KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR 1 3 KISA VADEL

KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 1

3. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR Faaliyet dönemi içinde geri ödenmesi gereken yabancı kaynakları kapsar. ü Mali borçlar(30), ü Ticari borçlar(32), ü Diğer borçlar(33), ü Alınan avanslar(34), ü Yıllara yaygın inşaat ve onarım hakedişleri (35), ü Ödenecek vergi ve diğer yükümlülükler(36), ü Borç ve gider karşılıkları(37), ü Gelecek aylara ait gelirler ve gider tahakkukları(38), ü Diğer kısa vadeli yabancı kaynaklar(39), 2

30. MALİ BORÇLAR İşletmelerin vadesi faaliyet dönemi ile sınırlı olan, kısa vadeli malî borçlarının izlenmesi için kullanılır. 303 İşletmeler arası malî borçlar hesabı Aynı idareye bağlı olarak faaliyet gösteren işletmelerin mevzuatları gereği birbirlerine olan kısa vadeli malî borçlar ile uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki işletmeler arası malî borçlar hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenlerin izlenmesi için kullanılır. 3

30. MALİ BORÇLAR (a) DSİ (Z) Bankasından yıl içinde ödenmek üzere 50. 000. -TL kredi almıştır. 303 İşletmeler Arası Malî Borçlar 50. 000. - 102 Bankalar 50. 000. - b) İşletme aldığı krediyi vade sonunda 3. 400. -TL faizi birlikte Arası ödemiştir. 303 İşletmeler 102 Bankalar 180. 000. - 53. 400. - Malî Borçlar 50. 000. - 780 Finansman Giderleri 3. 400. 4

32. TİCARİ BORÇLAR İşletmenin ticari ilişkileri nedeniyle ortaya çıkan borçlarının izlenmesi için kullanılır. ü 320 Satıcılar Hesabı ü 326 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı ü 329 Diğer Ticari Borçlar Hesabı 5

32. TİCARİ BORÇLAR 320 Satıcılar hesabı İşletmenin faaliyet konusu ile ilgili her türlü mal ve hizmet alımlarından kaynaklanan ticari borçlarının izlenmesi için kullanılır. 326 Alınan depozito ve teminatlar hesabı Üçüncü kişilerin belli bir işi yapmalarını, aldıkları bir değeri geri vermelerini sağlamak amacıyla ve belli sözleşmeler nedeniyle gerçekleşecek bir alacağın karşılığı olarak alınan depozito ve teminatların izlenmesi için kullanılır. 329 Diğer ticari borçlar hesabı Yukarıdaki hesap kalemlerinin kapsamına alınamayan borçların izlenmesi için kullanılır. 6

32. TİCARİ BORÇLAR (a) DSİ 10. 000. -TL +%18 KDV tutarında temizlik ihalesi hakedişi ödenmek üzere kayıtlara alınmıştır. 770 Genel Yönetim Giderleri 10. 000. - 191 - İnd. KDV 1. 800. - 320 Satıcılar 11. 800. - b) İşletmede kullanılmak üzere 200. 000. -TL+KDV(%18) iş makinesi satın alınmıştır. 253 Tesis, Makina 320 Satıcılar ve Cihazlar 191 İndr. KDV 200. 000. 36. 000. 7

32. TİCARİ BORÇLAR c) İşletmece alınan 10. 000. -TL +%18 KDV tutarında mal için satıcının 400. -TL indirim yaptığı bildirilmiştir. 649 Diğer Olağan Gelir ve Karlar 400. - 320 Satıcılar 400. - 11. 800. - 8

32. TİCARİ BORÇLAR h) İşletme Bay(K) dan 350. -TL depozito almıştır. 100 Kasa 350. - 326 Alınan Depozito ve Tem. 350. - g) İşletmece alınan depozito Bay (K) dan olan alacağa mahsup edilmiştir. 120 Alıcılar 800. - 350. - 326 Alınan Depozito ve Tem. 350. 9

32. TİCARİ BORÇLAR h) DSİ Bay(K) dan alınan 350. -TL depozitonun gelir kaydedilmesine karar verilmiştir. 679 Diğer Olağandışı Gelir ve Kârlar 350. - 326 Alınan Depozito ve Tem. 350. - 10

