KK HCRE PROF DR E SMER ARAS 2

KÖK HÜCRE PROF. DR. E. SÜMER ARAS 2. HAFTA

GELİŞİM BİYOLOJİSİNE GİRİŞ • Gelişim Biyolojisine Giriş • Özelleşme (Spesifikasyon) • Kök Hücre Kavramı

Gelişim Biyolojisine Giriş • Olgun bir yumurta hücresinin sperm hücresiyle döllenmesi sonucu oluşan zigotun anne karnında veya yumurta içinde farklılaşarak embriyoyu meydana getirmesi evrelerini inceleyen bilim dalına Embriyoloji denir. • Embriyolojik gelişimi takiben bazı organizmalarda post embriyonik gelişme söz konusudur. • Hem embriyonik hem de post embriyonik gelişmenin incelenmesine Ontogeni adı verilir.

• Döllenme Gametler olarak adlandırılan, olgunlaşmış cinsiyet hücreleri olan sperm ve yumurtanın birleşmesiyle meydana gelir. Gamet hücrelerinin füzyonu yumurtayı uyararak gelişmeyi ve yeni birey oluşumunu başlatır.

• Segmentasyon Çok hızlı ve seri mitotik bölünmedir. Zigot blastomer adı verilen küçük hücrelere bölünür. Bölünme sonlandığında, blastomerler, blastula adlı küreyi oluştururlar. • Gastrulasyon Mitotik bölünme hızı yavaşladığında, blastomerler pozisyonlarını değiştirirler. Gastrulasyon sonucu, embriyonun içerdiği 3 eşey tabakası, vücut organlarını oluşturmak için birbirleriyle etkileşime girer.

• Organogenez Hücrelerin doku ve organları oluşturmak için kendilerini tekrar düzenledikleri evredir. Birçok organ, birden fazla eşey tabakası katmanı içerir. • Metamorfoz Birçok türde, gerek yumurtadan çıkan, gerekse doğumla dünyaya gelen organizmaların seksüel olgunluğa erişme sürecidir.

• Gametogenez Gametlerin gelişmesi, genellikle organizma fiziksel olgunluğa erişinceye kadar tamamlanmaz. Olgunlukta, gametler serbest kalırlar ya da yeni embriyo için döllenmeye başlarlar. Sonuç olarak yetişkin organizma yaşlanır ve ölür. • Epigenez: Aristo ve Harvey tarafından desteklenen bu görüşe göre embriyonun organları her nesilde de novo oluşur. • Ön oluşum: Malpighi tarafından desteklenen bu görüş ise organların minyatür halde yumurtada veya spermde hazır bulunduğunu savunur.

Döllenmiş yumurta formunun üç embriyonik germ tabakası bulunur. • Ektoderm(dış tabaka); derinin yüzey tabakasını oluşturur ve beyin ve sinir sistemini meydana getirir. • Endoderm(iç tabaka); sindirim kanalının ve ilgili organlarının epitel tabakasını meydana getirir. • Mezoderm(orta tabaka); kan, kalp, böbrek, gonat, kemik, kas ve bağ dokuyu oluştururlar.

KAYNAKLAR • *Kök hücre biyolojisi ve klinik uygulamalar. TÜBA yayınları http: //www. tuba. gov. tr/tr/kok-hucre-yayinlar/1511 -kok-hucrebiyolojisi-ve-klinik-uygulamalar. html *Kök hücre araştırmalarında güncel kavramlar, TÜBA yayınları *http: //www. tuba. gov. tr/tr/kok-hucre-yayinlar/1512 -kok-hucrearatirmalarinda-guncel-kavramlar. html Diğer Kaynaklar • *www. pubmed. com *www. sciencedirect. com