Kiisel Gvenlik Bu niteyi tamamladktan sonra Kiisel gvenliin
Kişisel Güvenlik Bu üniteyi tamamladıktan sonra; Ø Kişisel güvenliğin nasıl sağlanacağını tanımlayabilecek, Ø Kişisel güvenliğin sağlanması için dikkat edilmesi gerekenleri açıklayabilecek, Ø Stresin tanımını ifade edebilecek, Ø Stresin sebeplerini açıklayabilecek, Ø Stresin belirtilerini tanımlayabilecek, Ø Stresle nasıl mücadele edileceğini açıklayabilecek, Ø Tükenmişlik sendromu ile nasıl mücadele edileceğini ifade edebilecek Ø bilgi ve becerilere sahip olabileceksiniz.
Kişisel güvenlik 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun 7’nci maddesine göre özel güvenlik görevlileri; a) Korudukları ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme, b) Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme, c) Ceza Muhakemesi Kanununun 90’ıncı maddesine göre yakalama, d) Görev alanında, haklarında yakalama emri veya mahkûmiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama, .
Kişisel güvenlik 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun 7’nci maddesine göre özel güvenlik görevlileri; e) Yangın, deprem gibi tabiî afet durumlarında ve imdat istenmesi hâlinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme, f) Hava meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme, g) Genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alma,
Kişisel güvenlik 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun 7’nci maddesine göre özel güvenlik görevlileri; h) Terk edilmiş ve bulunmuş eşyayı emanete alma, ı) Kişinin vücudu veya sağlığı bakımından mevcut bir tehlikeden korunması amacıyla yakalama, j) Olay yerini ve delilleri koruma, bu amaçla Ceza Muhakemesi Kanununun 168’inci maddesine göre yakalama, k) Türk Medeni Kanununun 981’inci maddesine, Borçlar Kanununun 52 nci maddesine, Türk Ceza Kanununun 24 ve 25’inci maddelerine göre zor kullanma yetkilerine sahiptirler.
Kişisel güvenlik 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun 7’nci maddesine göre özel güvenlik görevlileri; Özel güvenlik görevlileri bu yetkilerini ancak görevli oldukları süre içerisinde ve görev yaptıkları alan içinde kullanabilirler. (5188 S. K. M 9/1) Özel güvenlik görevlilerinin bu yetkilerini kullanarak görevlerini yaparken kişisel güvenliklerini sağlamaya da özen göstermeleri gerekmektedir. Nitekim özel güvenlik görevlileri görevlerini ifa ederken her an suçla ve şüphelilerle mücadele hâlindedirler. Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte, özel güvenlik görevlisi; “Kanun kapsamında özel koruma ve güvenlik hizmetini yerine getirmek amacıyla istihdam edilen kişiler” olarak tanımlanmaktadır.
Kişisel güvenlik 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun 7’nci maddesine göre özel güvenlik görevlileri; Esasen yukarıda sayılan görevler içerik itibarıyla koruma ve güvenlik hizmetleridir. Bu koruma ve güvenlik hizmeti ise; kişilerin korunması ve binaların, tesislerin korunması şeklinde iki ana gruba ayrılmaktadır. Dolayısıyla özel güvenlik görevlileri hem can hem de mal emniyetini sağlamaya yönelik olarak koruma ve güvenlik hizmeti vermektedir. Kişisel emniyetini sağlayamayan özel güvenlik görevlisinin ise bu koruma ve güvenlik hizmetlerini tam manasıyla yerine getirmesinden söz edilemez. Bu sebeple özel güvenlik görevlilerinin kişisel emniyeti sağlaması mevzuatta kendilerine verilen görevleri aksatmadan yapmaları ve yetkilerini doğru şekilde kullanmaları bakımından bir gerekliliktir.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA HAZIRLIK AŞAMALARI Yeterli Mevzuat Bilgisi Özel güvenlik görevlilerinin koruma ve güvenlik görevlerini kanuna ve diğer ilgili mevzuata uygun olarak yerine getirmesi gerektiği muhakkaktır. Öyleyse öncelikle başta 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun ve bu Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik hükümlerini ve diğer özel kanunlarda kendilerine verilen hak, ödev ve görevleri iyi öğrenerek mevzuat açısından yeterli bilgi sahibi olunmalıdır. Bunun için özel güvenlik eğitim kurumlarında hem ilk hem de yenileme eğitimlerinde bu husustaki eğitimlerine özen gösterilmektedir.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA HAZIRLIK AŞAMALARI Yeterli Eğitim 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun 14’üncü maddesine göre; özel güvenlik temel eğitimi teorik ve pratik eğitim ile silah eğitiminden oluşmaktadır. Yükseköğretim kurumlarının güvenlikle ilgili fakülte ve meslek yüksekokullarından mezun olanlar silah eğitimi dışında özel güvenlik temel eğitimi şartı aranmamaktadır. Genel kolluk kuvvetlerinden ve Milli İstihbarat Teşkilatından emekli olanlar ile en az beş yıl bu görevlerde çalıştıktan sonra kendi istekleriyle görevlerinden ayrılmış olanlarda, özel güvenlik temel eğitimi şartı aranmamaktadır.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA HAZIRLIK AŞAMALARI Yeterli Bedensel Hazırlık Koruma ve güvenlik hizmetleri veren özel güvenlik görevlilerinin karşılaştıkları olaylara müdahale ederken zor kullanma şartları oluştuğunda sırasıyla ve orantılı olarak; önce bedeni kuvvet, sonra jop, kelepçe gibi araçlarla maddi güç ve bunlar da yeterli değilse kanuni şartları oluştuğu takdirde silah kullanmaları gerekebilmektedir. Zinde, sağlıklı ve mümkün olduğunca güçlü bir bedene sahip olamayan bir özel güvenlik görevlisinin olaylara müdahalede, kanuni şartlar gerçekleştiğinde, özellikle yakalama ve zor kullanma hâllerinde başarısının düşük olacağı açıkça görülmektedir. Bu sebeple özel güvenlik görevlilerinin olaylara müdahalenin hazırlık aşamalarında periyodik olarak idman ve fiziksel egzersizler yapması
