KEMUNCULAN DAN PERKEMBANGAN NASIONALISME DI ASIA TENGGARA IMPERIALISME

KEMUNCULAN DAN PERKEMBANGAN NASIONALISME DI ASIA TENGGARA

IMPERIALISME BARAT DI ASIA TENGGARA KEMUNCULAN DAN PERKEMBANGAN NASIONALISME DI ASIA TENGGARA PERUBAHA N SISTEM POLITIK NASIONALIS ME DI ASIA TENGGARA IMPERIALIS BARAT FAKTOR-FAKTOR IMPERIALISME BARAT PENGENALAN SISTEM BIROKRASI FAKTOR-FAKTOR KEMUNCULAN NASIONALISME PERKEMBANGAN NASIONALISME

IMPERIALIS BARAT(IB) 1) Portugal –menawan Melaka & Timor Laste 2) Sepanyol + A. S jajah Filipina. Belnda jajah Indonesia. British jajah Myanmar, T. M, Sabah, Sarawak, dan Brunei. Perancis jajah Indochina. 3) Awalnya, IB- kuasai perdagangan rempah persaingan kuasa barat semakin sengit untuk menguasai ekonomi dan politik negara jajahan. 4) IB ditentang habis-habisan oleh penduduk tempatan yang kekurangan kelengkapan perang. 5) 1914, seluruh Asia Tenggara kecuali Thailand telah dijajah IB

Faktor-Faktor Imperialisme Barat di Asia Tenggara n n n n n Kedudukan strategik (antara laluan China dan India) Pasaran yang luas terjamin - penduduk ramai Tanah amat subur – kaya dengan bahan mentah Revolusi Industri – perlu bahan mentah Kemajuan Pengangkutan – kapal wap Kemajuan Perhubungan – penciptaan telegraf Pembukaan Terusan Suez 1869 – memendekkan jarak Persaingan – lambang kekuatan dan kekayaan “ Beban orang putih dan Tugas menyebarkan tamadun ”

Sistem Birokrasi Barat

Ciri-ciri umum Sistem Birokrasi Barat… • Penubuhan kerajaan pusat • Pelantikan Gabenor Jeneral • Pelaksanaan pentadbiran melalui biro • Pelantikan pegawai Barat sebagai ketua biro • Pengenalan undang-undang Barat.

Sebelum jajah Filipina Selepas jajah o. Sistem pentadbiran berpusat o terdiri daripada daerah 2 kecil-barangay o Gabenor Jeneral Ketua Datuk Bandar Gabenor kecil o. Sistem Encomienda

Sebelum jajah Indonesia o terdiri daripada beberapa buah kerajaan o. Setiap kerajaan- raja &pembesar o. Pemerintahan tempatanpembesar daerah @ bupati(Jawa) Selepas jajah o. Pentadbiran pusat & tempatan o Ciri-ciri Perubahan Pentadbiran pusat Diketuai G. J Pentadbiran tempatan Dikendalikan oleh pembesar tempatan dengan pengawasan Belanda Penubuhan Jabatan Kerajaan Antaranya Jabatan Pelajaran dan Jabatan Pertanian Penubuhan Dewan Tempatan Sebagai penasihat pentadbiran Belanda , tiada kuasa perundangan Penubuhan Volksraad Majlis Rakyat-hasil desakan Sarekat Islam.

Burma Sebelum jajah o. Dinasti Konbaung o. Raja penaung sami buddha Selepas jajah o. Dinasti konbaung berakhir, institusi raja tersingkir, jawatan pembesar tradisional terhapus. o P. T British (pemerintah tertinggi) o. Akta Kampung ulu Burma 1887 o. Akta Perkampungan Burma 1889 o. Daerah-Myo-ok jaga o. Majlis Perundangan o. Jabatan 2 diperkenalkan

Indochina o Kerajaan pusat berkuasa o Gabenor Jeneral mutlak o Gabenor Jeneral o Kuasa penuh kepada pembesar Leftenan Gabenor tempatan. Residen Jeneral o Birokrasi (golongan Mandarin) Residen Wilayah o Dipilih melalui peperiksaan. o Union Indochinoise o Urusan k. t tidak dicampuri k. p o K. t bayar cukai dan kerahan tenaga

1. Dasar Penjajah n . Pentadbiran/Biro. Krasi: ~Mengutamakan orang barat. ~Mengetepikan orang tempatan. . Ekonomi: ~Kemasukan imigran menyebabkan bidang ekonomi dikuasai oleh mereka. ~Menindas penduduk pribumi seperti Sistem Tanaman Paksa dan Sistem Polo.

