Kinderen willen cht gehoord worden Presentatie jaarverslag 2018

  • Slides: 34
Download presentation
Kinderen willen écht gehoord worden Presentatie jaarverslag 2018 -2019 en vooruitblik Commissie voor Onderwijs

Kinderen willen écht gehoord worden Presentatie jaarverslag 2018 -2019 en vooruitblik Commissie voor Onderwijs Caroline Vrijens Kinderrechtencommissaris 23 januari 2020

Het Kinderrechtencommissariaat Onafhankelijke instelling Vlaams Parlement Van signaal tot advies – van meldingen bij

Het Kinderrechtencommissariaat Onafhankelijke instelling Vlaams Parlement Van signaal tot advies – van meldingen bij onze Klachtenlijn tot beleidsadvies De Commissie van Toezicht voor de gesloten instellingen Overleg- en Adviesorgaan

Samenwerking met Vlaamse volksvertegenwoordigers Via het Kinderrechtencommissariaat kan het Parlement: - de vinger aan

Samenwerking met Vlaamse volksvertegenwoordigers Via het Kinderrechtencommissariaat kan het Parlement: - de vinger aan de pols houden over wat er leeft bij kinderen en jongeren - kinderen en jongeren effectief een stem geven en hen betrekken Een stem voor een doelgroep zonder - stemrecht verbanden zien over beleidsdomeinen heen en de implicaties hiervan voor jongeren De kracht van verbinding

Wat kan het Kinderrechtencommissariaat voor u doen? Vraag advies: benut de expertise van het

Wat kan het Kinderrechtencommissariaat voor u doen? Vraag advies: benut de expertise van het Kinderrechtencommissariaat in kindspecifieke beleidsdomeinen. Vraag toelichting: het Kinderrechtencommissariaat verduidelijkt graag zijn adviezen tijdens een individueel gesprek of een hoorzitting in een commissie van het Vlaams Parlement. Grijp in door uw parlementair werk als Vlaamse volksvertegenwoordiger en voorkom zo dat problemen voor kinderen zich blijven voordoen.

2018 -2019 Aantal meldingen bij Klachtenlijn Alle Vlaamse bevoegdheidsdomeinen Doelgroep: Wie kan melden? §

2018 -2019 Aantal meldingen bij Klachtenlijn Alle Vlaamse bevoegdheidsdomeinen Doelgroep: Wie kan melden? § Kinderen en jongeren § Ouders § Praktijkwerkers of professionals (hulpverleners, directies, leerkrachten, artsen, jeugdwerkers, buurtwerkers, politieambtenaren, advocaten, …) § Iedere andere burger die een schending van kinderrechten in zijn omgeving vaststelt Vragen, klachten en signalen per werkjaar Werkjaar 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Vragen en klachten 975 1. 028 1. 141 1. 239 1. 224 1. 218

2018 -2019 Meest gemelde thema’s bij Klachtenlijn

2018 -2019 Meest gemelde thema’s bij Klachtenlijn

Wie meldt over onderwijs? Totaal aantal meldingen 376 * Voornamelijk uit onderwijsveld zelf (40)

Wie meldt over onderwijs? Totaal aantal meldingen 376 * Voornamelijk uit onderwijsveld zelf (40)

Waarover gaan de meldingen? Thema Aantal Sancties 94 Geweld 87 School vinden en er

Waarover gaan de meldingen? Thema Aantal Sancties 94 Geweld 87 School vinden en er geraken 56 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften 41 Betwiste schoolresultaten 23 Leerlingenbegeleiding 22 Schoolkosten 15 Andere onderwijs 15 Schoolreglement en informele regels 14 Recht op informatie 5 Nieuwe media en technologie 2 Huiswerk 1 Voor- en naschoolse opvang 1 Totaal 376

Waar knelt het?

Waar knelt het?