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA HAZIRLIK AŞAMALARI Yeterli Donanım ve Teçhizat Özel güvenlik görevlileri; silahlı ve silahsız olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır. Silahlı özel güvenlik görevlileri silah bulundurma ve taşıma yetkilerini 5188 sayılı Kanunun 8’inci maddesinden almaktadır. Ancak aynı Kanunun 9’uncu maddesinin ikinci fıkrasına göre; özel güvenlik görevlileri silahlarını görev alanı dışına çıkaramazlar. İşlenmiş bir suçun sanığı veya suç işleyeceğinden kuvvetle şüphe edilen kişinin takibi, dışarıdan yapılan saldırılara karşı tedbir alınması, para ve değerli eşya nakli, kişi koruma ve cenaze töreni gibi güzergâh ifade eden durumlarda güzergâh boyu, görev alanı sayılır. Görev alanı, zorunlu hâllerde Özel Güvenlik Komisyonu kararıyla genişletilebilir.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA HAZIRLIK AŞAMALARI Yeterli Donanım ve Teçhizat Yine 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun 4’üncü maddesine göre; özel güvenlik komisyonu, bu Kanunda belirtilen özel güvenlikle ilgili kararları almak üzere valinin görevlendireceği bir vali yardımcısının başkanlığında, il emniyet müdürlüğü, il jandarma komutanlığı, ticaret odası başkanlığı, sanayi odası başkanlığı temsilcisinden oluşur. Sanayi odasının bulunmadığı illerde komisyona ticaret ve sanayi odası başkanlığının temsilcisi katılır. Aynı Kanunu 8’inci maddesinin birinci fıkrasına göre; hangi koruma ve güvenlik hizmeti için ne miktar ve özellikte ateşli silah bulundurulabileceği komisyon tarafından belirlenir.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA HAZIRLIK AŞAMALARI Yeterli Donanım ve Teçhizat Öte yandan, 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunun Ek 1’inci maddesine göre; a) Öğrencilerin toplu olarak oturdukları yurtlarda, eğitim ve öğretim kurumlarında, siyasi partilerin açık hava ve kapalı yer toplantılarında, izinli veya izinsiz yapılan toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde, sendikalarda, derneklerde veya bunlara yönetim ve yapı olarak doğrudan doğruya bağlantılı olan yerlerde veya bunların toplantı ve kongrelerinde, her türlü spor karşılaşma veya yarışmalarının yapıldığı yerlerde, kanuna uygun veya kanuna aykırı olarak grev ve lokavt yapılmakta olan iş yerlerinde,
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA HAZIRLIK AŞAMALARI Yeterli Donanım ve Teçhizat Öte yandan, 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunun Ek 1’inci maddesine göre; b) Duruşmalarda, mahkeme salonlarında, hastanelerin psikiyatri bölümlerinde, akıl hastanelerinde, ceza ve tutukevleri ile her türlü ıslah ve infaz kurumlarında veya bunların eklentilerinde, c) Türkiye Büyük Millet Meclisi ana binaları ile Meclis Başkanlığınca belirlenen yerlerde ateşli silahlar taşınamaz.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA HAZIRLIK AŞAMALARI Yeterli Donanım ve Teçhizat 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun 8’inci maddesinin ikinci fıkrasına göre; eğitim ve öğretim kurumlarında, sağlık tesislerinde, talih oyunları işletmelerinde, içkili yerlerde silahlı özel güvenlik görevlisi çalıştırılmasına izin verilmez. Özel güvenlik görevlileri, özel toplantılarda, spor müsabakalarında, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde silahlı olarak görev yapamazlar. Dolayısıyla, yukarıda belirtilen bu yerlerde silahlı özel güvenlik görevlilerinin çalışması mümkün değildir. Bu yerler dışında hangi koruma ve güvenlik hizmeti için ne miktar ve özellikte ateşli silah bulundurulabileceğine özel güvenlik komisyonları karar vermektedir.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA HAZIRLIK AŞAMALARI Yeterli Donanım ve Teçhizat Eğer silahlı özel güvenlik görevi icra ediliyorsa bu silah özel güvenlik görevlisinin görev saatleri süresince ve görev yaptığı yer veya alan içerisinde en önemli teçhizatıdır. Bunun dışında ister silahlı isterse silahsız özel güvenlik görevlilerinin donanım olarak; not defteri ve kalemi, telefonu ve varsa telsizi, düdük, jop, kelepçe, görev saatleri süresince ve görev yaptığı yer veya alan içerisinde giydikleri üniforma ve taktıkları özel güvenlik kimlik kartları gibi donanımlarının tam ve yeterli olması önem arz etmektedir.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA HAZIRLIK AŞAMALARI Yeterli Donanım ve Teçhizat Zira üniforma güvenlik ve koruma hizmetinde görünür olma prensibi doğrultusunda caydırıcılığı sağlayacak, düdük gerekli hâllerde ikaz etmeyi kolaylaştıracak, olayla karşılaşıldığında jop bedenî kuvvetle giderilemeyen hâllerde zor kullanılma aracı olacak, kelepçe yakalanan şüpheli için gerekli durumlarda kaçmasını önleyecek, telefon ve telsiz iletişim için not defteri ve kalemi ise olayın ayrıntılarının unutulmaması için kullanılacaktır.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA HAZIRLIK AŞAMALARI Korunacak Kişi veya Bina, Tesisi Hakkında Yeterli Bilgi Özel güvenlik görevlileri görevleri gereği güvenliklerini sağladıkları kişileri, bina ve tesisleri iyi tanımaları önemlidir. Örneğin; kişiyi koruyorlarsa o kişiye ve hatta aile fertlerine karşı olası tehdit ve saldırıların hangi zamanlarda, ne şekilde, niçin, nasıl ve nereden, kim/kimler tarafından gelebileceği yönünde hazırlıklı olunması gerekir. Aynı hazırlıklar bina ve tesis koruyan özel güvenlik görevlileri için de söz konusudur. Bunun için ayrıntılı koruma ve güvenlik planları yapılmalı, yapılan planlar güncel tutulmalı ve yetkisiz kişilerce değiştirilmemelidir. Ayrıca koruma ve güvenlik planları süratle uygulanabilir nitelikte, açık ve anlaşılabilir türde, tüm alternatifleri içeren tarzda yapılmalıdır. Tabii ki bu planlar aynı yerde koruma ve güvenlik hizmetini veren tüm özel güvenlik görevlileri tarafından bilinmelidir.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA HAZIRLIK AŞAMALARI Olası Tehditlere Karşı Şüpheli Yaklaşma Koruma ve güvenlik hizmetlerinde çok aşırıya kaçmayan şüpheli yaklaşımlar olası tehdit ve saldırılara karşı hazırlıklı olunmasını sağlayabilir. Zira gerek koruma ve güvenlik hizmetinin yerine getirilmesi sırasında, gerekse olaylara müdahale esnasında muhtemel tehlike her zaman vardır. Örneğin; yazın otuz beş santigrat derecede korunan binanın önünde kışlık kalın palto ile dolaşan bir şahsa şüphe ile bakılması yararlı olabilecektir.