33. DİĞER BORÇLAR Herhangi bir ticari nedene dayanmadan meydana gelen borçların izlenmesi için kullanılır. ü 335 Personele Borçlar Hesabı ü 336 Diğer Çeşitli Borçlar Hesabı 11

33. DİĞER BORÇLAR 335 Personele borçlar hesabı İşletmenin personeline olan ücret, ikramiye gibi borçlarının izlenmesi için kullanılır. 336 Diğer çeşitli borçlar hesabı Ticari olmayıp yukarıdaki hesaplardan hiçbirinin kapsamına alınamayan öğrenci hakkı, kira borçları, faiz borçları, mahiyeti tespit edilemeyen tutarlar ile emanet olarak nakden veya mahsuben tahsil edilen tutarlar gibi çeşitli borçların izlenmesi için kullanılır. 12

33. DİĞER BORÇLAR a) İşletmede çalışanların aylık ücreti tahakkuk ettirilmiştir. 770 Genel Yönetim Gid. 14. 000. - 335 Personele Borçlar 9. 800. - 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 3. 100. - 361 Ödenecek Sosyal Güv. Kes. 1. 100. - 13

34. ALINAN AVANSLAR Gerek satış sözleşmeleri dolayısıyla gerekse diğer nedenlerle işletme tarafından üçüncü kişilerden alınan avansların izlenmesi için kullanılır. 340 Alınan Sipariş Avansları Hesabı 349 Alınan Diğer Avanslar Hesabı 14

34. ALINAN AVANSLAR 340 Alınan sipariş avansları hesabı İşletmenin satış amacıyla gelecekte yapacağı mal ve hizmet teslimleri ile ilgili olarak peşin tahsil ettiği tutarların izlenmesi için kullanılır. 349 Alınan diğer avanslar hesabı İşletmenin aldığı diğer avansların izlenmesi için kullanılır. 15

34. ALINAN AVANSLAR a) İşletme satacağı mal karşılığında 22. 900. -TL avans banka hesabına yatırılmıştır. 102 Bankalar 22. 900. - 340 Alınan Sipariş Avansları 22. 900. - b) İşletmece 40. 000. -TL+KDV (%18) tutarında mal satılmış ve avans mahsup edilerek kalanı için senet alınmıştır. 121 Alacak Sen. 24. 300. 191 İnd. KDV 7. 200. - 600 Yurtiçi Satışlar 47. 200. 340 Alınan Sipariş Avansları 22. 900. - 22. 900. 16

36. ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER İşletmenin sorumlu veya mükellef sıfatıyla ödeyeceği vergi, resim, harç, kesinti, sigorta primi, sendika aidatları, icra taksitleri ile sosyal güvenlik kurumları ve diğer kamu idareleri adına tahsil edilen tutar veya paylar ile benzeri borçların izlenmesi için kullanılır. 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı 361 Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesabı 362 Ödenecek Döner Sermaye Yükümlülükleri Hesabı 363 Ödenecek Döner Sermaye Katkı Payları Hesabı 364 İstihkaklardan Vergi Borçlarına Karşılık Yapılan Kesintiler Hesabı 365 İstihkaklardan Sosyal Güvenlik Kurumu Prim Borçlarına Karşılık Yapılan Kes. H. 366 Merkez Hissesi Hesabı 367 Katma Değer Vergisi Tevkifatları Hesabı 368 Vadesi Geçmiş, Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yük. Hes. 369 Ödenecek Diğer Yükümlülükler Hesabı 17

36. ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER 360 Ödenecek vergi ve fonlar hesabı İşletmenin ekonomik faaliyetlerde bulunmasının sonucu ilgili malî mevzuat uyarınca mükellef veya sorumlu sıfatıyla kendisine, personeline veya üçüncü kişilere ilişkin olarak ödenmesi gereken vergi, resim, harç ve fonların izlenmesi için kullanılır. 361 Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri hesabı Sosyal güvenlik mevzuatı hükümlerine göre sosyal güvenlik kurumları adına nakden veya mahsuben tahsil edilen tutarların izlenmesi için kullanılır. 362 Ödenecek döner sermaye yükümlülükleri hesabı Döner sermayeli işletmelerce genel bütçeye aktarılacak tutarlar, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu payı, idare masraflarına katılma payı, amortisman payı, kâr payı, merkez hissesi gibi Hazineye veya ilgili idareye ödenecek gelir ve payların izlenmesi için kullanılır. 18

36. ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER 363 Ödenecek döner sermaye katkı payları hesabı Döner sermayeli işletmelerce, personele maaş dışında katkı payı, prim, huzur hakkı gibi değişik adlarla yapılan ödemelerin tahakkukunun izlenmesi için kullanılır. 364 İstihkaklardan vergi borçlarına karşılık yapılan kesintiler hesabı İstihkak sahiplerinin hakedişlerinden vergi borçlarına karşılık yapılan kesinti niteliğindeki tahsilatların izlenmesi için kullanılır. 365 İstihkaklardan sosyal güvenlik kurumu prim borçlarına karşılık yapılan kesintiler hesabı İstihkak sahiplerinin hakedişlerinden sosyal güvenlik kurumu prim borçlarına karşılık yapılan kesinti niteliğindeki tahsilatların izlenmesi için kullanılır. 19

36. ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER 366 Merkez hissesi hesabı 4/1/1961 tarihli ve 209 sayılı Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurumları İle Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun gereğince, Sağlık Bakanlığınca belirlenecek oranların, adı geçen Bakanlığa bağlı işletmelerce, aylık gayrisafi hasılattan tahsil edilen tutarlara uygulanması sonucu tespit edilen merkez hissesi tutarlarının, Bakanlık Döner Sermaye Merkez Muhasebe Birimi hesabına aktarılmasının izlenmesi için kullanılır. 367 Katma değer vergisi tevkifatları hesabı İlgili mevzuat gereğince, inşaat taahhüt işleri, temizlik hizmetleri, özel güvenlik hizmetleri, makine, teçhizat ve demirbaşlara ait bakım ve onarım hizmetleri, personele verilen yemek servisi, danışmanlık ve denetim hizmetleri alımlarına ait bedel üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tevkifat tutarlarının izlenmesi için kullanılır. 20

36. ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER 368 Vadesi geçmiş, ertelenmiş veya taksitlendirilmiş vergi ve diğer yükümlülükler hesabı Kanunî süresi içinde ödenmeyen vergi ve diğer yükümlülükler ile ertelenen veya taksitlendirilen vergi ve diğer yükümlülüklerin izlenmesi için kullanılır. 369 Ödenecek diğer yükümlülükler hesabı Özel bölümlerinde tanımlananlar dışında kalan yükümlülüklerin izlenmesi için kullanılır. 21

36. ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER a) İşletmede çalışanların aylık ücreti tahakkuk ettirilmiştir. 770 Genel Yönetim Gid. 14. 000. - 335 Personele Borçlar 9. 800. - 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 3. 100. - 361 Ödenecek Sosyal Güv. Kes. 1. 100. - 22

36. ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER b) Vergi, sosyal güvenlik primleri ve ücretler ilgililerine hesaba aktarma yoluyla (ödeme emri düzenlenerek) ödenmiştir. 103 Verilen Çekler Ve Ödeme Emir. 14. 000. 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 3. 100. - 335 Personele Borçlar 9. 800. - 9. 800. 361 Ödenecek Sosyal Güv. Kes. 1. 100. 23

36. ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER c) İşletme ay sonunda KDV hesapları ile ilgili kontrolleri yapmış ve doğan KDV vergi beyannamesini vergi dairesine vermiştir. 191 İnd. KDV 1. 400. - 190 Devreden KDV. 360. - 391 - Hes. KDV 2. 600. - 360 Öden. Ver. Fon. 840. - 24

36. ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER d) DSİ elde ettiği dönem karından 34. 210. -TL kurumlar vergisi hesaplamış olup, karın hesaplandığı dönemde 27. 000. -kurumlar vergisinden mahsup edilecek stopaj ve geçici vergi ödediği anlaşılmış ve vergi ödenmek üzere beyanname vergi dairesine gönderilerek tahakkuk ettirilmiştir. 370 Dönem Karı Vergi ve Yasal Yük. Karş. 34. 210. - 371 Dönem Kar. Peşin Öden Vergi ve Diğer Yükm. 27. 000. - 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 7. 210. 25

36. ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER e) İşletme tahakkuk eden kurumlar vergisini zamanında ödeyemeyeceğini beyan ederek verginin tecil edilmesini talep etmiş ve vergi dairesince 6 aylık tecil işlemine tabi tutulmuştur. 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 3. 100. - 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş Ver. 3. 100. - 26