Sanctiebeleid op school Klachtenlijn: van hulplijn tot vertrouwenspersoon Tuchtmaatregelen in lagere school § Bijzondere

Sanctiebeleid op school Klachtenlijn: van hulplijn tot vertrouwenspersoon Tuchtmaatregelen in lagere school § Bijzondere aandacht nodig voor opvang Definitieve uitsluitingen hele jaar door § Ernstige overtredingen, zwaarste maatregelen? Maatregelencontinuüm? § Einde schooljaar slaagkansen vrijwaren Nood aan betere rechtsbescherming bij definitieve uitsluitingen § Maak Commissie Leerlingenrechten bevoegd voor betwistingen rond definitieve uitsluitingen

Flexibele leerwegen in secundair onderwijs Mogelijkheden in regelgeving te weinig benut § Codex SO,

Flexibele leerwegen in secundair onderwijs Mogelijkheden in regelgeving te weinig benut § Codex SO, BVR, omzendbrief SO 64 Laat bij schoolverandering na B-attest de nieuwe school oordelen over remedieerbaarheid van tekorten in volgende leerjaar § Regelgeving beperkt pedagogische autonomie nieuwe school § Geef oude school geen veto-recht over de ‘hoe’-vraag Voer strijd tegen zittenblijven niet ten koste van autonomie van leerling bij B-attest § Laat keuze om jaar over te doen aan leerling § Verminder zittenblijven via flexibele leerwegen

Samen tegen pesten Vooruitgang maar nog geen halt aan pesten Nood aan blijvende aandacht

Samen tegen pesten Vooruitgang maar nog geen halt aan pesten Nood aan blijvende aandacht en inspanning Geen mirakeloplossingen Over de muren van de school (vb. thuis via sociale media) Nood aan kennis en expertise: richt een multidisciplinair Kenniscentrum Pesten op

Leerlingenbegeleiding Nood aan meer onderlinge samenwerking tussen onderwijs en welzijn Rol CLB’s verder verduidelijken

Leerlingenbegeleiding Nood aan meer onderlinge samenwerking tussen onderwijs en welzijn Rol CLB’s verder verduidelijken Zorgvuldig omgaan met stem leerling § Recht op informatie + rechten op en in zorgdossier Drugsrazzia’s op school § Belang van sterk uitgebouwd preventief anti-drugbeleid § Leerlingen moeten vooraf goed geïnformeerd zijn § Kan leerling uit vrije wil instemmen met speekseltest?

Kwetsbare kinderen op internaat Nieuw referentiekader voor internaatskwaliteit (Ri. K) Nood aan meer gespecialiseerde

Kwetsbare kinderen op internaat Nieuw referentiekader voor internaatskwaliteit (Ri. K) Nood aan meer gespecialiseerde zorg voor meer kwetsbare kinderen Welzijn en onderwijs moeten bruggen slaan Nood aan wettelijke regeling voor rechtspositie van kinderen en jongeren op internaat

Geldzorgen zetten pedagogische relatie onder druk Nood aan kostenbewust beleid in elke school Nood

Geldzorgen zetten pedagogische relatie onder druk Nood aan kostenbewust beleid in elke school Nood aan intern aanspreekpunt voor ouders in elke school School blijft coördinator: ook bij samenwerking met boekenhandelaar Onbetaalde rekeningen mogen welbevinden en recht op privacy van leerlingen niet ondermijnen (vb. achterhouden rapport of hier niet discreet mee omgaan) Schooluitstappen als uitsluitingsmechanisme Klachten over ‘vrijwillige’ extra giften blijven

Inclusie in klas en op school Sommige scholen weigeren inschrijving onder ontbindende voorwaarde of

Inclusie in klas en op school Sommige scholen weigeren inschrijving onder ontbindende voorwaarde of inbreng externe deskundigen Nood aan extern aanspreekpunt en onafhankelijke bemiddelaar tussen ouders en school Onduidelijkheden rechtsonzekerheid § Grens tussen gemeenschappelijk en individueel aangepast curriculum § Met welke aanpassingen is A-attest nog mogelijk? Complementaire wegen naar inclusie: § integratie van buitengewoon onderwijs in campus gewoon onderwijs

