KIRSAL ALANDA YENLK HZMET SUNUMU lkelerde krsal kalknma

KIRSAL ALANDA YENİLİKÇİ HİZMET SUNUMU

Ülkelerde kırsal kalkınma eğilimlerinde farklı perspektifler Gelişmekte olan ülkeler ile gelişmiş ülke farklılıkları *Tarımsal üretimi artırmak *Tarımsal teknolojiyi artırmak-geliştirmek *Tarım politikalarını oluşturmak ve uluslararası politikalar *Kredi, teknik destek sağlamak *Kırsal alanda bölgesel kurumları yaygınlaştırma *Küçük işletmelerin geliştirilmesi *Mevcut endüstrilerin genişletilmesi *Endüstri parklarının (Tekno-park) geliştirilmesi *Dezavantajlı gruplara yönelmek *Örgütlenmeyi sağlamak *………….

Avrupa Birliği’nde kırsal kalkınma eğilimleri; • Kırsal alanlarda büyük ölçekli tarım işletmeleri yanında aile işletmelerini üretici örgütleri kanalıyla ayakta tutabilmek • Genç çiftçilerin tarım sektöründe kalmasını sağlamak • Doğal mirası korumak ve gelecek kuşaklara daha temiz bir çevre bırakabilmek • Tüketici odaklı üretim sistemi için daha kaliteli ve çevre dostu metotlarla ürün yetiştirilmesine yönelik kırsal kesimin bilinç düzeyini artırmak

Türkiye’nin kırsal kalkınma politikaları; İki temel eksen var. • Birincisi, AB’ye uyum sürecinde izlenen politikalar, • İkincisi ise genel talepler ve değişimler doğrultusunda izlenen ulusal politikalardır. • Politika tercihlerindeki değişimin nedeni: kırsal alanı tarımsal üretimin yapıldığı merkezler olarak gören yaklaşımdan çok, kırsalın yeni sosyolojik yapısı ve hizmet taleplerindeki değişimler belirleyici olmaktadır.

2013 Sonrası AB Kırsal Kalkınma Politikası • • Öngörülen değişiklikler-kırsal alanların karşılaştığı mevcut sorunlar Sosyo-ekonomik sorunlar, (gelir farklılıkları, fiyat dalgalanmaları, gelişmemiş kırsal alanlar gibi) Çevre sorunları (sera gazları salımı, toprak azalması, su kirliliği, biyo-çeşitlilik gibi) Bölgesel sorunlar (kırsal yaşamın devamlılığının sağlanması, tarımsal üretimin farklılaşması gibi) Bunların yanı sıra gıda güvenliği ve güvencesinin temini de önemlidir.

Avrupa 2020 Stratejisi ve Kırsal Kalkınma İlişkileri Avrupa 2020 Stratejisi Hedefleri 1. Akıllı Büyüme 2. Sürdürülebilir Büyüme 3. Kapsayıcı Büyüme Kırsal Kalkınmadan Beklenen Katkılar - Yenilikçiliğin desteklenmesi - Araştırma ve çevre-dostu teknolojilerin desteklenmesi - Kaynak kullanımının sürdürülebilir kılınması - Kamu hizmetlerinin temini - Sera gazları salımı oranlarının düşürülmesi ve biyo-enerjinin teşviki - Sürdürülebilir arazi yönetiminin temini - Biyo-çeşitliliğin sağlanması - Kırsal ekonominin çeşitlendirilmesi - Yerel ürünlerin teşviki - Yerel pazarların geliştirilmesi - Yerel istihdamın artırılması

Yenilikçi Hizmet Sunumu Gerekliliği: Neden-Sonuç • Kır-kent arasındaki farklılığın ve dengesizliğin artması, • Kırdan kente süregelen göçler, göç ve yaşlanma • Özellikle genç nüfusun bulunduğu yerde statüsü yüksek istihdam alanlarına kavuşamaması, • Eğitim ve sağlık hizmetleri sunumunun kırsal alanlarda nüfus azalması nedeniyle aksaması, • Dezavantajlı grupların yaşadığı sorunlar, • Örgütlenmede yetersizlikler, • Kırsal alanda tarım arazilerinin amaç dışı kullanımının artması, • Bölgesel farklılıklar, • Kamu hizmetlerinde istikrar ve kapasite sorunu, • Mesleki eğitim ve girişimciliğin zayıf olması, • Sağlık ve eğitim hizmetlerinde kalite sorunu, • Teknolojiye-bilgiye erişimdeki sorunlar • Arazi parçalanması vd. nedenler. Sonuç: “yenilikçi hizmet sunumunu”

