Klimaatverandering Risicos in de akkerbouw Studieclub Noord Limburg
Klimaatverandering Risico’s in de akkerbouw Studieclub Noord Limburg 11 februari 2020 Pieter de Wolf Daan Verstand
Waarom zijn we hier? § In LNV project concreet gemaakt voor de akkerbouw (Noord NL en Zuidoost NL). Belangrijk om dit met akkerbouwers te bespreken! § Gesprek met Edwin Michiels was aanleiding voor deze bijeenkomst § Onze uitdaging voor vanavond: uitleggen van een ingewikkeld verhaal § Onze vraag: wat is de waarde voor jullie? Inzicht, bewustwording, nieuwe vragen, actie. . . ?
Klimaatverandering algemeen § Waaraan merken jullie van dat het klimaat verandert? § Klimaatscenario’s § Klimaattrends § Klimaat is het gemiddelde weer over een periode van 30 jaar. ● Klimaatverandering beïnvloed dit en de kans op extreem weer
Wat zien we hier? 4
Klimaatscenario’s 5
4 klimaattrends 6
Nadere uitwerking, gemiddeld Verwachte veranderingen in het weer in NL 1981 -2010 rond 2050 Aantal zomerse dagen (>25 C) per jaar 22 29 -40 Langste reeks opeenvolgende zomerse dagen 6 8 -10 Aantal tropische dagen (>30 C) per jaar 3 6 -11 Aantal vorstdagen (temp komt onder 0 C) per jaar 54 18 -36 Aantal dagen met > 25 mm neerslag per jaar 2 2 -3 7
Context project en stresstest § 2019: Inventarisatie risico’s en adaptatiemaatregelen § Vertaling trends/veranderingen naar bedrijfsniveau ● Concretisering klimaatverandering ● Om zo te komen tot doelgerichte adaptatie ● Nodig? Op welke trends? § Ontwikkeling stresstest ● In kaart brengen risico’s per gewas en bouwplan ● Hoe bestendig ben je? ● combineren van bestaande kennis ● scenario's, inschattingen, trends
Stresstest § Weersextremen / gebeurtenissen die gewassen negatief beïnvloeden -> klimaatfactoren § Impact inschatting § Frequentie van optreden van deze extremen, 30 jaar. § Gecombineerd = Risico per jaar in euro’s § 4 stappen § Eerste versie (maatregelen nog niet, toetsing 2 regio’s) Huidige teelt situatie, doen wat we blijven doen (middelenpakket, intensiteit en beleid) 9
4 stappen Stresstest § 1 Bedrijfsinformatie; gewassen, arealen en locatie § 2 Klimaatfactoren, frequenties en impacts § 3 Risico’s per gewas § 4 Betekenis op bedrijfsniveau en adaptatienoodzaak 10
1. Bedrijfsinformatie: gewassen, arealen en weerstation § Ons voorbeeld ● Consumptieaardappelen ● Waspeen ● Mais ● Suikerbiet ● Lelie § Weersstation Maastricht ● KNMI 2014 scenario’s
In- en aanvullen. . . Gewas Klimaatfactor Definitie Periode van Gevolgen gewas kwetsbaarheid Consumptie aardappel Hoge intensiteit neerslag Op één dag meer dan 45 mm neerslag, of 60 mm in 3 dagen. Mei – september Hittegolf Mimimaal 3 dagen warmer dan 30⁰C in en periode met minimaal 5 dagen warmer dan 25⁰C. Juli - september Warme winter Periode van 14 dagen met een maximum temperatuur boven de 10⁰C. December maart Opbrengst / kwaliteitsderving 12
2. Identificatie klimaatfactoren, frequenties en (economische) impact Gewas Klimaatfactor Impact laag Impact hoog Frequentie referentie Frequentie verandering GL 2050 Frequentie verandering WH 2050 Consumptieaardappel Hoge intensiteit neerslag 25% 75% 19 +3 +5 Hittegolf 25% 75% 18 +12 +48 Warme winter 25% 75% 5 +3 +21 Natte bodem 10% 100% 24 +4 +10 Extreme neerslag 10% 50% 4 +1 +1 Mais Nat weer Hittegolf 25% 100% 75% 4 18 0 +12 -1 +48 Suikerbiet Nat weer 10% 25% 6 +6 +5 Langdurig nat 10% 50% 6 -4 +3 Warme winter 10% 25% 5 +3 +21 Warm en nat Warme winter 10% 0 75% 10% 1 5 +2 +3 +2 +21 Waspeen Lelie
3. Risico’s per gewas per klimaatfactor § Ons voorbeeld ● Huidige teelt presteert onder huidig klimaat § Risico per jaar (=kans*impact) ● Consumptie aardappelen € 7301 ● Hittegolf 25 -75%, freq. +12, +48 ● 2019 2 x gehad Risico Gematigd 2050 Extreem 2050 Lage impact 25% € 730 (10%) € 1825 (25%) Hoge impact 75% € 2190 (30%) € 5475 (75%)
4. Wat betekent dit voor een bedrijf?
Maatregelen § Wat doe je al + wat kan je doen? ● Extreme neerslag ● Lange natte periodes ● Droge periodes ● Warme winters ● Hittegolven ● Financieel Opdracht in tweetallen/drietallen
Maatregelen § Is dit in de toekomst voldoende? Wat is nog meer nodig? Kun je het zelf op je bedrijf oplossen?
Evaluatie en vervolgstappen § Was dit te volgen? - Tips voor ons § Wat brengt dit verhaal? § Gaan jullie er zelf iets mee doen? § Wie moet dit nog meer weten? § Stel, we gaan de stresstest verder ontwikkelen: 1. 2. 3. 4. Meer regio’s + gewassen toevoegen Aanvullen met maatregelen Interactief maken voor gebruikers. . .
Dank voor jullie bijdrage! Daan. verstand@wur. nl Pieter. dewolf@wur. nl 21
- Slides: 19