Culturele en religieuze verschillen Culturele tradities als rem § Meisjes mogen van hun ouders

Culturele en religieuze verschillen Culturele tradities als rem § Meisjes mogen van hun ouders niet deelnemen aan bepaalde schoolactiviteiten § Belang van dialoog met ouders Levensbeschouwelijke neutraliteit: hoofddoekenverbod blijven komen protesten tegen

Toegang tot onderwijs vrijwaren Voldoende schoolcapaciteit blijft zorg Inschrijvingsrecht: § Foutieve toepassing dubbele contingentering

Toegang tot onderwijs vrijwaren Voldoende schoolcapaciteit blijft zorg Inschrijvingsrecht: § Foutieve toepassing dubbele contingentering discriminatie ‘indicator’-leerlingen. • Te laag % kansarme leerlingen ≠ evenredige verdeling • Verschillende klachten gegrond verklaard door Commissie Leerlingenrechten § Nog vaak foute percepties bij ouders: • tijdelijke voorrangsregel tijdens aanmeldperiode individueel voorrecht ≠ eeuwigdurend • Evenredige verdeling kansarm – kansrijk voor kansarme leerlingen ≠ enkel voorrang • Anderstalige nieuwkomers / vluchtelingenkinderen krijgen niet altijd en overal voorrang

Vooruitblik 2020 -2024 naar aanleiding van Beleidsnota onderwijs

Vooruitblik 2020 -2024 naar aanleiding van Beleidsnota onderwijs

Vooruitblik - Overzicht Kwaliteit en leerwinst: meten en feedback Gelijke kansen – armoede –

Vooruitblik - Overzicht Kwaliteit en leerwinst: meten en feedback Gelijke kansen – armoede – regelmatig schoolgaan Inspectie en begeleiding van scholen Rechtspositie van leerlingen Specifieke onderwijsnoden Leerlingen begeleiden Capaciteit en infrastructuur Inschrijvingsrecht

Leerwinst: meten & feedback Leerwinstmeting veel extra kansen ü Zeker voor (scholen met veel)

Leerwinst: meten & feedback Leerwinstmeting veel extra kansen ü Zeker voor (scholen met veel) kansarme lln. § Grote verschillen tussen scholen en leerlingen ü Gerealiseerde leerwinst biedt beter zicht op kwaliteit van school met veel kansarme leerlingen • Grote verschillen uitdagingen en mogelijkheden Aandachtspunten § Uitdaging: Correcte leerwinstbepaling § Mogelijkheid: Inzet net-eigen toetsmateriaal § Evenwichtige combinatie van evaluatievormen § Perspectief voor groeigerichte oriëntatie

Leerwinst: meten & feedback Aandachtspunten: veel valt te realiseren door scaleringstechnieken bekend bij experten

Leerwinst: meten & feedback Aandachtspunten: veel valt te realiseren door scaleringstechnieken bekend bij experten § Correcte bepaling en beoordeling van leerwinst • Elke leerling op eigen niveau uitdagen • Feedback scholen: Gelijke met gelijke vergelijken • Straf inclusief werken niet af: hou rekening met verschillen in doorstroom en vertrek van individuele leerwinst • Ook voor leerlingen met beperking § Opportuniteit: inzet net-eigen toetsmateriaal

Gelijke kansen, armoededrempels Taalvaardigheid Nederlands: zeer belangrijk, maar ook achterstand bij NL-talige leerlingen inzet

Gelijke kansen, armoededrempels Taalvaardigheid Nederlands: zeer belangrijk, maar ook achterstand bij NL-talige leerlingen inzet SES-middelen ruimer dan voor beheersing van het Nederlands. meer spreiding niet-NL-talige leerlingen: Bevorder leren NL via interactie Verzamel cijfers over de spreiding van anderstalige nieuwkomers in basisonderwijs Betere spreiding kansarme leerlingen over scholen minder verloop van leerkrachten Maximumfactuur ook voor secundair onderwijs Schoolkosten: schoolintern aanspreekpunt Lege brooddozen: welke middelen?

