Klasyfikacja nowotworw narzdw pciowych eskich dr med Andrzej

Klasyfikacja nowotworów narządów płciowych żeńskich dr med. Andrzej J. Kowalski I Katedra Ginekologii i Położnictwa Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Klinika Ginekologii Operacyjnej i Onkologii Ginekologicznej

PODZIAŁ KLINICZNY § NOWOTWORY SZYJKI MACICY § NOWOTWORY TRZONU MACICY § NOWOTWORY JAJNIKA § NOWOTWORY SROMU § NOWOTWORY POCHWY § NOWOTWORY JAJOWODU

RAK SZYJKI MACICY KLASYFIKACJA MORFOLOGICZNA: § NIENACIEKAJĄCE: CIN 1, 2, 3, CIS § NACIEKAJĄCE: § CA PLANOEPITHELIALE RECENS (invasio punctata § § § aut suprficialis) CA PLANOEPITHELIALE INVASIVUM (keratodes, akeratodes, microcellulare, verrucosum) ADENOCARCINOMA INNE

RAK SZYJKI MACICY STOPNIE ZAAWANSOWANIA KLINICZNEGO wg. FIGO 0 – przedinwazyjny I – tylko cz. pochwowa Ia 1 – inwazja punktowa lub powierzchniowa Ia 2 – inwazja do 5 x 7 mm Ib – inwazja ograniczona do większej cz, szyjki II – przymacicza i/lub pochwa Iia – dochodzi do 1/3 dolnej cz. pochwy Iib – obejmuje przymacicza ale nie dochodzi do kości III – obejmuje całą miednicę mniejszą IV – nacieka pęcherz moczowy i/lub odbytnicę oraz występują przerzuty odległe

RAK SZYJKI MACICY § STANY PRZEDNOWOTWOROWE: § § § Dysplazja szyjki macicy Rogowacenie przerostowe Brodawczak płaskonabłonkowy

RAK SZYJKI MACICY INNE NOWOTWORY SZYJKI MACICY: § Rak gruczołowy szyjki macicy § Mięsak groniasty § Mięśniak szyjki macicy

NOWOTWORY TRZONU MACICY § ZŁOŚLIWE § NABŁONKOWE – rak endometrium § MEZENCHYMALNE – mięsak podścieliskowy, mięsak gładkokomórkowy, guz mezodermalny mieszany, mięsako-rak § NOWOTWORY TROFOBLASTU § NIEZŁOŚLIWE § MEZENCHYMALNE – mięśniaki macicy

RAK ENDOMETRIUM STANY PRZEDNOWOTWOROWE § PROSTY ROZROST ENDOMETRIUM § GRUCZOŁOWY ROZROST ENDOMETRIUM § Torbielowaty § Gruczolakowaty bez atypii § Atypowy, małego, średniego i dużego stopnia

RAK ENDOMETRIUM STOPNIE ZAAWANSOWANIA KLINICZNEGO wg. FIGO Ia - tylko trzon poniżej ½ grubości ściany Ib - tylko trzon powyżej ½ grubości ściany II – nowotwór obejmuje szyjkę III – nowotwór przechodzi granice macicy, ale nie przekracza miednicy mniejszej, możliwe przerzuty do pochwy i/lub jajnika IVa – nacieka pęcherz, odbytnicę, esicę IVb – przerzuty odległe STOPNIE ZRÓŻNICOWANIA MORFOLOGICZNEGO G 1 – wysokozróżnicowany G 2 – średniozróżnicowany, obecne ogniska raka litego G 3 – przewaga raka litego

MIĘSAK PODŚCIELISKOWY 1. Nodulus stromatosus 2. Stromatosis endolymphatica 3. Sarcoma stromale (podział jest uzależniony od stosunku nowotworu do otoczenia!)

MIĘSAK GŁADKOKOMÓRKOWY - Leiomyomatosis intravenosa Leyomyoma metastaticum Leyomyoblastoma Leyomyomatosis peritonealis disseminata (podział histologiczno-kliniczny)

CHOROBY ROZROSTOWE TROFOBLASTU § ZAŚNIAD GRONIASTY § Całkowity § Częściowy § ZAŚNIAD GRONIASTY INWAZYJNY § Tylko macicy § Z przerzutami § RAK KOSMÓWKI § Tylko macicy § Z przerzutami (z małym i dużym ryzykiem) § PRZTRWAŁA CHOROBA TROFOBLASTYCZNA

