KICHWA Bsico A 1 Da 8 Redescubriendo en
KICHWA Básico A 1 - Día 8 Redescubriendo en el idioma la ciencia y sabiduria ancestral
VERBOS EN INFINITIVO: IMACHIKKUNA LLULLANA MAKANA KUYANA HARCANA MACHANA MAÑANA MIKUNA MICHINA MINKANA MIRANA MITSANA MUCHANA Mentir Pegar Amar Atrancar Emborrachar Pedir Comer Pastar Encargar Aumentar Mezquinar Besar SIRINA MALLINA MUYUNA TINKINA SIRANA TARPUNA TIKRANA TUSHUNA IÑINA UPIYANA APAMUNA Yacer Probar Rotar Unir Coser Sembrar Volver Bailar Creer Llevar Traer Beber PG. 9
SHIMIKUNATA AWANA Mi pequeña hija estudia en el Colegio “ciudad de Quito” Ñukapak uchilla ushi “ciudad de Quito” yachana wasipimi yachakun Nuestro amigo viene desde Manta en el auto Ñukanchik mashika Manta llaktamantami antawapi shamun. La vaca vieja corre en el campo Paya warmi wakraka pampapi kallpan La Sede de la Asamblea Nacional del Ecuador se encuentra en la ciudad de Quito Ecuador Mamallakta Tantanakuypak wasika Quito llaktapimi kan La Constitución de la República del Ecuador ya existe en kichwa Ecuador llaktapak mamakamachiyka ñami kichwapi tiyan
SHIMIKUNATA AWANA ELENA: JUAN: ELENA: JUAN: ELENA: JUAN: Alli puncha mashi Juan. Alli puncha mashi elena. Ima shutitak kanki mashi Juan. Ñukaka Juan runami kani. Kikinka. Ñukaka Elena kani. Sumak shuti kashkanki. Maypitak kawsanki Juan runa mashi. Ñukaka Quito llaktapi kawsani. Elena mashika. Ñukaka Latacunga llaktapi kawsani. Ari-ari, sumakmi. Mashi Juan mashna watatak charinki. Ñukaka chusku chunka watata charini, Kikinka. Ñukaka kimsa chunka watata charini. Allimi. Mashi Elena imatatak ruranki. Ñukaka mikuna hatukmi kani. Juan runaka. Ñukaka wasichik-runa kani. Maypitak wasichikunki. Ñukaka kay Quito llaktapi wasichini. Kikinka. Ñukaka Latacunga llaktapi hatuni. Allimi. Ima mikunatak hatunki.
VERBOS EN INFINITIVO: IMACHIKKUNA Ka-na Ser o estar Arma-na Bañarse Puklla-na Jugar Tushu-na Bailar Puri-na Caminar Kuya-na Querer – amar Upiya-na Tomar, beber Waka-na Llorar Miku-na Comer Asi-na Reir PG. 9
TIEMPOS PARA LA CONJUGACIÓN PACHAKUNA PLURAL SINGULARRR YALLISHKA PACHA / PASADO KUNAN PACHA SHAMUK PACHA / FUTURO Pasado Remoto Pasado ausente Pasado cercano Presente Futuro cercano Futuro lejano Futuro indefinido Ñawpa Sarun Kayna kunan Kaya Mincha Zuyu 1 . . shkanishi . . shkani . . rkani . . krini . . shacha . . shashi 2 . . shkankishi . . shkanki . . rkanki . . krinki . . nkicha . . nkishi 3 . . shkashi . . shka . . rka . . n . . krin . . nkacha . . nkashi 1 . . shkanchiksh . . shkanchi -rkanchik . . . nchik. . krinchik . . shuncha . . shunshi i k 2 3 . . shkankichik shkankichi. . rkankichi k shi k …shkakunas. . shkakuna. . rkakuna …kichik. . krinkich. . nkichikcha. . . nkichiksh ik i …nkuna. . krinkun . . nkakunac. . nkakunas
ESTRUCTURA DE LA ORACION EN KICHWAPI YUYAYTA AWANA
EJERCICIOS KICHWAPI RIMASHKATA UYAY • Escuchar el Himno Nacional del Ecuador en kichwa • Adjunto encuentre la letra del himno nacional • Escuchar audios adjuntos …los materiales ver en sección tareas
YACHACHIKKUNA PROFESORES LUCIA ROSERO LEMA: luciarosero@yahoo. com CESAR GUANOLEMA: cesar. guanolema@asambleanacional. gob. ec JOSE CAIZA: jose. caiza@asambleanacional. gob. ec SACHA ROSERO LEMA: sacharosero@gmail. com 0998 262 111
- Slides: 10