Regelmatig naar school gaan Kleuterparticipatie § Vraag scholen extra middelen ook in te zetten

Regelmatig naar school gaan Kleuterparticipatie § Vraag scholen extra middelen ook in te zetten voor warme overdracht thuis – school § Met focus op risico-groepen Anti-spijbelbeleid § Focus op creëren verbinding school – leerling § Maak kritische evaluatie van sanctiegebruik Afwezigheidscodes (A- en B-code) § Leg eenvormig vast vanaf hoeveel te laat leerlingen een afwezigheidscode krijgen • Werk verschillen tussen scholen weg • Maak strikte scheiding tussen administratieve codes (met o. m. financiële gevolgen voor ouders) en intern zorgbeleid van scholen

Inspectie en pedagogische begeleiding √ Verruiming inspectie-opdracht omtrent collectief huisonderwijs: positief Pedagogische begeleidingsdiensten: geef

Inspectie en pedagogische begeleiding √ Verruiming inspectie-opdracht omtrent collectief huisonderwijs: positief Pedagogische begeleidingsdiensten: geef ze ook pro-actieve begeleidingsopdrachten § Bv. op vlak van leerzorg (brede basiszorg en verhoogde zorg = fase 0 en 1) § Kritisch-constructieve en nabije partners van scholen

Rechtspositie van leerlingen Strikte naleving mensenrechten en kinder-rechten bij erkenning van scholen Pas dat

Rechtspositie van leerlingen Strikte naleving mensenrechten en kinder-rechten bij erkenning van scholen Pas dat ook toe bij regelgeving rond dragen levensbeschouwelijke symbolen door leerlingen: § Zie arresten Raad van State § Werk decretaal kader uit voor verbod op dragen symbolen conform voorwaarden in arrest Rv. S: • Dringende noodzaak / beperkt in tijd / andere falen § Maak vlottere aanpassing schoolreglement mogelijk Overjuridisering: mik op preventie, perk rechtspositie en participatie niet in Maak Commissie Leerlingenrechten bevoegd voor definitieve uitsluitingen

Leerlingen met specifieke noden Uit ervaringen M-decreet: graag meer rechtszekerheid voor ouders en leerlingen

Leerlingen met specifieke noden Uit ervaringen M-decreet: graag meer rechtszekerheid voor ouders en leerlingen § Overleg ouders – school § Grens IAC – gemeenschappelijk curriculum § Besluit over redelijkheid van aanpassingen: geldig voor hele team, meerdere leerjaren § Vraag tot gelijkwaardig verklaren IAC met GC: ook initiatiefrecht aan ouders en leerlingen Maar behoud compenserende en dispenserende maatregelen in verhoogde zorg binnen gemeenschappelijk curriculum Inspectie ondersteuningsnetwerken: evalueer ook effecten op regio-niveau § Liever geen onderwijs met twee snelheden

Leerlingen met specifieke noden • Stimuleer samenwerking Bu. O – gewoon onderwijs § Zelfde

Leerlingen met specifieke noden • Stimuleer samenwerking Bu. O – gewoon onderwijs § Zelfde campus delen en gemeenschappelijke activiteiten Regels nodig over vrijheidsbeperkende maat-regelen in (buitengewoon) onderwijs Werk effectieve regeling uit rond aanmelden en inschrijven in buitengewoon onderwijs § Voorzie ook nodige capaciteit Proefprojecten leerlingenvervoer buitengewoon onderwijs § Verkorten van reistijd, maar ook: § Bevorderen zelfredzaamheid § Aandacht voor statuut chauffeurs en begeleiders

Leerlingen met specifieke noden Internaten § Brug welzijn – onderwijs, nood aan gespecialiseerde zorg