362 ÖDENECEK DÖNER SERMAYE YÜKÜMLÜLÜKLERİ HESABI İşletmelerce, (60 Brüt Satışlar + 64 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Kârlar +67 Olağandışı Gelir ve Kârlar gruplarındaki hesapların alacak toplamlarından; -61 Satış İndirimleri grubunda yer alan hesapların borç toplamları çıkarılarak bulunacak gayrisafi hasılattan tahsil edilen tutarlar üzerinden, Bakanlıkça belirlenen oranlarda ayrılacak genel bütçeye aktarılacak tutarlar 27

37. BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI Bilanço tarihinde belirgin olarak ortaya çıkan ancak tutarının ne olacağı kesin olarak bilinemeyen veya tutarı bilinmekle birlikte ne zaman tahakkuk edeceği bilinemeyen borçlar veya giderler için ayrılan karşılıkların izlenmesi için kullanılır. ü 370 Dönem Kârı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları Hesabı ü 371 Dönem Kârının Peşin Ödenen Vergi ve Diğer Yükümlülükleri Hesabı (-) ü 372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı ü 373 Maliyet Giderleri Karşılığı Hesabı ü 379 Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabı 28

37. BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI a) İşletme elde ettiği dönem karından 34. 210. -TL kurumlar vergisi hesaplanmıştır. 691 Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük. 34. 210. - 370 Dönem Karı Vergi ve Yasal Yükm. Karşılıkları 34. 210. - 29

37. BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI d) İşletme elde ettiği dönem karından 34. 210. -TL kurumlar vergisi hesaplamış olup, karın hesaplandığı dönemde 27. 000. -kurumlar vergisinden mahsup edilecek stopaj ve geçici vergi ödediği anlaşılmış ve vergi ödenmek üzere beyanname vergi dairesine gönderilerek tahakkuk ettirilmiştir. 370 Dönem Karı Vergi ve Yasal Yük. Karş. 34. 210. - 371 Dönem Kar. Peşin Öden Vergi ve Diğer Yükm. 27. 000. - 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 7. 210. - 371 ? ? ? 30

37. BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI 371 Dönem Kârından Peşin Ödenen Vergi Ve Diğer Yükümlülükleri Hesabı 27. 000. - 193 Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar Hesabı 27. 000. - 31

39. DİĞER KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR Kısa vadeli yabancı kaynak niteliğinde olup yukarıdaki gruplara dâhil edilemeyen tutarların izlenmesi için kullanılır. ü 391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabı ü 393 Merkez ve Şubeler Cari Hesabı ü 397 Sayım ve Tesellüm Fazlaları Hesabı ü 399 Diğer Çeşitli Yabancı Kaynaklar Hesabı 32

398. SAYIM VE TESELLÜM FAZLALARI Sayımlar sonunda tespit edilen kasa, stok ve maddi duran varlıklar fazlalarıyla, üniteler arası yollamada ortaya çıkan fazlaların geçici olarak kayıt edileceği hesaptır. 33

398. SAYIM VE TESELLÜM FAZLALARI a) 20. 09. 2008 tarihinde yapılan kasa sayımında 245. -TL fazlalık tespit edilmiştir. 100 -Kasa Hesabı 245. - 397 -Sayım ve Tesellüm Fazlaları Hs. 245. - b) Dönem sonunda muhasebe dışı envanter çalışmaları sırasında 560. TL ilk madde ve malzeme fazlalığı tespit edilmiştir. 150 İlk Madde ve Malz 560. - 397 -Sayım ve Tesellüm Fazlaları Hs. 560. 34

UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 35

4. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR Vadesi faaliyet dönemini aşan uzun vadeli yabancı kaynakları kapsar. ü Mali Borçlar (40), ü Ticari Borçlar (42), ü Diğer Borçlar (43), ü Alınan Avanslar (44), ü Borç ve Gider Karşılıkları (47), ü Gelecek Yıllara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları (48), ü Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar (49) 36

40. MALİ BORÇLAR a) DSİ (Z) Bankasından yıl içinde ödenmek üzere 350. 000. -TL kredi almıştır. 102 Bankalar 350. 000. - 403 İşletmeler Arası Malî Borçlar Hesabı 350. 000. - b) DSİ dönem sonunda daha önceki yıllarda alınmış olan kredinin vadesinin bir yılın altına düştüğünü tespit etmiştir. 403 İşletmeler Arası Malî Borçlar Hesabı 350. 000. - 303 İşletmeler Arası Malî Borçlar Hesabı 350. 000. 37