Kırsal Kalkınma Açısından Hizmet Taleplerindeki Değişim Nedenleri? • Eğitimde nitelik ve teknoloji talepleri giderek artmakta • Altyapı hizmetlerinin, yerleşim yeri düzeyi kadar konut düzeyinde de yapılması konusunda talep artışı var • Sağlık hizmetlerine nitelik olarak erişim taleplerinde artış var • Yerleşim içi düzenleme talepleri giderek artmakta • Sosyal konfora yönelik taleplerde artış var • Kırsalda insan kaynaklarının geliştirilmesine yönelik talepler var • Göçün azaltılması için özellikle genç kalifiye nüfusa yönelik istihdam alanları talebi var • İnternete erişim ve bilişim alanında daha fazla yararlanmaya yönelik talepler var • Kırsalda tarım dışı kaynakların değerlendirilmesine yönelik talepler var

Kırsal Kalkınma Açısından Hizmet Taleplerindeki Değişim Nedenleri-II? • Kadınların sosyal ve ekonomik hayata daha fazla katılımına yönelik talepler var • Turizme yönelik faaliyetler açısından talepler var ve burada kadınların daha fazla yer alması konusu gündeme gelmekte • Özellikle genç nüfusun sosyal olanaklara daha fazla erişimi ve kullanması konusunda talepler var • Spor salonları talebinde artış var • Taziye evleri istekleri var • Pazarlama ve etkin örgütlenmeye yönelik taleplerde artış var. Çıkarım: kırsal alanlarda talepler artık sadece ekonomik boyutta olmamaktadır. Kültürel, sosyal, teknolojik alandaki talepler daha fazla gündeme gelmektedir. Bu ancak hizmet sunumundaki farklı yaklaşımların da devreye girmesi ile mümkün olabilecektir.

Yenilikçi Hizmet Sunumu Açısından Kırsal Kalkınmaya Yönelik Proje Yaklaşımları • Yaşlılar: sağlık, barınma, sosyal olanaklar • Emekliler: özellikle emeklilik sonrası kırsala geri dönenlerin deneyimlerinden yararlanılacak ve üretim süreçlerine katılacak biçimde programların, projelerin geliştirilmesi • Kadınlar: sosyal olanaklar, meslek-beceri kazandırma, kredi kullanımı, pazar yerleri • Gençler: üniversiteye hazırlık, spor salonları, kültür evleri • Sağlık: nitelikli hizmetlere erişim • Eğitim: Örgün ve yaygın eğitim hizmetlerine her bireyin rahatça erişebilmesi, beceri-kapasite geliştirmeye yönelik mesleki eğitimin yaygınlaştırılması • Su kaynakları: içme suyu ve sulama amaçlı • Kümeleme: kaynakların etkin kullanımı, sinerji yaratma, yenilikçi ürün geliştirme • Kırsal sanayi: tarım dışı işletmeler, istihdam ve yerel kaynakların yerinde değerlendirilmesi

Yenilikçi Hizmet Sunumu Açısından Kırsal Kalkınmaya Yönelik Proje Yaklaşımları-II • Bilişim-teknoloji: tarımsal bilgiye erişim, tarımsal teknolojinin geliştirilmesi • Yenilebilir enerji: doğal kaynaklar üzerindeki baskıyı azaltma, termal enerjiler, güneş enerjisi • Kültür evleri: Gençler, kadınlar, erkekler, çocuklar için • Tarımda yenilikçilik: girdi kullanımında, pazarlamada, ürün geliştirmede • Yeşil ekonomi: çevreye duyarlı doğa dostu üretim yöntemleri ve kaynak kullanımı • Proje danışmanlık ofisleri: kırsala yönelik projeler geliştirilmesi ve uygulanması • Peyzaj düzenlenmeleri: yerleşim içi düzenlemeler, park-bahçe, mezarlıklar, sosyal donatılar • Kırsalda yaşayanların her türlü soru ve sorunlarını paylaşıp çözümlemeler konusunda yönlendirilebileceği bir çağrı merkezi: kırsal toplumun en yakın merkezde (ilçe merkezlerinde) erişebileceği bilgi danışma ofislerinin kurulumu

Temel soru: Kırsal alanda yenilikçi hizmet sunumuna gereksinim oluşturan temel dayanaklar?