2. Pengaruh agama ~Agama menyatukan rakyat menghadapi penindasan. ~Gerakan Islah telah memperjuangkan Pan. Islame, iaitu penyatuan dunia islam menentang penjajah barat. ~Di Filipina lahir penentang-penentang Sepanyol yg beragama kristian. ~Di Burma, Persatuan Buddha Burma telah ditubuhkan pd peringkat awal nasionalisma.

3. Karya kesusasteraan ~Menyampaikan mesej utk menentang penjajah. ~Di T. Melayu , Novel Putera Gunung Tahan , karya Pak Sako. ~Di Filipina , Novel Noli Me Tanggere , karya Jose Rizal. ~Di Indonesia pula , Cerpen Kerikil-kerikil Tajam dan Ke Makam Bonda , karya Chairil Anuar.

4. Sistem pendidikan ~Penjajah mengamalkan pilih kasih dlm menyediakan kemudahan pendidikan. ~Di Indonesia, anak golongan berkedudukan diberi pendidikan yg tersendiri & diasingkan dr anak org kebanyakan. ~Sikap pilih kasih Belanda bertujuan memecah perpaduan rakyat. ~Di Burma, pendidikan sekular & pendidikan mubaligh telah mengancam Sek. Buddha. ~Di T. Melayu , lepasan Sek. Vernakular sukar mendapat pekerjaan berbanding lepasan Sek. Inggeris.

5. Golongan intelektual ~Golongan yg melanjutkan pelajaran di barat dan di asia barat. ~Mereka didedahkan dgn idea falsafah barat & islam. ~Mereka ini kemudiannya memimpin gerakan nasionalisme setelah kembali ke tanah air. ~Pd peringkat awal mereka hanya menuntut peningkatan taraf hidup bangsa mereka. ~Akhirnya mereka meminta penjajah membebaskan negara mereka.

6. Pengaruh media massa ~Akhbar & majalah menyebarkan idea-idea nasionalisma kpd rakyat. ~Di Vietnam ialah akhbar Tribo Indigene & Cloche Felle. ~Di T. Melayu pula seperti Al. Ikhwan, Saudara, Majlis dan lain-lain. ~Penjajah menganggap keadaan ini mengancam politik mereka di tanah jajahan sendiri.

7. Perkembangan sistem pengangkutan & perhubungan ~Telefon & telegram memudahkan hubungan di kalangan nasionalis. ~Jln kereta api & jln raya dpt menghubungkan kaw. yg terpisah. ~Ini memudahkan rakyat & pemimpin bertemu & berbincang tentang idea-idea nasionalisme.

8. Pengaruh luar ~Kejayaan Jepun menewaskan China dan Rusia membuka mata nasionalis di Asia Tenggara. ~Perjuangan Mahatma Gandhi di India menentang British turut memberi semangat kpd nasionalis. ~Beliau menggunakan strategi enggan kerjasama & mogok lapar. ~Beliau pernah ditangkap dan dipejarakan oleh British.

Filipina T 1 § Gerakan tahap pertama ialah gerakan dakyah yang dipimpin oleh Jose Rizal. · Beliau disokong oleh golongan pertengahan berpendidikan Barat. · Mereka menuntut agar Filipina dijadikan wilayah Sepanyol. · Bangsa Filipina perlu diberikan hak yang sama seperti bangsa Sepanyol dan diberikan kebebasan bersuara. · Apabila tuntutan mereka kurang mendapat tindak balas Sepanyol, Jose Rizal kemudiannya telah menubuhkan Liga Filipina. · Tujuannya ialah mendesak kerajaan Sepanyol melakukan pembaharuan politik, ekonomi dan sosial. · Kerajaan Sepanyol berasa terancam kemudiannya Jose Rizal ditangkap dan dibuang ke Dapitan di Mindanao. Jose Rizal dikenakan hukuman bunuh atas tuduhan terlibat dalam gerakan pemberontakan dan Gerakan dakyah pun berakhir.