NOWOTWORY TROFOBLASTU KLASYFIKACJA WG. FIGO I – ograniczony do trzonu macicy II – ograniczony do narządów płciowych III – dodatkowo przerzuty do płuc IV – przerzuty do innych narządów

MIĘŚNIAKI MACICY Podział: podśluzówkowe śródścienne podsurowicówkowe

NOWOTWORY JAJNIKA PODZIAŁ HISTOGENETYCZNY WHO § PIERWOTNE NOWOTWORY NABŁONKOWE § Nowotwory nabłonkowe niezłośliwe (torbielakogruczolak - torbiel, § § § § § gruczolakowłókniak - lity) Nowotwory nabłonkowe graniczne Nowotwory nabłonkowe złośliwe: RAKI (surowicze 50%, niezróżnicowane 20%, śluzowe 13%, endometrialne, mezonefroidalne, guz Brennera, mieszane) NOWOTWORY GONADALNE (ziarniszczak, otoczkowiak, włókniak, androblastoma, gynandroblastoma) NOWOTWORY Z KOMÓREK LIPIDOWYCH NOWOTWORY GERMINALNE rozrodczak, nowotwór pęcherzyka żółtkowego, potworniak niedojrzały, potworniak dojrzały) GONADOBLASTOMA NOWOTWORY Z TKANKI ŁĄCZNEJ NIESWOISTEJ DLA GONAD NOWOTWORY NIE SKLASYFIKOWANE NOWOTWORY PRZERZUTOWE (rak endometrium, guz Krukenberga) ZMIANY NOWOTWOROPODOBNE

NOWOTWORY JAJNIKA KLASYFIKACJA KLINICZNA WG. FIGO Ia – jeden jajnik, torebka nieprzerwana Ib – dwa jajniki, torebki nieprzerwane Ic – pęknięta torebka guza IIa – nacieczenie albo przerzuty do macicy i/lub jajowodów IIb – zajęcie innych tkanek miednicy mniejszej IIc – jw. + pęknięta torebka, lub wodobrzusze, lub dodatni rozmaz z otrzewnej IIIa – jw. + mikrowszczepy na powierzchni otrzewnej, węzły chłonne wolne IIIb – jw. + wszczepy < 2 cm, węzły chłonne wolne IIIc – jw. + wszczepy > 2 cm, przerzuty do węzłów chłonnych pozaotrzewnowych i/lub pachwinowych

NOWOTWORY SROMU ZMIANY PRZEDNOWOTWOROWE SROMU § POTENCJALNE § Liszaj twardzinowy (świąd, skóra papierowata > wycinek > HP > maść z testosteronem) § Dystrofia hyperplastyczna (świąd, białe, zlewające się ogniska hyperkeratozy > wycinek > HP > maść z betametazonem § Dystrofia mieszana § Kłykciny kończyste (podłoże wirusowe HPV, HSV-2, blade brodawki > wycinek > HP > elektrochirurgia / kriochirurgia / destrukcja chemiczna (Condyline) § RZECZYWISTE § § Dysplazja małego stopnia – VIN I Dysplazja średniego stopnia – VIN II Dysplazja dużego stopnia – VIN III Rak śródnabłonkowy sromu TIS

RAK SROMU § Rak płaskonabłonkowy § § nierogowaciejący Rak płaskonabłonkowy paraepidermoidalny Rak brodawkowaty Rak podstawnokomórkowy

RAK SROMU KLASYFIKACJA WG. FIGO § § St. 0 – TIS, rak przedinwazyjny St. 1 – guz dot. tylko sromu, wielkość poniżej 2 cm, węzły chłonne wolne § St. 2 – guz dot. tylko sromu, wielkość powyżej 2 cm, węzły chłonne wolne § St. 3 - guz przechodzi na dolną cewkę i/lub pochwę, krocze, odbyt, węzły pachwinowe powiększone, ale ruchome § St. 4 – guz nacieka pęcherz moczowy, cewkę, odbytnicę, ufiksowany do kości, przerzuty odległe, węzły owrzodziałe nieruchome

RAK POCHWY STOPNIE ZAAWANSOWANIA KLINICZNEGO wg. FIGO 0 - przedinwazyjny I - tylko ściany pochwy II - tkanki okołopochwowe, ale nie dochodzi do ścian miednicy III - dochodzi do ścian miednicy IVa - nacieka pęcherz moczowy i/lub odbytnicę IVb - występują przerzuty odległe

RAK JAJOWODU KLASYFIKACJA taka sama jak w raku jajnika