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASI Özel güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesi sırasında her tehlike arz eden durum risk içerir. Bu risk can güvenliği olabileceği gibi korunan binaya, yere veya mala yönelik de olabilir. Özel güvenlik görevlileri öncelikle potansiyel risk oluşturan tehlikeli durumlara karşı önleyici ve koruyucu tedbirleri almak zorundadır. Bunu sağlarken de kişisel güvenliğin sağlanmış olması oldukça önemlidir. Her türlü şüpheli durum ve meydana gelen olay, vakit geçirilmeden genel kolluk kuvvetine bildirilmelidir.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASI Güvenlik görevlisi, güvenliğini tehdit edebilecek bir olay yaşamadan önce, tehlikeye yol açabilecek durumlara karşı önleyici tedbirler almaya çalışmalı ve olay meydana geldiğinde nasıl reaksiyon göstermesi gerektiğini planlamalıdır. Bu husus, ancak bireysel güvenlik bilincinin geliştirilmesi ve kişinin kendi yakın yaşam alanlarındaki ve yaşadığı çevredeki risklere karşı farkındalığa sahip olmasıyla sağlanabilir. Bireyler, yaşamlarını sürdürdükleri her alanda; iş yerinde, sokakta yürürken, spor yaparken, seyahat sırasında kişisel güvenliklerini tehdit edebilecek olaylara karşı bazı temel tedbirleri bilmelidirler.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİK İLKELERİ Riskli ortam güvenlik kuvvetlerinin bir parçasıdır. Eğer biz saldırganın işini zorlaştırırsak o daha basit hedeflere yönelecektir. Gizliliğe Riayet Etmek En önemli faktör olup gizliliği ihlal etmemize neden olan ve göze batmamızı sağlayan davranış ve biçimsel bozukluklardan kaçınmamız gerekir. Görev dışında iş ile ilgili sohbetlerin yapılmaması önemlidir. Bilmesi ve bilinmesi gerekenler prensibine riayet edilmelidir.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİK İLKELERİ Riskli ortam güvenlik kuvvetlerinin bir parçasıdır. Eğer biz saldırganın işini zorlaştırırsak o daha basit hedeflere yönelecektir. Uyanık ve Şüpheci Olmak Daima çevremizde olan bitene karşı duyarlı bulunarak anormal olayların farkına varmalıyız. Kişiler, nesneler veya olaylar herhangi bir tehlikenin habercisi olabilirler. Örneğin, işyerine tamirat için çağırılan servis elemanlarının, şirketten adı, soyadı ve geliş saatlerinin alınarak geldikleri zamanın teyit edilmesi veya personel ve ziyaretçilerin ayırt edilmesi, işyerinde tanıtım kartlarının yakalarda takılı olmasına dikkat edilmesi önemlidir.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİK İLKELERİ Riskli ortam güvenlik kuvvetlerinin bir parçasıdır. Eğer biz saldırganın işini zorlaştırırsak o daha basit hedeflere yönelecektir. Rutin İşlerden Kaçınmak Saldırganlar başarılı olacağı hedefleri seçerler. İşe gidiş-geliş saatlerinin ve otobüse, servise vb. binme yerlerinin rutine bağlanmadan ara sıra değiştirilmesi gereklidir. Olayların çoğunluğu işe gidiş ve geliş süreçlerinde gerçekleşir. Bu nedenle çalıştığınız yere giderken ve dönerken alternatif güzergâhlar ve saatler kullanın. İşinize geç kalmadan başlamayıp vaktinden önce görev alanınızdan ayrılmayın.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİK İLKELERİ Sistemli Olmak Yaşamımızda bütün ayrıntılara dikkat ederek her şeyi kuralına göre yapmak, planlı olmak, yapılacak işlerin belli bir sürede düzene sokulması faydalıdır. En önemli hususlardan birisi de gündemin takip edilerek güvenlik olgusu içerisinde koruma faaliyeti şekillendirilmesi, uygun görülecek tedbirlerin alınmasıdır. Haberleşme Telefonlar kapıdan ve pencerelerden uzak yerlere yerleştirilmeli, mutlaka uyunan veya istirahat edilen odaya paralel hat bulundurulmalı, önemli telefon numaraları ve adresler telefonun yakınında bulundurulmamalıdır.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİK İLKELERİ Girişim ve Sağduyu Kişiler çevresiyle iyi ilişkiler kurabilmeli, öğrenmeye açık, ani gelişen olaylar karşısında mantıklı hareket edebilmelidir. Güvenlik görevlisi, görev yaptığı alana gelen insanlarla sağlıklı bir iletişim kurabilmek ve halkla ilişkileri güçlendirmek için; koruduğu yere gelenlere ilgi ve güleryüz göstermeli, terbiyeli ve nazik bir dil kullanmalı, yargılamadan ve dikkatlice dinleme yapmalı, işi çabuklaştırmalı ve bitirmeli, medeni olmalı ve ciddi tavır takınmalıdır. Diğer Unsurlar Güvenlik görevlisinin dış görünüşünün iyi olması, saçlar taranmış, erkeklerin yüz tıraşlı, üniformanın temiz ve ütülü, takılan aksesuarların tam ve temiz olması, zinde, güler yüzlü ve halkla ilişkiye hazır bir görünüşte bulunulması gereklidir.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASI İÇİN YAPILMAMASI GEREKENLER 1. İzinli/izinsiz düzenlenen, kalabalık toplulukların bulunduğu, tehlikeye açık miting vb. gösterilere katılmak ya da düzenlendiği mekânda bulunmak, 2. Çevrenizde meydana gelen olağandışı olayları önemsememek, 3. Para, anahtar ve diğer kıymetli eşyaları potansiyel hırsızların dikkatini çekecek şekilde taşımak, 4. Sizi takip eden veya gözetleyen bir kişinin hareketlerinizi ya da yolunuzu kolayca tahmin edebileceği güzergâhları kullanmak, 5. Silah ve teçhizatları uygunsuz bir yerde bırakmak veya unutmak, 6. Gizlilik gerektiren konularda, sorumluluk bilincinden uzaklaşmak, 7. Kötü alışkanlıklar edinmemek (Uyuşturucu, kumar vb. ) yasaklı ortamlarda bulunmak.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASI İÇİN YAPILMAMASI GEREKENLER 8. Meslek etik kurallarına uymamak. 9. Kendisine sağlanan kurumsal menfaatleri, başkalarının yararına kullanmak/kullandırtmak (İzinsiz giriş imkanı tanımak, tanıtma ya da giriş çıkış kartları kullandırmak gibi) 10. Kurumsal bilgi, belge ve özel çalışma alanlarına ait fotoğraf, video ya da seslerin sosyal paylaşım sitelerinde paylaşmak vb. özel güvenlik görevlilerin kaçınması gereken hareketlerdir. Güvenliğimizi tehdit edecek bir hadise yaşamadan önce, tehlikeli gidişatı ortadan kaldıracak önlemleri almaya çalışmalıyız. Bunu yaşam kalitemizin, güven ve huzur içerisinde sürdürülebilmesi için yaparız. .
