KIRIK IKIK VE BURKULMALARDA LK YARDIM ZMR L
KIRIK ÇIKIK VE BURKULMALARDA İLK YARDIM İZMİR İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
ÖĞRENİM HEDEFLERİ • Kırık, çıkık ve burkulmaları tanımlayabilme • Kırık, çıkık ve burkulmalarda ilk yardım uygulayabilme • Tespit yöntemlerini bilme ve uygulayabilme İZMİR İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Kırık Nedir? • Kemik bütünlüğünün bozulmasına kırık denir. • Kırıklar, kemik ve kemiğe yakın kas, eklem, bağlar gibi yumuşak dokularda vurma, çarpma ve düşme gibi kazalar sonucunda meydana gelebilir. • Ayrıca yaşlılık döneminde kendiliğinden de kırıklar oluşabilir. İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Kaç çeşit kırık vardır? Açık kırık • Deri bütünlüğünün bozularak deri altındaki yumuşak dokuların veya kırık kemik uçlarının görülmesine açık kırık denir. • Beraberinde kanama ve enfeksiyon riski taşır. İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Kapalı kırık • Kemik bütünlüğünün bozulup deri bütünlüğü bozulmadan meydana gelen kırıklara kapalı kırık denir. İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Kırık belirtileri nelerdir? • • • Şekil bozukluğu Hareket ile artan ağrı Hareket kaybı Ödem ve kanamaya bağlı morarma Kırık bölgelerin tespiti için elle muayene gerekir. İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Kırığın yol açabileceği olumsuz durumlar nelerdir? • Kırık yakınındaki damar, sinir ve kaslarda yaralanma ve sıkışma (Kırık bölgede nabız alınamaması, solukluk, soğukluk) • Parçalı kırıklarda kanamaya bağlı şok İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Kırıklarda yapılan ilk yardım uygulamaları nasıl olmalıdır? • Hasta ya da yaralının hayatını tehdit eden yaralanmaya öncelik verilmeli, • Gereksiz yere hareket ettirilmez, sıcak tutulur, • Kol etkilenmişse yüzük ve saat gibi eşyalar çıkarılır, • Kırık bölgedeki giysiler kesilerek çıkartılmalı, İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
• Tespit ve sargı yapılırken parmaklar görünecek şekilde açık bırakılmalı, • Kanama var ise durdurulmalı, • Açık kırık gelişmiş ise yara temiz bir bezle kapatılmalı, • Kırık olan bölgenin alt ve üst eklemlerini de içine alacak biçimde tespit yapılmalı, İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
• Üzeri örtülerek vücut sıcaklığı korunmalı, • Kırık bölgede sık aralıklarla nabız, deri rengi ve ısısı kontrol edilir • Kol ve bacaklar yukarıda tutulur • Tıbbi yardım (112) istenmelidir İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Burkulma nedir? • Eklem yüzeylerinin anlık olarak ayrılmasına burkulma denir. Zorlanmalar sonucu oluşur. İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Burkulmalarda belirtileri nelerdir? • Ağrı • Kızarma, şişlik • İşlev kaybı İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Burkulmalarda ilk yardım uygulamaları nasıl olmalıdır? • Sıkıştırıcı bir sargıyla burkulan bölge tespit edilmeli, • Şişliği azaltmak için bölge vücut seviyesinden yukarıya kaldırılmalı, • Burkulan bölge hareket ettirilmemeli, • Gerekirse tıbbi yardım (112) istenmelidir. İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Çıkık nedir? • Aşırı zorlama ya da baskı sonucunda kemiklerin eklem yerlerinden kalıcı olarak ayrılmasına çıkık denir. Kendiliğinden normal konumuna dönemez İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Çıkık Belirtileri Nelerdir? • • İşlev kaybı, Ağrı, Şişlik ve kızarıklık, Eklem bölgesinde şekil bozukluğu İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Çıkıklarda İlk Yardım Nasıl Olmalıdır? Hasta ya da yaralı hareket ettirilmemeli, Çıkık, yerine oturtulmaya çalışılmamalı, Eklem bulunduğu pozisyonda tespit edilmeli, Çıkığın alt bölgesindeki deri rengi, ısısı ve nabzı kontrol edilmeli, • Hasta/yaralıya ağızdan hiçbir şey verilmez • Tıbbi yardım (112) istenmelidir. • • İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Kırık, Çıkık Ve Burkulmalarda Tespit Nasıl Olmalıdır? • Tespit için ilk yardımcı elde olan malzemeleri kullanır. Bunlar, üçgen sargı, rulo sargı, eşarp, kravat, hırka vb. tahta, karton vb. malzemeler kullanılır. İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Tespit sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir? • Tespit yapılırken yaralı bölge sabit tutulmalıdır • Yara varsa üzeri temiz bir bezle kapatılmalıdır • Tespit edilecek bölge önce yumuşak bir malzeme ile kaplanmalıdır İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
