Kenmerk 14 a Opkomst van de stedelijke burgerij

Kenmerk 14 a Opkomst van de stedelijke burgerij en b De toenemende zelfstandigheid van steden Les 1 - Groei van de Steden

1100 H 3: § 9: p 54 -5 1300 1350 1400 1450 1500 – Dit kan noodzaak en/of een vlucht zijn (stadslucht maakt vrij) 1250 • Veel plattelanders trekken naar de stad 1200 • Door toenemende handel • Door toenemende nijverheid voor de handel en de groeiende consumptie in de stad • Door toenemende productie op het platteland ▼ De stadsbevolking neemt toe ▼ Opnieuw ontstaan van een stedelijk(urbane)agrarische samenleving 1150 Groei van de steden 1550

1100 1200 • kenmerken Meestal ontwikkelde de stad zich rond een marktplaats op een centraal en gunstig gelegen plek in het land (zie eerste dia) 1350 – 1300 Minder dan 5. 000 inwoners Een kerk Een marktplaats En enkele straatjes 1250 – – 1150 De steden zijn klein 1400 marktplaats 1450 1500 1550

Groei van een plaats rond een kasteel

1100 1350 1400 1450 1500 • Belastingen • Militaire steun • Beperken macht leenmannen door de hoge adel 1300 – Waarom voldeed een heer hier aan? 1250 • Vooral voor de handel – maar ook de nijverheid – werkte dit beklemmend/beperkend, daarom vroegen de bewoners aan de landheer vrij te mogen worden gemaakt; men verzocht om stadsrechten 1200 • De eerste bewoners bij/rond een marktplaats waren net zo onvrij als de boeren in de omgeving 1150 Losmaking uit het feodale systeem 1550

Stadrechten van …. .

1100 1350 1400 1450 – Kunnen/gaan zelfs naburige adel dwars gaan zitten 1250 • Steden worden een macht van belang 1200 • Geen verplichtingen ( lees: herendiensten) meer tegenover de (naburige) heer • Zelfbestuur en rechtspraak • Zelf bepalen wie tot de stad behoort 1150 Stadsrechten 1500 1550

1100 1150 Gilden 1200 • Beroepsverenigingen – Economische greep op de stad – Gildereglement (zogenaamde gildebrief) Hoe wordt je Hoeveel gezellen mag je hebben Kwaliteit van producten Kwantiteit van producten Werkwijze Sociale taken 1300 1350 1400 • • • 1250 • Uitsluiting concurrentie 1450 – Bij ziekte en overlijden 1500 1550 Meester en gezellen aan het werk

Gilden