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASI İÇİN YAPILMAMASI GEREKENLER Unutulmaması gereken, tehlikenin risk doğurduğudur. Tehlike; çalışma çevresinin fiziki kusurları ve insanların hatalı davranışları gibi nedenlerle çalışana, işyerine ve çevreye zarar veya hasar verme potansiyelidir. Risk; tehlikelerden kaynaklanabilecek bir olayın meydana gelme olasılığı ile bu olayın sonuçlarının ortaya çıkardığı zarar, hasar veya yaralanmanın şiddetinin bileşkesidir. Riski Algılaması; mevcut ya da muhtemel, insan ile doğa kaynaklı tehdit veya tehlikelerin sonuçları hakkında oluşan öznel (sübjektif) etkileşimidir.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİKTE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Risk algısına sahip olmakla birlikte, kişisel güvenlik ile korunma tedbirlerinin yapılandırılmasında temel bazı hususları da hatırlamamız gerekmektedir. 1. Öncelikle içgüdülerinizi dinleyin. Bulunduğunuz ortamdan veya çevreden huzursuzluk duyuyorsanız oradan uzaklaşın. 2. Çevrenizdeki detaylara dikkat edin. Kişiler, nesneler veya olaylar herhangi bir tehlikenin habercisi olabilir. 3. Yalnız seyahatte, hareket hâlindeyken çevrenizdeki insanlara karşı korku ve panik duymayın, özgüvenli görünün. 4. Yaşadığınız semt/mahalle/sokak hakkında bilgi sahibi olun. Yakın çevrede ulaşabileceğiniz ve haberleşme imkânı verebilecek mekânları öğrenin. (Telefon kulübesi vb. )
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİKTE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 5. Evinizin, işyerinizin ve ikisi arasındaki güzergâhın gözetlenmesine ilişkin belirtilere karşı dikkatli olun. Genellikle güvenliği tehdit eden ciddi olaylar bu mekânların gözetlenmesi safhasından sonra gerçekleşir. 6. Düzenli yaptığınız spor ve sosyal aktiviteler gibi rutin programlarınızı belirleyin. Bazı periyotlarda bu aktivitelerin saatlerini değiştirin. Çocukların okuldan alınması gibi kaçınılmaz rutin programlara karşı daha dikkatli olun. 7. Tehlikede olduğunuzu hissettiğinizde, bağırarak veya araçtaysanız korna çalarak dikkat çekmeye çalışın. 8. Fiziksel olarak iyi bir kondisyonda olmaya çalışın. Yeteneklerinizi ve fiziksel kapasitenizi tanıyın.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİKTE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 9. İşyerinizde güvenlik tedbirlerinin alındığından emin olun; varsa telsiz ve haberleşme sisteminin nasıl çalıştığını ya da acil durum talimatlarını öğrenin. 10. Bireyin güvenliğini tehdit eden herhangi bir olaya maruz kalması hâlinde, nasıl karşılık vermesi gerektiğine ilişkin doğru veya yanlış diye nitelendirilebilecek bir uygulama yoktur. Çünkü her olay bir diğerinden farklılık gösterir. Bunu unutmayın. Ancak herhangi bir tehlike durumunda genel prensip olarak; uygun davranışlar ya da sözlerle, içinde bulunduğunuz durumdan bir an önce çıkmaya çalışın. 11. Herhangi bir tehlike ya da saldırı anında istenilenleri yapmak, yardım için seslenmek veya kaçmak, karşı koymak gibi alternatifleriniz vardır. Ancak her ne karar alırsanız alın, birinci önceliğinizin can güvenliğiniz olduğunu unutmayın.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİK İÇİN ARAÇLARDA ALINACAK TEDBİRLER Kişiler araç içerisindeyken de güvenliklerini tehdit edebilecek olayların hedefi konumunda olabilirler. 1. Aracınızı mümkün olduğunca ana caddelerde veya iyi aydınlatılmış yollarda kullanın. 2. Araç pencerelerinizi, küçük bir havalandırma boşluğu dışında kapalı tutun. Dururken ya da seyir hâlinde tüm kapıları kilitli tutun. 3. Dur işaretlerinde ve kırmızı ışıklarda dikkatli olun. 4. Araç sürüş hızınızı, trafik ışıklarında durmanızı sağlayacak biçimde ayarlayın. 5. Aracınızın içerisinde her zaman gerekli malzemelerin bulunduğundan ve deponuzun yeteri kadar dolu olduğundan emin olun.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİK İÇİN ARAÇLARDA ALINACAK TEDBİRLER 6. Şişirilmiş yedek lastik, bir litre içme suyu, katlanılabilir bir kürek, ilk yardım seti, tamir takımı, kriko, işaret feneri ve aktarma kablosu vb. gibi ihtiyaçların araçta bulunduğundan emin olun. 7. Tehlike anında, oradan uzaklaşmaya ya da aracınızın kornasını çalmaya hazır olun. 8. Nereye, nasıl gideceğinizi iyi öğrenin. Her zaman yanınızda harita taşıyın. 9. Aracınıza binmeden önce aracınızın çevresini ve içini kontrol edin. 10. Aracınızı akşamları park ederken geri döndüğünüzde aydınlatılmış olacak alanları seçin. 11. Aracınızı terk etmeden önce, etrafta şüpheli kişilerin olup olmadığını kontrol edin. 12. Aracınızı, koruması olan bir park yerine veya garaja park etme imkânınız varken caddeleri tercih etmeyin.
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİK İÇİN ARAÇLARDA ALINACAK TEDBİRLER Yapılmaması Gerekenler; 1. Takip edildiğinizden şüphelendiğiniz hâlde, yola devam etmek veya ıssız bir bölgede park etmek (Bu durumda, kalabalık caddelerde dönüşler yapın. Eğer araba takibe devam ediyorsa en yakın Polis karakolu gibi yardım alabileceğinizi bildiğiniz bir yere gidin. ). 2. Akşamları tek başına araba sürmek. 3. Birisinin sizi yoldan çıkarma girişimi karşısında paniklemek. (Bu durumda yapılacak en iyi şey, dikkatleri çekmek için sürekli olarak kornaya basmaktır. Arabayı durdurduğunuz hâlde, yine de sıkıştırılıyorsanız, arabayı geri vitese takıp oradan uzaklaşmaya çalışın)
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİK İÇİN ARAÇLARDA ALINACAK TEDBİRLER Araç Sürerken Güvenlik; 1. Hırsızlar koltuk üzerinde bulunan çantaları camlarınız açık ise siz hareket hâlinde iken bile alabilirler. 2. Aracınızın kapılarını sürekli kapalı tutun, emniyet kemeri kullanın. 3. Mümkün olduğunca geceleri seyahat etmeyin. 4. Aracınızın yanında veya içinde iken dikkatinizi dağıtmaya çalışan sizi rahatsız eden kişilerden mutlaka şüphelenin. 5. Otostopçuları aracınıza almayın. Şüpheli karşılaştığınızda merak edip aracınıza almayın. . bir durum veya kişilerle
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİK İÇİN ARAÇLARDA ALINACAK TEDBİRLER YAYALAR İÇİN KİŞİSEL GÜVENLİK TEDBİRLERİ Yaya olarak dışarıda bulunulan anlarda bilinmesi ve mutlaka uyulması gerekli genel kurallar şunlardır; 1. Cüzdan içinde taşıdığınız kimlik belgelerinin önlü-arkalı fotokopisini çekerek evde ya da işyerinizde bir örneğini saklayın. 2. Cüzdanınızda veya çantanızda günlük ihtiyaç dışında büyük miktarlarda para taşımayın. 3. Cep telefonunu çantanıza koymayın. Çantanızın çalınması hâlinde acil yardım istemek için cep telefonuna ihtiyacınız olacaktır. 4. Kıymetli takılarınızı çantada taşımayın ve ilk bakışta dikkat çekecek kolye, bilezik, yüzük, küpe, broş gibi değerli takılar takmamaya çalışın. 5. Gösterişli ve değerli çantalar kullanmamaya özen gösterin. Daha çok kapaklı
Kişisel güvenlik KİŞİSEL GÜVENLİK İÇİN ARAÇLARDA ALINACAK TEDBİRLER YAYALAR İÇİN KİŞİSEL GÜVENLİK TEDBİRLERİ 7. Tenha ve riskli yerlerde yalnız başınıza yürümeyin. Bu bölgeleri geçmek için mümkünse taksi kullanın ya da guruplar hâlinde yürüyün. 8. Çantayı araç yolunun aksi yönündeki omuzunuza asın. Çantanın kapak kısmı vücudunuza bakacak şekilde taşıyın. 9. Yol kenarında tretuvarın, duvar tarafına yakın yürüyün. 10. Dalgın bir şekilde yürümeyin ve sürekli etrafınızı kontrol edin. 11. Herhangi bir sebeple yabancı birinin; saat, adres, yön, tarifi vb. sorma girişimini kuşku ile karşılayın. 12. Karşınızdakinin veya etraftaki üçüncü kişilerin dikkatinizi dağıtmalarına izin vermeyin. .