Leerlingen met specifieke noden Internaten § Brug welzijn – onderwijs, nood aan gespecialiseerde zorg § Nood aan opvang in weekend en vakantie § Rechtspositie van kinderen Onderwijs langdurig zieke kinderen: § Betere garanties voor continuïteit § Extra middelen waar nodig Onderwijs aan (uitzonderlijk) hoogbegaafden § Maak flexibele leerwegen en verkorte trajecten meer mogelijk § Breng expertise van ouders, leerlingen en andere experts samen

Leerlingenbegeleiding Evaluatie decreet leerlingenbegeleiding: § Zorg voor betere afstemming onderwijs – welzijn § Klaar

Leerlingenbegeleiding Evaluatie decreet leerlingenbegeleiding: § Zorg voor betere afstemming onderwijs – welzijn § Klaar mandaat en positie CLB uit Aandacht voor realiseren van randvoorwaarden - Richt Kenniscentrum Pesten op Stimuleer gebruik flexibele leerwegen in strijd tegen schoolse vertraging en uitval Zet verder in op duale leerwegen, kwetsbare jongeren § Garandeer toegang tot aanloopfase en aansluitende flexibele trajecten met aandacht voor naadloos Blijf inzetten op mediawijsheid en informatie die jongeren helpt keuzes maken

Infrastructuur en capaciteit Speelplaatsen die leerlingen aanzetten tot bewegen ü Prima initiatief § Zet

Infrastructuur en capaciteit Speelplaatsen die leerlingen aanzetten tot bewegen ü Prima initiatief § Zet goede praktijken in de kijker Verder uitbreiden capaciteit ü Blijft nodig ü Steunen voornemen om dat voor Brussel in overleg met de Franstalige Gemeenschap te doen § Continuïteitsprincipe als eerste uitgangspunt § Evenredige verdeling van anderstaligen over VL – FR als mogelijk 2 e uitgangspunt

Inschrijvingsrecht Brussel en Vlaamse Rand ü Voorrang voor Nederlandstalige kinderen te beargumenteren vanuit kinderrechten:

Inschrijvingsrecht Brussel en Vlaamse Rand ü Voorrang voor Nederlandstalige kinderen te beargumenteren vanuit kinderrechten: principe van continuïteit in opvoeding en onderwijs, o. m. op vlak van taal (art. 20) ü In overgang naar middelbaar: ook voor leerlingen die Nederlands op de basisschool leerden Stem voorrangspercentages in Brussel af op demografische realiteit § 65% leidt vooral tot meer segregatie tussen Nederlandstalige scholen Voor Vlaamse Rand is eenvoudigere en juridisch veiligere oplossing mogelijk om Nederlandstalige leerlingen uit de regio alle kansen op een plek in een school in de buurt te geven

Inschrijvingsrecht Centrale digitale aanmeldprocedure met rangordening naar afstand / toeval en toewijzing volgens voorkeur

Inschrijvingsrecht Centrale digitale aanmeldprocedure met rangordening naar afstand / toeval en toewijzing volgens voorkeur van ouders Dit biedt, in gebieden of scholen met hoge concurrentie voor alle kinderen beste kansen op inschrijving in school van hoogste of hoge voorkeur. § Chronologie juridische betwistingen § Standaardalgoritme: maak pragmatische keuze, rekening houdend met programmeerkosten en reële opbrengst Toegepast binnen zo’n aanmeldprocedure leidt dubbele contingentering niet tot minder vrije schoolkeuze § indien alle betrokken kinderen in beschouwing § blijkt uit cijfermatige analyses en simulaties

Meer weten? www. kinderrechtencommissariaat. be Klachtenlijn van het Kinderrechtencommissariaat § www. kinderrechten. be §

Meer weten? www. kinderrechtencommissariaat. be Klachtenlijn van het Kinderrechtencommissariaat § www. kinderrechten. be § 0800 – 20 808 Ø Volledige jaarverslag 2018 -2019: https: //www. kinderrechtencommissariaat. be/advies/jaarversla g-kinderrechtencommissariaat-2018 -2019 -kinderen-willenecht-gehoord-worden