippen en modellen • ingezet op hoe studenten leren
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Opzet boek
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Klinisch redeneren • het continue proces van kritisch denken, gegevensverzameling en analyse, • gericht op de vragen en problemen van een individu en diens naasten, in relatie tot ziekte en gezondheid, • om tot het beste besluit over de zorg voor deze (individuele) patiënt te komen. 5
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Het continue proces… • het verpleegkundig proces • en gedurende de zorgverlening • voortdurende inschatting van de toestand • monitoring • oorzaken van / invloeden op de toestand bepalen • de mogelijke gevolgen inschatten • nagaan hoe de toestand beïnvloed kan worden
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Monitoren: voortdurend klinisch redeneren
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Kritisch denken • • omgaan met informatie denkfouten vermijden intuïtie niet overschatten hulp zoeken bij onzekerheid de juiste vragen stellen doelgerichte analytische benadering antwoorden toetsen 8
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Autonoom en participatief Autonoom besluiten en handelen: binnen het verpleegkundig beroepsdomein Participatief besluiten en handelen: participeren in diagnostiek of behandeling waarvoor een andere professional primair verantwoordelijk is 9
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Klinisch redeneren: basisvragen 4 soorten vragen en besluiten met bijhorende redeneervormen • Diagnostisch: wat is er aan de hand? • Etiologisch: waardoor komt dat? • Prognostisch: wat denken we te kunnen bereiken? / Hoe loopt dit probleem waarschijnlijk af? • Therapeutisch: wat kunnen we eraan doen? 10
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Klinisch redeneren: basisvragen 1. Is de bloeddruk van mevrouw Janki ‘te hoog’, of ‘gevaarlijk te hoog’? 2. Is het veilig om mijn baby’tje op zijn buik in bed te leggen? 3. Hoe kan meneer De Bazel de regie over zijn gewicht, afvallen, en gezond eten weer in eigen handen krijgen en behouden? 4. Waardoor heeft Lea zo’n last van angst? 11
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Klinisch redeneren leren Complexe cognitieve vaardigheid: • flexibel combineren en coördineren van een samenstelsel van kennis en vaardigheden • de situatie waarin de vaardigheid moet worden toegepast is telkens anders 12
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Klinisch redeneren leren • ‘Illness scripts’ • Doelgerichte analytische aanpak (cognitieve structuur ontwikkelen) • Rol van achtergrondkennis • Patroonherkenning • Intuïtie en analyse? • Rol van EBP 13
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Klinisch redeneren en EBP • • • Voorgrondkennis naast achtergrondkennis Snel veranderende kennis over ‘wat werkt’ Critical appraisal / kritische beoordeling Bruikbaarheid eigen praktijk EBP: essentiële component klinisch redeneren 14
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Deel 2: EBP • de methode van evidence-based practice • critical appaisal van • • diagnostisch accuratesse-onderzoek etiologisch onderzoek prognostisch onderzoek therapeutisch onderzoek: RCT, systematic review, CAT, evidence-based richtlijnen • kwalitatief onderzoek • via vragen en checklists (Scholten, Offringa, Assendelft)
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Vertaling in het boek Basistekst + extra uitleg + verdieping + achtergrond + voorbeelden + tools + begrippen 16
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Vertaling in het boek Complexe cognitieve vaardigheid: • ‘Whole task model’ 4 C/ID-model • Hele taak: case study • Cases zijn ziektescripts… • …klinische redeneringen tonen het begrip… • …en voegen de verpleegkundige rol toe…. • …op grond van 4 cognitieve scripts 17
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Docentomgeving op Studiecloud • Informatie over het 4 C/ID-model • Leertaken en deeltaakoefeningen • Toetsen en goed voorbeeld case study op twee complexiteitsniveaus • Docentversie van leertaken (gekoppeld aan de 8 casusvideo‘s) • Proceswerkbladen met standaardvragen bij de vier besluiten bij klinisch redeneren
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Flexibel gebruik onderwijsmaterialen Ieder curriculum is anders; bijvoorbeeld planning van onderwijs in klinisch redeneren en ondersteunende informatie in de vorm van onderwijsprogramma’s/ cursussen Docent ontwerpt zelf onderwijs, elementen uit boek hierin in te passen Materiaal als handreiking voor de docent: gebruiken, aanpassen, op maat maken van het aangeboden onderwijsmateriaal
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Vier componenten 4 C/ID Van Merrie nboer, JG. Training complex cognitive skills: A four-component instructional design model for technical training. Englewood Cliffs, NJ: Educational Technology Publications; 1997
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Deeltaakoefening - aanleren vaardigheden die routine vereisen - nodig voor deelaspecten in het redeneren - korte oefeningen in de lesopzet van de docent in te voegen - 7 deeltaakoefeningen bij behandeling van diagnostisch redeneren - 2 d. o. bij etiologisch, prognostisch en therapeutisch redeneren
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Proceswerkbladen - vier hoofdvragen vertaald naar standaardvragen per hoofdvraag - geven richting aan de structuur van het redeneerproces - lege proceswerkbladen: bij iedere casus te gebruiken - ingevulde proceswerkbladen als voorbeeld bij imitatietaak
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Ondersteunende informatie Benodigde kennis die ingezet wordt bij het klinisch redeneren: AFP, psychopathologie, (ontwikkelings)psychologie, gezondheidspsychologie, recht, ethiek, evidence-based practice
Klinisch redeneren en EBP 30 maart 2016 Leertaken - taakklassen: taken van vergelijkbare complexiteit (complexiteitstabel) - afnemende sturing door type taak: goed voorbeeld, - imitatietaak, normale beroepstaak (beschrijving & video) - toets: afsluiten taakklasse, beoordelingscriteria gebaseerd op complexiteitsniveau (boek: 2 en 4)
- Slides: 24