Kişisel güvenlik STRES NEDİR? Günümüzde stres hemen herkesin dilinde sıkça söylenen bir kelimedir. Birçok kişi stresi mide ağrısı, baş ağrısı, tansiyon yükselmesi gibi rahatsızlıklarla ifade ederler. Kimileri ise iş yoğunluğu, işindeki veya konumundaki değişiklikler gibi durumlarda stresli olduklarına dair yorumlarda bulunurlar. Kişiler toplumda hangi konumda olurlarsa olsunlar stres yaşadıkları süreçler mutlaka vardır. Stres, hayatımız boyunca değişik zamanlarda ve değişik yerlerde yaşanabilmektedir. Bir başka deyişle stres birey için kaçınılmazdır. Çünkü birey çevresinden gelen, çoğu zaman istemediği ve beklemediği birçok türden etkiye hem zihinsel hem de bedensel tepki verebilmektedir.
Kişisel güvenlik STRES NEDİR? Evde, okulda, yolculukta, iş yerinde, hastanede, yani hemen her yerde yaşanabilen bu olgu yaşamımız boyunca değişik zamanlarda herkesi etkileyebilmektedir. Stres yaşandığında ise bu stresli sürecin nasıl atlatılacağı gündeme gelmekte, insanlar bunun çarelerini birçok farklı yollar ve yöntemlerde aramaktadır. Peki, nedir stres? Stres sözcüğü ruhsal ve bedensel değişikliklere yol açan durumları tanımlamak için kullanılmaktadır. Herkes kendi yaşadığı durumuna göre stresi farklı tanımlamaktadır. İnsanlara stresin tanımı sorulduğunda yanıtları değişik olmaktadır. Çünkü herkes farklı bir stres tetikleyicisine farklı şekilde tepki gösterebilmektedir
Kişisel güvenlik STRES NEDİR? Çevresindekilere hiçbir tepki göstermeyenler sadece ölülerdir. Bir öğrenciye göre stres, gireceği sınav; anneye göre stres bebeğinin hastalanması; babaya göre stres, evinin geçimini sağlama kaygısı; iş adamına göre stres, kazancının giderek azalması olabilir. Strese dair yüzlerce ve hatta binlerce örnek verilebilir. Nadir de olsa bazı örneklerde çok aşırı stresin ölüme bile götürebilen sonuçlar doğurduğu görülebilmektedir. Stresi; dış etkenlere karşı bireyin bedensel ve zihinsel olarak verdiği tepki olarak tanımlamak mümkündür. Stres cinsiyete veya yapılan işe, mesleğe vb. unsurlara göre farklılık gösterebilir.
Kişisel güvenlik STRESİN İYİ YANLARI VAR MIDIR? Bazı insanlarda stres sözcüğünü duymak bile stres yaratabilmekte iken acaba iyi stres var mıdır? Kötü stres insanda yetersizlik, çaresizlik, umutsuzluk, güvensizlik, hayal kırıklığı ve mutsuzluk gibi durumlar meydana getirirken, bazı stresler de insanda oluşturacağı sonuçlar itibarıyla doyum, sevinç gibi hâller oluşturabilir. Stresin kendimizi kötü hissetmemize neden olan birçok yönleri varken bazı iyi yönlerinin olduğu da inkar edilemez. Örnek olarak; uzun yıllardır görmediğimiz bir yakınımızı görme anından hemen önce yaşadığınız stresle onunla buluşmak kendimizi iyi hissettirebilir. Ya da patron denetlemeye gelmeden önce işini bitirmeye çalışan bir işçinin stresi motivasyonunu bile artırabilir.
Kişisel güvenlik STRESİN İYİ YANLARI VAR MIDIR? Hatta stres, yaşattığı heyecanla mücadele gücümüzü bile artırabilir. Deneyimler bize aşırı stres geçirmiş kişilerin daha da güçlendiğini göstermektedir. Örneğin; Hindistan’ın bağımsızlığını sağlayan 2300’den fazla günü parmaklıklar arkasında stresli durum onun yine de sağlıklı ve Mahatma Gandhi geçirmiş ama bu aşırı dinç birisi olarak yirminci yüzyılın etkili liderlerinden birisi olmasına engel olmamıştır. Demek ki stres her durumda kötü sonuçlar doğurmayabilir. Aslında stresi bir kemanın telleri gibi düşünmek yerinde olur. Teller gevşek veya aşırı gergin olursa keman istenilen şekilde çalınmaz. Keman tellerinin doğru gerginliği gibi stresin de bir denge içinde yaşanması performans kazanmamızı
Kişisel güvenlik STRESİN SEBEPLERİ Deprem, fırtına, savaş, kıtlık, doğal veya insandan kaynaklanan felaketler pek çok sayıda insanı etkilemekte iken ev veya iş yerindeki stresli durumlar ya da gürültü gibi çevresel faktörlerden kaynaklanan stresler daha az sayıdaki insanı etki altına almaktadır. Stresin sebepleri üç ana başlık altında incelenebilir. Birincisi, yapılan işten kaynaklanan faktörler, ikincisi; bireysel faktörler, üçüncüsü; kurumsal faktörlerdir. İş Kaynaklı Faktörler İş Ortamında Uyumsuzluk İnsan, iş ortamında uyum arar. Uyumun olmaması bir stres kaynağıdır. İnsanı iş görmekten alıkoyacak bir engelleme çıkartır. Çalışan bireyin diğerleri tarafından tanınması ve kabul edilmesi; olumlu ilişkiler ve olumlu ortamlar meydana getirecektir. İş yerinde olumlu ilişkilerin gerekliliğine karşın, bazı bireyler arasında tahammül edilemez ilişkilerin gelişmesine de rastlanmaktadır. Stres oluşturan bu
Kişisel güvenlik STRESİN SEBEPLERİ Bireylerarası Aşırı Rekabet Kurum veya kuruluşların para, terfi ve başka konularda sınırları vardır. Bu sınırlı olanaklara ulaşabilmek için bireyler birbirleriyle rekabet ederler. Bu rekabet önemli bir stres kaynağıdır. Bazı kurum ve kuruluşlar çalışanın kapasitesini maksimum düzeyde harekete geçirmek için rekabeti teşvik ederler. Bir yarışmada her zaman bir kazananın, bir de kaybedenin olması normaldir. Zaferin bedeli çoğu zaman bireye oldukça pahalıya mal olmaktadır. Rekabet, bireyi gelişmeye yöneltir. Fakat aşırı rekabet iş ortamını yaşanmaz hâle getirebilir. Aşırı rekabetin yaşandığı bu ortamlarda yöneticilerin de, çalışanlarla aynı durumda olabildiği, hatta yaşayabilecekleri unutulmamalıdır. çoğu zaman rekabeti daha dramatik
Kişisel güvenlik STRESİN SEBEPLERİ İş Yerinin Fiziksel Özellikleri Birçok deneyim ortaya koymuştur ki rahatsız edici düzeydeki ısı, ışık, gürültü, titreşim, kirlilik vb. fiziksel koşullar, birey açısından kabul edilemez düzeydeyse stres sebebidir. Bu olumsuz durumların uzun süre devam etmesinin insanda sadece fiziksel değil, psikolojik rahatsızlıklara neden olduğu bilinmektedir. Görevin Karmaşıklığı Görevin icrası esnasında karşılan zorluklar; görevi yapmak için gereken bilgilerin yeterlilik düzeyi ve bireyin kapasitesine bağlıdır. Çok karmaşık görevler ve bu görevler karşısında bireyin yetersiz kalması, bireyin üzerinde baskı oluşturur ve dengesini bozar. İnsanların beli durumlara uyum gösterme yetenekleri birbirinden farklıdır. Bazı insanlar yeterliliklerini aşan görevlerle karşılaştıklarında kendilerini tehlikede hissederler ve bu durumda stresle yüze gelirler.