ÖZKAYNAKLAR 38

5. ÖZKAYNAKLAR Varlıklar toplamı ile yabancı kaynaklar arasındaki farkın izlenmesi için kullanılır. ü Ödenmiş sermaye, ü Sermaye yedekleri, ü Kâr yedekleri, ü Geçmiş yıllar kârları, ü Geçmiş yıllar zararları, ü Dönem net kârı (zararı), 39

50. ÖDENMİŞ SERMAYE 500 Sermaye hesabı İşletmeye tahsis edilen sermaye tutarları ile öz kaynaklar ana hesap grubundaki diğer hesaplarda kayıtlı tutarlardan bu hesaba aktarılmasına karar verilenlerin izlenmesi için kullanılır. 501 Ödenmemiş sermaye hesabı (-) İşletmeye tahsis edilen sermayenin ödenmemiş kısmının izlenmesi için kullanılır. 40

500. SERMAYE a) DSİ 100. 000. -TL sermaye konulmuştur. 501 Ödenmemiş Sermaye 100. 000. - 500 Sermaye 100. 000. - b) 100. 000. -TL sermaye ile kurulan DSİ ne sermaye taahhüdünün 45. 000. -kısmı nakden kalanı için ise kamyon verilmiştir. 501 Ödenmemiş 100 Kasa Sermaye 100. 000. - 45. 000. - 254 Taşıtlar 55. 000. 41

500. SERMAYE c) DSİ elde ettiği 24. 000. -karın sermayeye eklenmesine karar verilmiştir. 570 Geçmiş Yıllar Karları 24. 000. - 500 Sermaye 24. 000. - 42

52. SERMAYE YEDEKLERİ Yeniden değerleme değer artışları gibi sermaye hareketleri dolayısıyla ortaya çıkan ve işletmede bırakılan tutarların izlenmesi için kullanılır. 522 Maddi duran varlıklar yeniden değerleme artışları hesabı İşletmenin aktifinde kayıtlı maddi duran varlık kalemlerinin yeniden değerlemesinden oluşan değer artışlarının izlenmesi için kullanılır. 43

54. K R YEDEKLERİ Kanun ya da çeşitli nedenlerle alınan kararlar uyarınca ayrılan fonların izlenmesi için kullanılır. 549 Özel fonlar hesabı Mevzuatları gereği işletmede bırakılması ve tasarrufu zorunlu olan fonların izlenmesi için kullanılır. 44

570 Geçmiş yıllar kârları hesabı Geçmiş faaliyet dönemlerinde ortaya çıkan kârların ilgili hesaplara aktarılıncaya kadar izlenmesi için kullanılır. 580 Geçmiş yıllar zararları hesabı (-) Geçmiş faaliyet dönemlerinde ortaya çıkan dönem zararlarının izlenmesi için kullanılır. 590 Dönem net kârı hesabı İşletmenin faaliyet dönemine ilişkin vergi sonrası net kâr tutarının izlenmesi için kullanılır. 591 Dönem net zararı hesabı (-) İşletmenin faaliyet dönemine ilişkin net zarar tutarının izlenmesi için kullanılır. 45

59. DÖNEM NET KARI (ZARARI) a) DSİ dönem sonu işlemleri sonrasında 54. 000. -TL kar etmiştir. 690 Dönem Karı veya Zararı 54. 000. - 692 Dönem Net Karı veya Zararı 54. 000. - b) Dönem karı bilanço hesaplarına aktarılmıştır. 590 Dönem Net Karı 54. 000. - 692 Dönem Net Karı veya Zararı 54. 000. - 54. 000. 46

59. DÖNEM NET KARI (ZARARI) c) Dönem başında geçmiş yıl elde edilen kar geçmiş yıllar karları hesabına aktarılmıştır. 590 Dönem Net Karı 54. 000. - 570 Geçmiş Yıllar Karları 54. 000. - d) Geçmiş yıllar karları hesabında kayıtlı karın sermayeye eklenmesine karar verilmiştir. 570 Geçmiş Yıllar Karları 54. 000. - 500 Sermaye 124. 000. 54. 000. 47