Kenmerk 8 De ontwikkeling van het jodendom en

Kenmerk 8: De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten Les 7: ontwikkeling van het jodendom en het christendom

3000 H 2: § 12: p 36 -38 • Eerste vijf boeken Bijbel – N van Nevi’iem (Profeten) 200 1 – CH van Ketoeviem (Geschriften) • zeer diverse verzameling poëzie en proza 400 • leefregels en wetten van de Thora in het dagelijkse leven 700 • Een zeer belangrijke was: Gij zult geen andere goden voor Mijn aangezicht hebben • Waarom? – T van Thora (Wet) 1000 – Ten tijde van farao Rames II – Mozes (in de Sinaï) – Tien Geboden • De Tanach 1500 • Op zoek naar het Beloofde Land (13 e VC) 2000 Ontstaan Jodendom 200 400 Tanach

3000 200 1 200 • Deze Jozua vertegenwoordigde een groep gelovigen – de Essenen – die niets wilden weten van de heersende priesterklasse in het land 400 – Ten tijde van het Romeinse Rijk (ingelijfd vanaf 63 VC) hoopte men wederom op een verlosser – Een aantal mensen zag in Jozua uit Nazareth een messias 700 • Door al die overheersing wachtte men op een verlossing, een messias 1000 – Alleen omstreeks 1000 VC vormden de Joodse stammen een (zelfstandig) koninkrijk 1500 • Een van lange overheersing 2000 Joodse geschiedenis 400

Joodse Koninkrijk

3000 200 1 • Gevolgen: de (Joodse) Tempel werd vernietigd (71 NC) en de Joden vluchtten massaal weg uit hun Beloofde land ( de diaspora) 400 – De Joden verzette zich uiteindelijk massaal tegen de Romeinen 700 • Zijn leven én dood werden echter een voorbeeld voor velen 1000 – hij tegen het gezag (hier: de Joodse priesters en de Romeinse overheerser) aan trapte en zijn mond opentrok – de gemiddelde Jood hem niet zag als de verlosser, maar één van de velen “would be” verlossers. – zijn optreden hem het leven koste 1500 • Deze Jozua had de lastige reputatie, doordat 2000 Joodse geschiedenis en de diaspora 200 400

3000 2000 Diaspora 1500 1000 700 400 200 1 200 400

3000 2000 De Joodse historicus Flavius Josephus (37 -98 nc) over Jezus 1500 1000 700 400 200 About this time there lived Jesus, a wise man, for he was a performer of wonderful deeds, a teacher of such men as are happy to accept the truth. He won over many of the Jews and many of the Gentiles [niet Joodse stammen]. When Pilate, at the suggestion of the leading men among us, had condemned him to the cross, those who had loved him at the first did not forsake him; and the tribe of Christians, so named from him, are not extinct to this day. ' 1 200 Dit stuk is een parafrase van de “oorspronkelijke” tekst (63 -64 nc) daar vroege christenen waarschijnlijk aan de oorspronkelijke hebben gesleuteld 400

3000 De kern van een evangelie 1 5. Jezus was de zoon van God (door God gezonden) Jezus verloste met zijn dood de mensen van hun zonde Gelijkheid van alle (gelovige) mensen Geloven is Jezus betekent vergeving van je zonde en verkrijgen van het eeuwige leven Ongelovigen verdwijnen op de Dag des Oordeels in de hel 200 1. 2. 3. 4. 400 • Na een eeuwenlange discussie worden uit de tientallen evangeliën vier gekozen die tezamen – met een aantal andere geschriften – het Nieuwe Testament vormden (367 nc). 700 – 1000 Het verhaal van Jozua werd op vele manieren doorverteld en werd uiteindelijk aan het papier toevertrouwd 1500 • 2000 Jozua werd Jezus 200 400

3000 slaven) in het Romeinse 400 – De vele armen en onderdrukten (lees: Rijk 700 • Echter, het vroege Christendom had sterke aantrekkingskracht op 1000 – Kleine groep fanatieke aanhangers 1500 • In eerste instantie was het Christendom een sekte in het huidige Midden-Oosten 2000 Van sekte tot godsdienst 200 1 200 • Echter, het afzweren van het polytheïsme en niet meer vereren van de goddelijk geworden keizers (caesar), leidde tot volle arena’s (vervolging tot in de dood) 400

Verspreiding Vroege Chistendom