KHI QUT V VN HC VIT NAM T

KHÁI QUÁT VỀ VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM 1945

I. ÑAËC ÑIEÅM CÔ BAÛN CUÛA VAÊN HOÏC VIEÄT NAM TÖØ ÑAÀU THEÁ KYÛ XX ÑEÁN CMT 8 NAÊM 1945: 1. Vaên hoïc ñoåi môùi theo höôùng hieän ñaïi hoùa a. Khaùi nieäm “hieän ñaïi hoùa vaên hoïc”: laø quaù trình laøm cho vaên hoïc thoaùt ra khoûi heä thoáng thi phaùp vaên hoïc trung ñaïi vaø ñoåi môùi theo hình thöùc vaên hoïc phöông Taây, coù theå hoäi nhaäp vôùi neàn vaên hoïc hieän ñaïi theá giôùi.

b. Cô sôû, ñieàu kieän hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa vaên hoïc theo höôùng hieän ñaïi hoùa * Veà XH: Do hai cuoäc khai thaùc thuoäc ñòa cuûa thöïc daân Phaùp, XH Vieät Nam coù söï bieán ñoåi saâu saéc. * Veà VH: - Daàn thoaùt khoûi aûnh höôûng cuûa vaên hoùa phong kieán Trung Hoa, aûnh höôûng cuûa tö töôûng vaø vaên hoaù phöông Taây qua taàng lôùp trí thöùc Taây hoïc. - Chöõ quoác ngöõ ñöôïc phoå bieán roäng raõi, phong traøo baùo chí vaø phong traøo dòch thuaät ra ñôøi vaø phaùt trieån.

Tr êngn÷ sinh T©y häc ®Çu thÕ kû 20 ë Hµ Néi

c. Ba giai ñoaïn cuûa quaù trình hieän ñaïi hoùa vaên hoïc: * Giai ñoaïn thöù nhaát (töø ñaàu theá kyû XX ñeán 1920): * Giai ñoaïn thöù hai ( 1920 -> 1930): Quaù trình hieän ñaïi hoùa ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu ñaùng keå * Giai ñoaïn thöù ba ( 1930 -> 1945): coù nhöõng cuoäc caùch taân saâu saéc treân moïi theå loaïi, dieän maïo neàn VH bieán ñoåi toaøn dieän thöïc söï hieän ñaïi.

2. Vaên hoïc hình thaønh hai boä phaän vaø phaân hoùa thaønh nhieàu xu höôùng, vöøa ñaáu tranh vôùi nhau, vöøa boå sung cho nhau ñeå cuøng phaùt trieån a. Nguyeân nhaân: Do söï chi phoái maïnh meõ vaø saâu saéc cuûa quaù trình ñaáu tranh giaûi phoùng daân toäc. b. Hai boä phaän vaên hoïc: Vaên hoïc coâng khai, vaên hoïc khoâng coâng khai

Nhà cách mạng Phan Bội Châu

Vua Duy T©n

3. Vaên hoïc phaùt trieån vôùi moät toác ñoä heát söùc nhanh choùng Vaên hoïc phaùt trieån nhanh veà soá löôïng taùc giaû, taùc phaåm cuõng nhö ñoä keát tinh chaát löôïng ngheä thuaät. * Nguyeân nhaân: - Do söï thuùc baùch cuûa thôøi ñaïi; söï vaän ñoäng töï thaân cuûa neàn vaên hoïc daân toäc. - Söï thöùc tænh, troãi daäy maïnh meõ cuûa “caùi toâi” caù nhaân. - Vaên chöông trôû thaønh haøng hoùa, vieát vaên trôû thaønh ngheà kieám soáng.

II. THAØNH TÖÏU CHUÛ YEÁU CUÛA VAÊN HOÏC VIEÄT NAM TÖØ ÑAÀU THEÁ KYÛ XX ÑEÁN CMT 8 -1945: 1. Veà noäi dung, tö töôûng: a. Chuû nghóa yeâu nöôùc: - Gaén lieàn vôùi daân. - Gaén vôùi lí töôûng XHCN vaø tinh thaàn quoác teá voâ saûn. b. Chuû nghóa nhaân ñaïo: - Gaén lieàn vôùi söï thöùc tænh yù thöùc caù nhaân. c. Tinh thaàn daân chuû: - Quan taâm tôùi taàng lôùp nhaân daân noâ leä laàm than… - Ñeà cao vai troø cuûa nhaân daân anh huøng.

2. Veà theå loaïi vaø ngoân ngöõ vaên hoïc a. Tieåu thuyeát: Söï ra ñôøi cuûa tieåu thuyeát vaên xuoâi quoác ngöõ laø daáu hieäu cuûa coâng cuoäc hieän ñaïi hoùa vaên hoïc. b. Truyeän ngaén: coù nhieàu kieät taùc, phaùt trieån maïnh meõ, lieân tuïc; ña daïng veà phong caùch c. Phoùng söï: ra ñôøi & phaùt trieån maïnh töø ñaàu nhöõng naêm 1930. Vuõ Troïng Phuïng ñöôïc coi laø caây buùt xuaát saéc nhaát.

d. Buùt kí, tuøy buùt: cuõng phaùt trieån. Nguyeãn Tuaân laø 1 caây buùt taøi hoa, ñoäc ñaùo (Chieác lö ñoàng maét cua, Moät chuyeán ñi…) e. Kòch noùi: laø theå loaïi môùi, coù vaøi vôû gaây ñöôïc tieáng vang. f. Thô ca: laø 1 trong nhöõng thaønh töïu lôùn nhaát Khaùm phaù ra theá giôùi muoân maøu saéc cuûa ngoaïi caûnh, theá giôùi phong phuù, tinh vi cuûa noäi taâm con ngöôøi & taïo neân nhieàu taùc phaåm xuaát saéc vieát veà thieên nhieân, veà tình yeâu. Nhaø thô voâ saûn bieán nguïc thaát thaønh tao ñaøn, saùng taïo ra nhöõng vaän thô yeâu nöôùc hay nhaát ngay trong nguïc thaát.

III. KEÁT LUAÄN - Vaên hoïc töø ñaàu theá kyû XX ñeán CMT 8 -1945 coù moät vò trí heát söùc quan troïng trong lòch söû VHVN. - Thaønh töïu cuûa VH giai ñoaïn naøy ñaõ thöøa keá tinh hoa cuûa truyeàn thoáng vaên hoïc daân toäc, môû ra moät thôøi kyø môùi vôùi nhöõng kinh nghieäm coøn aûnh höôûng laâu daøi trong töông lai.