Filipina T 2 · Gerakan tahap kedua bermula apabila Katipunan ditubuhkan oleh Andres Bonifacio. · Pertubuhan ini menentang secara radikal terhadap Sepanyol. · Matlamat perjuangan mereka menyatukan bangsa Filipina dan mencapai kemerdekaan melalui revolusi. · Katipunan menggunakan media cetak untuk menyebarkan fahaman revolusi kepada rakyat. · “Kalayan” merupakan akhbar rasmi pertubuhan ini. · Katipunan melancarkan revolusi bersenjata menggulingkan Sepanyol tetapi gagal. · Kemudiannya Katipunan semakin lemah selepas Bonifacio dihukum mati oleh seorang anggota Katipunan iaitu Emilio Aguinaldo pada tahun 1897.

Emilio Aguinaldo ialah Datuk Bandar di Cavite, bersama Andres Bonifacio melancarkan pemberontakan besenjata. · Kemudiannya beliau dilantik sebagai Presiden Kerajaan Revolusi Filipina pada tahun 1897. · Aguinaldo kemudiannya mengadakan kerjasama dengan USA dan berjaya mengusir Sepanyol pada tahun 1898. · Penyingkiran Sepanyol ini memulakan penguasaan USA di Filipna. · Pengisytiharaan kemerdekaan Filipina oleh Aguinaldo pada tahun 1899 tidak disahkan oleh Amerika. · Maka, revolusi diteruskan sehingga Aguinaldo ditangkap pada tahun 1901. · Kerajaan USA membenarkan penubuhan parti politik sederhana. · Sergio Osmena telah dilantik mengetuai Dewan Perhimpunan apabila partinya, iaitu Parti Nasional memenangi pilihan raya tahun 1907. · Pada 1930 -an nasionalis Filipina kembali menuntut kemerdekaan melalui perlembagaan setelah pucuk pimpinan USA bertukar kepada pemimpin liberal.

Indonesia T 1 · Gerakan tahap pertama memberi tumpuan terhadap isu-isu pendidikan yang dipercayai akan dapat mengubah nasib rakyat Indonesia. · Raden Adjeng Kartini berusaha memajukan pendidikan untuk wanita. · Karyanya Habis Gelap Terbitlah Terang dan Penulisan Seorang Puteri Jawa mendedahkan kemunduran rakyat Indonesia dan penindasan penjajah Belanda. Perjuangannya memberi inspirasi kepada pejuang selepasnya menubuhkan persatuan yang lebih tersusun. · Pertubuhan Muhammadiyah juga merupakan gerakan tahap pertama. · Matlamatnya untuk menyebarkan Islam sebenar dan menghindari ancaman sekularisme Barat serta agama Kristian. Pertubuhan ini banyak membina sekolah, klinik dan masjid

Indonesia T 2 · Gerakan tahap kedua merupakan perjuangan radikal sepeti Parti Komunis Indonesia (PKI) dan Parti Nasional Indonesia (PNI). Mereka ingin merdeka sekalipun dengan kekerasan. · PNI yang ditubuhkan oleh Soekarno amat popular kerana perjuangannya dapat mempengaruhi rakyat Indonesia. · Belanda menangkap pemimpin yang radikal termasuklah Soekarno dan mengharamkan PNI. · Soekarno dipenjarakan oleh Belanda dan kemudiannya dibuang ke Flores. · Soekarno akhirnya mengisytiharkan kemerdekaan Indonesia pada 17 Ogos 1945 dan menjadi Presiden Indonesia.

Indochina T 1 · Gerakan tahap pertama tertumpu di Vietnam dan dipelopori golongan bangsawan dan pegawai daripada golongan Mandarin. · Mereka berjuang memulihkan pemerintahan beraja. · Golongan menengah berpendidikan Barat pula memperjuangkan pendidikan Barat dikalangan rakyat. · Salah seorang ketua gerakan ini, iaitu Phan Boi Chau memimpin satu gerakan revolusi tetapi gagal. · Beliau kemudiannya menubuhkan Viet Nam Quang Phu Hoi (VNQPH) dan melancarkan beberapa pemberontakan di Tongkin serta melancarkan gerakan dakyah di Vietnam. Phan Boi Chau kemudiannya telah dipenjarakan dan VNQPH diharamkan oleh Perancis. · Kegagalan parti-parti politik sederhana mendapatkan kerjasama Perancis telah melahirkan gerakan nasionalisme yang lebih radikal pada tahap seterusnya.