Kişisel güvenlik STRESİN SEBEPLERİ Görevin Sağladığı Bağımsızlık Ayrıntılı çalışma süreçlerinin kurulması, çalışan bireyin bağımsızlığını azaltabilir. Beşeri kaynakları yöneten kişiler, fiziksel kaynakları yönetenlere nazaran daha fazla stres altında kalabilirler. Çalışanlar, yönetimin kendilerine yeterince güvenmediğini hissettiklerinde, olumsuz duygular taşırlar ve sorumluluklarını yerine getirmeye yetecek kadar bağımsızlıklarının olmadığını düşünürler. Bunun tersine, çalışan bireye sınırsız bağımsızlık ve sorumluluk vermek de stres oluşturmaktadır. Bu durumda fazla bağımsızlığın da sınırlı bağımsızlık gibi bireyi strese sürüklediği söylenebilir.
Kişisel güvenlik STRESİN SEBEPLERİ Göreve Bağlı Roller Bireyin görevi gereği oynadığı roller de stres kaynağı olabilir. Bireyin rolden kaynaklanan stresi şöyle açıklanabilir. a. Rol çatışması: Göreve bağlı ve birbirleriyle çatışan ve rollerden birinin daha üstün tutulması gerektiği durumlarda bireyin kararsızlığa düşmesi (hangisini üstün tutacağı sorunu) durumunda stres düzeyi artar. Örneğin; bir hemşirenin rolü üç ayrı çatışma kaynağı çıkartır. Hastanın beklentilerini bilmek, en yakın üstünün beklentilerini bilmek, doktorun beklentilerini bilmek. Çalışan birey, yerine getirmesi gereken görevleri açık ve kabul edilebilir olarak algıladığı sürece rol çatışması ortaya çıkmaz. Tersine bir durumda ise stres belirtilerinden yakınmalar gündeme gelebilir.
Kişisel güvenlik STRESİN SEBEPLERİ Göreve Bağlı Roller b. Rol belirsizliği: Bireyden ne beklendiğinin açıkça belirtilmemesi ya da bireyin karar almasına yetecek kadar bilginin bireye akmamasından kaynaklanır. İşi zorlaştıran birçok olumsuzluğu, işin zorluğuna eklemek mümkündür. Bunlar; bilgi aktarımı, eksik görev tanımı, değerlendirme kriterlerinin bulunmaması şeklinde sıralanabilir ve hepsi birer stres nedenidir. Rol belirsizliği bireyin tutum ve davranışlarında rehber edineceği kişilere başvurmasını engeller. Bu belirsizlik, bireyin yavaş hareket etmesine ve işini geç yapmasına neden olur. Rol belirsizliği, çalışanın işine olan güvenini kaybetmesine yol açar. Bu güvensizlik başlı başına bir stres kaynağıdır ve ancak çalışan bireylerin hepsinin kendilerinden tanımlarıyla ortadan kaldırılabilir. ne beklendiğini gösteren görev
Kişisel güvenlik STRESİN SEBEPLERİ Göreve Bağlı Roller c. Aşırı roller: Aşırı roller, bireyin işi karşısında niteliksel ve niceliksel olarak zorlandığını hissetmesi hâlinde ortaya çıkar. Bu aşırılık, çalışanın çok hızlı çalışmasına, gücünü ve dikkatini son haddine kadar zorlamasına neden olur. Aşırı iş yükü, insanların gerektiğinde “hayır” diyememesinden kaynaklanır. Hayır diyememenin ise birçok nedeni vardır. Bu nedenlerin başında kariyerini tehlikeye atmamak, olumsuz insan izlenimi çıkartmamak gibi endişeler yer alır. Oysa birey gerçekte, hayır diyememenin bedelini, aşırı yüklenmesi nedeniyle karşılaşacağı başarısızlıklarla da ödeyebileceğini unutmamalıdır.
Kişisel güvenlik STRESİN SEBEPLERİ Göreve Bağlı Roller Öte yandan stres nedeniyle alkol bağımlılığı, çeşitli psikolojik sorunlar, işten alınan doyumun düşmesi riski de gündemde olacaktır. d. Fazla hafif roller: Bu roller, kısa zamanda rutinlere oturtulabilen, açık, sade ve can sıkıcı işlerle ilgilidir. Rolün yalınlığından kaynaklanan can sıkıntısı, bireyin yeteneklerinin, işinde yeterince değerlendirilmediği kuruntusuna yol açar. Bireyden kapasitesi altında yararlanmak onu engeller. Bu engelleme de bir stres sebebidir
Kişisel güvenlik STRESİN SEBEPLERİ Bireysel Faktörler Bireyin Kişiliği İnsanlar kişilikleriyle (bağımsızlık, esneklik, kaygı, katılık, heyecan vb. durumlarla) bağlantılı davranışlar gösterirler. Araştırmalara göre iki kişilik tipi saptanmıştır. Bunlar A tipi kişilik ve B tipi kişiliktir. A tipi kişiliğe sahip olanlar, B tipine göre strese daha yatkındırlar ve bunların kalp damar hastalıklarına yakalanma riskleri daha yüksektir. Streste kişilik önemli bir faktördür. Bununla birlikte stresin meydana getireceği etkinin derecesi, kişilikle görevin gerekleri arasındaki ilişkiden daha çok etkilenmektedir.
