Kelime Trleri Trke szckler kkenleri bakmndan ikiye ayrlr
Kelime Türleri Türkçe sözcükler kökenleri bakımından ikiye ayrılır: 1 -İsim soylu sözcükler 2 - Fiiller İsim soylu sözcükler de yediye ayrılır: İsim, sıfat, zarf, zamir, edat, bağlaç, ünlem. Sözcüklerin kullanıldıkları yere göre anlamları nasıl değişiyorsa türleri de değişir. Aynı kelime değişik cümlelerde değişik görevler üstlenebilir. Örneğin “yalnız” kelimesi “Evde hiç yalnız kalamazdım. ” cümlesinde zarf, “Yalnız gecelerde yıldızları seyrederdi. ” cümlesinde sıfat olarak kullanılmıştır.
İsimler Canlı, cansız yahut tasarlanmış varlıkları karşılayan sözcüklere “isim” denir. İsimler değişik yönlerden incelenir.
a) Varlıklara verilişlerine göre: 1. Cins (Tür) İsim : Benzer özellikleri olan varlıkların ortak ismine cins isim denir. Örnek: Kitap, defter, ağaç, kalem, sınıf, insan, kız, öğretmen, öğrenci kedi vb 2. Özel İsim: Varlıkları benzerlerinden ayıran, bir tek varlığı karşılayan isimlere denir.
Özel İsimler: Yer İsimleri: Bayburt, İstanbul, Trabzon, Malatya. . . Kişi İsimleri: Yunus, Ayşe, Ahmet, Fatma. . . Ülke İsimleri: Türkiye, Almanya, İngiltere. . . Kitap, dergi, gazete İsimleri : Milliyet, Ay Işığı. . . Kurum İsimleri: Kızılay, Malatya Devlet Hastanesi. . . Dil İsimleri: Türkçe, İngilizce, Almanca. . . Din ve mezhep İsimleri: İslamiyet, Hıristiyanlık. . . Hayvanlara verilen İsimler: Pamuk, Tekir, Karabaş. . . Uyarı: Özel isimlerin ilk harfleri her zaman büyük harfle yazılır.
b) Karşıladığı varlığın sayısına göre: 1. Tekil İsim: Aynı tür isimlerden bir tanesini karşılayan isimlerdir. İsmin “-lar, -ler” eki almamış biçimidir. Örnek: Çiçek, kitap, masa, kalem. . . 2. Çoğul İsim: Aynı türden birden çok varlığı karşılayan isimlerdir. İsmin “-lar, -ler” eki almış biçimidir. Örnek: Ağaçlar, masalar, kalemler, kitaplar. . . 3. Topluluk İsmi: Şekil bakımından tekil, anlamca çokluk ifade eden kelimeleri karşılayan isimlerdir. Örnek: Aile, halk, millet, ordu, sürü, orman. . . Topluluk isimleri çoğul eki aldıklarında o topluluğun birden fazla olduğunu kastederler. (Ordular: Birden fazla ordu. )
• Çoğul eki sonuna geldiği sözcüklere çoğul anlamının dışında şu anlamları da katar. • Saygı: Müdür Bey’ler birazdan gelecekler. • Abartma: Sınavı kazanınca dünyalar benim oldu. • Her: Sabahları kahvaltı yapmadan işe gider. • Aile (-gil): Teyzemler yarın bize gelecek. • Millet: İngilizler soğuk kanlıdır. • Hanedan, soy, sülale: Osmanlılar, Harzemşahlar
C) Varlıkların Oluşlarına Göre: 1. Somut İsim: Duyu organları yoluyla algılanabilen varlıkları karşılayan isimlerdir. Örnek: Çiçek, müzik, ses, elma, yeşil. . . 2. Soyut İsim: Duyu organları yoluyla algılanamayan, akıl, mantık, inanç ve duygu yoluyla varlığı anlaşılabilen isimlerdir. Örnek: Saygı, sevgi, hayal, fikir, sevinç, korku, vicdan. . .
- Slides: 7