Indochina T 2 · Gerakan tahap kedua merupakan perjuangan Viet Nam Quoc Dang (VNQDD) dan Parti Komunis Vietnam (PKV) yang radikal. · Perancis menangkap pemimpin VNQDD termasuklah menghukum bunuh Nguyen Thai Hoc. · Ho Chi Minh pemimpin PKV melarikan diri ke Hong Kong. · Sikap keras Perancis menyebabkan gerakan ini kembali sederhana di bawah pimpinan Maharaja Bao Dai. · Seterusnya usaha pembaharuan Maharaja Bao Dai disekat. · Baginda dilarang melibatkan diri dalam gerakan nasionalisme. · Tetapi akhirnya Ho Chi Minh mengisytiharkan kemerdekaan Vietnam dan menjadi Presiden Vietnam Utara.

Burma T 1 · Gerakan tahap pertama merupakan perjuangan golongan sami Buddha dan golongan elit berpendidikan Barat. · Golongan sami Buddha menubuhkan Persatuan Belia Buddha yang bertujuan mengekalkan tradisi Buddha dan memajukan pendidikan rakyat. · Isu Kasut digunakan untuk membangkitkan semangat nasionalisme. · Dalam isu kasut, orang Inggeris menimbulkan kemarahan orang Burma kerana memakai kasut semasa memasuki kuil Buddha di Burma. · Kemudiannya Persatuan Belia Buddha telah dipimpin oleh nasionalis yang lebih radikal seperti U Ba Pe. · Pemimpin-pemimpin Persatuan Belia Buddha kemudiannya menubuhkan Majlis Persatuan Am Kesatuan-kesatuan Burma yang lebih radikal.

Burma T 2 · Gerakan tahap kedua muncul apabila Laporan Montagu-Chelsford menyatakan bahawa Burma masih belum bersedia memerintah sendiri. · Kemudiannya, tercetus Revolusi Pelajar yang menuntut penubuhan sebuah universiti untuk mereka. · Gerakan nasionalisme seterusnya merupakan gerakan golongan sami Buddha melalui Majlis Am Sangha Sametggi yang mencetuskan Pemberontakan Saya San. · Pemberontakan tersebut diketuai oleh Saya San, iaitu bekas pongyi dan pemimpin di Tharwaddy. · Kemudiannya muncul pula Liga Antipemisahan yang menganggap pemisahan dengan India hanya akan melewatkan kemerdekaan. · Pengenalan Perlembagaan Burma 1935 memberikan peluang kearah berkerajaan sendiri. · Golongan Thakin (siswazah universiti) menubuhkan Parti Dobama Asiayone untuk menuntut kemerdekaan. Pemimpinnya seperti Aung San, Kyaw Nein dan U Nu yang menggelar diri mereka “Tuan”. · Dr. Ba Maw yang memenangi pilihan raya 1937 dilantik menjadi Perdana Menteri yang pertama. · Ketika zaman Jepun Aung San mengetuai Liga Pembebasan Rakyat Anti-Fasis kerana kecewa dengan sikap Jepun. · Beliau juga berperanan mengetuai rombongan kemerdekaan dan menubuhkan kerajaan

Thailand T 1 · Gerakan tahap pertama merupakan kegelisahan rakyat terhadap penguasaan politik oleh kerabat diraja. · Rakyat menentang sistem raja berkuasa mutlak. · Perkembangan sistem pendidikan Barat telah memberikan pendedahan terhadap fahaman liberal, sistem demokrasi dan sistem raja berpelembagaan kepada golongan intelek Thailand. · Kelemahan sistem pentadbiran dan sikap boros Raja Vajiravudh menyebabkan rakyat tidak berpuas hati. · Ini membawa kepada penubuhan Parti Rakyat pimpinan Nai Pridi Panomyong dan Field Marshall Phibul Songram. · Parti Rakyat melancarkan Revolusi Thai 1932 yang menamatkan sistem raja berkuasa mutlak.

Thailand T 2 · Gerakan tahap kedua disebabkan rasa tidak puas hati rakyat terhadap cengkaman ekonomi oleh kapitalis Barat dan orang Cina. · Sekolah dan akhbar Cina dibubarkan. · Penduduk peribumi digalakkan melibatkan diri dalam ekonomi. · Jawatan tertinggi dalam kerajaan pula hanya untuk penganut agama Buddha. · Pada 1939, Phibul Songram menukar nama negara Siam kepada Thailand yang bermaksud Tanah Bebas. · Hasil daripada bekerjasama dengan Jepun semasa Perang Dunia Kedua, Thailand telah berjaya mendapatkan semula wilayah-wilayah di Indo. China dan di Tanah Melayu.