Kişisel güvenlik STRESİN SEBEPLERİ Bireysel Faktörler Bireyin Kişiliği Bireyin özel hayatında stres oluşturan olaylar çalışanların enerjisini azalttığından ve iş yerinde gereksinimleri olan bu enerjinin iş dışında harcanmış olmasından dolayı, çalışan bireyin iş yaşantısında mücadele gücü azaltır. Acaba özel hayatla ilgili değişikliklerin çıkarttığı stresin etkileri ölçülebilir mi? Yapılan araştırmalar da bireyin özel hayatına ait olan 43 olayın birey üzerinde çıkarttığı stres ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Birey üzerinde bu olayların etkisini ölçmek için stres çıkartan olayları derecelendirerek belli bir değer vermişlerdir. Örneğin; eşlerden birinin ölümüne 100, boşanmaya 73 ve diğer 43 olaya da buna benzer değerler verilmiştir. Burada, mutluluk veren olayların da mutsuzluk verenlerle aynı şekilde bireyi etkilediğini söylemek gerekir.
Kişisel güvenlik STRESİN SEBEPLERİ Bireysel Faktörler Bireyin Fiziksel Durumu Bireyin fiziksel açıdan direnç göstermesini iyi durumda olması strese kolaylaştıracaktır. Yapılan Araştırmalara göre; fiziki bakımdan iyi durumda olan bireylerin günlük hayattan kaynaklanan sayısız strese daha kolay karşı koyduğu belirlenmiştir. Özellikle üzüntülü getirmektedir. durumlardaki stres birçok hastalığı da beraberinde
Kişisel güvenlik STRESİN SEBEPLERİ Kurumsal Faktörler Kurumun Boyutu Büyüklüğü nedeniyle bürokrasisi iyice artmış olan kurumlarda bireylerin inisiyatifleri azalabilmektedir. Bireye inisiyatif bırakmayan katı ve merkezî bir yapıda gelişen bürokratik kontrol, insanların kurumla yabancılaşmasına yol açabilir. Hiyerarşik Yapı Her durumda her yönüyle, tamamen ve hiçbir eksiği olmadan başarılı olabilecek bir kurumsal yapının reçetesini vermek nasıl mümkün değilse aynı şeklide stresin yıkıcı etkisini hemen ortadan kaldıracak bir formül de bulunmamaktadır. Sadece bazı kurumsal yapıların diğerlerine nazaran strese daha yatkın olup
Kişisel güvenlik STRESİN SEBEPLERİ Kurumsal Faktörler Kurumdaki Ani Değişim ve Yeniliklerin Oluşturduğu Belirsizlik Sürekli gelişen ve değişen dünyada insanlar daha fazla yenilikle karşılaşmaktadır. Bireyin bilgi sahibi olmadığı ya da çok az bilgisinin bulunduğu bir yeniliğin kurumda aniden uygulamaya konulması durumunda ortaya çıkan değişim karşısında, çalışan bireyler kendisini çaresiz hissedebilir. Bu durumda çalışanlar yeniliğe direnç göstererek kendilerini savunmak isterler. Teknolojik, sosyal, ekonomik, vb. her türlü değişim insan dünyasında belirsizlik meydana getirebilir. Bu değişimin sonunda belirsizlik varsa birey stresi yaşar.
Kişisel güvenlik STRESİN BELİRTİLERİ İnsanların strese karşı verecekleri tepkiler farklı olduğundan öncelikle bunun analiz edilmesi önem kazanır. Her insanın stresli duruma karşı zihinsel ve bedensel tepkileri birbirinden farklıdır. Stresin bedensel, psikolojik veya duygusal birçok belirtileri mevcuttur. Bunlardan en çok görülen belirtileri şu şekilde sıralamak mümkündür: Bedensel Belirtiler Aşırı iştahsızlık veya aşırı iştah, kilo kaybı veya kilo alma, sürekli yorgunluk ve halsizlik, bitkinlik, uyuyamama, sık oluşan baş ağrısı, tansiyonun yükselmesi, nefes darlığı, aşırı duygulanma nedeniyle gözlerden yaş gelmesi, aşırı sigara veya alkollü içecek içme, normalden daha yavaş hareket etme vb.
Kişisel güvenlik STRESİN BELİRTİLERİ Psikolojik veya Duygusal Belirtiler Aşırı tedirginlik, korku, endişe, panik, alınganlık, çabuk sinirlenme, hayattan zevk almama, hasta olduğuna inanma, olayları hatırlayamama, aşırı unutkanlık, işe odaklanamama, depresyon, kararsızlık, kötümserlik, hayal kurma, emin olamama, gözden kaçırdığını zannetme, bıkkınlık hissi, sürekli şikayet arzusu, suçluluk duygusu, ilgisizlik, sabırsızlık, bunalım hâli, her şeyden ve herkesten kaçma isteği vb.
Kişisel güvenlik STRESLE MÜCADELENİN YOLLARI Stresle başa çıkmak için hem bedensel hem de psikolojik ve zihinsel olarak birçok yöntem uygulanabilir. Bu yöntemlerin aslında strese karşı yaşam kalitesini artırdığı unutulmamalıdır. Stresle mücadele etmenin en etkili bazı yöntemleri şunlardır. • Kendinizde stres yaratan kaynakları tanıyın ve strese sebep olan davranışlarınızı değiştirin. • Kişilerarası iyi ilişkiler kurun. • Bedeninizi kontrol edin. • Dengeli beslenin. • Bugünün işini yarına bırakmayın. • “Her işi yaparım” ya da “hiçbir şey yapamam” demeyin. • Zihinsel özelliklerinizi doğru değerlendirin.
Kişisel güvenlik STRESLE MÜCADELENİN YOLLARI • Yitirdiklerinizin nedenini arayın. • Zamanın tutsağı olmayın, zamanın en iyi ilaç olduğunu bilin. • Gerektiğinde usulüne göre “hayır” demeyi bilin. • Önce özeleştiri yapın ve herkes tarafından sevilmeyi beklemeyin. • Yapabileceklerinizle yetinmeyi bilin. • Kendinizi vazgeçilmez görmeyin. • Alkolik gibi işkolik olmayın. • İşinizi gerçek olanaklarınızla uyumlu kılın. • Dinlenmeyi bilin, düzenli uyuyun. • Spora zaman ayırın, fiziksel egzersiz yapın. • Solunumunuzu denetleyin ve doğru solunum yapma egzersizi yapın. • Savunma mekanizmalarından yararlanın. • Öfkenizi yenin.
Kişisel güvenlik STRESLE MÜCADELENİN YOLLARI • Duygularınızı açığa vurun, stresle mücadele etmek için yakınlarınızla ve arkadaşlarınızla konuşun. • Bağımsızlığınıza değer verin, böylece kendinize olan güveninizi güçlendirin. • Yaşamınızdaki en önemli hedefleri belirleyerek bir yaşam planı hazırlayın. • Başarısız olduğunuz konularda gerçekçi ama iyimser açıklamalar bulmaya özen gösterin. • Eleştirildiğiniz zaman daralmak veya bunalmak yerine gevşemeye ve rahatlamaya çalışın, bunun için eleştirinin şahsınıza değil yapılan işe ya da eyleme yönelik olduğunu düşünün. • Endişelerinizden zihninizde kısa sürede kurtulmaya çalışın, bilin ki zihninizi siz yönlendiriyorsunuz. • Streslendiğinizde müzik dinlemeye çalışın. • Stresinizi daha büyümeden yenmeye çalışın.
