KLERARASI LETM SORUNLARI Prof Dr Aynur BTN AYHAN

KİŞİLERARASI İLETİŞİM SORUNLARI Prof. Dr. Aynur BÜTÜN AYHAN Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü

BU DERSTE HEDEFLENEN KAZANıMLAR Kişiler arası iletişimin önemini bilir Kişiler arası iletişim engellerini sıralar. Kişiler arası iletişim sorunlarını yorumlamaya ilişkin bilgiye sahiptir

İletişim sürecinde mesajlar bilerek yada bilmeyerek kaynaktan alıcıya olumsuz olarak da iletilebilir. Olumsuz mesajlar iletişim sürecindeki geri bildirimleri engelleyebilir. İletişim sürecinde engeller, bir mesajın verilmesini ve alınmasını olumsuz yönde etkileyen tüm faktörler olarak ifade edilmektedir.

İletişim engellerini kaynağın alıcısı ile ilgili duyguları kavrayamaması, veya alıcının kaynakta meydana gelen duyguların farkına varmaması olarak tanımlanabilmektedir

Etkili iletişim sürecinde kişi, mesajı alması gereken hedef kitle ile arasında oluşabilecek engelleri göz önünde bulundurmalıdır. Kaynağın kendi tutum, duygu, bilgi seviyesi ve beden dili mesajın alınmasını engelleyebilir veya mesajın farklı bir şekilde alınmasına neden olabilir.

İletişimin Bozucu Engelleri İletişimin etkin olarak kurulmasını engelleyen çeşitli bozucu engeller bulunmaktadır. Bu engeller; tutarsızlık, güvensizlik, isteksizlik, yetersiz dinleme, aşırı bilgi yükleme, semantik faktörler, statü, yaş ve cinsiyet uyuşmazlıkları, gürültü ve diğer çevresel faktörler vb. olarak belirtilebilir

İletişimin Kişisel Engelleri İnsanların kişilikleri, arzu ve istekleri, ihtiyaçları, amaçları, değer yargıları, tutumları, inançları, kültür yapıları, bilgi düzeyleri, içinde bulundukları duygusal ortam, alışkanlıkları ve zevkleri birbirinden farklıdır.

Alıcının mesajı yanlış anlaması ve yanlış yorumlaması, dinleme yetersizliği ve önyargı nedeniyle mesajı yanlış değerlendirmesi, konuşmacıya karşı duyduğu ilgi ve güven eksikliği de iletişimin kişisel engellerdir

Dinleyenin gergin, kaygılı ve sıkıntılı olması, İletişim kurmada isteksizlik, Anlatılanlarla sözsüz iletilerin tutarsızlığı, Duyu organlarındaki bozukluk, Güçlü olma, üstün olma çabası ile karşısındaki kişiye baskı yapma, onun yerine karar verme,

Karşıdaki kişiyi bağımlı hale getirme, Kendine uymayan görüşü kınama, Kişinin davranışlarına değil, kimliğine yönelik eleştiri yapma, Aşırı özverili ve şefkatli davranma, Etkin dinlememe, Sır saklamama, Hesap sorma.

İletişimin Kanal Engelleri Sözlü iletişim durumları için söz konusu olan anlaşmazlıklar, iletilerin içeriğinin değişikliğe uğramasından ve bozulmasından kaynaklanır. Kaynağın hedefe uzaklığı başka deyişle araya giren taşıyıcı/aktarıcı sayısının çokluğu iletilerde aktarımdan kaynaklanan yanlışlık olasılığının artması arasında doğrusal bir ilişki bulunur

İletişimin Psikolojik Engelleri Kişilerin farklı duygusal yapılara sahip olması; mesajın aktarılmasını, dinlenmesini ve anlaşılmasını engelleyen diğer bir faktördür. İletişim sürecinde alıcının kişisel tecrübesi, göndericinin de anlatım biçimi ve psikolojisi bazı durumlarda iletişim engelini ortaya çıkarabilir. Alıcının göndericiye karşı tutumu, güveni ve inancı, göndericiden gelecek mesajları farklı bir şekilde değerlendirmesine neden olabilir

Kişiler arası iletişimde ortaya çıkan önemli psikolojik engellerden biri savunucu iletişimdir. Kişi kendini koruma, değerini yüceltme, cezadan kaçma veya ödüllendirilme isteği gibi nedenlerle savunucu iletişime geçebilir. İletişimde taraflardan birinin savunucu bir tutum benimsemesi, karşı tarafın da savunucu tutum benimsemesine yol açar.

İletişim kurulan kişinin yargılayıcı, denetleyici, üstünlük belirten kesin bir tutum içinde konuşması savunucu davranışları arttırır. Öte yandan kişinin, karşısındakini eşit gören bir tutum içinde, soruna yönelik, denemeci yaklaşımla, anlayış göstererek konuşması savunucu iletişim ortamını engeller

Geribildirime Bağlı Engeller: İletişimde yanlış bilgi kullanılması geri bildirimin de yanlış verilmesine neden olur. Yanlış geribildirim iletişimi bozar. Aynı zamanda alıcı iletinin anlamını netleştirmez veya doğrulamazsa yanlış ya da eksik değerlendirme sonucu geribildirim geçerli bilgileri taşımayabilir.

KAYNAKLAR Cüceloğlu, D. (2002). Yeniden İnsana. 27. Basım. İstanbul: Remzi Kitabevi Mısırlı, İ. (2004). Genel ve Teknik İletişim. 2. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık Tutar, Y. ve Yılmaz M. K. (2003). Genel İletişim. 3. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Zıllıoğlu, M. 1996. İletişim Nedir? . Cem Yayınları. İstanbul.