• Yaralı bölge nasıl bulunduysa öyle tespit edilmelidir, düzeltilmemelidir • Tespit; kırık, çıkık ve burkulmanın üstündeki ve altında kalan eklemleri içine alacak şekilde yapılmalıdır. İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
• • • Kol ve köprücük kemiği kırığı tespiti: Koltuk altına yumuşak malzeme yerleştirilir Kol askısı yerleştirilir Bulduğun pozisyonda tespit edilir Açık yara varsa kapatılır Sağlık kuruşuna yönlendirin veya 112’yi arayın İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Pazı kemiği kırığı tespiti • Kırık kemiği tespit edecek malzemeler yerleştirilmeden kolun altına iki şerit yerleştirilir, İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
• Malzemelerden kısa olan koltuk altından dirseği içine alacak şekilde, • Uzun olan omuzla dirseği içine alacak şekilde yerleştirilir. • Daha önce yerleştirilen şeritlerle tespit edilir, • Dirseği tespit için kol askısı takılır • Omur tespiti için göğüs ve yaralı kol üzerinden bandaj uygulanır. İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Dirsek kırığı tespiti • Kol gergin vaziyette bulunduysa, hastanın vücudu boyunca gergin ve deri ile arası yumuşak malzemeyle doldurulmuş tespit malzemeleri yardımıyla tespit edilir • Eğer bükülmüş vaziyette bulunduysa, bir kol askısı desteği yardımıyla tespit edilir İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Kol askısıyla ön kol, bilek ve el tespiti • Kırık dirsek ve bilek ekleminin hareketini önlemek için yaralı ön kolun altına üçgen kol askısı yerleştirilir. Hasta/yaralının boynunun arkasına üçgenin iki ucu düğümlenir • Aşırı hareket etmesini engellemek için, geniş bir bandaj yardımıyla gövdeye bağlanır İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Dirsek kemiği ve/veya ön kol kemiği kırığında sert malzemelerle tespit • Ön kolun altına iki şerit yerleştirilir • Yumuşak malzemeyle desteklenmiş tespit malzemelerinden biri parmak diplerinden dirseğe kadar içe, • Diğeri elin dış yüzünden dirseğe gelecek şekilde tespit edilir İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Dirsek kemiği ve/veya ön kol kemiği kırığında sert malzemelerle tespit • Daha önce yerleştirilen şeritlerle bağlanır • Dirsek eklemini tespit için kol askısı takılır • Bilek kemiklerinde veya el tarak kemiğinde, bölgeyi bir kol askısı ile tespit yeterlidir, • Parmak kemiği kırıklarında tespit için, yanındaki sağlıklı parmakla bandaj yapılabilir. İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Pelvis kemiği kırığı tespiti • Her iki bacak arasına dolgu malzemesi konur, • Sekiz şeklindeki bir bandajla bilekler tespit edilir • İki tanesi kalça ve dizler, ikisi dizler ve bilekler arasında olacak şekilde düğümlenerek tespit edilir. • Tüm düğümler aynı tarafta olmalıdır. İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Uyluk kemiği kırığında tespit • Bir el ayağın üst kısmına, diğer el bileğe konularak yaralı bacak tutularak sağlam bacakla aynı hizaya getirilir, • Her iki bacak arasına dolgu malzemesi koyulur, • Sekiz şeklinde bandajla bilekler sabitlenir İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Uyluk kemiği kırığında tespit • Yaralıyı kımıldatmadan bel diz ve bileklerin arkasına şeritler yerleştirilir • Yumuşak malzemeyle desteklenmiş tespit malzemesi koltuk altından ayağa kadar yerleştirilir ve ayaklardan yukarı doğru bağlanır, • Düğümler tespit malzemesinin üzerinde olmalıdır • Tespit malzemesi bulunamaz ise sağlam bacak destek olarak kullanılabilir. İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Diz kapağı kırığı tespiti • Geniş bandajlar yardımı ile iki bacağı birleştirerek diz kapağı tespit edilebilir, • Dizin üst ve altındaki bandajları sıkarken dikkatli olunmalıdır • Sert tespit malzemesi varsa, yaralı bacağın altına yerleştirilerek sabitlenir. İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Kaval kemiğinin tespiti Uyluk kırığı tespitindeki gibidir Bacaklar tutulur ve yavaşça çekilir Yaralı bacağın altından şeritler geçirilir Tespit malzemelerinden biri kasıktan ayağa kadar, diğeri kalçadan ayağa kadar yerleştirilerek, dış tespit malzemesi üzerinde düğümlenir. • Bilek hizasındaki bandaj ayak tabanı üzerine sekiz şeklinde düğümlenir. • • İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
Bileğin/ayağın tespiti • Yaralının ayakkabıları çıkarılmadan bağları çözün • Bilek seviyesinde sarılmış sekiz şeklinde bir bandajla her iki ayak birlikte tespit edilir ve yumuşak malzemelerle iyice kaplanmış(rulo yapılmış bir battaniye) bir yüzeye dayamak suretiyle tespit edin İZMİR İL İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
- Slides: 32