Kişisel güvenlik STRESLE MÜCADELENİN YOLLARI Yaşayacağınız ve yaşamakta olduğunuz mesele hakkında olası en kötü sonuç ne olursa olsun, bu sonucu daha ilk başta kabullenin. Sonuç en kötü çıkarsa zaten daha önce kabullendiğinizden ve bu kötü sonucu zaten beklediğinizden sizde aşırı stres yapmayacaktır. Eğer sonuç kabullendiğinizden daha iyi bir derecede çıkarsa bu sizde stres oluşturmayacaktır. Örneğin; bir iş adamı “ya işlerim kötü giderse, ya iflas edersem” diye her gün aşırı stresle yaşarsa bir gün gelecek bu stres onu bunalıma sürükleyecektir. Ama daha işi yeni kurarken başlangıçta “bu işin sonunda kazanmakta kaybetmek de var, ikisi de hayatın birer gerçeği” diyerek kabullenme ile çalışmaya devam ederse daha az stresle ve çoğu zaman stres olmadan işlerini yürütecektir.
Kişisel güvenlik STRESLE MÜCADELENİN YOLLARI Sonuç olarak insanlar arasında sıkça anlatılan bir örneği hatırlatmak yararlı olacaktır: Bir öğretim görevlisi öğrencilerine “stres” konusunda ders veriyormuş. Su dolu bir bardağı kaldırıp öğrencilerine sormuş: -Sizce bu su dolu bardağın ağırlığı ne kadardır? Cevaplar 200 gr ile 400 gr arasında değişmiş. Bunun üzerine öğretim görevlisi şöyle demiş: -Gerçek ağırlık fark etmez. Fakat durum bardağı elinizde ne kadar süreyle tuttuğunuza göre değişir. Eğer bir dakikalığına tutarsam problem yok. Eğer bir saatliğine tutarsam, kolumda bir ağrı oluşacak. Eğer bir gün boyunca tutarsam ambulans çağırmak zorunda kalırsınız. Aslında ağırlık aynıdır, ama ne kadar uzun tutarsanız size o kadar ağır gelir. Eğer sıkıntılarımızı her zaman taşırsak er ya da geç taşıyamaz duruma geliriz. Yükler gittikçe artarak daha ağır gelmeye başlar. Yapmanız gereken bardağı yere bırakıp bir süre dinlenmek ve daha sonra tutup
Kişisel güvenlik TÜKENMİŞLİK SENDROMU NEDİR VE STRESLE BAĞLANTISI VAR MIDIR? Tükenmişlik ilk olarak 1970’lerde Amerika’da müşteri hizmetlerinde çalışan insanların mesleki bunalımını ifade etmek amacıyla kullanılmıştır. Tükenmişlik kavramının tanımını ilk defa 1974 yılında yapılmıştır. Bu tanıma göre tükenmişlik; Başarısız olma, yıpranma, enerji ve güç kaybı veya karşılanamayan istekler sonucu bireyin iç kaynaklarında tükenme durumudur Tükenmişlik sendromunun; yorgunluk, bitkinlik hissi, mide ve bağırsak hastalıkları, yüksek kolesterol, yüksek tansiyon, alerji, uyku bozuklukları, kilo kaybı veya şişmanlık, genel ağrı ve sızılar, koroner kalp rahatsızlığı, geçmeyen soğuk algınlığı şikayetleri gibi fizyolojik belirtileri, engellenmişlik hissi ve sinirlilik, korku, kaygı, depresyon gibi ruhsal belirtileri ve içe kapanma, yalnız kalma isteği, çabuk öfkelenme, işe gitmek istememe veya geç gitme, yavaşlama alınganlık gibi davranışsal belirtileri vardır
Kişisel güvenlik TÜKENMİŞLİK SENDROMU NEDİR VE STRESLE BAĞLANTISI VAR MIDIR? Koruma ve güvenlik hizmeti yapan özel güvenlik görevlilerinde stres yapıcı koşullar altında enerjilerinin ve çalışma heveslerinin azalması sonucunda tükenmişlik sendromu görülebilir. Hâlbuki olaylara anında müdahale etmesi gereken, emniyetten taviz ve ödün vermemesi elzem olan, koruma ve güvenlik gibi hassas görevleri ifa eden özel güvenlik görevlilerinin bu sendroma girmemesi, girmişse kurtulması oldukça önem teşkil etmektedir. Tükenmişlik sendromundan kurtulmak için bireyin öncelikle kendini tanıması, yani kendisinde olan değişikliğin farkına varması gerekir. Birey bunun için zaman kendisiyle diyalog kurabilir. Örneğin; bir kavga ile karşılaştığında kendisine ‘sakin ve soğukkanlı ol, öfkelenmeden görevini yap’ şeklinde telkin verebilir.
Kişisel güvenlik TÜKENMİŞLİK SENDROMU NEDİR VE STRESLE BAĞLANTISI VAR MIDIR? Birey kendisini motive edecek hususlara yönelerek olumlu davranışlara devam etme niyet ve hedefine devam etmelidir. Birey kendisine gerçekçi ve ulaşılabilir hedefler belirlemeli, hayal kırıklığına uğrama olasılığından uzaklaşmaya çalışmalıdır. Tükenmişlik sendromunu yoğun olarak yaşadığını hisseden bireyin izin hakkını kullanarak bir müddet dinlenmesi ve monotonluktan kurtulmak amacıyla izninde farklı değil, öğlen arası gibi kısa çalışma molalarında veya iş saati bittiğinde de yapılabilir. Bireyler çalışırken iş hayatı ve çalışma ortamının hep sadece olumsuz yanlarını görmemeli, olumlu yanlarını da görmelidirler. Örneğin; ‘ya bu işim olmasaydı, burada çalışmak güzel’ diye kendine telkinler vermek yararlı olacaktır.
Kişisel güvenlik TÜKENMİŞLİK SENDROMU NEDİR VE STRESLE BAĞLANTISI VAR MIDIR? Çalışılan yerde iş yapılan zamanı doğru ve verimli kullanmak gerekir. Bu yüzden düzenli ve programlı çalışmak, bireydeki kaygıyı ve gerginliği azaltır. İş saatlerinde hiçbir şey yapmamak, gereksiz şeylerle uğraşmak, ayrıntılarda boğulmak ve işin esas konusuna geçememek gibi durumlar iş saati sona erdiğinde çalışan bireyde kaygıyı ve gerilimi artırır, strese girmesine sebep olur. Nitekim zaman geri getiremediğimiz bir olgu olduğundan etkin ve verimli kullanılmalıdır. Öte yandan, solunum egzersizleri ve uygun zamanlarda bedensel aktiviteler ve spor yapılması, dengeli ve zamanlı beslenmeye özen gösterilmesi, mizah duygusunun ve gülmenin unutulmaması da tükenmişlik sendromu ile mücadelede faydalı olacaktır.
- Slides: 66