Kenmerk 23 Streven naar Absolutisme Les 1 Absolutisme

Kenmerk 23 Streven naar Absolutisme Les 1: Absolutisme & andere bestuursvormen

H 4: § 5: p 78 Machtsbasis • Twee elkaar versterkende monopolies – – • Belastingmonopolie Geweldsmonopolie Uiteindelijk hadden de burgers in de steden die de vorsten mede naar hun absolute status hadden gedragen het nakijken / werden zij ook onderworpen aan het absolute regime – Maar niet overal!!

1100 – – Hieruit ontstond het Lagerhuis (House of Commons) 1450 1500 Hier stond o. a. in dat de vorst geen belasting kon opleggen zonder toestemming van de standen Ook de lage adel gingen structureel vergaderen 1400 • – Een institutionalisering van het adviesrecht van de leenmannen aan de heer – Hierin nam de hoge adel zitting – De koning zat deze voor 1350 De adel, geestelijkheid en burgers werden steeds sterker Na een nederlaag tegen de Franse koning Filips Augustus (wordt vervolgd) moest Koning Jan zonder • Land in 1216 het Magna Charta tekenen. 1300 – • Ontstaan Parlement • Tevens ontstond er in de 14 e eeuw het zogenaamde House of Lords 1250 Begin van de grondwet Willems opvolgers verloren echter langzaamaan hun greep op het land 1200 • • 1150 Verdergaande centralisatie 1550

1550 1800 1820 1840 – In de Bill of Rights (1689) werd vastgelegd dat de meeste macht bij het parlement lag » Wetten moesten altijd door het parlement » Recht op verdediging voor een rechtbank » Deel van de mannelijke bevolking mocht stemmen 1750 • Gevolg 1700 – Het parlement won 1650 • In de 17 e eeuw ontstond zelfs in Engeland een strijd tussen de aanhangers van de koning en van het parlement 1600 Burgeroorlog in Engeland 1860 1880

1700 1780 1800 1820 1840 1860 • Onder andere Frankrijk, Pruisen, Rusland en Oostenrijk kende een absoluut vorst 1760 – hoefde/hield met niemand rekening 1740 • Een absoluut vorst had – alle macht in handen – de overtuiging dat hij de macht van God had gekregen • Dus 1720 Het Absolutisme 1880

1550 1750 1800 1820 1840 1860 • In 1579 sloten drie Zuidelijke Gewesten de Unie van Atrecht en onderwierpen zich weer aan Filips II. De andere Zuidelijke Gewesten sloten zich bij het Noorden aan en vormden de Unie van Utrecht • Na het Twaalfjarige bestand (1609 -1621) werd de Vrede van Munster (1648) getekend – Spanje erkende de Republiek 1700 – Filips II was gewoon een slecht vorst! 1650 • In 1566 gaf de Beeldenstorm een aanzet tot De Opstand die in 1568 echt startte. • In 1581 schrijft Willem van Oranje het Plakkaat van Verlatinge; een unieke daad; men kon niet anders! 1600 De Republiek 1880

Vrede van Munster Plakkaat van Verlatinge

1550 1750 1800 1820 1840 • Meningsuiting, drukpers, vergadering, religie, privéaangelegenheden, en willekeurige vrijheidsontneming mag niet, 1700 – (gegoede) burgers kregen kiesrecht – (gegoede) burgers bestuurden het land – Voor de inwoners van de Republiek komen er vrijheidsrechten; vrijheid van … 1650 • De republiek (De Unie van Utrecht) werd bestuurd door de Staten Generaal [p. 170] 1600 De Republiek 1860 1880

Ondertekening Unie door de Staten Generaal

Nog ff vergelijken • Een absoluut vorst had – alle macht in handen – de overtuiging dat hij de macht van God had gekregen • Dus – hoefde/hield met niemand rekening